به قلم : محمدرضا دژکام، روان شناس و روان درمانگر و مشاور خانواده و ازدواج
تحریریه زندگی آنلاین : یکی از ارکان اساسی در زندگی زناشویی زوج‌ها مقوله ای است تحت عنوان " احترام "! احترام به همسر و قبول او با تمام نقاط ضعف و قوتش، پایه‌ی یک رابطه‌ی زناشویی پایدار و ایده‌آل است. فهمیدن، درک و پذیرش همسرتان همان گونه که هست به خوبی شما را با خصوصیات اخلاقی و رفتاری مشکل ساز او رو به‌رو می‌کند. احترام گذاشتن، مستلزم آگاه بودن از خصوصیات فردی و اجتماعی ناهنجار است نه نادیده گرفتن آنها. این مقدمه را گفتم تا برسم به بحث اصلی این نوشتار که درباره‌ی " شوخی‌های همسرتان در زندگی زناشویی " است بپردازم.
شوخی چیست و چه نقشی در زندگی زناشویی زوج ها دارد؟!
به طور کلی مقوله‌ی " شوخی" فرایندی است که از دیدگاه‌های گوناگون می‌توان به آن پرداخت. شوخی و شوخ طبعی، از نگاه روان‌شناختی، یکی از مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی است. البته باید بگویم هر کسی که بتواند از این مهارت به طرز شایسته‌ای بهره بگیرد، یکی از معیارهای درست و مهم جذابیت را هم در زندگی فردی، اجتماعی و مهم‌تر از همه در زندگی مشترک خود خواهد داشت. اما یادتان باشد که هر چیزی را نباید با شوخی کردن اشتباه گرفت! برخی از زن و شوهرها با توجه به خصوصیات اخلاقی و رفتاری و شخصیتی که، دارند، انسان‌های جذاب و شوخ طبعی هستند و این ویژگی را از خانواده یا محیط فرا گرفته‌اند. در زندگی زناشویی، شوخی کردن زن و شوهرها با هم بایستی به درستی و از طریق معقولانه‌اش صورت گیرد و اگر به جا و به موقع نباشد نه تنها مفید نیست بلکه ممکن است که به ضرر هر دو طرف هم باشد! پس این موضوع به خصوص در رابطه‌ی عاطفی و احساسی دو نفره اهمیت ویژه‌ای دارد.
بیشتر بخوانید:
نشانه های عاشق شدن مردان
شوخی های نا به جا و ناشایست با همسر شامل چه مواردی است ؟!
مهم‌ترین نکته حیاتی در مقوله‌ی شوخی کردن، حد و مرزی است که همسران بایستی برای خود تعریف کنند. هر انسانی با توجه به این که در یک خانواده با ویژگی‌های خاصی تربیت شده، اخلاق، رفتار، کردار، خلق و خو، منش، شخصیت، هویت، فرهنگ و .... دارد با طرف مقابل او گاهی کاملاَ متفاوت است و باید به آنها احترام گذاشته شود از جانب هر دو طرف رابطه. اساساَ شوخی‌های همسران گاهی در دو جنبه روان‌شناختی بررسی می‌شود. جنبه‌ی اول شوخی‌هایی است که مشترک بین زن و شوهر است که در ادامه به صورت مختصر و مفید به آنها اشاره می‌کنم. ۱_ برانگیختن حسادت با شوخی: یکی از شوخ طبعی‌های نا به جا و رایج بین زوج ها این است که " با برانگیختن حسادت یکدیگر"، شوخی می کنند! مثلا مرد می‌گوید:" اگر یک روزی تو بمیری، من خیلی زود زن می‌گیرم!" یا زن می‌گوید:" مردها همه برای من دست و پا می‌شکنند کجای کاری؟!"... این شوخی درست نیست.۲_شوخی با حد و مرز رابطه: یادتان باشد که یکسری از حد و مرزها در رابطه‌ی زناشویی وجود دارد که که نباید خدشه‌دار شود به واسطه‌ی یک شوخی ناشایست. تصور کنید که در بین یک جمع دوستانه، صحبت کردن درباره‌ی " مهریه " کار درستی نیست. حال یک مردی برای این که فضای آن جمع را تغییر دهد با لحنی شوخ طبعانه بگوید:" من مطیع زنم هستم و می‌ترسم که ۱۳۶۶ سکه‌ی بهار آزادی مهریه‌اش را بگذارد اجرا پس حق با زنم است و او رئیس است و با کلماتی طعنه‌آمیز به زنش در حضور جمع بگوید: من در خدمتم هر چی شما دستور بدین خانم و بخندد و سایرین هم بخندند.... این رفتار یک شوخی زننده است و قابل پذیرش نیست.۳ _ شوخی کردن با خانواده‌ی همسر:" یادتان باشد که هر انسانی یک ریشه و یک اصل و نسبی دارد و آن خانواده‌اش است که نسبت به آن بسیار تعصب دارد حتی اگر دل خوشی هم از خانواده‌اش نداشته باشد ولیکن اگر همسر این فرد حال چه زن و چه مرد، با خانواده‌اش در بین خودشان یا در بین جمع شوخی کند، رفتاری زننده و نابه‌جا است که می‌تواند با این اتفاق، پیامدهای بدی در پی داشته باشد. از جمله این که آن فرد که با خانواده‌اش شوخی شده، دچار " اضطراب، افسردگی، تنش، خشم ،سرخوردگی، احساس پوچی، احساس تنهایی، پایین و یا ازبین رفتن اعتماد به نفس و عزت نفس او خواهد شد. پس این مقوله هم باید رعایت شود.۴_ شوخی کردن زن و شوهر با اطرافیان یا با اهداف همسر یا شخصیت و شغل در بین جمع یا حتی در حریم زندگی زناشویی و خصوصی کاری نا به جا و نارواست. پس این رفتار هم باید کنار گذاشته شود.
شوخی‌هایی که از نگاه روان شناختی خانم‌ها نسبت به آنها حساسیت دارند!
اساسا از نگاه روان شناختی، یک سری از شوخی‌ها وجود دارند که برای خانم ها بسیار زننده و حساسیت‌زا هستند که از آن جمله می‌توانم به موارد زیر اشاره کنم :
۱_ شوخی با زیبایی یک زن ۲_ شوخی با کارها و وظایف فرزند پروری و شوهر داری یک زن ۳_ شوخی‌هایی که جنبه‌ی جسمانی و فیزیکی دارند که باعث رنجش خاطر جسم یک زن می‌شوند چه در خانه و چه در بین جمع دوستان ۴_ شوخی کردن با این موضوع که مرد بگوید می‌خواهم ازدواج مجدد کنم و یک زن دیگر بگیرم که باز این طرز شوخی چه در عرصه‌‌ی خصوصی باشد چه در بین جمع و حتی با لحنی خنده‌دار، می‌تواند حساسیت یک زن را برانگیزد.
بیشتر بخوانید:
چرا در گفت و گو با همسرمان تفاهم نداریم؟
قوانین ارتباط با دوستان بعد از ازدواج
شوخی هایی که از نگاه روان شناختی آقایان نسبت به آنها حساسیت دارند!
در نقطه‌ی مقابل نیز شوخی‌هایی که از نگاه روان‌شناختی آقایان نسبت به آنها حساسیت دارند را می‌توانم در چند مورد زیر خلاصه کنم.۱_ شوخی زن با وضعیت شغلی و درآمد شوهرش۲_ شوخی‌هایی که غیرت و تعصب و مردانگی یک مرد را نشانه می‌رود۳_ شوخی‌هایی که درباره‌ی قدرت جسمانی و بدنی مرد است که کنایه آمیز می‌تواند باشد ۴_ شوخی‌هایی که درباره‌ی ناتوانی جنسی مرد است که زن گاهی اوقات آن را در زندگی زناشویی یا در بین جمع برای خنده مطرح می‌کند که اساسا کار شایسته‌ای نیست.
توصیه های روان شناس
به شما زن و شوهرهای ایران زمین توصیه می‌کنم که باید به حد و مرز همسرتان احترام بگذارید. این که شما شوخی‌های خاص خودتان را دارید دلیل بر این نیست که همسرتان نیز به آنها بخندد و نمی‌توانید او را متهم کنید که چرا این قدر حساس و بی‌جنبه است! شوخی با همسر در جمع در صورتی که کنترل شده باشد و از قبل از همسرتان اجازه گرفته باشید، ایرادی ندارد. ولی اگر جز آن دسته افرادی هستید که نمی‌توانید در جمع خودتان را کنترل کنید و به اصطلاح " جوگیر " می‌شوید، پس بهتر است دور شوخی کردن را خط قرمز بکشید. یادتان باشد که رعایت کردن احترام و ادب نسبت به همسر چه در زندگی خصوصی و چه در بین جمع کاری واجب است. حتی فراموش نکنید که شوخی‌های خیلی مودبانه نیز ممکن است که او را آزار دهد. شاید همسرتان با شما راحت باشد ولی در نظر بگیرید که ممکن است در جمع با کسی تعارف داشته باشد و خجالت بکشد از رفتار یا گفتاری که با او دارید. توصیه می‌کنم که اگر شوخی از حد و مرزش فراتر برود، می‌تواند پیامدهای منفی ناگواری با خود به همراه داشته باشد از جمله ۱_ پیدایش کینه‌توری ۲ _ بروز دل شکستگی ۳_ احساس حقارت و تنهایی ۴_ پایین بردن عزت نفس و اعتماد به نفس ۵_ پایین بردن انگیزه‌ی ادامه‌ی زندگی زناشویی ۶_ کمرنگ شدن رابطه‌ی عاطفی و احساسی و جنسی. پس یادتان باشد که شوخ طبعی، یکی از ملاک‌هایی است که شخص را به فردی انعطاف‌پذیر تبدیل می‌کند و این انعطاف‌پذیری تاثیر بسیار زیادی در بهبود روابط زناشویی دارد. شوخی می‌تواند استرس، اضطراب و افسردگی را در خیلی از شرایط از بین ببرد و در نقطه‌ی مقابل نیز می‌تواند باعث پیدایش این چالش‌های مهلک شود. پس حواس‌تان را جمع کنید.
