حوریه دانش بدی؛ دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
خواص بامیه
انرژی نصف لیوان بامیه، 25 كیلوكالری میباشد. پس بامیه جزء مواد غذایی كمكالری است و میتواند به کاهش وزن کمک کند. بامیه با داشتن مواد غذایی باارزشی مانند ویتامینهای A، اسیدفولیک B5، B2، B6 و C و عناصر منگنز، کبالت، کلسیم، فسفر و پتاسیم، فیبر و ماده لزج، اثرات مثبت فراوانی در انسان دارد. فیبر غذایی موجود در بامیه نمایه گلایسمی پایینی به آن میدهد، یعنی به سرعت قند خون را بالا نمیبرد و برای بیماران دیابتی بسیار توصیه میشود.
فیبر موجود در بامیه با جذب آب كافی، از بروز یبوست جلوگیری كرده و به شدت از ابتلا به بیماریهایی چون بواسیر و دیورتیكولیت جلوگیری میکند. همچنین یکی از عوارض رژیمهای کاهش وزن ابتلا به یبوست میباشد که مصرف بامیه هم مانع یبوست میشود و هم به سرعت کاهش وزن کمک میکند.
بامیه به دلیل خاصیت لزج بودن و لغزندگی موجب تسهیل و راحتی دفع میشود و یکی از ملینهای بسیار مفید به شمار میآید. به عبارت دیگر این گیاه فوقالعاده باارزش، نه تنها از بالا رفتن کلسترول و توکسینها جلوگیری میکند، بلکه موجب دفع آنها نیز میشود و البته از نظر اقتصادی نیز ارزان و در دسترس همه افراد است. اسیدفولیک موجود در بامیه میتواند به خونسازی و کاهش هموسیستئین خون کمک کند. هموسیستئین از فاکتورهایی است که در بیماریهای قلبی- عروقی افزایش مییابد.
بامیه از این طریق نیز میتواند باعث کاهش بروز بیماریهای قلبی- عروقی شود. ویتامین C موجود در بامیه نیز یكی از آنتیاكسیدانهای مهم میباشد که کمبود آن میتواند باعث اختلال در جذب اسید فولیک شود. کلسیم موجود در بامیه نیز منبع خوبی است كه اثر ضد پوكی استخوان دارد. بهعلاوه پتاسیم و منیزیم موجود در بامیه میتواند به کاهش فشارخون کمک کند و همچنین میتواند برای پیشگیری از پره اکلامپسی، اکلامپسی و گرفتگی عضلات در دوران بارداری مفید باشد.
خواص گوجه فرنگی
گوجه فرنگی به علت دارا بودن ویتامینهای A، B، C و K و مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر و آهن، در تقویت بدن نقش موثری ایفاء میکند. تحقیقات نشان دادهاند مصرف آب گوجه فرنگی میتواند از ابتلا به سرطان پروستات جلوگیری کند. اسید آلی عمده موجود در گوجه فرنگی، اسید سیتریك است.
اسیدیته میوه به تدریج از مرحله سبزی به طرف قرمز شدن افزایش مییابد و حداكثر آن، موقعی است كه قرمز شده و رنگ عوض كردن آن آغاز میگردد و پس از آن رو به كاهش میگذارد. ماده رنگی اصلی و عمده گوجه فرنگی كاروتنوئید، بتا-كاروتن و لیكوپن است که از پیشسازهای ویتامین A میباشند. حداكثر مقدار كاروتنوئیدها در حالتی است كه گوجهفرنگی در زیر تابش مستقیم نور رشد میكند.
ماده سمی سولانین در گوجهفرنگی سبز و نارس وجود دارد که خوردن آن موجب مسمومیت میشود و دل پیچه و اسهال میدهد، به همین دلیل باید از خوردن گوجه فرنگی نارس پرهیز كرد. مصرف گوجه فرنگی برای مبتلایان به درد مفاصل تجویز شده است و برای مبتلایان به نقرس و روماتیسم مفید است. گوجه فرنگی سرشار از ویتامینهای B1 و B2 میباشد و از این جهت در تسکین دردهای عصبی، رفع بیاشتهایی، درمان یبوست و خشکی و التهاب لبها و دهان تجویز میشود. بوی برگهای گوجهفرنگی، زنبورها را فراری میدهد.
خواص گوشت قرمز
گوشت یکی از مهمترین منابع پروتئین حیوانی محسوب میشود. گوشت غنی از پروتئینهای ارزشمند است که حاوی اسیدهای آمینه ضروری برای بدن (نظیر هیستیدین، ایزولوسین، لوسین، متیونین، تریپتوفان و ...) و همچنین چربیها که یک منبع انرژیزا برای بدن محسوب میشوند، میباشد.
بهعلاوه گوشت شامل مواد معدنی نظیر فسفاتها، سولفاتها و ویتامینها (بهخصوص ویتامینهای گروه B ) است كه نشاندهنده ارزش و اهمیت این فرآورده مهم در تغذیه انسان است. گوشت قرمز حاوی انواع ویتامینها میباشد و زیست دسترسی آنها نیز بالاست و از قدیم برای درمان و جلوگیری از کمخونی استفاده میشده است.
همچنین به دلیل زیست دسترسی بالای آن در کودکان که سرعت رشد در آنها افزایش مییابد و نیاز به ویتامینها و آهن بیشتری دارند، میتواند بسیار مفید باشد، ولی گوشت قرمز در هرم غذایی سلامت در سال 2010 در قله هرم قرار گرفته، یعنی برخلاف عادات غذایی ایرانیها مصرف آن به صورت ماهانه توصیه شده و علت آن، ارتباط این ماده غذایی با انواع بیماریهاست.
خوراك بامیه
آرزو صفری
مواد لازم خوراک بامیه
بامیه 400 گرم
سیب زمینی 2 عدد متوسط
جعفری ساطوری 2 قاشق سوپخوری
پیاز 1 عدد
رب گوجه فرنگی 1 قاشق سوپخوری
استاك گوشت 1 لیوان
گوجه فرنگی 4 عدد
پودر لیمو عمانی 1 قاشق چایخوری
نمك، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم
آبلیموی تازه 2 قاشق سوپخوری
روش تهیه خوراک بامیه
بامیهها را تمیز كنید، بشویید و با مقداری روغن سرخ نمایید. سپس سیب زمینیها را نیز خرد و سرخ كنید و جعفری ساطوری را به سیب زمینی بیفزایید. در ظرفی دیگر، پیاز نگینیشده را سرخ كرده و ادویهها را اضافه نمایید. رب گوجه فرنگی را نیز تفت دهید و بامیهها و استاك گوشت را بیفزایید تا بامیهها نیمپز شوند.
گوجه فرنگیها را در میكسر بریزید تا یكدست شوند. حالا گوجه فرنگی میكسشده را در ظرف بامیهها بریزید و شعله را ملایم نمایید تا بامیهها كاملا پخته شوند. اكنون پودر لیمو عمانی را در غذا بریزید و نمك آن را بچشید تا اندازه باشد. در پایان آبلیموی تازه را در خوراك بریزید و خوراك را در ظرف بكشید و در كنار بامیهها مخلوط سیب زمینی و جعفری را بریزید. در صورت دلخواه میتوانید 150 گرم گوشت چرخكرده را با پیاز تفت دهید و بعد مراحل دیگر را انجام دهید.