برخی نکات مورد توجه در انتخاب و خرید آجیل
آجیل نباید هیچ گونه بوی نامطبوعی مانند بوی نا، بوی ماندگی، بوی تند و بوی ترشیدگی داشته باشد. در دانههای آجیل (پسته، نخودچی و فندق) نباید حفره یا کپکزدگی (که نشانه کهنگی و فساد است) وجود داشته باشد. در داخل حفرهها، لارو حشرات، به صورت کرمهایی به اندازه دانه برنج وجود دارد.
آجیل نباید زیاد بو داده یا زیاد شور باشد (شوری زیاد باعث ایجاد فشار خون و بروز بیماریهای قلبی، عروقی میشود.) مصرف آجیل خام میتواند انرژی دوچندانی داشته و مطمئنتر باشد.
در صورت تماس دست با آجیل نباید آثار رنگ بر روی دست بماند و یا هنگام مصرف، نباید دستها و لبها رنگین شود. در این صورت آجیلها غیربهداشتی بوده و از رنگهای شیمیایی استفاده شده است (مانند رنگ مشکی برای تخم آفتابگردان). به کار بردن هر نوع رنگ، حتی رنگهای مجاز خوراکی، در تولید آجیلها ممنوع است. که یکی از عوارض آن ایجاد حساسیت شدید در مصرفکننده میباشد. در صورت لزوم از رنگهای طبیعی مانند زعفران و زردچوبه استفاده میشود.
آجیل و خشکبار را نباید از دورهگردها یا دستفروشها خریداری نمود زیرا احتمال آلودگی محصولات آنها خیلی زیاد میباشد و باید از مراکز فروش بهداشتی خریداری شود. از خرید پستههایی كه زیادی خندان هستند، خودداری شود زیرا در اثر شوك حرارتی خندان میشوند که این شوک كیفیت پسته را نیز پایین آورده و علاوه برآن موجب نمکشیدن پسته هم شده و پستهها زودتر فاسد میشوند.
از مصرف مغز گردوهای سیاه شده که عمدتاً به دلیل رشد کپکها و قارچها بوده، و در اثر رشد این عوامل سموم خطرناکی مانند مایکوتوکسینها در آنها ایجاد میشود، بایستی جداً خودداری گردد.
سلامت آجیل
شرایط نگهداری، نحوه تهیه و فرآوری، میزان و نوع رنگ بهکاررفته و بسیاری از عوامل دیگر وجود دارند که در سلامت آجیل نقش تعیینکنندهای ایفا میکنند. آجیل باید دارای رنگ، بو و مزه طبیعی (فاقد مزه تند) و عاری از آفت زنده و آفلاتوکسین باشد. میزان مانده سموم در آجیل نیز نباید از حد تعیین شده توسط مؤسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی بیشتر باشد.
دانههای چرب خرد شده مانند مغز گردوی خرد شده، بیشتر در معرض خطر حمله قارچ هستند و از خوردن دانههایی که طعم تلخی دارند، جدأ پرهیز شود.
آفلاتوکسین در آجیل و خشکبار
آفلاتوکسینها گروهی از سموم قارچی از خانواده مایکوتوکسینها هستند که توسط قارچی به نام آسپرژیلوس تولید میشوند که بطور گسترده در طبیعت یافت میشوند و به راحتی تکثیر و انتشار مییابند. مقادیر بسیار اندک (ppb20) آن را در مواد غذایی تهدیدی برای سلامتی انسان به شمار میرود.
اکثر منابع گیاهی مورد مصرف انسان و دام به این سم آلوده میشوند که خطرناکترین نوع آن آفلاتوکسین B1 میباشد. که در مقایسه با دیگر سموم قارچی به علت اثرات سرطانزایی و ایجاد مسمومیت حاد اهمیت بیشتری دارد. این قارچها كه روی انواع مواد خوراكی، از جمله فرآوردههای گوشتی، شیر، ادویهجات، مغز بادام، پسته و انجیر رشد میكنند، میتوانند بیماری آفلاتوكسیكوزیس را در انسان و حیوانات اهلی ایجاد كنند.
این سم از طریق موادغذایی آلوده به بدن انسان یا دام وارد و در بدن انسان و شیردام به نوع دیگری تبدیل میشود كه بسیار خطرناك است و میتواند مصرفكننده بعدی را تحت تاثیر قرار دهد. آجیلهای خام و تفت نداده از نظر بهداشتی مطمئنتر هستند؛ زیرا سم آفلاتوكسین كه معمولا به رنگ سیاه روی این دانهها متظاهر میشود؛ در اثر تفت دادن دیگر قابل شناسایی نیست.
بستهبندی
لوازمی كه برای بستهبندی آجیل بكار برده میشود باید سالم، تمیز، خشك و عاری از هرگونه آلودگی و بوی نامطبوع باشد و روش بستهبندی باید طوری باشد كه حفاظت صحیح و كامل بمنظور جلوگیری از هر گونه فساد و آسیب طی مراحل نگهداری و حمل و نقل تأمین گردد. برای حفظ سلامت و کیفیت انواع مغزها و خشکبار باید آن را به روش درست بستهبندی نمود که به دو صورت معمولی و در خلا میباشد.
همچنین انواع مغزها و خشکبار را میتوان در کیسههای کنفی یا پلاستیکی بافته شده با کیسههای داخلی متقالی و یا کارتن یا جعبه چوبی با کیسه داخلی متقالی یا سلوفانی و یا قوطیهای فلزی و یا بستههای کوچک از جنس آلومینیوم یا پلیاتیلنی یا سلفون بستهبندی کرد. تهیه آجیل بستهبندی شده و دارای پروانه بهداشتی به این معنی است که خریدار میتواند از بابت سلامت آجیل، آسوده خاطر باشد.
برای خواندن بخش اول -خرید و نگهداری آجیل عید- اینجا کلیک کنید.