ویتامین B6 (پیریدوكسین) 0/106 میلیگرم
ویتامین B9 (فولات) 9 میكروگرم
ویتامین ث 1/2میلیگرم
پتاسیم 680 میلیگرم
كلسیم 162 میلیگرم
منیزیم 68 میلیگرم
فسفر 67 میلیگرم
سدیم 13 میلیگرم
آهن 2 میلیگرم
روی 0/55 میلیگرم
داروشناختی و اثرات مهم
كاهش پرفشاری خون: انجیر منبعی غنی از پتاسیم است كه در كنترل فشار خون نقش اساسی دارد. بسیاری از افراد به مقدار كافی میوه و سبزیجات مصرف نمیكنند و برعكس، سدیم زیادی از طریق نمك استفاده میكنند كه در این شرایط، بدن با كمبود پتاسیم و افزایش سدیم روبهرو میشود و فشار خون افزایش مییابد.
به همین دلیل، موادی مانند انجیر كه كلسیم و پتاسیم قابل توجهی دارد، بهخصوص برای افرادی كه مبتلا به پرفشاری خون هستند، مفید است. مصرف اینگونه مواد همراه با كاهش مصرف سدیم (نمك) به كنترل فشار خون كمك میكند.
یك روش شیرین برای كاهش وزن: انجیر یكی از منابع خوب فیبر (الیاف گیاهی) است. الیاف و غذاهای حاوی فیبر در كنترل وزن مؤثرند. انجیر كالری خیلی زیادی ندارد و چربی آن هم كم است. هر دانه انجیر دارای 48 كالری و تقریباً بدون چربی است.
ضدسرطان: دلایل مختلفی مبنی بر ضدسرطان بودن انجیر در متون علمی برشمرده شده است؛ از جمله وجود پلیفنلها كه خاصیت آنتیاكسیدانی بسیار قوی دارند. از دلایل دیگر، وجود تركیبات كومارینی در انجیر است كه اثرات ضدسرطان پوست و پروستات آنها تا حدی به اثبات رسیده است. همچنین، وجود آلدهیدبنزوئیك دلیل دیگری برای اثرات ضدسرطانی انجیر میباشد.
تقویتكننده قلب و عروق: وجود مواد فلاونوئیدی در انجیر میتواند از امراض قلبی عروقی بكاهد. همچنین، مصرف برگ انجیر در حیوانات آزمایشگاهی باعث كاهش كلسترول و تریگلیسیرید خون آنها شده است.
جلوگیری از پوكی استخوان: انجیر سرشار از كلسیم است كه میتواند در استخوانسازی نقش مهمی داشته باشد. از طرف دیگر، مقدار قابل ملاحظه پتاسیم آن از هدر رفتن كلسیم در ادرار جلوگیری میكند.
رفع یبوست: مقدار قابل ملاحظه فیبر (الیاف) در انجیر باعث رفع یبوست میشود. به همین دلیل انجیر و شربت آن از قدیم به عنوان مسهل مورد استفاده بوده است.
كاهش قند خون: مصرف مقدار كم انجیر میتواند تا حدی قند خون را كاهش دهد. این اثر به علت فیبر زیاد موجود در آن است؛ ولی برگ انجیر در كاهش قند خون مؤثرتر است. همچنین، عصاره برگ انجیر میتواند مصرف انسولین تزریقی را در افراد دیابتی كاهش دهد.
ضدكرم: سیستئین پروتئیناز موجود در میوه و شیرابه انجیر در از بین بردن نماتودهای گوارشی مؤثر است. البته در زمان مصرف باید از خنثیكنندههای اسید معده سایمتیدین و یا داروهای گیاهی خنثیكننده اسید معده استفاده شود.
كاهش كلسترول و چربی: در مطالعات حیوانی، عصاره برگ انجیر باعث كاهش كلسترول و چربی شده است.
حفاظت كبدی: عصاره برگ انجیر اثر محافظتی چشمگیری علیه آسیبهای كبدی حاصل از تتراكلروركربن نشان داده است. همچنین، به علت خاصیت آنتیاكسیدانی، باعث كاهش سطح لیپیدپروكسیداز شده و اثر مهاری روی آنزیمهای سایتوكروم P450 داشته و مانع تبدیل تتراكلروركربن به گونههای فعال و مخرب میشود.
مهمترین اثرات گزارششده
حساسیتزا، ضدسرطان (پروستات، پستان، خون و سرطانهای دیگر)، ضدمیكروب، افزایشدهنده قوای جنسی، ضدكرم، ملین، ادرارآور، هضمكننده غذا، خلطآور، كاهشدهنده قند خون، شیرافزا، مسهل، پروتئولیتیك (هضمكننده پروتئینها)، مقوی معده و مقوی.
استفاده از انجیر در طب عامیانه و سنتی
در طب سنتی از شیرابه انجیر برای از بین بردن زگیل و میخچه به صورت موضعی استفاده میشده كه ناشی از خاصیت پروتئولیتیك آن میباشد. این اثر سریع نبوده و تدریجی است. در قدیم از جوشانده ساقه درخت انجیر برای درمان آب آوردن انساج استفاده میشده است. همچنین، جوشانده پوست درخت را جهت درمان اسهال مصرف میكردند.
از جوشانده انجیر خشك نیز به عنوان تسكین التهاب مجاری تنفسی و التهاب اعضای دیگر مانند كلیه، مثانه و مواردی چون سرخك، مخملك، آبله، ذاتالریه و این گونه بیماریهای التهابی استفاده میشده است. همچنین، غرغره جوشانده انجیر خشك را برای تسكین تحریكات مخاط دهان، گلو و لثه استفاده میكردند.
انجیر خشك محرك اعمال روده و معده است؛ به همین دلیل آن را برای درمان سوءهاضمه و یبوستهای مزمن میخوردند. در زمانهای قدیم از برگ درخت انجیر در بیماریهای جلدی مانند تومورها، سوختگی، زخم، زگیل، میخچه و مشكلاتی مانند جذام و بواسیر استفاده میشد.
روزانه30 گرم شربت انجیر برای رفع یبوست، دو عدد انجیر خیسشده صبح ناشتا جهت تسكین سیاهسرفه و جوشانده سه عدد برگ انجیر (برگها را كه در آفتاب خشك شدهاند در 300 میلیلیتر یا یك لیوان آب به مدت 15 دقیقه بجوشانید و سپس صاف كنید)، جهت كاهش قند خون مصرف شود.
میزان مصرف
گرچه میزان معینی برای مصرف انجیر گزارش نشده است، ولی با وجود خواص و فواید متعدد و مهمش نباید در خوردن آن زیادهروی كرد. اجتناب از مصرف زیاد انجیر در بعضی منابع، از جمله كتاب ابنسینا، توصیه شده است.
برای خواندن بخش اول- خواص دارویی انجیر- اینجا کلیک کنید.