نرم کننده پارچه محصولی پر طرفدار است که برای حفظ نرمی لباس‌ها طراحی شده، در شرایطی که بوی خوب و دلپذیری نیز به آنها می‌بخشد. نرم کننده‌های پارچه محصولی در دسترس با قیمت مناسب است، از این رو، در بیشتر خانه‌ها می‌توان آن را یافت. اما بیشتر افراد توجهی به خطراتی که استفاده از این محصول می‌تواند به همراه داشته باشد، ندارند.
بیشتر مصرف کنندگان از این موضوع آگاه نیستند که بیشتر نرم کننده‌های پارچه حاوی مواد شیمیایی مضر هستند که می‌تواند سلامت آنها، به ویژه کودکان، را در معرض خطر قرار دهد. شرکت‌های تولید کننده به رغم آگهی‌های تبلیغاتی خود که نرم کننده‌های پارچه را محصولی مناسب برای تمام اعضای خانواده عنوان می‌کنند، درباره خطرات استفاده از آن مطلبی بیان نمی‌کنند.
بیشتر نرم کننده‌های پارچه حاوی عناصر مضری هستند که در نگاه نخست همانند دیگر مواد شیمیایی مورد استفاده در محصولات پاک کننده و شوینده خانگی مورد توجه قرار نمی‌گیرند. برخی از آنها در تماس مستقیم یا غیر مستقیم موجبمشکلات تنفسی و اختلالات پوستی می‌شوند.
بیش از نیمی از نرم کننده‌های پارچه حاوی دو ماده شیمیایی هستند که در زمینه بروز عوارض سلامتی شناخته شده هستند. در ادامه با برخی از شایع‌ترین مواد شیمیایی موجود در نرم کننده‌های پارچه بیشتر آشنا می‌شویم.
آلفا-ترپینئول
آلفا-ترپینئول مایعی بی رنگ و قابل اشتعال با رایحه یاس بنفش است که به عنوان یک افزودنی معطر برای نرم کننده‌های پارچه استفاده می‌شود.
سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا هشدار داده است که این ترکیب می‌تواند موجب ابتلا به اختلالاتی مانند موارد زیر شود:
- بی تعادلی در سیستم عصبی مرکزی
- سردرد‌های مزمن
- افسردگی و اضطراب
- فقدان هماهنگی عضلانی
- تحریک غشا‌های مخاطی
بنزیل استات
این افزودنی معطر یکی از رایج‌ترین مواد مورد استفاده در تولید محصولات مخصوص ماشین لباسشویی و نرم کننده‌های پارچه است. بنزیل استات نیز مایعی بی رنگ است که از رایحه گل برخوردار است.
به مرور زمان، حضور آن در محصولات پاک کننده با موارد زیر پیوند خورده است:
- افزایش خطر سرطان پانکراس
- تحریک و سوزش چشم
- دشواری در تنفس
- سردرد
بنزیل الکل
این ترکیب بی رنگ رایحه‌ای خوشایند دارد که از گیاهان و گل‌ها استخراج می‌شود. افزون بر نرم کننده‌های پارچه، بنزیل الکل در روغن‌های اساسی، مانند سنبل و یاسمن، نیز وجود دارد.
زمانی که موضوع تماس با بدن انسان مطرح می‌شود، این ماده می‌تواند با موارد زیر در ارتباط باشد:
- اختلالات سیستم عصبی مرکزی
- عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی
- مسمومیت و استفراغ
- سردرد
اتیل استات
این ماده با رایحه‌ای شیرین به عنوان یک حلال در بسیاری از محصولات خانگی استفاده می‌شود.
سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا آن را به عنوان یک ماده زائد خطرناک که باید از آن پرهیز کرد، طبقه بندی کرده است.
از خطرات سلامت مرتبط با اتیل استات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آسیب کلیوی و کبدی
- عفونت‌های دستگاه تنفسی
- خستگی و کم خونی
کلروفرم
کلروفرم مایعی متراکم، بی رنگ، و با رایحه‌ای اندکی شیرین است که به برای بهبود رایحه و همچنین یک حلال به نرم کننده‌های پارچه افزوده می‌شود.
بر اساس گزارشی که توسط برنامه ملی سم‌شناسی آمریکا منتشر شد، این ماده در فهرست عوامل سرطان‌زا قرار دارد.
استفاده منظم از محصولات حاوی کلروفرم می‌تواند به بروز مشکلات سلامت مانند موارد زیر منجر شود:
- خواب آلودگی
- سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ
- سردرد
- آسیب کلیوی و کبدی
- اختلالات قلبی
- بیماری‌های پوستی
- عفونت‌های دستگاه تنفسی
ترپینئول
ترپینئولن مایعی بی رنگ است که رایحه‌ای مرکباتی به بسیاری از محصولات پاک کننده خانگی اضافه می‌کند. از این رو، این ماده در تولید نرم کننده‌های پارچه، کرم‌های اصلاح، صابون ها، و محصولات دیگر که در خانه‌ها یافت می‌شوند، استفاده می‌شود.
ترپینئول ممکن است عاملی سرطان‌زا باشد که امکان حضور سلول‌های بدخیم در کلیه‌ها و مثانه را افزایش می‌دهد. افزون بر این، ترپینئول با مشکلات زیر پیوند خورده است:
- تحریک و سوزش چشم
- اختلالات پوستی
- گلودرد
- التهاب سینوس‌ها
سخن پایانی
محصولات شوینده و پاک کننده مورد استفاده شما حاوی مقادیر بسیار کم از این مواد هستند، اما باید به این نکته توجه داشت که از بیشتر آنها به صورت روزانه یا به طور منظم استفاده میکنید. در نتیجه، ترکیبات مضر به مرور زمان وارد بدن شده و در آن انباشته می‌شوند.
برای پرهیز از خطر نرم کننده‌های پارچه، ابتدا برچسب مواد تشکیل دهنده را بررسی کرده یا محصولات دوستدار محیط زیست را انتخاب کنید. همچنین، استفاده از گزینه‌های طبیعی مانند سرکه سیب و جوش شیرین نیز می‌توانند مد نظر قرار بگیرند.
منبع: عصر ایران
