زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

حبیبه مرتضی : کارشناس ارشد مامایی ؛ کارشناس برنامه سلامت باروری شبکه بهداشت و درمان گرمسار

تحریریه زندگی آنلاین : به زوجی نابارور گفته می‌شود که علیرغم تمایل به بچه‌دار شدن و عدم استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری و داشتن تماس جنسی منظم برای باردار شدن، تا یکسال باردار نگردند. زوجین باید بدانند كه وقوع بارداری نیاز به زمان دارد. شانس باروری حتی در یك زوج سالم در انتهای سال اول به 85 درصد و در پایان سال دوم به 93 درصد می‌رسد.

ذكر این نكته ضروری است كه اگر سن خانم بیش از 35 سال باشد، در صورت عدم بارداری پس از 6 ماه از نزدیكی محافظت نشده لازم است بررسی از نظر ناباروری شروع شود. به طور معمول ناباروری تقریبا 15 درصد از زوج‌ها را در طول زندگی تحت تاثیر قرار می دهد. در زوج باروری كه سن زن از 30 سال كمتر باشد، در طول یك دوره قاعدگی حدود 20 تا 25 درصد شانس بارداری وجود دارد. به عبارت دیگر در هر ماه از هر صد زوج جوان دارای تماس جنسی منظم و بدون پیشگیری از بارداری حدود 20 تا 25 زوج احتمال باردار شدن دارند.

بیشتربخوانید:

مادر شدن در 30 سالگی به جای ۲۵ سالگی!

شرایطی که در این یک سال باید وجود داشته باشد، عبارتند از:

تعداد نزدیکی زوجین بین 2 تا 3 بار در هفته باشد.

 از هیچ‌گونه روش پیشگیری از بارداری استفاده نشود.

 در زمان تخمک‌گذاری زوجین با هم باشند و عوامل مختلف منجر به جدا زندگی کردن زوجین نشود.

تقریبا 40 درصد ناباروری‌ها ناشی از عوامل مرتبط با زنان، نظیر بسته بودن لوله‌ها یا نداشتن تخمك‌گذاری است. حدود 40 درصد ناباروری‌ها نیز ناشی از عوامل مردانه نظیر كاهش تعداد یا حركت اسپرم است. در 10 درصد موارد علت ناباروری نامشخص است. به عبارت دیگر، با وجود طبیعی بودن آزمایش‌ها، دلیل قطعی برای باردار شدن نامشخص است. در 10 درصد موارد ناباروری ناشی از هر دو علل مردانه و زنانه است.

*** به یاد داشته باشید ناباروری همیشه ناشی از مشكلات زنانه نیست.

عوامل متعددی وجود دارد كه باروری زوجین را تحت تاثیر قرار می‌دهد. برخی از این عوامل شامل سن، سیگار، فشار روحی، وزن، ورزش سنگین، الكل، تعداد تخمك‌های موجود در تخمدان‌ها، بیماری‌ها و شرایط زمینه‌ای است.

 بیشتر بخوانید:

عوارض جبران‌ناپذیر سزارین بر کودکان چیست؟

همه چیز درباره بارداری خارج از رحم

عوامل موثر بر باروری زوجین

سن: با بالا رفتن سن خانم، باردار شدن دشوار می‌گردد. بارداری خانم‌ها به دلایل مختلف ممكن است تا 30 و حتی40 سالگی به تاخیر بیفتد. این رخداد یكی از دلایل افزایش شیوع ناباروری است، بنابراین بهتر است با توجه به مناسب‌ترین زمان بارداری زمان ازدواج و تولد اولین فرزند خود را به تاخیر نیندازید.

 سیگار كشیدن: سیگار اثر منفی زیادی بر سلامت باروری دارد. مدت زمان لازم برای باردار شدن یك خانم سیگاری دو برابر یك خانم غیرسیگاری است. سیگار احتمال سقط خودبه‌خودی و دیگر عوارض بارداری از جمله زایمان زودرس، تاخیر رشد داخل رحمی جنین، مشكلات سلامت شیرخواران و سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار را افزایش می‌دهد.

همچنین سیگار شانس موفقیت درمان‌های ناباروری را كاهش می‌دهد. این اثرات حتی زمانی كه خود بیمار سیگار نمی‌كشد،  ولی مکررا در معرض دود سیگار قرار دارد (دود دست دوم) نیز ایجاد می‌شود، بنابراین در صورتی كه سیگاری هستید، برای ترك كردن آن با پزشك مشورت نمایید.

 وزن و باروری: وزن بر باروری موثر است. تخمك‌گذاری در خانم‌هایی كه وزن خیلی زیاد یا وزن خیلی کم دارند، نامنظم بوده و این افراد ممكن است با مشكل عدم تخمك‌گذاری روبه رو شوند. اگر وزن خیلی كمی دارید، به خاطر داشته باشید كه 5/2 تا 5 كیلوگرم افزایش وزن در خانم‌های با وزن خیلی كم و دارای مشكل تخمك‌گذاری، ممكن است منجر به تخمك‌گذاری طبیعی شود. چاقی می‌تواند اثر قابل توجهی بر باروری داشته باشد. بیماری تخمدان پلی‌كیستیك در برخی خانم‌ها منجر به ناباروری می‌شود. چاقی باعث دوره‌های نامنظم قاعدگی، افزایش احتمال ناباروری، افزایش خطر جراحی‌های ناباروری، افزایش خطر سقط خودبه خودی و كاهش موفقیت درمان‌های ناباروری خواهد شد. همچنین چاقی افزایش خطر عوارض بارداری شامل: افزایش فشار خون، دیابت دوران بارداری، وزن زیاد نوزاد در هنگام تولد و سزارین را در پی خواهد داشت.

بیشتر بخوانید:

عصبانیت ناشی از بارداری و مدیریت آن

مصرف کافئین در حاملگی

نحوه نشستن در دوران بارداری

در صورتی‌كه چاق هستید بدانید كه كاهش متعادل 5 تا 10 درصد وزن بدن ممكن است میزان تخمك‌گذاری و بارداری را به طور قابل ملاحظه‌ای بهبود بخشد.

 تغذیه: معمولا زمانی كه زوجین تمایل به بارداری دارند، نیاز به رژیم غذایی خاصی ندارند، مگر اینكه پزشك برای باردار شدن رژیم غذایی خاصی را تجویز نماید. رژیم غذایی متعادل ترکیبی از انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و دیگر مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین خواهد كرد.

 ورزش: ورزش احساس خوبی ایجاد می‌كند، خواب را بهبود می‌بخشد، سوخت و ساز بدن را افزایش می‌دهد، به كنترل وزن كمك کرده و بیماری‌های مزمن مانند حملات قلبی، سكته‌های مغزی، بیماری قند و برخی سرطان‌ها را كاهش می‌دهد.

چهار جلسه ورزش در هفته به مدت 20 تا 30 دقیقه می‌تواند وزن را در محدوده خاص نگه داشته و باروری را به حداكثر برساند. با توجه به اینکه ورزش‌های خیلی شدید و بدنسازی در فرایند تخمك‌گذاری در خانم‌ها و تولید اسپرم در مردان مداخله می‌کند، باید از آن پرهیز نمود. روزانه 30 دقیقه پیاده‌روی تند برای بهره‌مندی از تمام فواید ورزش كافی است.