توصیه دکتر ربابه طاهری پناه؛ جراح و متخصص زنان و زایمان
گفتوگو و عکس: رضا حسینمردی
دکتر ربابه طاهری پناه در رشته پزشکی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1371 فارغ التحصیل شده است.
پس از آن جهت گذراندن طرح نیروی انسانی در مراکز درمانی بهداشتی شهر کرج فعالیت داشته است.
وی در سال 1372 با توجه به علاقه بسیار زیاد به رشته زنان و زایمان و ناباروری، دوره تخصصی خود را در دانشگاه علوم پزشکی یزد که اولین مرکز در راهاندازی رشته ناباروری و IVF بوده شروع نمود و در تمام دوره تخصصی از آموزش اساتید گرانقدر جناب آقای دکتر محمدعلی کریم زاده، دکتر عباس افلاطونیان و دکتر محمد غفورزاده، فیض برد و دوره تخصصی خود را در سال 1376 با موفقیت و اخذ بورد تخصصی زنان و زایمان به اتمام رسانید.
وی درمیبد یکی از شهرهای استان یزد سالهای 1376 و 1377 اقدام به درمان و معالجه بیماران نموده است.
در سالهای 1378-1379 به عنوان عضو هیئت علمی و مدیر گروه اندوکرینولوژی پژوهشکده ابن سینا جهاد دانشگاهی فعالیت نمود.
ایشان با توجه به علاقه وافر به رشته ناباروری دوره فوق تخصص و فلوشیپ ناباروری دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی را انتخاب و در مراکز تحقیقاتی درمانی یزد درسال 1379-1380 سپری نمود.
دکتر طاهریپناه از سال 1380 به عنوان عضو هیئت علمی گروه زنان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مرکز درمانی امام حسین (ع) فعالیت دارد.
از سال 1384 نیز به عنوان هیئت مؤسس مرکز تحقیقات بهداشت باروری و ناباروری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، بیمارستان طالقانی در راه اندازی آن فعالیت داشته و از ابتدا تا کنون به عنوان معاون پژوهشی مرکز تحقیقاتی فوق فعالیت دارد.
وی همچنین از پایهگذاران اصلی مراکز درمان ناباروری تخصصی بیمارستان پارسیان، لاله، عرفان نیایش است.
ایشان در سه دوره فعالیت انجمن علمی تخصصی باروری و ناباروری به عنوان عضو هیئت مدیره و دبیر کمیته علمی فعالیت داشته است.
وی در دوره فعالیت علمی خود کنگرهها و همایشهای مختلف ملی، بین المللی در زمینه زنان و زایمان، ناباروری و همکاری در برگزاری همایشهای علمی و بازآموزی پزشکان زنان و زایمان و پزشکان عمومی را برگزار کرده است.
دکترربابه طاهری پناه در مجامع علمی برای متخصصین، پزشکان عمومی و ماماها، سخنرانی و ارائه مقاله کرده و به عنوان مشاور پزشکی صدا و سیما در رادیو و تلویزیون برنامههای علمی و مشاورهای داشته است.
وی از درمان و معالجه بیماران نابارور و زنان باردار لذت برده و با اطمینان به آنها بارداری موفقی را برایشان فراهم میآورد.
با این بیوگرافی به حضور چهرهای مهربان و دلسوز در تخصص زنان، زایمان و ناباروری رفتیم. فردی که اگر شبانهروز 48 ساعت بود باز هم زمان برای خدمت عاشقانه به بیماران کم داشت.
خانم دکتر لطفاً در خصوص گذشته خود و اینکه چه شد وارد عرصه پزشکی شدید، برای ما صحبت کنید.
متولد 1346 محله قلهک تهران در خانوادهای فرهنگی و مذهبی رشد و پرورش یافتم. از زمان کودکی علاقه شدیدی به پزشکی داشتم. فردی مستقل و خود مختار با اتکا به نفس بالا بودم.
با وجود وضعیت معیشتی مناسب خانواده و امکان تحصیل در مدارس خصوصی، برخلاف برادرانم تمایل فراوانی به مدرسه دولتی داشتم.
مدرسه دولتی نزدیک منزل تحصیل کردم و اعتقاد داشتم خود فرد در ارتقاء و موفقیت تحصیلی نقش دارد.
کلاس پنجم دبستان در آزمون پذیرش دانشآموزان تیزهوش شرکت کردم و با اینکه قبول شدم ولی به مدرسه تیزهوشان نرفتم.
مدرسه عفاف نزدیک منزل و دبیرستان شریعتی در خیابان دولت محل تحصیلات قبل از دانشگاهم بود.
سال 1364 موفق به دریافت دیپلم و قبولی در کنکور همان سال شدم. در کنکور سال 64 پزشکی و شیمی دانشگاه آزاد و پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه تهران قبول شدم ولی به دلیل بعد مسافت و نزدیکی به منزل، دانشگاه شهید بهشتی را انتخاب کردم. به عشق و علاقهام رسیدم.
پس از اتمام دانشگاه، طرح پزشکی عمومی را در مراکز بهداشتی درمانی کرج گذراندم.
در همان ایام بود که برای تخصص اقدام کردم و رتبه آوردم.
با تشویق دوستانم رشته گوش حلق و بینی را انتخاب کردم ولی به عصر هم نرسید و تمایلم به تغییر رشته به تخصص زنان را به مدیریت آن زمان آقای لاجوردی اعلام کردم.
با وجود مشکلات و محدودیتها و علیرقم تمایل جدی و پیگیرانهام به تحصیل در تخصص زنان، به دلیل ظرفیت موجود و نیاز در استان یزد، ایشان نمره کتبی آزمون من را به آنجا انتقال داد.
در آزمون شفاهی تخصص زنان یزد نیز موفق شدم بالاترین رتبه را کسب کردم. اگرچه قرار بود به تهران برگردم اما جو و فضای خوب و استادان علوم پزشکی یزد و حمایتهای پدرم عاملی بود که در یزد بمانم.
در دانشگاه شهید صدوقی یزد آنچه آموختیم، مستقیم از زبان استادان بود.
طرح تخصص را در میبد گذراندم؛ بعد به پژوهشکده ابن سینا جهاد دانشگاهی آمدم و مدتی مدیرگروه اندوکرینولوژی بودم که بسیاری از طرحهای تحقیقاتی را با کمک همکاران، مصوب و اجرایی میکردیم.
در سال 1379 دوره فلوشیپ ناباروری و آی وی اف را در یزد امتحان دادم و وارد آن شدم. تا سال 1380 که هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی شدم.
مرکز ناباروری دانشگاه را در بیمارستان مهدیه زیر مجموعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در دوران دکتر پیروی پایهگذاری و اجرایی کردم.
همچنین مرکز تحقیقات بهداشت باروری و ناباروری را در بیمارستان طالقانی به همت همکاران در سال 84 راه اندازی و پایهگذاری کردیم.
در همان سالها به عنوان مشاور امور ناباروری معاونت بهداشتی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی انتخاب شدم. سه برادر دارم و مادرم، بزرگترین مشوق من بوده است.
در سالهایی که مشغول تحصیل بودید، دغدغه مردم ناباروری بود و عدهای برای درمان به خارج از کشور سفر میکردند و ... . وضعیت آن زمان چطور بود؟
بله در سالهای دهه 60 بود که بخاطر ناباروری برخی هموطنان به خارج سفر میکردند. در اواخر دهه 60 بود که اولین موارد درمان ناباروری در دانشگاه علوم پزشکی یزد انجام شد و سیر بیماران و مراجعان را به سوی خود کشاند.
بعد مراکز ناباروری پی در پی گشایش یافت و متعاقب این راه اندازیها، دیگر بودجهای برای اعزام بخارج در قالب ارز تخصیص نیافت.
ما در مراکز ناباروری کشور هیچ کمبودی نداشتیم و همگام با دنیا از تکنیکهای روز جهان برای کمک به زوجین نابارور استفاده میکردیم.
در مراکز درمانی خصوصی هم فعالیت داشتید؟
بله. بخش آی وی اف، بیمارستان پارسیان، لاله و عرفان نیایش را به همکارانم راهاندازی و پایه گذاری کردم.
درجه دانشگاهی شما در حال حاضر چیست؟
اکنون دانشیار هستم؛ ولی پروندهام در حال ارزیابی ارتقا به درجه استادی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است.
مدارک در حال بررسی و اعلام نظر است و به زودی نهایی میشود. از سال 80 هیات علمی دانشگاه و فعال در بیمارستان امام حسین در شرق تهران هستم.
لطفاً یک روز و یک هفته کاری خودتان را برای ما شرح دهید که چطور میگذرانید؟
اگر بخوابم (با خنده تعریف میکند) ساعت پنج صبح بیدار میشوم. تقریباً هر روز قبل از ساعت شش و نیم صبح در بیمارستان امام حسین حاضر میشوم.
در بیمارستان پس از راند و مورنینگ و جلسات صبحگاهی با دانشجویان به بخش سرکشی میکنم و به اتاق عمل هم میروم تا حدود ظهر؛ بعد به بیمارانم در بخش خصوصی سرکشی میکنم تا عصر؛ عصر به مطب شخصی میروم تا ساعت یازده شب؛ بعد به منزل میروم در آنجا هم به کار دانشجویان رسیدگی میکنم تا حدود ساعت دو و سه بامداد.
اگر کشیک و آنکال نباشم فرصت میکنم دو سه ساعت استراحت کنم...!!
اگر 24 ساعت شبانه روز 48 ساعت شود باز هم وقت کم دارم که خدمت کنم. ولی در شرایطی که به سفر بروم که اغلب هم سفرهای علمی و کاری است، سعی میکنم در آن سفر ورزش و تفریح کنم.
در غیر اینصورت فرصت تفریح و ورزش ندارم و خودم را وقف بیماران کردهام.
بجز این برخی روزها جلساتی در وزارتخانه دارم؛ بخاطر همکاری مشاورهای در وزارت بهداشت.
آیا آمار دقیقی از شیوع ناباروری در ایران داریم؟
خوشبختانه پس از دو سال تلاش موفق شدم طرح تحقیقاتی ملی با نام بررسی شیوع ناباروری در ایران را مصوب کنم.
این طرح در 31 استان و در بین جمعیتی حدود 31 هزار نفر انجام خواهد شد. امیدوارم هرچه زودتر پایلوت این طرح اجرایی شود تا آمار دقیقتری از شیوع ناباروری در اختیار داشته باشیم.
ناباروری در جامعه ما از شیوع بالایی برخوردار است.
مشکلی که وجود دارد این است که رشته تخصصی ما با عنوان «زنان، زایمان و نازایی» معرفی شده و همین مساله موجب میشود که همکاران متخصص در امر نازایی مداخله درمانی داشته و بیماران را تحت مداوا قرار دهد. دانش نا کافی و گاهی هم جنبههای مادی موجب میشود برخی بیماران نابارور در زمان طلایی به متخصصان نازایی نرسند و فرصت مناسب و حتی راههای سادهتر درمان را از دست بدهند.
با این دیدگاه تلاش کردیم که در همایشها و کنگرههای مختلف همکاران را اطلاع رسانی کرده و به روز نماییم.
انجمن باروری و ناباروری ایران این فرصت را ایجاد کرد که کنگرههای سالیانه در تهران و شهرهای بزرگ برگزار کنیم. در جلساتی که در این انجمن برگزار کردیم و من هم در چند دوره عضو هیات مدیره آن بودم، سعی کردیم کنگرهها را با دیدگاه فراگیر برپا کنیم که در تبریز، اصفهان، شیراز، یزد، همدان همایش داشتیم.
این در تبادل اطلاعات همکاران و بهرهمندی شهرها و بیماران از دانش روز کمک کرده است.
آیا نظارتی هم بر درمانهای ناباروری داشتید؟
بله. در انجمن تلاش کردیم تا با همکاری وزارتخانه و تصویب علمی دستورالعملها، درمانهای مناسب و داروهای مؤثر و کم عارضه در اختیار بیماران و پزشکان قرار گیرد.
یکی از دغدغههای ما نبرد با شرکتهای دارویی بوده تا داروهایی که به نفع مردم و با هزینه مناسب است برای هموطنان تأیید و مورد استفاده قرار دهیم.
بیمه در درمان ناباروری چه نقشی دارد؟
سالها بود که درمانهای ناباروری را لوکس میدانستند. هزینههای بالای درمان و دارو با وجود پرداخت حق بیمه توسط بیماران تحت پوشش بیمه موجب شد تا تلاش کنیم و ناباروری را تحت پوشش بیمه درآوریم.
در گذشته فقط برای جراحی بیمه تقبل میکرد هزینه را پوشش دهد اما امروزه برای لقاح مصنوعی، دارو و برخی درمانها بیمه پوشش دارد.
متاسفانه ناباروری در حال افزایش است؛ 40 درصد از علل ناباروری زنانه، 40 درصد علل مردانه و 20 درصد مشترک است.
شیوه زندگی مردم تغییر یافته است. آلودگی هوا و سایر آلایندهها، شیوه لباس پوشیدن مردان، مواد پلاستیکی و عواملی که در کاهش تعداد اسپرم نقش دارد.
در مورد زنان نیز باید اشاره کرد که سن ازدواج بالا رفته که البته عوامل اقتصادی و فرهنگی مؤثر بوده. ازدواج که به تعویق میافتد و سن آن افزایش مییابد در ذخیره تخمک هم اثر میگذارد.
از سوی دیگر ما هنوز نمیتوانیم بطور دقیق بگوییم که امواج و پارازیتها در ناباروری چه میزان نقش دارد ولی باید بگویم که قطعاً نقش دارد.
متاسفانه نمیتوان حذف کرد چون اطرافیان و سایرین هم در انتشار امواج نقش دارند.
اما همزمان هم روشها، تکنیکها و ابزارهایی بوجود آمده که میتواند تشخیصهای ژنتیکی را قبل از تولد و حتی قبل از لانه گزینی اعلام کند و در نهایت به تولد کودکانی سالم ختم شود.
یک سری بیماریها نیز عامل اصلی در ناباروری محسوب میشوند. در این خصوص هم توضیحی بفرمایید.
یکی از بیماریهای مهم در زنان که عامل ناباروری محسوب میشود، اندومتریوز است. در این عارضه متاسفانه 6-12 سال تأخیر در تشخیص داریم.
در برخی موارد علائم اندومتریوز وجود دارد مانند درد و مشکلات عادت ماهیانه ولی متاسفانه اطرافیان و حتی خود فرد توجهی نمیکنند و این اتفاق را عادی و طبیعی میدانند.
نگرانی از انگ و پیامدهای اجتماعی بعدی موجب دیر ارجاع دادن دختران جوان میشود. اندومتریوز با وجود صنعتی شدن جوامع و ازدواج دیر هنگام شیوع بالایی پیدا کرده و عامل مهمی در ناباروری محسوب میشود.
در یک مورد مشابه برای درمان تخمدان پلیکیستیک برای دختری جوان باید داروی ضد بارداری تجویز میکردم ولی با مخالفت مادرش به دلیل اینکه برادر و پدر این دختر ممکن است تصورات نادرستی داشته باشند، مجبور شدیم قرصها را از پوشش آن خارج کنیم و داخل پاکت بریزیم.
اگرچه این فرهنگ بهبود پیدا کرده ولی هنوز هم هستند مواردی که از جراحی دختر جوان خود به دلیل پیامدهای بعدی و نگرانی در آینده ازدواج وی امتناع میکنند.
یکی از مشکلات شایع و از عملهای مهم جراحی رحم در ایران و جهان عارضه فیبرومهای رحمی است. فیبروم تودههای عضلانی بافت رحم است که بصورت موضعی ایجاد شده منجر به عضلانی شدن و پرخونی بافت رحم میشود.
در چنین مواردی باروری دشوار، ناممکن و یا در مواردی از باروری، منجر به سقط میشود. این مساله به افزایش سن و بروز فیبرومهای رحمی ارتباط نزدیک دارد.
چاقی و کمتحرکی نیز نگرانی جدی است که در باروری اثر بدی دارد. ورزشهای سنتی و قدیمی، طناب زدن، دوچرخهسواری و پیادهروی در کنار رژیم غذایی مناسب، تشدید مصرف سبزیها و میوهها مهمترین توصیه است.
در مردان نیز بیماری واریکوسل و عواملی چون اشعه و امواج، مشکلات شغلی و محیط کار، لباسهای تنگ و اختلالات تولید اسپرم، تاثیرات سوء دارند که با اطلاع رسانی میتوان پیشگیری کرد.
چه اقداماتی در اطلاعرسانی برای مردم در خصوص عوامل مهم ناباروری انجام شده است؟
در وزارتخانه با تولید و چاپ بروشورها و پمفلتهای مختلف در خصوص بهداشت باروری و عوامل مهم دخیل در ناباروری تلاش کردیم که اطلاعات مفید در اختیار گروههای هدف قرار گیرد.
در مورد مطالبی چون تأثیر عوامل محیطی، تغذیه، اندومتریوز، تخمدان پلی کیستیک و ... پمفلتهایی به زبان ساده تهیه و چاپ کردیم و در اختیار زنان و خانوادهها در سراسر کشور قرار دادیم که بازتاب خوبی نیز داشته است.
همچنین پرسشنامههای همراه این بروشورها کمک فراوانی کرده است. برای مدارس هم برنامههایی جهت آموزش به دختر بچهها در نظر گرفته شده است.
مسیر درمان ناباروری از کجا آغاز میشود و به کجا میرسد؟
معمولاً در موارد ناباروری، زوجین با همدیگر مورد بررسی و ویزیت قرار میگیرند.
گرفتن شرح کامل و بررسی آنان از کودکی و بیماریها و داروهای مصرفی، درمانهای قبلی، مدت ازدواج، مدت تلاش برای بچه دار شدن و ... پرسشهای فراوانی را شامل میشود که پاسخ به آن راهگشا خواهد بود.
در این مسیر معمولاً از انجام آزمایشات بیمورد و تکراری خودداری میکنیم ولی آزمایش بررسی اسپرم مرد گام اول محسوب میشود.
اگر وضعیت و کیفیت اسپرم همسر مناسب بود و مشکل ارولوژی نیز نداشتند به سراغ زن میرویم.
بررسی سونوگرافی رحم، لگن، تخمدانها و ضمائم، بررسی توسط عکس رنگی به منظور تأیید باز بودن لولههای رحمی، بررسیهای آزمایشگاهی هورمونها و ... اولویت محسوب میشود.
در ابتدا تلاش برای رفع مشکلات تشخیصی در موارد اندومتریوز وفیبروم یا در آقایان درمان عارضه واریکوسل مسیر را برای لقاح طبیعی فراهم میسازد.
قدم بعدی در صورتی که لقاح طبیعی زوجین پاسخ مثبت ندهد، استفاده از داروهای محرک تخمکگذاری است.
اگر از این روش نیز نتیجه نگرفتند از روشهای کمک باروری مانند (آی یو آی) استفاده میکنیم. در این روش بهترین اسپرمهای مرد را پس از تقویت و تغلیظ به داخل رحم همسر تزریق میکنیم.
با این کار شانس حاملگی را 10 - 15 درصد افزایش میدهیم. این اقدام را به شرط اینکه لولههای رحمی و تخمکگذاری مختل نباشد، 3 – 4 مرتبه میتوان تکرار کرد.
در مواردی که مشکلات بیش از این باشد یعنی ذخیره تخمک و اسپرم ضعیف بوده یا لولههای رحمی مشکلی داشته باشند، سراغ روشهای تکمیلی مانند (آی وی اف) و میکرواینجکشن میرویم.
تحریک تخمکگذاری با داروهای مخصوص و جداسازی آن، تزریق اسپرم شوهر به داخل تخمک همسر توسط آزمایشگاه جنینشناسی، انتقال این سلولهای اولیه جنینی به داخل رحم و بررسی پس از دو هفته به احتمال زیاد امکان باروری را محیا ساخته است.
تکنولوژی این امکان را داده که در خانمهایی که تخمک زیاد دارند، باقیمانده را فریز کنیم و در سالهای بعد در صورت لزوم لقاح دهیم.
من بیماری دارم که یکبار تخمک داده ولی سه بار حامله شده و آی وی اف، انجام داده است. با این روش از مصرف دارو و استفاده مجدد از اتاق عمل جلوگیری میشود.
آیا فریز کردن تخمکها در کیفیت و کارایی جنین و یا کودک متولد شده تاثیری دارد؟
خیر. بررسیها نشان داده است که فریز کردن و نگهداری تخمک یا سلولهای تخم در شرایط ویژه آزمایشگاهی تاثیری در این خصوص ندارد.
بیشک تولد این نوزادان که حاصل صبر و ممارست پدر و مادر و تلاش و دانش شماست بسیار شیرین است؟
بله. بسیار شیرین و لذت بخش است. آنقدر خوب است که لحظات شیرین آن از شمارش خارج شده است.
آماری ندارید از کودکان متولد شده توسط شما؟
من اصلاً آماری ندارم. حتی به درآمدهای حاصل آن هم توجه و اطلاعی ندارم و همه در اختیار دستیارم است. فقط از شادی معنوی آن لذت میبرم.
پیرترین زوج نابارور که درمان کردید چه سنی دارد؟
با کمک علم و تکنولوژی، موفق شدم یک خانم پنجاه ساله را با روش لقاح مصنوعی بارور کنم که فرزند وی نیز متولد شد و بسیار سالم است.
در مواردی که خانمی توان تولید تخمک را نداشت باشد چطور؟
خوشبختانه با وجود حمایتهایی که از سوی روحانیون و فتاوی آنان حاصل شده، محدودیت شرعی جدی در خصوص اهدای تخمک یا جنین اهدایی نداریم.
در حال حاضر بیماری دارم که تخمک دارد ولی به دلیل بیماری امکان حمل در رحم خود را ندارد، اکنون با اختیار کردن رحم (موسوم به رحم اجارهای) امکان مادر شدن پیدا کرده است.
این فرد فرصت بهرهمندی از موهبت خدا را پیدا کرده است.
این اتفاق زیباست. البته قانون وجود دارد ولی گاهی اوقات شرایط و ضوابط اجرایی و نظارت بر اجرای مناسب آن وجود ندارد.
همین مساله موجب شده عدهای برای کسب درآمد به سمت اهدای تخمک و یا اجاره دادن رحم خود بروند که این رخداد اخلاقی نیست و پیامدهای ناگواری در پی خواهد داشت.
چه پیامد ناگواری دارد؟
در مواردی که تخمک اهدایی به تعدد موجب تولد نوزادان مختلف و متعدد شود، این امکان وجود دارد که در برخی موارد خواهر و برادرهای بیولوژیک با یکدیگر ازدواج کنند.
چیزی که در جایی ثبت نشده ولی قانون آن برای اهدا تخمک وجود دارد. ساز و کار نادرست در این مسیر میتواند نگرانکننده باشد.
با پیگیریها در انجمن و برگزاری جلسات متعدد توانستیم برای بهبود و ضمانت اجرایی این قانون، طرحی با قید فوریت را سال گذشته مصوب کنیم. جلسات کارشناسی انجام شده است و به زودی لایحه آن در صحن علنی مجلس مطرح خواهد شد. باید قوانین جدید حاکم شود تا واسطه گری حذف و از پیامدهای ناگوار آن جلوگیری شود.
پروسه درمان نازایی چقدر طول میکشد؟
البته این بستگی به نوع عارضه و ناباروری زوجین دارد ولی طولانی نیست. با وجود حدود 77 مرکزخصوصی و دولتی درمان ناباروری در سراسر کشور، دیگر مردم به تهران و برخی شهرهای بزرگ هجوم نمیآورند.
نوبت آنچنانی مطرح نیست.
درصد موفقیت چقدر است؟
حدود 40 - 50 درصد موفقیت در روشهای پیشرفته درمان ناباروری مطرح است.
از طرف دیگر با وجود شرایط اقتصادی و فرهنگی، عدهای هم به دنبال جلوگیری هستند. مطمئن و مناسبترین راه جلوگیری از بارداری در شرایط کنونی چیست؟
استفاده از قرص ضد بارداری همچنان روشی مناسب و مطرح در جهان است. البته در موارد که احتمال انتقال بیماری وجود دارد ایمنترین روش استفاده از روشهای محافظت شده مانند کاندوم است.
ولی قرص به دلیل کنترل عارضه تخمدان پلیکیستیک و عارضه آندومتریوز، مناسبتر است و از حاملگیهای ناخواسته و عوارض سقطهای غیر مجاز جلوگیری میکند.
استفاده از وسایل داخل رحمی مانند (آی یو دی) توصیه نمیشود چون خطر عفونتهای داخل رحمی را افزایش میدهد بهخصوص در مواردی که فرد فرزندی ندارد اصلاً توصیه نمیکنیم.
استفاده از روشهای قطعی مانند بستن لوله در آقایان و خانمها هم دیگر جایگاهی ندارد.
فعالیت خیریه هم دارید؟
خوشبختانه در سالهای اخیر با بنیاد برکت همکاری دارم. با توجه به سیاستهای جمعیتی به افراد نابارور کم بضاعت و بی بضاعت بودجهای برای حمایت از اینگونه زوجین توسط بنیاد برکت تخصیص یافته است.
من به عنوان یکی از اعضای کمیته برنامه ریزی بنیاد برکت پرسشنامهای تدوین کردیم.
این پرسشنامه توسط بهورزان و یا در مراکز بهداشتی سراسر کشور تکمیل میشود و پس از ثبت نوع و مدت ناباروری آنان، از طریق چند مرکز درمانی معین از جمله بیمارستان مهدیه در جنوب تهران، تبریز، یزد، مشهد، بیماران را تحت مداوای رایگان با اقامت رایگان قرار میگیرند.
در این یکسال اخیر بیش از هزار کودک متولد شده که بنیاد برکت با حمایتهای رهبری، هزینههای نگهداری و تحصیل این کودکان را تا پایان مقطع متوسطه عهده دار شده است.
شناسایی و درمان بیماران نابارور و بیبضاعت شیرینترین همکاری من با یک بنیاد خیریه است و از این تلاش لذت میبرم.
توصیهام به خانمها این است که شیوه مناسب زندگی را فرا بگیرند و اجرا کنند.
اگر قصد ازدواج و تولد فرزند دارند، برنامهریزی زمانی مناسب و دقیقی داشته باشند تا در زمان طلایی زندگی صاحب فرزند شوند و از وجود آن لذت ببرند.
به اصلاح در جوانی مادر شوید و با فرزندان خود بزرگ شوید؛ که این لذتی بسیار دارد. تحصیل، کار، خرید خانه و ... در اولویت نباشد که ازدواج در سنین بالا رخ دهد و لذت جوانی را به همراه نداشته باشد.
به اعتقاد من بهترین زمان 20 - 25 سالگی و حداکثر 30 سالگی برای ازدواج و فرزندآوری است.
سیستم تناسلی در زمانی مناسب موجب فرزندآوری شما شود که اختلاف نسلی هم وجود نداشته باشد.