هنگامی که متوجه می‌شوید باردارید بایستی رژیم غذایی، فعالیت ورزشی و شیوه زندگی خود را در جهت حفظ سلامت جنین تغییر دهید. این خواسته هر مادری است که کودکی سالم داشته باشد و یکی از پارامتر‌هایی که در این بین تعیین کننده است وزن جنین است. در صورتی که مطالعه قسمت خاصی از این مطلب مورد نظر شماست از طریق عناوین ارائه شده در فهرست موضوعی زیر به موضوع دلخواه خود برسید.
برخی از روش‌های افزایش وزن جنین در دوران بارداری عبارتند از:
۱. داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل
رژیم غذایی مهم‌ترین نقش را در بارداری ایفا می‌کند. برای افزایش وزن جنین، بایستی رژیم غذایی شما شامل میوه‌های تازه، سبزیجات، دانه‌های غلات، گوشت و مرغ باشد.
۲. آجیل و میوه‌های خشک را در رژیم خود قرار دهید
در رژیم غذایی متعادل آجیل و میوه‌های خشک جایگاه ویژه‌ای دارند. شما می‌توانید بادام، برگه زردآلو، انجیر خشک، گردو و سایر آجیل‌ها و میوه‌های خشک را مصرف کنید. البته همواره تعادل را در خوردن مواد غذایی رعایت کنید.
۳. مولتی ویتامین‌های بارداری
برای اطمینان از رشد و تکامل جنین، مولتی ویتامین‌های دوران بارداری بهترین گزینه اند. مصرف این مکمل‌ها همچنین باعث افزایش وزن جنین می‌شود. این ویتامین‌ها بایستی به صورت منظم در دوران بارداری مصرف شوند.
۴. هیدراته بودن
در دوران بارداری آب و مایعات به میزان کافی بخورید تا از کم آبی بدن جلوگیری شود. کمبود آب در بارداری ممکن است عوارض جدی در پی داشته باشد. نوشیدن آب میوه ها، آب سبزیجات، شیر، دوغ یا آب برای هیدراته نگه داشتن بدن بسیار مناسب است.
۵. استراحت کافی
داشتن استراحت کافی برای زنان باردار بسیار ضروری است. فشار بیش از حد و غیر ضروری بر رشد و تکامل جنین تاثیر می‌گذارد. بایستی حداقل هشت ساعت خواب شبانه داشته باشید تا سطح انرژی خود را حفظ کنید.
۶. آرامش و مثبت اندیشی
حفظ سلامت جسمی در دوران بارداری به تنهایی کافی نیست، بلکه بایستی به سلامت روانی خود نیز توجه داشته باشید. هر نوع استرس و اضطراب می‌تواند بر سلامت شما و جنین تأثیر بگذارد. هیجانات عاطفی شدید ممکن است منجر به خوردن بیش از حد، کم خوری یا خوردن غذاهای نامناسب شود، و این می‌تواند سلامت جنین را تحت تاثیر قرار دهد.
۷. ارزیابی پزشکی
اگر افزایش وزن جنین از نظر پزشک مطلوب نباشد، او شما را راهنمایی می‌کند. ممکن است به شما بگوید مکمل‌های خاصی مصرف کنید و یا تغییراتی در رژیم غذایی خود دهید.
نکات یاد شده در بالا می‌تواند موجب افزایش وزن جنین در دوران بارداری شود. با این حال، توصیه می‌شود که بدون مشورت با پزشک متخصص هیچ اقدام خودسرانه‌ای انجام ندهید.
مصرف مواد غذایی زیر موجب افزایش وزن جنین می‌شوند.
*سیب زمینی شیرین: سیب زمینی شیرین سرشار از فیبر، پتاسیم، ویتامین C، ویتامین B۶، آهن، مس و بتا کاروتن است. بتا کاروتن (آنتی اکسیدان) موجود در سیب زمینی شیرین در بدن تبدیل به ویتامین A می‌شود. ویتامین A برای پوست، استخوان‌ها و چشم‌های جنین ضروری است. خوردن سیب زمینی شیرین میزان ذخیره آهن در بدن را افزایش می‌دهد. سیب زمینی شیرین را می‌توان به شکل پخته شده، کبابی، بخارپز و یا نیمه سرخ شده مصرف کرد.
*عدس و لوبیا: عدس و لوبیا دارای آهن و پروتئین هستند. این مواد غذایی فیبر، فولات و کلسیم مورد نیاز بدن را تامین می‌کنند. اگر گیاهخوار هستید، لوبیا به شما مواد معدنی را می‌دهد که در گوشت و مرغ یافت می‌شود. لوبیا سرشار از روی است و موجب کاهش خطرات ناشی از زایمان طولانی مدت، تولد نوزاد با وزن کم یا زایمان زودرس می‌شود.
*آب پرتقال: روز خود را با یک لیوان آب پرتقال تازه شروع کنید و میزان ویتامین C ، پتاسیم و فولات بدن خود را افزایش دهید. فولات و اسید فولیک در بارداری نقش بسیار مهمی دارند. با تامین نیاز روزانه بدن از این مواد مغذی، می‌توانید احتمال ابتلا به برخی از نقایص مادرزادی در جنین را کاهش دهید. آب پرتقال به حفظ سلامتی، متابولیسم و عملکرد عضلانی شما کمک می‌کند.
*ماست: کلسیم، پروتئین، ویتامین B، روی و دیگر مواد مغذی سازنده استخوان، همه در ماست جمع شده است. یک زن باردار روزانه به ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارد و ماست می‌تواند این نیاز را برطرف کند. به غیر از حفظ سلامت استخوان‌ها و دندان ها، کافی بودن کلسیم در بدن باعث کاهش خطر زایمان زودرس یا تولد نوزادان با وزن کم می‌شود.
*سبزیجات برگ سبز: سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، کلم بروکلی و مارچوبه سرشار از مواد مغذی ضروری و آنتی اکسیدان هستند. سبزیجات برگ سبز برای سلامت زنان باردار و جنین در حال رشدشان بسیار مفید و ضروری اند. شما می‌توانید دوز روزانه کلسیم، پتاسیم، ویتامین A، اسید فولیک و فیبر را با خوردن سبزیجات برگ سبز دریافت کنید.
*ماهی سالمون: ماهی سالمون یکی از بهترین منابع اسید چرب امگا ۳ و پروتئین است. اسید چرب امگا ۳ برای رشد جنین بسیار مفید است و به رشد مغز و چشم‌ها کمک می‌کند. همچنین پروتئین مورد نیاز مادر را تامین می‌کند. مصرف ماهی سالمون برای زنان باردار ایمن است، زیرا سطح جیوه آن بسیار پایین است.
غذاهای ممنوعه در بارداری
*عدم مصرف الکل و ترک سیگار؛ اثرات سیگار کشیدن در دوران بارداری بر رشد جنین بسیار مخرب و جبران ناپذیر خواهد بود.
*محدود کردن مصرف کافئین
*اجتناب از مصرف غذاهای سرخ شده، شیرین و پر چرب
روش‌های اندازه گیری وزن جنین
بیشتر زنان باردار اولین سونوگرافی خود را در سه ماهه اول بارداری انجام می‌دهند. رادیولوژیست با اندازه گیری‌های مختلف از روی تصویر اندام جنین، رشد و نمو او را بررسی می‌کند. برخی از اندازه گیری‌هایی که رادیولوژیست انجام می‌دهد به شرح زیر است:
*FL یا طول Femur
*HC یا دور سر
*AC یا دور شکم
*OFD یا قطر Occipitofrontal
*BPD یا قطر Biparietal
*طول HL یا Humerus
با پارامتر‌های یاد شده، رادیولوژیست وزن جنین و سن بارداری را تعیین می‌کند. همچنین در مورد EDD یا تاریخ تخمینی زایمان نیز، شما را مطلع خواهد کرد. اندازه گیری‌های انجام شده توسط پزشک ممکن است دقیق نباشد، اما به پزشک کمک می‌کند تا سلامت و رشد مطلوب جنین را تشخیص دهد.
وزن ایده آل جنین
رشد هر کودک متفاوت با کودک دیگر است. بنابراین، جدول زیر فقط برای تخمین زدن وزن جنین است و نه وزن مطلوب جنین در هفته‌های بارداری.
وزن جنین در هفته‌های بارداری
هفته بارداری وزن به گرم
۸ ۱
۹ ۲
۱۰ ۴
۱۱ ۷
۱۲ ۱۴
۱۳ ۲۳
۱۴ ۴۳
۱۵ ۷۰
۱۶ ۱۰۰
۱۷ ۱۴۰
۱۸ ۱۹۰
۱۹ ۲۴۰
۲۰ ۳۰۰
۲۱ ۳۶۰
۲۲ ۴۳۰
۲۳ ۵۰۱
۲۴ ۶۰۰
۲۵ ۶۶۰
۲۶ ۷۶۰
۲۷ ۸۷۵
۲۸ ۱۰۰۵
۲۹ ۱۱۵۳
۳۰ ۱۳۱۹
۳۱ ۱۵۰۲
۳۲ ۱۷۰۲
۳۳ ۱۹۱۸
۳۴ ۲۱۴۶
۳۵ ۲۳۸۳
۳۶ ۲۶۲۲
۳۷ ۲۸۵۹
۳۸ ۳۰۸۳
۳۹ ۳۲۸۸
۴۰ ۳۴۶۲
۴۱ ۳۵۹۷
۴۲ ۳۶۸۵
سخن آخر
خوردن غذاهای سالم در دوران بارداری به رشد و تکامل جنین کمک می‌کند. در صورتی که نسبت به رشد جنین خود نگرانی‌هایی دارید، حتما با پزشک متخصص مشورت کرده و توصیه‌های او را اجرا کنید.
بیشتر بخوانید: هفته بیست و هشتم بارداری - شروع وزن گیری نوزادشما چه روش‌هایی را برای افزایش وزن جنین استفاده کرده اید؟ تاثیر این روش‌ها چقدر بوده است؟ تجربیات خود را با ما در بخش نظرات در میان بگذارید.
