به قلم : دکتر کامیار سنایی – روانشناس
تحریریه زندگی آنلاین : بر اساس سن، مکان و فرهنگ شما، فحش دادن میتواند بخش قابل قبولی ازنظر اجتماعی در زبان روزانه شما باشد. یا ممکن است نامناسب و حتی توهینآمیز باشد.بسیاری از مردم زمانی که ناراحت هستند فحش میدهند، درحالیکه برخی دیگر ممکن است در مکالمههای معمولی، اغلب بدون اینکه متوجه شوند چه میگویند، از زبان بددهنی استفاده کنند.اگر همسر شما از کلمات رکیک استفاده میکند و این مسئله شمارا ناراحت میکند یا تأثیر بدی برای سایر اعضای خانواده ایجاد میکند، ممکن است لازم باشد باهم همکاری کنید تا به شریک زندگی خود کمک کنید که عادت بد خود را ترک کند. وابستگی عاطفی به همسر بجهت ترس از دست دادن او ممکن است مانع شود تا شما بتوانید رفتار مناسبی در برابر او داشته باشید. در ادامه به روشهای برخورد با توهین و فحاشی همسر میپردازیم.
بیشتربخوانید:
لطفا کدورت های خود را مطرح کنید
صحبت با شریک زندگی خود در مورد فحش دادن
۱. قبل از اینکه مشکلی پیش بیاید آن را مشخص کنید.
شاید شما دو نفر مدتی است که باهم قرار میگذارید و شریک زندگیتان از فحش دادن خودداری کرده است، اما حالا که در رابطه راحت هستید، آنها ناگهان شروع به فحش دادن کردهاند. یا شاید شریک زندگی شما همیشه عادت به فحش دادن داشته است و شما با سهل گیری با آن برخورد کردهاید. شرایط شما هر چه که باشد، این مهم است که هر چه زودتر با شریک زندگی خود در مورد عادت بد او صحبت کنید. اگر این کار را انجام ندهید و صبر کنید، فقط بیشتر اذیت خواهید شد.
- برخی از محققان از عادتهای بد همسر در یک رابطه بهعنوان «حساسیتهای اجتماعی» یاد میکنند، این عادات در ابتدا ناراحتیهای جزئی هستند، اما بهمرورزمان میتوانند منجر به آزار، رنجش و حتی انزجار شوند.
- اگر زبان شریک زندگیتان برای شما مشکل مهمی است، یا اگر فکر میکنید ممکن است در آینده برای شما مشکلساز شود، لازم است که یک بحث صادقانه و صریح با همسرتان داشته باشید.
- درست مثل هر عادت بدی، هر چه زودتر آن را مشخص کنید، برای شما و رابطهتان بهتر خواهد بود.
- اگر فحش دادن برایتان یک خط قرمز در رابطه است، بهتر است دوباره فکر کنید که آیا باید با آن فرد رابطه داشته باشید یا خیر.
بیشتربخوانید:
چارچوب گفت و گوی سالم در زوجین چگونه است؟
۲. مهربان و فهمیده باشید.
ممکن است همسرتان فحش دادن را از خانواده، دوستان یا حتی همکارانش یاد گرفته باشد. بسیاری از مردم ازنظر اجتماعی در معرض بددهنی هستند و آن افراد احتمالاً فحش دادن خود را توهینآمیز یا آزاردهنده نمیدانند. فحش دادن همسرتان ممکن است شمارا ناراحت کند، اما این مهم است که به یاد داشته باشید که آنها شمارا دوست دارند و لزوماً این عادت را برای آزار یا ناراحتی شما انجام نمیدهند.
- بگذارید همسرتان بداند که شما او را دوست دارید و از او به خاطر شخصیتی که دارد دلخور نیستید. بااینحال، لازم است درعینحال به فکر باشید و واضح به او بگویید که رفتارش شمارا ناراحت میکند.
- احساسات همسرتان را نادیده نگیرید یا رفتار قضاوت آمیزی نداشته باشید، زیرا ممکن است این رفتار همسرتان را از شما دور کرده و تنش بیشتری ایجاد کند.
- از جملات «من» برای بیان اینکه رفتار همسرتان شمارا ناراحت میکند استفاده کنید. عبارات «تو» تمایل به انتقال خشم، اتهام و ناامیدی دارند، درحالیکه عبارات «من» به احساس شما در مورد رفتار میپردازند.
- بهجای اینکه بگویید «طرز حرف زدنت افتضاح است و ارتباط با تو ناخوشایند است،» چیزی بگویید که کمتر آزاردهنده و تند باشد، مانند «من تو را دوست دارم و سعی نمیکنم تو را قضاوت کنم، اما طرز حرف زدنت برای من مشکل است.»
- بهجای اینکه به آنها بگویید فحش دادن نادرست است، بگویید چرا میخواهید فحش دادن را متوقف کنند. برای مثال، میتوانید بگویید زمانی که آنها فحش نمیدهند، احساس احترام بیشتری میکنید.
بیشتربخوانید:
قابلیت های زنان در رفتار با همسر
۳. آنچه را که میخواهید انتقال دهید.
اشاره به رفتار مشکلساز کافی نیست. شما باید یکقدم فراتر بروید و به همسرتان بگویید که دوست دارید بهجای فحش دادن چهکاری انجام دهد. انتقاد بدون راهنمایی یا جهتگیری نسبت به هر چیزی که ترجیح میدهید جایگزین شود، ممکن است باعث شود همسرتان حالت تدافعی بگیرد یا احساس کند که از او عیبجویی کردهاید.
- یک گفتگوی صادقانه بین خود و همسرتان داشته باشید و در مورد آنچه دوست دارید او بهجای فحش دادن انجام دهد، صحبت کنید و از او بازخورد صادقانه بخواهید.
- با پیشرفت موافقت کنید. ابتدا روی محدود کردن فحش دادن گاهبهگاه کارکنید، زیرا شکستن برخی از الگوهای زبانی (مثلاً فحش دادن هنگام درد) برای همسرتان دشوارتر است.
- بعد از حذف فحشهای گاهبهگاه، روی فحش دادن همسرتان درزمانی که ناراحت میشود کارکنید.
- آخرین مرحله و بهطور بالقوه سختترین آن، حذف فحشهای واکنشی (مانند فحش دادن در پاسخ به آسیب یا شوک) خواهد بود.
۴. مایل به سازش باشید.
اگر شریک زندگی شما حاضر است جلوی شما فحش ندهد اما وقتی با دوستان یا اعضای خانواده است به این کار ادامه میدهد، ناراحت نشوید.
به یاد داشته باشید که فحش دادن ممکن است یک «زبان» اجتماعی برای همسرتان باشد و اینکه انتظار داشته باشید او نحوه تعامل خود با دوستان، همکاران و بستگان را تغییر دهد، ممکن است بسیار دشوار باشد.
- با شریک زندگی خود در مورد محدودیتهایش صحبت کنید و انتظارات و نگرانیهای خود را بیان کنید.
- گفتگو در کل این فرآیند مهم است. اگر شما و همسرتان بهطور مساوی در مورد آنچه میخواهید و آنچه مایل هستید دربارهاش سازش کنید صحبت نکنید، این مسئله میتواند بهسرعت منجر به مشاجره و احساس رنجش شود.
بیشتربخوانید:
نشانه های هشداره دهنده در دوران نامزدی
۵. اهداف مشخص را توسعه دهید.
قرار نیست رفتار همسرتان بهسرعت تغییر کند و انتظار چنین تغییر اساسی غیرمنطقی است. بااینحال، باید با همسرتان صحبت صریحی داشته باشید که چگونه موفقیت نسبی او را در تلاش برای فحش ندادن اندازهگیری میکنید.
با شریک زندگی خود در مورد انتظارات یکدیگر صحبت کنید تا معلوم شود چگونه پیشرفت او و دستیابی به هدفش را مشخص خواهید کرد و به یاد داشته باشید که S.M.A.R.T را بسازید؛ به معنای اهداف (خاص، قابلاندازهگیری، قابلدستیابی، مربوط و زمانبندی دقیق).
- اهداف افزایشی تعیین کنید. انتظار نداشته باشید که تغییر یکشبه اتفاق بیفتد، اما به شریک زندگی خود یک بازه زمانی بیپایان ندهید وگرنه انگیزهای برای پیشرفت نخواهد داشت.
- از همسرتان بپرسید که به نظر او یک بازه زمانی معقول چیست و سعی کنید بهجای خواستهها، روی مذاکرات تمرکز کنید.
۶. راههایی برای ایجاد انگیزه در شریک زندگی خود پیدا کنید.
اگر همسرتان مایل است که بهنوعی روی کنترل زبان خودکار کند، سعی کنید در حالت میانهای با او همراه شوید. متوجه شوید که چه چیزی آنها را خوشحال میکند یا روزبهروز به آنها انگیزه میدهد و سعی کنید بهجای انتقاد کردن از آنها، حمایت خود را نشان دهید تا به آنها کمک کنید که در مسیر خود قرار گیرند.
- از همسرتان بپرسید که چه چیزی دوست دارد و چه چیزی به حفظ انگیزه او کمک میکند. آنها ممکن است نوعی اغراق جزئی داشته باشند، مانند غذا گرفتن از رستوران موردعلاقه خود یا بیرون رفتن با دوستان بعد از کار، که این اقدامات میتواند به آنها کمک کند انگیزه داشته باشند و بر روی نوعی برنامه پیشرفت کار کنند.
حذف فحش دادن همسرتان
۱. سعی کنید کلمات جایگزین ایجاد کنید.
یکی از راههای کاهش فحش دادن این است که برای کمک به همسرتان، کلمات جایگزینی را ارائه دهید تا استفاده کند. شما میتوانید کلماتی را باهم بسازید، حتی کلمات بیمعنی بسازید که بهجایگزینی بددهنی همسرتان کمک کند.
- حتی زمانی که برای کنترل فحش دادن همسرتان تلاش میکنید، نیاز او به عباراتی که گویا باشند کاهش نخواهد یافت. به کار بردن تعبیرها یا کلمات بیمعنی میتواند یک تمرین دونفره سرگرمکننده و طنز باشد.
۲. یک شیشه کوچک برای عمل کردن به قول ایجاد کنید.
یک شیشه کوچک مثل شیشه مربا، راه عالی است تا بدون تنبیه کردن واقعی همسرتان، «عواقب» با ریسک کمی را برای فحش دادن ایجاد کنید. هر بار که همسرتان فحش میدهد، از آنها بخواهید تا مقدار کمی پول در شیشه بگذارند. اجازه دهید تا زمانی که به همسرتان کمک میکنید تا به اهداف خود دست یابد، پول جمع شود و در پایان (یعنی فقط زمانی که به اهدافی که باهم تعیین کردهاید دست یافتند) میتوانید از آن پول برای یکشب سرگرمکننده باهم استفاده کنید.
- یک شیشه قول ممکن است مانند «تنبیه» به نظر برسد، اما درواقع در طول زمان میتواند بهعنوان انگیزه عمل کند.
- با جمع شدن پول، همسرتان متوجه خواهد شد که آن پول برای شب سرگرمکنندهای که در نظر دارید خرج نمیشود تا زمانی که او فحش دادن را متوقف نکند و این مسئله ممکن است به او فشار لازم را برای پیشرفت بیاورد.
۳. راههایی برای افزایش آگاهی آنها پیدا کنید.
همسرتان ممکن است هر بار که اشتباه میکند و فحش میدهد، نیاز به یادآوریهای ملایم داشته باشد، اما گاهی اوقات کلمات یا ابراز نارضایتی در چهرهتان کافی نیست. بهترین راه برای کمک به همسرتان برای ترک عادت بد خود این است که به او کمک کنید تا راههایی برای افزایش آگاهی خود نسبت به آنچه میگوید بیابد و باهم همکاری کنید تا او را نسبت به حرفهایش بیشتر آگاه کنید.
- از همسرتان بخواهید یک کش پلاستیکی به دور مچ دست خود ببندد. هر زمان که اشتباه کرد و فحش داد، به مچ دست خود ضربه بزنید تا به او یادآوری کنید که کش پلاستیکی را برای ضربه به دست خود، بکشد.
- از یکتخته وایت برد کوچک یا یک دفتر استفاده کنید تا فحشهای استفادهشده در هر هفته را حساب کنید. هرزمانی که همسرتان فحش میدهد، از او بخواهید کلمهای را که گفته است بنویسد. این میتواند به همسرتان کمک کند تا پیشرفت خود را پیگیری کند و ببیند آیا فحش دادن او در حال بهبود است یا خیر.
یافتن راههایی برای حمایت
۱. محرکهای همسرتان را بشناسید.
هر عادت بدی یک محرک دارد. درست مثل فرد سیگاری که ممکن است بعد از یک روز استرسزا در محل کار، یک سیگار اضافی بکشد، همسرتان ممکن است در هنگام ناراحتی، ترس، استرس یا ناامیدی به فحاشی بپردازد. یکی از راههای مهم برای کمک به حمایت از همسرتان این است که یاد بگیرید چه چیزی باعث فحش دادن او میشود و به او کمک کنید تا از آن آگاه شود. در لحظه عصبانیت یا ناامیدی به فحش دادن اشاره نکنید، چراکه این ممکن است باعث عصبانیت همسرتان نسبت به شما یا تشدید عصبانیت او نسبت به موقعیت موجود شود. به همسرتان کمک کنید تا لحظات بحرانی را پشت سر بگذارد، صبر کنید تا آرام شود، سپس با او (بهآرامی) در مورد اینکه چگونه به نظر میرسد موقعیتهای خاص باعث فحش دادن او میشوند صحبت کنید. آنها ممکن است حتی خودشان هم از این مسئله آگاه نباشند.
۲. در مقابل خشم و تنبیه مقاومت کنید.
برخی از افراد ممکن است فکر کنند که عصبانی شدن یا تنبیه یک فرد به حذف رفتار ناخواسته او کمک میکند. اما عصبانی شدن یا تنبیه کردن همسرتان تنها او را ناامید میکند و میتواند باعث شود امید خود را از دست دهد و حتی اذیت شود.
- بهجای تمرکز بر «تنبیه» (مانند پنهان کردن چیزهایی که شریک زندگیتان دوست دارد)، بر جشن گرفتن دستاوردهای او تمرکز کنید، مهم نیست که آن دستاوردها چقدر کوچک یا جزئی به نظر برسند.
- به یاد داشته باشید که پیشرفت آرام اتفاق میافتد و اغلب با یکسری پیروزیهای جزئی و شکستها مشخص میشود. صبور باشید و به بهترین شکل ممکن به همسرتان کمک کنید.
۳. به رفتار خوب پاداش دهید.
هرزمانی که همسرتان در یکلحظه سخت از فحش دادن اجتناب کرد یا مدتی را بدون فحش دادن سپری کرد، او را تحسین کنید و این موفقیت را جشن بگیرید. این کار به آنها احساس خوبی میدهد و ممکن است به آنها انگیزه دهد تا به تلاش خود ادامه دهند.
- پس از رسیدن به هدف، فقط یک جایزه بزرگ ندهید. شما باید یک هدف برای پایان در ذهن خود داشته باشید، اما اهداف کوچکی را در طول مسیر ارائه دهید تا به همسرتان کمک کنید که حمایت شمارا احساس کند.
۴. صبور باشید.
باید این را تکرار کرد که هیچ عادت بدی یکشبه تغییر نمیکند. اگر همسرتان با بددهنی بزرگشده است، ترک این عادت ممکن است ماهها یا حتی سالها طول بکشد. بهترین کار برای هردوی شما (و برای رابطهتان) این است که با شریک زندگیتان صبور باشید. با تغییر طرز فکر خود، تلاش کنید که صبور باشید. ذهن آگاهی و تمرینات تنفسی را تمرین کنید. اشتباهات همسرتان را نشانهای از شکست یا فقدان تلاش از سوی خود یا او ندانید. بدانید که همسرتان در حال تلاش است و به ابراز حمایت از او ادامه دهید. دستاوردهای او را جشن بگیرید، هرچقدر هم که کوچک باشند. به یاد داشته باشید که تغییر نیاز به زمان و صبر دارد. همسرتان در زمان تغییر و مبارزه بیش از هر زمان دیگری به حمایت شما نیاز دارد.
سؤالات متداول درباره عادت فحاشی
چگونه میتوانید با فحش دادن زیاد کنار بیایید؟
فحش دادن فرد را بهصورت محترمانه و بدون قضاوت، بهجای اینکه آن را به یک موضوع بزرگ تبدیل کنید، مطرح کنید. بهآرامی توضیح دهید که چرا دوست دارید آن فرد از فحش دادن خودداری کند، نه اینکه آن را در مورد درست و غلط بیان کنید.
نکات کمکی برای برخورد با توهین و فحاشی همسر
فحش دادن (یا هر عادت بدی را) در خلوت خود بیان کنید. همینطور ملایم و صبور باشید. هرگز باعث نشوید همسرتان درحالیکه تلاش میکند تا عادت خود را ترک کند، به خاطر آن عادات بد یا هر نوع اشتباهی، احساس بدی کند.
هشدارهایی برای برخورد با توهین و فحش همسر
هرگز سعی نکنید درحالیکه فرد عصبانی یا تحت استرس است، به فحش دادن اشارهکنید یا آن را اصلاح کنید. خشم میتواند باعث شود افراد در صورت روبرو شدن با انتقاد، احساس قربانی بودن کنند و این امر ممکن است باعث افزایش خشم آن فرد شود. صبر کنید تا همسرتان آرام شود و قضاوت صحیح داشته باشد. سپس با ملایمت و محبت در مورد طرز حرف زدنش با او صحبت کنید.