اصولاً پارك‌ها مجموعه‌اي از فضاهاي سخت و فضاهاي سبز مي‌باشند كه هر يك بعنوان مكمل ديگري عمل مي‌كند. بطوركلي فضاهاي سخت شامل مبلمان، عناصر معماري، كف سازيها و غيره بوده و تابعي از ويژگيهاي و اصول معماري پارك ميباشد كه بايستي دقيقاً در مراحل طراحي پارك به آنها توجه شده و براساس نوع عملكرد آنها مقادير مناسب آن برآورد گردد.
لازم به ذكر است كه كليه فضاهاي سخت طراحي شده، بايستي از لحاظ فرم عملكرد متناسب با كاركرد و گروه سني استفاده كنندگان از پارك‌ها بوده و هر كدام از اصول مخصوص به خود تبعيت كند. بعنوان مثال طراحي انواع مبلمان و حتي معماري يك پارك ويژه كودكان با يك پارك شهري كه مورد استفاده طيف‌هاي سني زيادي قرارداد متفاوت ميباشد. با اين مقدمه در اين قسمت از گزارش به بررسي ضوابط و معيارهاي اجراي فضاهاي سبز و سخت پارك‌ها و فضاهاي سبز غير قابل (معابر و دسترسي‌ها، جرائم و رفيوژها) پرداخته شده است.
1- فضاهاي سبز فعال ( پارك‌ها و گردشگاه‌ها)
اصولاً طبيعت پارك‌هاي عمومي بگونه‌ايست كه تمام طبقات مردم مي‌توانند از آن استفاده كنند، بعبارت ديگر اين پارك‌ها به منظور گردشگاه و محل استراحت عموم ميباشد، علاوه بر نكات فوق يكي از خصوصيات مهم و معينه پارك‌هاي عمومي تاثيري است كه در آب و هواي شهرها مي‌گذارد و خود كمك زيادي به حفظ بهداشت محيط و سلامتي افراد مي‌نمايد. در پارك‌هاي عمومي سعي بر آن است كه تمام وسائل سرگرمي و رفاهي تقريباً براي همه گونه سليقه‌ها وجود داشته باشد.
1-1- تاسيسات رفاهي، تجهيزات خدماتي و اداري، وسايل بازي، زمين‌هاي بازي و ساير امكانات مورد نياز در احداث پارك‌ها
بطور كلي انواع تاسيسات رفاهي، تجهيزات خدماتي، وسايل بازي، زمين‌هاي بازي و ساير امكاناتي كه بنحوي موجب كيفي استفاده از پارك‌هاي شهري را فراهم مي‌آورند مي‌توان بشرح زير طبقه‌بندي نمود:
- مبلمان شامل :
- نيمكت
- زباله‌دان
- تابلوهاي راهنما، اطلاعات
- ثبت تقويم و تاريخ، ساعت، تابلوي تبليغات، تابلوهاي توقف و غيره
- پايه‌هاي مخصوص روشنايي
- دروازه‌هاي ورودي و خروجي
- حصار
- مكان پيك نيك
- فضاهاي خصوصي و خلوت
- سايبان
- گلدان و گلجاي
- صندوق پست
- ابنيه شامل:
- كتابخانه
- نمايشگاه
- گالري و فرهنگسرا
- آمفي تئاتر
- آبنما
- انواع كيوسك‌هاي فروش مجلات و غيره
- شبكه حصار و موانع
- تاسيسات رفاهي شامل :
- توالت و دستشويي
- كافه تريا و رستوران
- آبخوري
- تاسيسات خدماتي شامل
- موتورخانه ( تاسيسات آب و برق)
- انبار نگهداري وسايل
- گلخانه، نهالستان و محل تهيه كود و كمپوست
- مكان استراحت مستخدمين پارك
- وسايل و زمين‌هاي بازي:
اين نوع وسايل تنوع زيادي داشت و متناسب با طبقات سني (خردسالان، كودكان و نوجوانان) تغيير مي‌كند و با توجه به فرهنگ و سنن هر جامعه‌اين نوع وسايل متفاوتند.
زمين‌هاي بازي نيز متناسب با نوع عملكرد فضاعاي سبز و ابعاد آنها مي‌توان شامل يك يا مجموعه‌اي از زمين بازي فوتبال، واليبال، بستكبال، تنيس، بدمينتون، تنيس روي ميز باشد.
- نشانه‌هاي تجسمي شامل:
- مجسمه‌هاي اساطير، مشاهير، بزرگان و شخصيتهاي مورد علاقه جوامع
- كتيبه‌ها
- نقش‌هاي برجسته
- يادبود احداث پارك
- سردرهاي ويژه
- وروديهاي سبز طراحي شده يا استفاده از هرس در آفرينش اشكال ويژه
با‌اين مقدمه در ادامه به بررسي ضوابط اجرايي فضاهاي سبز و سخت در پارك‌هاي شهري و گردشگاه‌ها پرداخته شده است.
تشكيلات اداري در پارك‌هاي عمومي :
در پارك‌ها براي مسائل اداري و رسيدگي به امور كارمندان، دفاتر و اتاق‌هائي تعبيه مي‌شود كه بر حسب وسعت پارك تشكيلات اداري آن متغير ميباشد. اين ساختمان بايد در محلي قرارگيرد كه در دسترس كليه قسمت‌هاي پارك قرارگيرد.
همچنين اطاقك‌هاي نگهباني در نزديكي درب‌هاي ورودي و خروجي مجهز به كليه وسايل ارتباطي از ضروريات يك پارك ميباشد. بعلاوه قسمتي نيز جهت مواقع ضروري به تاسيسات آتشنشاني اختصاص داده مي‌شود در‌اين زمينه بهتر آن است كه اماكن با كشت درختان بلند از ديد مستقيم بازديد كنندگان محفوظ باشد.
در پارك‌ها لازم است انبارهائي در نزديكي قسمت‌هاي مختلف اماكن عمومي مانند رستوران‌ها، كافه زمين‌هاي ورزش، باغ كودكان و غيره ساخته شوند كه به سهولت نيازهاي فوري و ضروري را در اختيار قسمت‌هاي ذكر شده قرار دهند.
قسمت تشكيلات و نگهداري پارك بستگي بسته به وسعت پارك، معمولاً در يك يا چند قسمت احداث شده و حتي المقدور بايد در گوشه‌ها و زواياي بي روح پارك واقع شود تا از ديد بازديدكنندگان دور باشد. اين تشكيلات شامل قسمت‌هاي برق، روشنائي، وسائل ارتباطي، حمل و نقل، گارژها، سرويس ماشن الات و تمامي وسائل ساختمان پارك ميباشد. بخش اورژانس و كمك‌هاي اوليه در هر پارك از الزامات ميباشد كه برحسب وسعت و كثرت بازديد كنندگان تجهيزات اين اماكن كم و بيش با يكديگر تفاوت دارد.
2-1-1 مجموعه تشكيلات ساختماني پارك‌ها و گردشگاه‌ها
تشكيلات ساختماني در پارك و گردشگاه‌هاي عمومي مي‌تواند شامل تمامي عمليات فني در زمينه ساختمان باشد اين واحد از قسمت‌هاي مختلف تشكيل شده كه عبارتند از:
الف : دسترسي‌ها
بطور كلي در پارك‌هاي بزرگ شهري و گردشگاه‌ها دسترسي‌هايي به اشكال مختلف و اندازه‌هاي متفاوت با مصالح ساختماني خاصي برحسب نوع طراحي و شرائط محيط احداث مي‌شود كه شامل دسترسي‌هاي اصلي، فرعي و پياده‌روها ميباشد. عرض دسترسي‌هاي اصلي بايد حداقل بين 10 تا 15 متر باشند. در پارك‌هاي بزرگ دسترسي‌هاي اصلي را مي‌توان بصورت بلوار احداث نمود.
طول و عرض‌اين گونه دسترسي‌هاي فرعي بستگي به بزرگي و كوچكي پارك و نوع طراحي آن دارد. اين دسترسي‌ها گاهي قسمت‌هاي فرعي را در پارك به يكديگر متصل كرده و يا به دسترسي‌هاي اصلي ارتباز مي‌دهد. بنابراين برحسب طرز استفاده و موقعيت آن عرض‌هاي متفاوتي را مي‌تواند داشته باشد( حدود 5 متر) در موارديكه بايد عرض اين دسترسي‌ها رياد باشد مناسب است در طرفين يا يك طرف آن طرح‌هائي از باغچه ( گلكاري و چمن كاري)ايجاد گردد. سطح اين دسترسي‌ها را بر حسب موقعيت و زيبائي آسفالت و يا طرح‌هاي مختلف دالاژ و يا شن‌ريزي ميكنند.
عرض دسترسي‌هائيكه قسمت‌هاي اصلي پارك را به يكديگر متصل ميكنند و يا منتهي به ساختمان‌ها و يا مناظر وسيع گلكاري و چمن كاري و يا مشرف بر آب نماها قرار مي‌گيرند، بايد به گونه‌اي باشد كه از نظر راه رفتن و بيان منظره و استفاده از نيمكت‌ها ميسر بوده و طرح آنها به حجم و فضاي پارك گسترش دل انگيز و روح داري بدهد.
معمولاً حد متوسط اين خيابان‌ها مي‌تواند بين 10 تا 15 و حداكثر 25 متر برسد. در ساختمان اينگونه خيابان‌ها كه به رستوران‌ها و اماكن سرپناه دار منتهي مي‌شوند، بهتر است از انواع دالاژ و نقشه‌هاي رنگين استفاده نمود و هماهنگي رنگ‌ها را مراعات نمود. عرض پياده‌روها نبايد كمتر از 3 متر باشد ولي درپارك‌هاي بزرگ و گردشگاه‌ها عرض پياده‌رو مي‌تواند تا 6 متر هم برسد. پياده‌روها را مي‌توان آسفالت نمود يا از مواد ساختماني مختلف بمنظور سنگ فرش استفاده كرد.
ب ـ درب‌هاي ورودي و خروجي
پارك‌ها بايستي برحسب وسعت و موقعيت محلي آنها، درب‌هاي ورودي و خروجي متعددي داشته باشند كه شكل و اندازه آنها مختلف و متنوع است. درب‌هاي ورودي و خروجي پارك بايد بر حسب موقعيت خيابان‌هاي شهر در قسمت‌هاي مختلف واقع شود و در جلوي درب‌ها فضائي را از طرح‌هاي چشمگير و جلب كننده با تزئينات متناسب و عالي بوجود آورد، بطوري كه نظر عابرين را جذب نمايد. مثلاً احداث آب نماهاي مجلل در مدخل ورودي بسيار مناسب خواهد بود، بايد توجه داشت در پارك‌هاي بزرگ درب‌هاي ورودي سواره رو نبايد در مركز تلاقي خيابان‌هاي اصلي كه به پارك منتهي مي‌شوند قرارگيرند، زيرا از نظر عبور و مرور مي‌تواند مزاحمت‌هائي توليد نمايد.
درب‌هاي ورودي بايد بگونه‌اي باشد كه هم وسائط نقليه و هم عابرين پياده بتوانند از آن استفاده كنند. بدين ترتيب كه پياده‌روهاي پارك مستقيماً به پياده‌روهاي خيابان خارج پارك متصل گردد.
ج – پاركينگها
به منظور رفاه بازديد كنندگاني كه وسايل نقايه دارند فضائي را در نزديكي ساختمان‌ها و يا قسمت‌هاي معيني از پارك جهت پاركينگ در نظز مي‌گيرند و‌اين پاركينگها در پارك‌هاي بزرگ مي‌تواند متعدد و پراكنده باشند. بنابراين سطح پاركينگ بستگي كامل به اهميت پارك و وسعت آن دارد.
د – موزه‌ها
از آنجائي كه در پارك‌ها وجود انواع سرگرمي‌ها بر حسب سليقه‌هاي مختلف لازم و ضروريست بنابراين در پارك‌هاي بزرگ مي‌تواند قسمت‌هائي را پديد آورد كه به موزه حيوانات، نباتات مجسمه‌ها و … اختصاص داشته باشد، معمولاً موزه‌ها را در گوشه‌هاي پرت و دور از چشم اندازها احداث نمي‌كنند بنابراين برحسب طرحي كه در پارك از نظر ساختماني منظور مي‌شود مناسب است محل موزه كاملاً مشخص و درجاي مناسب در نظر گرفته شده باشد.
ح- گلخانه‌ها و گرمخانه‌ها
در پارك‌ها براي حفظ نباتات زمستاني و پيش رس كردن و يا ازدياد گياهان، مناسب است در گوشه‌هائي از پارك كه محل عبور و مرور كمتري است گلخانه‌ها و گرمخانه‌هائي با اصول فني ساخته شود. بايد متذكر شد در برخي از پارك‌ها گلخانه‌هائي با شرائط اختصاصي كليمائي براي گياهاني كه مخصوص مناطق گرم يا سرد ميباشد احداث مي‌گردد و معمولاً‌اينگونه گلخانه‌ها در محلهائي‌ايجاد مي‌شود كه بتواند نظر بازديدكنندگان را جلب نمايد.
و- آكواريم:
در پارك‌ها جهت ايجاد سرگرمي و تفنن براي علاقمندان به انواع جانوران آبزي در قسمتي از پارك مي‌تواند استخرهاي بزرگ با اعماق مختلف براي حيوانات دريائي كوچك ساخته شود. همراه با اينگونه استخرها در سالن‌هاي بزرگ سرپوشيده نيز محفظه‌هاي در اندازه‌هاي مختلف كه آكواريم ناميده مي‌شود ساخته و در آنها انواع ماهي‌هاي مناطق دنيا را نگهداري مي‌نمايند.
در برخي از پارك‌ها برحسب موقعيت منطقه‌اي اين آكواريوم‌ها به صورت موزه‌هاي بزرگ و آموزشي از انواع جانوران دريائي براي علاقمندان و دانشجويان احداث مي‌گردد. معمولاً متخصصين سعي دارند محيط زيست اين احداث را نزديك به شرايط طبيعي بنمايند. براي اين منظور در داخل آكواريم‌ها از گياهان آبزي مخصوص استفاده مي‌شود.
2-1-1 تشكيلات تزئيناتي
براي‌ايجاد زيبائي در پارك‌ها لازم است بخشي بنام تزئينات كه شامل موارد زير ميباشد پديد آورد.
الف ) آب نماها:
آب عنصري ارزنده براي‌ايجاد نشاط در زندگي شهري است و لذا اين امر ايجاد آبنماها را توجيه مي‌كند. از زمان شروع توسعه فضاهاي سبز، آب جزء عناصر منظر ساز شد. بطور كلي آب نماها شامل حوضچه‌هايي كم عمق است كه اغلب داراي فواره‌هاي متعدد همراه با چراغ‌هاي رنگين ميباشد. معمولاً اين حوضچه‌ها بين 40 تا 50 سانتيمتر بوده و با مصالح ساختماني مختلف بر حسب شكل و فرمي كه طرح در نظر مي‌گيرد ساخته مي‌شوند. گاهي‌اين حوضچه‌ها داراي پا شويه‌هاي خارجي و يا بدون آن ميباشد.
آب نماها گاهي به صورت مطبق يا اشكال متنوعي تعبيه مي‌شوند. گاهي اوقات مجسمه‌هاي مختلف به عنوان سمبل يا رساندن منظوري در كنار يا داخل آب نما قرارداده مي‌شود ولي آنچه كه بايد توجه داشت انتخاب نوع مجسمه و تناسب آن با نوع منظره ميباشد. گاهي در كناب آب نما بجاي مجسمه‌ها گلدان‌هاي سنگي بزرگ قرارمي دهند. بزرگي و كوچكي آب نما بايد متناسب با ابعاد هندسي و فضاي محل باشد يا بعبارت ديگر اختلال بين طول و عرض آب نما به گونه‌اي باشد كه عرض آن كمتر بوده تا آب نما بزرگتر جلوه يابد هرچه عرض بيشتر باشد آب نما كوچكتر و فشرده‌تر بنظر مي‌رسد.
ب- استخر و بركه‌هاي طبيعي
احداث استخر و بركه‌ها در هواي پارك و زيبائي آن بسيار موثر بوده و بايد توجه به انواع گياهاني كه در داخل يا نزديك به آن كاشته مي‌شوند كاملاً توجه داشت. ممكن است‌اينگونه استخرها و بركه‌ها داراي اعماق مختلف بوده و در نزديكي منطقه جنگل كاري شده يا در وسط پارك يا در كنار بعضي از قسمت‌هاي گلكاري وسيع احداث مي‌شود.
ج- درياچه مصنوعي
در پارك‌هاي بزرگ و محلهائي كه آب فراواني در دسترس ميباشد درياچه‌هائي به اشكال نامنظم طراحي مي‌گردد. معمولاً درياچه‌ها را بگونه‌اي طراحي ميكنند كه خطوط حاشيه آن به نظر طبيعي جلوه نمايد، براي‌اين منظور معمولاً سطح آب حدود 50 تا 150 سانتي متر از سطح ساختمان‌هاي اطراف بايد پايين‌تر باشد و در اطراف آن بايد خيابان‌هاي بطور منظم يا غير منظم احداث شود.
در صورتيكه درياچه سطح بزرگي را اشغال كرده باشد مناسب است در وسط آنها يك يا چند جزيره بشكل نامنظم بمنظور كشت درختان يا استفاده از گلكاري احداث گردد و گاهي در كنار يا در وسط جزاير درختان پا بلند غرس مي‌شود در‌اينگونه درياچه‌ها براي‌ايجاد امكان تفريح بيشتر قايق‌هائي را براي استفاده در نظر مي‌گيرند براي حفظ حجم آب درياچه لازم است از چند نقطه توسط مجرائي آب وارد درياچه شده و از يك مجرا آب خارج گردد بنحوي كه آب دائماً در آن جريان داشته باشد عمق اين درياچه‌ها معمولاً 5/1 متر ميباشد، در پارك‌ها براي‌ايجاد ارتباط بين دو طرف نهرها يا ايجاد ارتباط بين جزاير داخل درياچه‌ها يا ارتباط بين دو طرف درياچه برحسب شكل و فرمي كه طراح در نظر مي‌گيرد پلهائي ساخته مي‌شوند كه عرض و طول آن متناسب با موقعيت خيابان‌ها و سطح درياچه‌ها با آنها ميباشد. بايد متذكر شد كه گاهي‌اين پل‌ها به هيچ وجه بمنظور تردد و ارتباط نبوده و منحصراً جهت خلق زيبائي خاص احداث مي‌شوند.
د – جنگلكاري
يكي از قسمت‌هاي لازم و ضروري در پارك‌هاي بزرگ ايجاد محوطه‌اي بنام جنگل يا بيشه‌زار ميباشد كه براي گردش در فصول مختلف سال مورد استفاده قرار مي‌گيرد. ايجاد اينگونه بيشه‌ها در پارك نه فقط از نظر زيبائي براي پارك مناسب است بلكه بنحوي در آب و هواي شهر نيز مؤثر خواهد بود. در اين بيشه‌ها خيابان‌ها بطور نامنظم و متنوع با عرض‌هاي مختلف احداث مي‌گردد و در قسمت‌هائي از آن محوطه‌هائي را خالي و آزاد مي‌گذارند كه مي‌توان نيمكت‌هاي چوبي و سنگي براي استراحت و نشستن در نظر گرفت.
مناسب است در پارك‌هاي بزرگ قسمت‌هائي كه بعنوان بيشه يا جنگل احداث مي‌شود در تمام سطوح پارك بصورت قطعه بندي و مجزا تقسيم بندي گردد. در كناره‌اين جنگلها مكان‌هائي جهت آلاچيق در نظر گرفته شود تا مورد استفاده عموم قرار گيرد.اين آلاچيق‌ها يا سرپناها بيشتر در مواقع باراني يا آفتابي شديد مورد استفاده قرار مي‌گيرند. تعداد آنها بر حسب وسعت پارك مي‌تواند متعدد باشد.
ح – گلكاري و چمن كاري
سطوحي كه براي گلكاري و چمن كاري در پارك‌ها در نظر گرفته مي‌شود از نظر فرم و مشخصات نسبت به نوع پارك متغيير و متنوع خواهد بود. معمولاً در اطراف خيابان‌هاي وسيع خيابان‌هائي كه اختصاص به عبور عابرين پياده است گلكاري و چمن كاري بطور محدود انجام مي‌گيرد. همچنين در اطراف آب نماها و يا در سطوح وسيع چمن كاري بطور لكه‌هاي و پراكنده گلكاري ميكنند. در پارك‌هائي كه وسعت چمن كاري نسبتاً زياد است درختان و يا درختچه‌هائي بصورت تك و يا توده‌اي با رعايت و حفظ نكات ضروري و هم آهنگي مجموعه كاشت مي‌شوند و مناسب است در اين قسمت‌ها براي استراحت نيمكت‌هائي قرار داده شود.
3-1-1 تشكيلات رفاهي و تفريحي :
در پارك‌ها علاوه بر سه قسمت ذكر شده در بالا بخش ديگري كه از اهميت خاصي برخوردار است و مورد توجه ميباشد مسائل رفاهي و تفريحي است كه بترتيب در زير باختصار شرح داده مي‌شود.
الف رستوران‌ها
بمنظور رفاه بيشتر بازديد كنندگان از پارك، رستوران‌ها و كافه‌هائي را احداث ميكنند بنحوي‌كه بتواند كليه نيازهاي مربوط را برآورد كند رستوران‌ها بصورت سالن‌هاي سر پوشيده و يا در محوطه‌هائي سرباز با گلكاري و چمنكاري ايجاد مي‌گردد. كافه‌ها يا دكه‌ها مي‌توانند بطور پراكنده در سطح پارك‌ها (كنار درياچه، حاشيه جنگلكاري‌ها و يا كنار خيابان‌هاي فرعي) ايجاد شود.
ب ـ سالن‌هاي سينما و تاتر
در پارك‌هاي كوچك و در هواي آزاد سالن‌هاي سربازي را براي نمايش فيلم و انواع پيس در نظر مي‌گيرند تا در شبهائي كه پارك باز است مورد استفاده مردم قرار گيرد. ولي لازم است گفته شود كه در پارك‌هاي بزرگ سالن‌هاي سرپوشيده و سرباز بمنظور نمايش فيلم و تاتر براي استفاده عموم در فصول سال بايد‌ايجاد گردد.
ج – جايگاه موزيك
يكي از انواع تشكيلات رفاهي و تفريحي در پارك‌ها ايجاد محلهائي سرباز و يا سرپوشيده براي اجراي موزيك و كنسرت ميباشد. در‌اين اماكن بر طبق اصول فني سكوئي ساخته مي‌شود كه در روي آن برنامه‌هاي سرگرمي و موزيك ارائه مي‌گردد. طبيعي است مقابل‌اين سكو يا سن را مي‌توان با ايجاد محوطه‌اي كه توسط ديوارهاي سبز يا ديوارهاي كوتاه پوشيده از انواع گياهان رونده و گلدار تزئين نمود. در محدوده اين محوطه مي‌تواند مجسمه‌هائي از مشاهير و هنرمندان قرار گيرد.
بسته به موقعيت محل مي‌توان در فضاي اين محوطه تعدادي نيمكت يا صندلي قرارداد معمولاً مجموعه سالن‌هاي موزيك سرباز يا سرپوشيده همراه با ديگر سرگرمي‌ها مي‌تواند محوطه‌اي بنام گاردن پارتي را پديد آورد.
د – دستشوئي و توالت
براي رفاه بيشتر و تامين بهداشت و نظافت گردشگران در نقاط مختلف پارك محوطه‌هائي براي نظافت و شستشو منظور مي‌گردد‌اين فضاها معمولاً در مكان‌هائي كه دور از ساختمان‌هاي رستوران، كافه‌ها، تاتر و سينما قرارداد چرا كه حول و حوش‌اين ساختمان‌ها از نظر بهداشت عمومي معمولاً دستشوئي و توالت منظور شده است لذا مناسب است سرويس‌هاي عمومي در داخل يا مجاور محوطه‌هاي جنگلكاري، خيابان‌هاي فرعي، باغ كودكان، باغ وحش و … احداث گردند.
ح – باغ وحش
معمولاً در پارك‌هاي بزرگ براي سرگرمي بيشتر بازديدكنندگان باغ وحش كوچكي دور از محل تجمع و استراحت گردشگران ايجاد مي‌نمايند. منظور از‌ايجاد باغ وحش در پارك منحصراً استفاده از وجود حيواناتي مانند انواع طيور، ميمون و … است كه بيشتر مورد توجه اطفال مي‌باشند.
و – نيمكت
يكي از وسائل ضروري و مورد نياز در پارك وجود نيمكت يا نوعي وسيله استراحت براي بازديد كنندگان ميباشد. نيمكت‌ها با اشكال مختلف و اندازه‌هاي متفاوت ازمصالح متنوع ساخته مي‌شود. آنچه كه حائز اهميت است و يك طراح بايد به آن توجه كند شناخت موقعيت پارك و محل نصب و قراردادن نيمكت در محلهاي ضروري و مناسب است. زيرا به همان اندازه كه وجود نيمكت در پارك مي‌تواند ضروري باشد، موقعيت قراردادن آن در محلهائي نامناسب مي‌تواند موجب خستكي و دل زدگي كنندگان گردد.
تعداد نيمكت در پارك خود مسئله‌اي است كه طرح بايد به آن توجه داشته باشد زيرا كمبود و يا تعداد زياد نيمكت‌ها در هر دو حالت مي‌تواند مشكلاتي را از نظر رفاهي‌ايجاد نمايد. بنابراين بعنوان راهنمائي توصيه مي‌شود نيمكت‌ها و يا وسائل استراحتي را در خيابان‌ها اصلي و فرعي جنگل با رعايت فاصله و همچنين در حاشيه خيابان‌هاي اصلي و يا در سطح چمن يا در كنار محوطه‌هاي گلكاري، كنار استخرها بركه‌ها و آب نما و... تعبيه نمود.
نيمكت‌ها مي‌تواند در داخل جنگل از چو و يا بقاياي كنده‌هاي درختان بحالت طبيعي مورد استفاده قرار گيرد. لازم است در كنار يا نزديك محلهائي كه نيمكت‌ها قرار گرفته اند ظروفي كه قسمت بيروني آنها از چوب ساخته شده و يا رنگ‌هاي متنوع رنگ آميزي شده اند براي استفاده قرارداده شود. همچنين از ظروف مخصوص آشغال در نقاط حساس و خيابان‌هاي اصلي و فرعي پارك بايد استفاده شود.
ز – وسايل بازي كودكان
وسايل يكي از عناصر مهم پارك‌هاي شهري و به ويژه پارك‌هاي كودكان به شما مي‌رود. تجهيزات بازي، كه اغلب فلزي هستند، دويدن، پريدن، سرخوردن، آويزان شدن، تاپ خوردن، پنهان شدن و به طور كلي زمينه جنب و جوش خاص كودكان و نوجوانان را فراهم مي‌آورند. اغلب‌اين وسايل از چوب، پلاستيك و آهن تشكيل شده‌اند، هنگام ساخت سعي مي‌شود در اين وسايل يكپارچگي ايجاد شود.
ح - زمين‌هاي ورزشي
يكي ديگر از تشكيلاتي كه در پارك‌هاي عمومي وجود آن تقريباً ضروريست ايجاد زمين‌هاي ورزشي ميباشد انواع و تعداد زمين‌هاي ورزشي در پارك‌ها بستگي به بزرگي و كوچكي پارك دارد.
معمولاً در پارك‌هاي كوچك قطعاتي را كه نزديكي جنگل يا بيشه قراردارد به زمين‌هاي ورزشي مانند تنيس، بسكتبال، واليبال و … اختصاص مي‌دهند. در پارك‌هاي بزرگ برنامه‌ريزي‌هاي ورزشي و زمين‌هاي مربوطه يا سالن‌هاي سرپوشيده بطور مستقل و جداگانه انجام مي‌گيرد. در اينگونه پارك‌ها بر حسب طبيعت و موقعيت آن، مطابق با اصول استاندارد ورزشي انواع زمين‌هاي ورزش‌هائي مانند زمين فوتبال، استخرهاي شنا براي سنين مختلف و ديگر ورزش‌هاي دسته جمعي را كه در هواي آزاد ميسر است احداث مي‌نمايند.
در پارك‌هاي بزرگ گاهي به منظور زنده و فعال نگاهداشتن پارك در فصولي كه امكان استفاده كمتري از فضاي آزاد وجود دارد، سالن‌هاي كوچك مقدور است احداث مي‌گردد. مناسب است در اطراف سالن و زمين‌هاي ورزشي با رعايت اصول صحيح ورزشي در فواصلي ديوارهاي سبز و درختان پا بلند غرس شود. در اطراف سالن‌ها مي‌توان طرح‌هائي از گلكاري يا گياهان هميشه سبز به مرحله اجرا در آورد.
ط – زمين‌هاي بازي كودكان
در پارك‌هاي عمومي قطعاتي را بمنظور سرگرمي و بازي كودكان در نزديكي استخرها جنگلها يا قسمت‌هائي كه بزرگسالان بتوانند دورادور كودكان را تحت نظر داشته باشند احداث مي‌گردد. اينگونه زمين‌ها باشكال مختلف با وسائل بازيهاي متنوع و ماسه‌هاي نرم و كاملاً شسته شده مجهز مي‌شوند و براي كنترل و نگهداري بچه‌ها در اطراف زمين نيمكت‌هائي نصب ميكنند تا در ضمن آنكه كودكان احساس استقلال مي‌نمايند والدين و مربيان نيز در روي نيمكت استراحت و مراقبت نمايند.
معمولاً اينگونه زمين‌ها بايد از محل تردد وسائل نقليه داخل پارك كاملاً دور باشد زمين‌هائي كه در تابستان مورد استفاده قرار مي‌گيرد بايد توسط درختان جنگلي يا ديوارهاي سبز و بلند محصور و احاطه شده باشد. آنچه كه مسلم است در كنار‌اين زمين‌ها وجود بوفه‌ها و دستشوئي و توالت ضروري است.
قابل توجه است در داخل شهرها بر حسب موقعيت و امكانات هر ناحيه فضاهائي را براي سطوح به پارك‌هاي كوچك كودكان اختصاص مي‌دهند. در‌اينگونه پارك‌ها انواع وسائل بازي و سرگرمي جهت استفاده كودكان نصب و برقرار مي‌شود. در صورتيكه فضاي وسيعي براي‌ايجاد پارك كودكان در اختيار باشد ممكن است بطور خيلي محدود قسمت‌هاي گلكاري و چمنكاري در آن‌ايجاد گردد در غير‌اينصورت نياز به قسمت‌هاي گلكاري ندارد. در‌اينگونه پارك‌ها چمن منحصراً به منظور تزئين نمي باشد بلكه براي‌ايجاد فضائي سبز و متنوع و فضائي است كه در سطح محدود چمنكاري ميكنند.
2-1 فضاهاي سبز غير فعال :
بطور كلي فضاهاي سبز غير فعالي شامل موارد زير ميباشد.
- معابر شامل دسترسي‌ها پياده‌رو، دسترسي‌هاي كندرو، دسترسي‌هاي تندرو و دسترسي‌هاي خيلي تندرو
- كمربندهاي سبز
- ميدانها
- رفيوژها
1-2-1- ضوابط اجرايي فضاي سبز دسترسي‌هاي پياده‌رو
- شكل آن نواري است
- عرض آن حداقل 90 تا 150 سانتيمتر است.
- فاصله كاشت نهال(درخت) در آن، از نخستين عامل ساختمان با احتساب عرض محور پياده نبايد از 3 تا 5/3 متر كمتر باشد.
- معابر مختص عبور پياده، بايد به وسيله درختچه‌هايي به ارتفاع حداكثر 40 سانتيمتر پوشيده شود.
- سطح خاك تقريباً بايد هم سطح معبر پياده باشد.
2-2-1 ضوابط اجرايي فضاهاي سبز دسترسي‌هاي كندرو
- شكل آن نواري است.
- فضاي سبز، بايد در دو طرف دسترسي استقرار يابد.
- عرض آن، حداقل 90 تا 150 سانتيمتر
- فاصله كاشت درخت ( نهال) از نخستين عامل ساختمان با احتساب عرض محور پياده، حداقل 3 تا 5/3 متر است.
- سطح خاك، بايد نسبت به سطح عبور وسايل نقليه، پايين‌تر باشد.
3-2-1 ضوابط اجرايي فضاهاي سبز دسترسي‌هاي تندرو
- شكل آن نواري است.
- بايد در دو طرف و درميان دسترسي استقرار يابد.
- عرض آن در هر دو طرف حداقل 2/5 متر و در وسط 1/1 متر باشد.
- حداقل فاصله عرضي نخستين درخت از عرض دسترسي پياده بايد 5/3 متر باشد.
- سطح خاك در نوارهاي هر طرف بايد تقريباً هم سطح حاشيه عبور وسايل نقليه باشد.
4-2-1 ضوابط اجرايي فضاهاي سبز دسترسي‌هاي خيلي تندرو
- شكل آن نواري است.
- محل استقرار در دو طرف و در ميان دسترسي
- حداقل عرض نوار فضاي سبز در هر طرف 13 متر و در ميان 1/1 متر است.
- حداقل فاصله عرض آخرين درخت از عرض دسترسي پياده بايد 5/3 متر باشد.
- سطح خاك در نوارهاي هر طرف، بايد تقريباً هم سطح حاشيه‌هاي عبور وسايل نقليه باشد.
- سطح خاك درنوار مياني، بايد نسبت به سطح عبور وسايل نقليه، بالاتر قرار گيرد.
5-2-1 ضوابط اجرايي كمربند سبز
- شكل آن نواري است.
- حداقل عرض آن 500 متر است.
- بايد خارج از محدوده شهر، و مجاور و اطراف آن استقرار يابد.
- نسبت به طول و عرض آن حداقل 2 به 1 بايد باشد.
6-2-1 ضوابط اجرايي فضاي سبز ميدانها
- تاجايي كه ممكن‌ايت داراي يكي از اشكال هندسي باشد.
- حداقل فاصله ميدان ديد، بايد براساس مقررات ترافيك شهري و حداكثرسرعت مجاز باشد.
با رعايت حد ميدان ديد، استفاده از هر نوع پوشش گياهي طبق ظوابط انتخاب و استقرار گياهان در ضوابط باغباني بلامانع است.
3-1- ضوابط اجرايي در زمينه تجهيزات شهري در فضاهاي سبز غير فعال
بطور كلي تجهيزات شهري به مجموعه‌اي از وسايل متحرك يا نيمه متحرك و كاربردي يا تزييني اطلاق مي‌شود كه با اجازه يا اطلاع مقامات دولتي به طور دايم يا فصلي در فضاهاي عمومي در اختيار آنها قرارگرفته است.
- نيمكتا و صندلي‌ها
نيمكت عمومي اختراعي است از قرن نوزدهم كه از تجهيزات فضاهاي سبز سرچشمه گرفته است. از آن زمان تا كنون‌اين وسيله شهري جزو عناصر ضروري تجهيزات فضاهاي عمومي بوده است. ذكر چند مورد زير براي به كارگيري آنها لازم به نظر مي‌رسد.
نخست، لازم است نيمكت‌ها در مجاورت و نزديك محل تردد وسايط نقليه قرار نگيرند. دوم‌اينكه طرق قرارگرفتن آنها بايد متنوع باشد. براي مثال درمكان‌هاي گفتگو نيمكت‌ها روبه روي هم قرار مي‌گيرند و يا در مكان‌هايي لازم است تمام آنها در جهتي خاص قرار گيرند در مركز شهر مسيرهاي اصلي قراردادن نيمكت‌هايي در فواصل 100 تا 200 متر براي افراد مسن و افرادي كه نقص عضو دارند لازم است مي‌توان نيمكت را در تجهيزات شهري ديگر مثل ايستگاه اتوبوس و گلدان ادغام كرد، امروزه به مكان‌هاي نشستن انفرادي تمايل بيشتري نشان داده مي‌شود بر همين اساس نيمكت سنتي به رشته‌اي صندلي تبديل شده است. براي ساختن اين نيمكت‌ها مي‌توان از چدن، آهن يا بتن استفاه كرد.
- موانع
موانع متحرك 2 تا 10 متر. حتي بيشتر طول دارند، زماني كه طول آنها بيش از 25/4 متر باشد وجود يك پايه براي‌ايجاد تعادل ضروري است اين گونه وسايل مي‌توانند به عنوان مانعي جهت تردد وسايط نقليه موتوري در فضاي سبز بكار گفته شوند.
- سكوها، تيرك‌ها، نرده‌ها
اين موانع از جمله تجهيزات شهري اند كه به طور گسترده توليد مي‌شوند. تيرك‌ها و سكوها مي‌توانند از جنس پتن، چدن، آهن، پلاستيك و چوب باشند. سكوهاي جديد براي جلوگيري از تجاوز وسايط نقليه به حريم پياده‌روها به كار مي‌روند.
- كيوسك‌ها
كيوسك‌ها يكي از تجهيزات مهم پارك‌ها به شمار مي‌روند.اين كيوسك‌ها با توجه به نوع كاركرد آنها و نيز موقعيت قرارگيري آنها مي‌توانند داراي فرم‌ها، بافت‌ها و تيپ‌هاي مختلفي باشند.
- تجهيزات شهري قابل تركيب
اين تجهيزات براي مبارزه با ظاهر بي نظم و شلوغي كه از كنار هم قرارگرفتن وسايل متفاوت منتج مي‌شود، مناسب اند. هدف‌اين روش‌ايجاد وحدت و گردآوري مجموعه‌اي تجهيزات شهري است كه كاربردي چند منظوره داشته باشند. هر جزء از تجهيزات شهري، عنصري است تقسيم نشدني و قابل استفاده در جاي ديگر كه مي‌توان تعداد زيادي تركيب از آن به دست آورد و با احتياجات مختلف تطبيق دارد.
نيمكت، جعبه پستي، سطل زباله و علائم راهنمايي جزو اين عناصرند. مجموعه‌اين اجزاء خواه گردآوري آنها با در نظر گرفتن كاربرد غالبي كه دارند صورت گرفته باشد يا خير، ايجاد هماهنگي مي‌كند،اين مجموعه كه از تعدادي وسايل كوچك شهري تشكيل شده باشد توانايي مقابله با مشكلات خاص بافت قديمي يا يك شهر جديد را داشته باشد. نخستين مشكل ويژه محيط ساخته شده‌اي است كه واحد خدمات را در آن وارد كرده‌ايم، دومين مشكل ويژه محيط در حالي ساخت است كه وسايل آن مورد بررسي قرار گرفته اند تا مطابقت كامل با روابط گوناگوني كه ميان واحد خدمات و محيط فيزيكي برقرار مي‌شود، داشته باشد.
- تابلوهاي تبليغاتي و نقشه‌هاي شهري
بطور كلي يكطرف تابلوهاي تبليغاتي مورد استفاده در فضاهاي شهري مي‌تواند به شهرداري و اطلاعات شهري و طرف ديگرآن به تبليغات بخش خصوصي اختصاص يابد.طرفي كه مختص شهرداري است. مي‌تواند چندين كاربرد در زمينه اطلاع رساني داشته و حاوي نقشه شهر يا محله، اطلاعات شهري، اطلاعات عمومي براي شهروندان و يا اطلاعات فرهنگي باشد.
20- بررسي نقش تاسيسات رفاهي، تجهيزات خدماتي، وسايل بازي، زمين‌هاي بازي و مجسمه‌ها و … در بهبود كيفي فضاي سبز
بطور كلي جريان زندگي در شهر منحصر به سكونت كار و تفريح در خانه، محل كار و مراكز تفريحي نيست. بلكه بخش عمده‌اي از وقت هر شهروند در حركت ميان فضاهاي ياد شده و بعبارت بهتر در فضاهاي شهري صرف مي‌شود. در همين راستا بخش عمده‌اي از فضاهاي باز شهري را فضاهاي سبز عمومي تشكيل مي‌دهد از اينرو طبيعي است براي حصول زندگي دلپذيرتر شهري هماهنگونه كه سنخيت فضاهاي خصوصي هركاربري با نوع فعاليت و خصوصيات فيزيكي كاربران آنها ضرورتي پذيرفته شده است. حضور و شركت شهروندان در فضاهاي شهري و بويژه فضاهاي سبز عمومي نيز بايد با آرامش، امنيت و احساس لذا سمعي و بصري همراه باشد. لذا با يكي از مشخصه‌هاي فضاي سبز عمومي مناسب و مطلوب برخورداري از تاسيسات، تجهيزات و مبلمان مناسب و متناسب با نوع آن فضا است.
اينگونه تاسيسات و تجهيزات شامل تمام عناصري مي‌شود كه اولاً در فضاهاي سبز مكان يابي شده و كاركرد عمومي داشته و ثانياً وجود آنها در فضاهاي سبز شهري نيازي از نيازهاي عمومي شهروندان را تامين كند. لذا عدم در نظر گرفتن تاسيسات، تجهيزات مورد نياز در فضاهاي سبز عمومي و يا نامناسب بودن آنها مي‌تواند زمينه ساز ناكارايي و اختلال در عملكرد آنها شده و نيازهاي متعددي را بي پاسخ بگذارد.
در‌اين رابطه تجهيزات شهري به مجموعه از وسايل متحرك يا نيمه متحرك و كاربردي يا تزييني اطلاق مي‌شود كه با اجازه يا اطلاع مقامات دولتي به طور داسن يا فصلي در فضاهاي عمومي به ويژه فضاهاي سبز عمومي فعال شهري (پارك‌ها) در اختيار آنها قرار گرفته است.
تعريف تاسيسات
با توجه به‌اين موضع كه گذارن اوقات فراغت، تفريح، برقراري ارتباط‌هاي اجتماعي و … بطور عمده در فضاهاي سبز عمومي به ويژه فضاهاي سبز فعال (پارك‌ها) اتفاق مي‌افتد. لازم است كه مسئولين نسبت به تجهيز‌اين گونه فضاها به تاسيسات و تجهيزات مربوطه اقدام نمايند.
20 – زمينه و سطوح مختلف مشاركت اشخاص حقيقي و حقوقي در حفظ، نگهداري و توسعه انواع فضاهاي سبز شهري :
الف : فضاهاي سبز خصوصي
بطور كلي فضاهاي سبز منازل و ويلاها، باغ‌ها و باغ شهره از بارزترين شكل فضاهاي سبز خصوصي بشمار مي‌روند كه با اتخاذ تمهيداتي مي‌توان زمينه‌هاي لازم مشاركت مردم را در امر احداث و نگهداري آنها‌ايجاد نمود.
بطور كلي فضاهاي سبز منازل را مي‌توان به دو بخش فضاهاي سبز داخل محوطه و بيرون آن تقسيم نمود كه در هر دو حالت وجود طرح‌هاي مطلوب فضاي سبز بنحوي كه بتواند بطور منطقي انگيزه لازم را براي بخش خصوصي‌ايجاد نموده و اشخاص را ترغيب به سرمايه گذاري لازم براي‌ايجاد فضاي سبز در منازل خود بنمايند، يكي از شرايط لازم و ضروري براي تحقق‌اين امر بشمار مي‌رود.
در‌اين رابطه ارائه طرح‌هاي تيپ در ابعاد مختلف و مشاوره رايگان و ساير تمهيدات مي‌تواند زمينه‌هاي لازم جهت توسعه اينگونه فضاها را فراهم نمايد. لازم به ذكر است كه طرح‌هاي ارائه شده بايستي بطور جامع تهيه شده و شامل موارد فني، معماري و اصول زيبايي شناختي بوده و كليه ضوابط و معيارهاي انتخاب گونه، اصول كاشت و نگهداري را در برگرفته باشد.
اما از زمينه‌هاي مشاركت مردم در توسعه فضاهاي خصوصي، ايجاد باغ شهر در اراضي حاشيه شهرها و از جمله شهر شيراز و شهرك‌هاي اقماري است كه بايستي بطور جدي و طبق ضوابط خاص و لازم الاجرا انجام پذيرد.
همچنين به منظور حفظ و احيا باغ‌هاي خصوصي موجود در حاشيه معابر و دسترسي‌ها مي‌توان مواردي بشرح زير پيشنهاد نمود:
يكي از موارد شاكل باغ‌هاي پراكنده‌اي مي‌گردد كه در حقيقت جزئي از پيكره باغ‌ها قديمي و وسيع شهرمي باشند. اين باغ‌ها كه معمولاً داراي ابعاد كوچكي در حدود 1000 تا 5000 متر مربع مي‌باشند. مي‌توانند با اخذ مجوز‌ايجاد طرح‌هايي با اهداف چند منظوره با خواص كاربري‌هاي مناسب و همساز با فضاي سبز مانند كاربري‌هاي بهداشتي، درماني، آموزشي و... از تخريب اينگونه مكان‌ها جلوگيري نموده و امكان حفظ و احيا فضاهاي سبز اين مكان‌ها را فراهم آورد. از جمله پتانسيل‌هاي موجود در‌اين زمينه مي‌تواند به قطعات كوچك باقيمانده از باغ‌هاي تفكيك شده در مجاورت خيابان قصردشت و يا باغ‌هاي پراكنده در سطح شهر اشاره نمود. در اين خصوص ضوابط اجرايي مربوطه در بخش ضوابط ارائه شده است.
ب : فضاهاي سبز نيمه خصوصي
امروزه با اجراي مدل‌هاي توسعه حجمي (انبوه سازيها) براي گسترش شهرها، كاربري زمين منحصراً از ديد صرفه و استفاده اقتصادي براي‌ايجاد واحدهاي، مسكوني، تجاري، صنعتي و خدماتي مورد توجه قرار گرفته و كميت و كيفيت فضاي سبز آنها كه از عوامل تاثير گذار بر فرآيند توسعه و گسترش شهر ميباشد ناديده گرفته شده است.
اهميت اين موضوع زماني آشكار مي‌شود كه بدانيم اغلب اين ساخت و سازها در فضاهاي باز شهري و بعضاً در بخش‌هاي وسيعي از فضاهاي سبز خصوصي به ويژه باغ‌ها احداث شده است. بدين ترتيب اجراي پروژه‌هاي انبوه سازي نه تنها باعث كاهش سطح فضاهاي باز شهري و فضاهاي سبز عمومي مي‌گردد، بلكه از طريق تمركز و افزايش تراكم جمعيت باعث افزايش تصاعدي تقاضا براي‌ايجاد فضاهاي عمومي در چنين محدوده‌هايي مي‌گردد.
نكته حائز اهميت آنكه پروژه‌هاي انبوه سازي عموماً در محدوده مناطقي از شهر انجام مي‌شود كه معمولاً زمين به يك كالاي پرسود اقتصادي تبديل شده و همين موضوع مشكلات عديده‌اي را براي شهرداري‌ها در زمينه تملك زمين‌ايجاد كرده و بواسطه هزينه‌هاي زياد تملك زمين عملاً توسعه فضاهاي سبز با محدوديت مواجه است.
در‌اين رابطه اكثر انبوه سازيهاي انجام شده در سطح شهر فاقد فضاهاي سبز كافي، مناسب و متناسب با اينگونه ساخت و سازها ميباشد.
لذا شايد يكي از راهكاري صوفه‌جويي در هزينه‌هاي توسعه فضاهاي سبز شهري در چنين مناطقي، تاكيد بر توسعه فضاهاي سبز نيمه خصوصي بصورت فضاهاي سبز مجتمع‌هاي مسكوني، اداري، تجاري، آموزشي، بهداشتي و... ميباشد.
در‌اين رابطه با مطالعه، بررسي و تعيين ضوابط و معيارهاي خاص بايستي ادارات، مجتمع‌هاي مسكوني، تحاري، مراكز آموزشي، بهداشتي و... را ملزم به رعايت ضوابط توسعه فضاي سبز نموده و بدين ترتيب با استفاده از امكانات اشخص حقيقي، حقوقي و سازمان‌هاي دولتي به امر توسعه فضاي سبز شهر پرداخت.
بعنوان مثال مي‌توان با تدوين ضوابط خاصي مجتمع‌هاي مسكوني را ملزم به‌ايجاد فضاهاي سبز مورد نياز مجتمع، متناسب با جمعيت ساكن در آن نمود. بدين ترتيب شايد در بعضي موارد حتي شهردار يا از احداث يك پارك محلهاي بي نياز شوند. بعنوان مثال مجتمعي كه در يك فضاي چند هكتاري ساخته مي‌شود.
مي‌تواند طبق ضوابط خاصي زمين مورد نياز جهت ايجاد يك پارك محلهاي را تامين نموده و پس از تائيد مشخصات فني پارك، نسبت به احداث و نگهداري آن اقدام نمايد.
همچنين در مجتمع‌هاي كوچكتر و يا مجتمع‌هايي كه در حاشيه معابر و دسترسي‌ها قراردارند مي‌توان با حذف ديوار و حصارها و جايگزيني آن با ديوارهاي سبز عملاً فضاهاي سبز خصوصي را به فضاهاي سبز عمومي تبديل نمود.
در همين زمينه ادارات و سازمان‌هاي دولتي نيز با برداشتن حصار و ديوارها بايستي ملزم به محوطه سازي و ايجاد فضاهاي سبز مناسب گردند. در اين زمينه بعنوان يك نمونه موفق مي‌توان به فضا سازي محوطه شهرداري مركزي شيراز و شهرداري‌هاي بعضي مناطق، سازمان مديريت و برنامه ريزي، اداره كل ارشاد اسلامي و... اشاره نمود.
همچنين هتل‌ها بيمارستان‌هاي خصوصي، مجتمع‌هاي تجاري و حتي واحدهاي تجاري در نقاط مختلف شهر از جمله پتانسيل‌هاي بالقوه مشاركت بخش خصوصي در امر توسعه فضاي سبز عمومي بشمار مي‌روند.
در اين رابطه هر يك از فعاليت‌هاي فوق بايستي متناسب با ميزان تراكم ساخت و ساز، جم فعاليت‌ها و جمعيت مراجعه كننده طبق ضوابط خاصي ملزم به‌ايجاد فضاي سبز لازم گردند.
