به قلم : شیرین فرساد ، دانشجوی دکتری میکروبیولوژی و محقق دانشگاه آزاد قم
تحریریه زندگی آنلاین : در دوران بارداری خطر ابتلا به عفونت‌های بارداری فراوان است. این عفونت‌ها برای مادر و نوزاد مشکل‌ساز هستند، لذا تجویز آنتی‌بیوتیک مناسب برای درمان و پیشگیری از عفونت‌های خطرناک از اهمیت فراوانی برخوردار است.
بیماری‌های دندانی
در دوران بارداری، به علت تغییر سطح هورمون مادر، پلاک‌های دهانی بیشتری تشکیل می‌شود و در نتیجه باعث تورم لثه، التهاب و خونریزی لثه می‌شود. جویدن آدامس و استفاده از نخ دندان باعث بدتر شدن عفونت می‌گردد.
عفونت لثه: به علت کمبود کلسیم و کم خونی درمادر باردار شکل گرفته و ممکن است به افزایش فشار خون ،زایمان زودرس یا سقط جنین بینجامد.
بیشتربخوانید:
خود مراقبتی در دیابت بارداری
پیشگیری
1- مراجعه به دندانپزشکی قبل از بارداری
2- بررسی و ترمیم دندان‌های خراب
3- استفاده از دهان‌شویه آنتی‌باکتریال
4- مصرف ویتامین C
5- پرهیز از مصرف الکل و سیگار
عفونت استرپتوکوک
این باکتری بدون علامت در واژن یا رکتوم کلونیزه شده و در مایع آمنیوتیک باعث آلودگی جنین می‌شود. این بیماران که دارای نوزاد نارس زیر 37 هفته هستند، دارای تب بوده یا دچار پارگی کیسه آب بیش از 18 ساعت هستند، نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک دارند.
پیشگیری
خانم باردار طی هفته 35-37 بایستی از نظر عفونت استرپتوکوک غربال شده و در صورت نیاز، آنتی‌بیوتیک مصرف نمایند.
عفونت مخمری واژن
عامل این بیماری مخمر کاندیدا می‌باشد. ضعف سیستم ایمنی حین بارداری، افزایش گلیکوژن و استروژن، زمینه‌ساز عفونت مخمری واژن است. علائم این بیماری شامل خارش، سوزش، ترشحات پنیری سفید رنگ و غلیظ و بوی نامطبوع در واژن می‌باشد. در صورت عدم درمان، مخمرها از کانال زایمان به کودک منتقل شده و بیماری برفک را در دهان نوزاد ایجاد می‌کنند.
پیشگیری
پوشیدن لباس‌های نخی و گشاد، شستشوی کامل و خشک کردن ناحیه تناسلی، تعویض لباس‌های مرطوب وعدم استفاده از صابون‌های معطر برای شستشو
عفونت باکتریایی واژینوز
علائم این عفونت شامل خارش، سوزش و بوی نامطبوع ماهی از واژن و ترشحات خاکستری در واژن می‌باشد. اگر واژینوز باکتریایی درمان نشود، منجر به عوارضی مانند زایمان زودرس، نوزاد نارس و نوزاد کم‌وزن می‌شود.
بیشتر بخوانید:
رایج ترین سؤالات بارداری و ام‌اس
عفونت رحم
در اثر عدم درمان عفونت اولیه واژن، این عفونت‌ها وارد رحم می‌شود و در صورت درمان ناقص عفونت رحم، سلامت مادر و جنین با مشکل مواجه می‌شود که شامل اختلال در رشد طبیعی جنین، زایمان زودرس، سخت شدن فرایند زایمان، احتمال نقص عضو و احتمال مرگ نوزاد می‌باشد.
پیشگیری
خشک نگهداشتن ناحیه تناسلی، کاهش مصرف شکر و شیرینی و استفاده از لباس‌های زیر نخی.
هپاتیت B
این بیماری با منشا ویروسی، فرد باردار را با عوارض کبدی مواجه می‌کند. هپاتیت می‌تواند در حین بارداری و از طریق جنسی، خالکوبی، مسواک آلوده به ویروس و خون آلوده منتقل شود. عوارض عفونت هپاتیت شامل آسیب به جفت، زایمان زودرس و سقط جنین می‌باشد.
پیشگیری
تزریق واکسن هپاتیت، رابطه جنسی حفاظت شده، استفاده از دستکش در محل کار آلوده و عدم استفاده از تیغ مشترک در آرایشگاه‌ها
تبخال تناسلی
عامل این بیماری ویروس هرپس سیمپلکس 1و2 می‌باشد. در بیشتر موارد نوزاد پس از عبور از کانال زایمان به ویروس مادر مبتلا می‌شود. علائم شامل تبخال‌های تاولی در صورت، دور دهان، بینی و در بخش تناسلی و مقعد می‌باشد. ضایعات فعال این ویروس کاملا قابل انتقال به نوزاد است.
پیشگیری
برای مادران مبتلا به هرپس تناسلی فعال، سزارین توصیه می‌شود. ضمنا در مادران مبتلا باید از بوسیدن و رابطه زناشویی اجتناب کرده یا از وسایل بهداشتی برای جلوگیری می‌باشد.
بیشتربخوانید:
در چه سنی ام اس سراغمان می‌آید؟ + ۵ علائم اولیه
ایدز
بیماری ایدز یا نقص اکتسابی سیستم ایمنی با منشاء ویروسی بوده و بدن را با افت شدید فعالیت سیستم ایمنی در جهت مقابله با بیماری‌ها به ویژه سرطان مواجه می‌کند. این ویروس، از طریق مایعات جنسی و خون آلوده به مادر باردار منتقل می‌شود. علائم شامل کاهش وزن، کاهش اشتها، تورم غدد لنفاوی، درد یا سوزن‌سوزن شدن منتشره در بدن و زخم‌های پوستی می‌باشد.
پیشگیری
دوری از شریک جنسی آلوده به ایدز و استفاده از دارو درمانی برای کاهش انتقال ویروس به جنین در هنگام بارداری.
لیستریا
این بیماری با عامل باکتریایی در اثر خوردن غذای آلوده، خاک، آب، سبزیجات، گوشت خام و لبنیات غیر پاستوریزه ایجاد می‌شود. علائم ناشی از این باکتری شامل تهوع، اسهال، دل‌پیچه و درد عضلانی می‌باشد.
پیشگیری
مادر باردار بایستی از پنیر نرم، گوشت‌های شیرین شده و هات‌داگ خودداری نماید.
سرخک
سرخک، بیماری بسیار واگیردار با عامل ویروسی و مسری در دستگاه تنفسی بوده و ابتدا در ریه‌ها مستقر شده و سپس از طریق گردش خون به سایر نقاط بدن منتقل می‌شود. از طریق ریز قطرات تنفسی فرد آلوده به شخص باردار انتقال می‌یابد. در سه ماهه اول و دوم بارداری رخ می‌دهد. علائم شامل چشم‌های قرمز دردناک، تب حدود 40 درجه، کاهش اشتها و کاهش انرژی و راش‌های پوستی بوده و قابل انتقال به جنین است. عوارض ناشی از این بیماری شامل آسیب به جفت، زایمان زودرس و مرده‌زایی می‌باشد.
پیشگیری
زیر نظر پزشک، با تزریق واکسن MMR به افراد در معرض خطر فوری ابتلا به سرخک و یا اگر این واکسن برای فرد باردار مناسب نیست، می‌تواند از روش ایمنوگلوبولین طبیعی انسانی استفاده شود.
سرخجه
سرخجه یا سرخک آلمانی یا سرخک سه روزه با عامل ویروسی بوده و در مادران باردار بسیار خطرناک است. علائم شامل تب خفیف، التهاب غدد لنفاوی، درد مفصل و بثورات ریز و قرمز پوست می‌شود. اگر خانم باردار واکسن MMR را تزریق نکرده باشد، در صورت ابتلا به این بیماری و در اثر انتقال به جنین، منجر به عوارض متعددی مانند مشکلات قلبی، ناتوانی شنوایی و بینایی، مشکلات مغزی و آسیب به کبد و طحال می‌شود.
پیشگیری
تزریق واکسن MMR.
