بند ناف نیز انتقال اكسیژن لازم به نوزاد را تضمین میكند. درجه حرارت آب: درجه حرارت آب باید به گونهای باشد كه مادر در آن احساس آرامش كند. (معمولاً بین 35 -7/37 درجه سانتیگراد مناسب است). دمای آب نباید بیشتر از 38 درجه سانتیگراد باشد، زیرا دمای بدن مادر بالا میرود و ضربان قلب نوزاد افزایش مییابد.
بهتر است زمانی كه مادر درون آب است. مقدار زیادی آب بنوشد و روی صورت و گردن او آب خنك اسپری شود. میتوان از یك پارچه نمناك و خنك نیز استفاده كرد و آن را روی صورت و گردن او قرار داد.
چه چیزی مانع از تنفس نوزاد در زیر آب میشود: زایمان در آب آنقدر ساده و راحت است كه همین سادگی، سوالات زیادی ایجاد میكند. طی پنج سال گذشته، از این روش در بسیاری از بیمارستانهای آمریكا استفاده میشده و بسیاری از خبرنگاران و نشریات به ریز و جزئیات این موضوع پرداختهاند.
بسیاری از روزنامههای آمریكا در سالهای اولیه رواج این شیوه زایمان در تیتر خود با فونت درشت مینوشتند: «زایمان آبكی» و یا «نوزادی كه درست بعد از تولد شنا كرد» و ... اما اولین و سادهترین پرسشی كه در ذهن نقش میبندد، تنفس نوزاد است، عوامل متعدد و طبیعی، در جلوگیری از استنشاق آب توسط نوزاد، در اولین لحظه تولد، دخالت دارند.
اكسیژن مورد نیاز در دوران جنینی از جفت و از طریق بند ناف، تأمین میشود. اما جنین از هفته دهم به بعد، با حركت دادن عضلات بین دندهای و دیافراگم یك الگوی منظم و موزون شروع به تمرین تنفس میكند. مایعات ریوی داخل ریه جنین وجود دارند كه از لحاظ شیمیایی به مایعات معده شبیه هستند.
این مایعات وارد دهان جنین شده و بلعیده میشوند. مقدار بسیار كمی از مایع آمنیوتیك در رحم مادر وجود دارد. 24- 48 ساعت قبل از شروع دردهای زایمان، مقدار پروستاگلاندین از جفت به طور قابل توجهی افزایش مییابد كه منجر به كاهش و یا توقف حركات تنفسی جنین میگردد. (FBM) یا به تعویق افتادن كار عضلات دیافراگم و عضلات بین دندهای، جریان خون به اعضای حیاتی بدن از جمله مغز، افزایش مییابد.
زمانی كه نوزاد به دنیا میآید، هنوز مقدار پروستاگلاندین زیاد است و عضلات تنفسی به راحتی فعالیت نمیكنند. یكی دیگر از عواملی كه دانشمندان معتقدند كه بر این نیز موضوع مؤثر است، درجه اختلاف دما است. درجه حرارت آب نزدیك به درجه دمای بدن مادر است و همین شباهت مانع از تشخیص نوزاد در ایجاد و درك تغییرات میشود. هر چقدر دمای آب پایینتر باشد، نوزاد كمتر برای نفس كشیدن تحریك میشود.
یكی از دیگر نكات مهم كه به آن توجه نمیشود، این است كه آب و مایعات داخل ریه جنین هر دو هیپرتونیك هستند؛ بنابراین حتی اگر آب وارد دهان نوزاد هم بشود، نمیتواند داخل ریه شود؛ زیرا هر دوی این مایعات سنگین و متراكماند و نمیتوانند با یكدیگر در یك جا جمع شوند.
به این موضوع نیز توجه داشته باشید كه نوزاد به دنیا آمده از طریق بند ناف به مادر متصل است. حنجره تحت پوشش گیرندههای چشایی قرار دارد و تعداد این گیرندهها، پنج برابر بیشتر از گیرندههای روی زبان میباشد؛ بنابراین به محض اینكه مادهای از حنجره بگذرد، گیرندههای چشایی فعال و حنجره به طور خودكار بسته شده و آب به جای اینكه استنشاق شود، بلعیده میشود.
خداوند این واكنش را در تمامی نوزادان گذاشته است تا به آسانی از شیر مادر تغذیه كنند. بعد از 6 - 8 ماهگی این ویژگی به طور مرموزی ناپدید میشود. نوزاد آنقدر باهوش است كه میتواند تشخیص دهد كه چه مادهای در گلوی او است و فرق میان شیر مادر، شیر گاو و مایع آمینوتیك را تشخیص دهد. نوع تنفس و طریقه خوردن غذاهای مختلف مادر با توجه به تنوع آن تغییر میكند.
تمامی این عوامل منجر میشود تا كودكی كه درون آب به دنیا میآید، تا زمانی كه از آب گرفته میشود، نفس نكشد و نفس كشیدن او همانند زمانی باشد كه داخل رحم مادر است و به محض اینكه از آب گرفته میشود، شروع به نفس كشیدن میكند. به عبارت دیگر، به محض اینكه نوزاد از آب گرفته و متوجه تغییر محیط میشود، یك سری از تغییرات شیمیایی و هورمونی و پاسخهای فیزیكی درون بدن او رخ میدهد و شروع به تنفس میكند.
در واقع، اتفاقات مختلفی در بدن نوزاد رخ میدهد. عملكرد گردش خون جنین به گردش خون نوزاد تبدیل میشود. ریهها برای اولین بار، اكسیژن را تجربه میكنند. دانشگاهها و مراكز پزشكی، سالهاست كه به دانشجویان خود آموزش میدهند كه اولین، نفس نوزاد به فشار عبور از مجرای زایمان بستگی دارد و سپس در قفسه سینه بر اثر فشار خلائی ایجاد میشود كه برای پر شدن این خلاء، نوزاد شروع به تنفس میكند.
البته در حال حاضر دانشمندان دریافتهاند كه این موضع صحت نداشته و هیچ خلائی وجود ندارد. روی نوزادی كه در آب به دنیا میآید، مكانیسمهای بالا، اتفاق میافتد و منتظر میماند تا از آب گرفته شود و تنفس طبیعی خود را آغاز كند.
برای خواندن بخش اول- بهترین زایمان؛ زایمان در آب- اینجا کلیک کنید.