تحریریه زندگی آنلاین : بارداری و داشتن فرزند موهبتی ارزشمند و تجربه‌ای شیرین و در عین حال چالش‌برانگیز است که می‌تواند زندگی مادر و فرزند را تحت تأثیر قرار دهد. لازمه داشتن یک دوره بارداری موفق و بی‌خطر، بهره‌گیری از تجربیات افراد کاردان، به روز رسانی اطلاعاتی، آمادگی به کار گیری عملی آنها و اجتناب از استرس و نگرانی پیش از شروع بارداری و در حین آن می‌باشد. به یاد داشته باشید در صورتی فرزند شما سالم خواهد بود که شما نیز به فکر سلامت روحی و جسمی خود باشید و از وجود متخصصان کارآمد و منابع موثق اطلاعاتی بهره بجویید. در اینجا به مهم‌ترین مواردی اشاره می‌شود که باید پیش از بارداری مورد توجه زوج‌ها قرار گیرند:
بیشتربخوانید:
بهترین غذاها برای بارداری
داشتن آمادگی روحی زوج‌ها
از آنجا که فرزندآوری با انتظارات و مسئولیت‌های بسیاری توأم و از مهم‌ترین تصمیماتی است که یک زوج باید در طول زندگی به صورت سنجیده و متناسب با شرایط خود از جنبه‌های مختلف اتخاذ کنند، داشتن آمادگی یکی از ارکان اصلی برای این امر محسوب می‌شود. داشتن گفتگویی صادقانه و واضح درباره علاقه یا عدم علاقه به فرزندآوری همراه با ذکر دلایل، زمان مناسب آن، تعداد فرزندان، تحقیق درباره فرآیند مربوطه از مرحله پیش بارداری تا نحوه تربیت و حتی پیش‌بینی نسبی آینده فرزند یا فرزندان، ارزیابی توانایی‌های خود و دشواری‌های احتمالی موجود بر سر راه کل خانواده به همراه فرآهم آوردن بسترهای لازم برای مقابله با آنها، داشتن برنامه‌ریزی درست پس از تصمیم‌گیری قطعی و آماده سازی خود با شرایط جدید از مباحث این مورد به شمار می‌روند.
بیشتر بخوانید:
عصبانیت ناشی از بارداری و مدیریت آن
مصرف کافئین در حاملگی
کسب آمادگی جسمی زوج‌ها
چه مرد و چه زن در صورتی قادر به تولید مثل و باروری می‌باشند که از لحاظ جسمی آمادگی لازم را داشته باشند. بهتر است زوج‌ها حداقل 6 ماه قبل از فرزندآوری به فکر باشند، زمینه مساعد جسمانی و روانی را برای خود مهیا سازند و با دادن یک آزمایش خون جامع تجویز شده توسط پزشک از کمبودها یا بیماری‌های احتمالی خود باخبر شوند و در صدد جبران یا درمان آنها برآیند. کمبود ویتامین‌ها، املاح و مواد معدنی (به ویژه آهن و ویتامین‌های گروه B) و دیگر مواد مغذی و حتی برخی بیماری‌ها از جمله فیبروم پیشرفته، اختلالات هورمونی و تخمک‌گذاری، فشار و قند خون بالا، صرع و چاقی (شاخص توده بدنی در وزن ایده‌آل بین 19 تا 25 می‌باشد) در خانم‌ها و بیماری واریکوسل و سوزاک در آقایان از عوامل اصلی ناباروری در زوج‌ها به حساب می‌آیند و به تبع در سلامت فرزند آینده شان نیز مشکل ایجاد خواهند کرد، به عنوان مثال: عدم مصرف روزانه مولتی‌ویتامین‌ها با اسید فولیک توسط مادران، خطر نقص لوله عصبی (NTD) که یک بیماری مادرزادی می‌باشد و یا نقص عضو در جنین را به مقدار قابل توجهی افزایش می‌دهد. بهترین منابع طبیعی برای تأمین موارد ذکر شده که باید در حد تعادل و به صورت حتی‌الامکان اُرگانیک و غیرتراریخته مصرف شوند، عبارتند از: میوه‌ها، سیفی‌جات، سبزیجات (به جز سبزی‌های قاعده آور مانند رازیانه، آویشن، پونه، بابونه، کرفس، گشنیز و ...)، مغزهای روغنی خام، حبوبات و غلات کامل، گوشت‌های کاملا پخته (گوشت کوسه، اره‌ماهی، شاه خال‌مخالی، تُن، به دلیل جیوه بالا و تیلاپیا به دلیل غلبه اُمگا 6 به اُمگا 3 و ... و جگر و کلیه حیوانات به دلیل انباشت سموم در آنها توصیه نمی‌شوند)، لبنیات و تخم‌مرغ. اجتناب از مصرف غذاهای حاضری، کنسروها، تنقلات بدون ارزش غذایی یا مضر، مصرف کافئین بیش از حد (میزان مناسب: 200 تا حداکثر 300 میلی‌گرم معادل با 2 فنجان کوچک قهوه دمی در روز)، مشروبات الکلی و نوشیدنی‌های شیمیایی مانند نوشابه‌های گازدار و انرژی‌زا، شکر و نمک به ترتیب بیش از 25 گرم معادل با 2 قاشق غذاخوری و 6 گرم معادل با 1 قاشق چایخوری در روز (شکر باید با قندهای طبیعی مثل خرما، عسل و میوه‌های شیرین جایگزین شود)، دخانیات و مواد سمی محیطی مانند پلاستیک، شوینده‌های معطر یا دارای گازها و بخارات خطرناک مانند تیرک و وایتکس، عطرها و خوشبو کننده‌ها، حشره‌کشها و لوازم آرایشی و بهداشتی مصنوعی و ... نیز بسیار حائز اهمیت می‌باشد. همچنین، سلامت دندان‌ها باید در اولویت پیش از بارداری زنان قرار گیرد، زیرا به دلیل بروز تغییرات هورمونی در دوران بارداری، میزان آسیب دیدگی لثه و دندان افزایش می‌یابد. اگر شخص به عفونت لثه، پوسیدگی دندان و ... مبتلا باشد، مشکلات او در طی بارداری، احتمال بروز زایمان زودرس، کمبود وزن زمان تولد و مشکلات جدی‌تر دیگر تشدید خواهد شد. در ضمن بنا به توصیه پزشکان، زنان باید پیش از بارداری واکسن‌های سرخک، سرخجه، آبله‌مرغان، یادآور کزاز و دیفتری و هپاتیت B را نیز بزنند. فاصله واکسیناسیون تا حاملگی باید حداقل 3 ماه باشد.
بیشتر بخوانید:
نحوه نشستن در دوران بارداری
عوارض جبران‌ناپذیر سزارین بر کودکان چیست؟
همه چیز درباره بارداری خارج از رحم
بررسی داروهای مصرفی
زوج‌ها و به خصوص خانم‌ها باید پیش از بارداری درباره بیماری‌ها و داروهای مصرفی خود با پزشک مشورت کنند تا از بی‌خطر بودن ادامه مصرف و قطع یا تغییر یک دارو اطمینان حاصل کنند.
عدم انجام ازدواج‌های فامیلی
میزان شیوع ازدواج‌های فامیلی به عنوان امری رایج در میان ایرانیان بین 30 تا 85 درصد برآورد می‌شود و با ناهنجاری‌های ژنتیکی در کودکان، بار منفی بهداشتی، پیامدهای روحی-روانی، اجتماعی- اقتصادی و خانوادگی جدی و بسیار همراه است. ازدواج‌های فامیلی خطر بروز بیماری‌هایی نظیر نابینایی، ناشنوایی، عقب‌ماندگی ذهنی، سندروم داون، اسکیزوفرنی، دیابت، سرطان، هموفیلی، نارسایی‌های کبدی و قلبی، بیماری‌های متابولیکی و معلولیت‌های جسمی و خطر سقط جنین را چندین برابر می‌کند و حتی گاه برای زنده نگه داشتن بیمار به عمل‌های جراحی و پیوند اعضاء نیاز است. متأسفانه بسیاری از بیماری‌های ژنتیک درمانی ندارند و می‌توانند زمینه‌ساز آسیب‌های جبران ناپذیری باشند. پس بهتر است همیشه این شعار که «پیشگیری بهتر از درمان است» را به طور عملی در زندگی به کار بندیم تا از قربانی شدن نسل‌های بی‌گناه آتی و ایجاد مشکلات فراوان برای خود جلوگیری کنیم. در قسمت دوم این مقاله موارد ضروری دیگری را بررسی خواهیم کرد که بدون دانستن آنها، تصمیم‌گیری برای داشتن فرزند گامی بس اشتباه تلقی می‌شود.
