دکتر نوشین صحابی - جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی
تحریریه زندگی آنلاین : خشکی پوست یک موضوع کاملاً عادی و طبیعی در طول دوران بارداری است، ولی قطعاً در عدهای بیشتر و در عدهای کمتر بروز میکند، البته علائمی مثل خشکی داخل دهان میتواند از نشانههای بارداری باشد، یعنی بدن در این حالت نیاز به آب بیشتری دارد و خشکی پوست در طول این دوران بسیار شایع است.
چرا پوست در دوران بارداری دچار خشکی میشود؟
زیرا در این دوران بدن تغییرات بسیاری را تجربه میکند. یک موجود زنده در بدن مادر شروع به رشد و بزرگ شدن میکند. برخی تغییرات هورمونی مستقیم روی پوست اثر میگذارند. افزایش سطح استروژن میتواند روی پوست اثر بگذارد و علاوه بر آن هورمون محرک ملانوسیت در دوران بارداری بیشتر تولید میشود. این موضوع روی رنگدانههای پوست هم اثر میگذارد و باعث خارش و حساسیت بیشتر پوست میشود، مخصوصاً در نواحی پشت بازوها و رانها، کف پاها و کف دستها. بیشک پوست ناحیه شکم نیز به دلیل بزرگ شدن آن، کشیده میشود و ترک میخورد. با افزایش اندازه شکم و بزرگ شدن آن، انعطافپذیری پوست کم میشود و تولید چربی سبوم هم کاهش مییابد و این عوامل باعث خشکی پوست میشوند. دمای بدن کمی بالا میرود و همین موضوع نیز باعث افزایش خارش و حساسیت پوست میشود. اگر قبل از بارداری هرگز تجربه اگزما نداشتهاید، در طول زمان بارداری، احتمالاً تجربه آن را خواهید داشت و مسلماً آنهایی که قبلاً به اگزما دچار بودهاند، در این دوران به احتمال بیشتری دچار خشکی پوست میشوند.
خشکی پوست میتواند یک نشانه یا علامت از کمآبی بدن نیز باشد. در طول بارداری حجم خون بدن افزایش پیدا میکند و خون بیشتری به سمت رحم برای رشد جنین پمپ میشود. برای همین نیاز خانم باردار به آب و مایعات بیشتر از خانم غیر حامله است. یک خانم باردار باید به طور متوسط در طول روز 8 تا 10 لیوان آب و مایعات مصرف کند.
بیشتربخوانید:
خشکی پوست در بارداری، از علت تا راه های درمان
آیا راهحلی برای برطرف کردن این مشکل وجود دارد؟
راحتترین روش استفاده از محصولات مرطوبکننده پوست است. اگر مرطوبکننده مصرف میکنید، مقدار مصرف را بیشتر کنید. از وازلین، روغن زیتون یا روغن نارگیل برای چرب کردن پوست بعد از حمام استفاده نمایید. مرطوبکننده و کرمی که کمی چرب باشد، هم کافی است، البته دقت کنید که میزان چربی آن نباید در اندازهای باشد که روی پوست بماسد.
از محصولات بهداشتی و شست و شو که خاصیت خشککنندگی پوست را دارند، مثلاً آنهایی که الکل و خوشبوکنندههای تند دارند، پرهیز کنید. شما میتوانید در منزل یک صابون خانگی درست کنید و با آن پوست بدن خود را شست و شو دهید. استفاده از شامپوی بچه برای شستشوی پوست و مو در خانم باردار مناسب است.
اگر پوستتان زیاد خشک شده است، کمتر از قبل حمام بروید و اگر نمیتوانید، مدت زمان زیر دوش آب بودن را کاهش دهید. حمام شما نباید بیشتر از 10 دقیقه با آب ولرم طول بکشد. از حمام گرفتن با آب داغ به مدت طولانی خودداری کنید، زیرا پوست را بیشتر خشک میکند.
به تغذیه خود اهمیت بدهید. برنامه غذایی شما باید چربیهای سالم و خوب را به مقدار کافی داشته باشد.
در طول روز آب کافی بنوشید.
در اتاق خوابتان دستگاه بخور سرد داشته باشید. این کار به خواب راحت و آرام شبانه نیز کمک میکند.
از ماست استفاده کنید. ماست سرشار از اسید لاکتیک است و علاوه بر آن پروتئین زیادی دارد. ماست کمک زیادی به دفع سموم پوست میکند و پوست را مرطوب نگه میدارد. علاوه بر این مزایا که ذکر شد، ماست سلولهای مرده پوست را از سطح آن حذف میکند، منافذ پوست را کوچکتر میکند و باعث میشود که جوانتر و با نشاطتر به نظر برسید، حتی به آنهایی که نسبت به چین و چروکهای سطح پوستشان حساس هستند نیز توصیه میشود از ماسک ماست استفاده کنند، زیرا باعث کاهش چین و چروکهای پوست میشود. یک لایه نازک ماست را روی سطح پوست خود بمالید. به آرامی و با انگشتان خود سطح پوستتان را ماساژ بدهید. بگذارید 2 تا 3 دقیقه بگذرد. بعد صورتتان را با آب ولرم بشویید.
یشتربخوانید:
رژیم غذایی مفید برای دوران بارداری
از ماسک شیر استفاده کنید
ماسک شیر هم یک روش مناسب دیگر برای کاهش خشکی پوست در دوران بارداری است. شیر هم مثل ماست سطح پوست شما را نرم میکند. شیر اسید لاکتیک دارد و اسید لاکتیک به حذف سلولهای مرده از سطح پوست و مرطوب شدن پوست کمک میکند.
خشکی پوست در دوران بارداری چه زمانی نگرانکننده است؟
با توجه به تغییر در سطح و میزان استروژن بدن در دوران بارداری، کمی خارش و خشکی پوست در این دوران طبیعی است، اما اگر دچار خارشهای شدید شدهاید، به پزشک مراجعه کنید. سایر علائم این مسئله نیز شامل تیرگی رنگ ادرار، احساس خستگی مفرط، کاهش شدید اشتها، افسردگی و روشن شدن رنگ مدفوع است. این علائم میتوانند نشانه کلستاز داخل کبدی در دوران حاملگی باشند و شرایطی را به وجود آورند که برای جنین خطرناک است. از هر هزار زن در دوران بارداری یک نفر به این مشکل دچار میشود. کلستاز کبدی از بیماریهای کبدی در دوران بارداری است که برای درمان آن باید به متخصص داخلی – گوارش مراجعه کنید.
بیشتربخوانید:
بارداری و تغییرات پوست و مو