زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم : دکتر سید سعید خیاط‌زاده ؛ عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد

تحریریه زندگی آنلاین : پیری عامل اصلی کاهش تدریجی عملکردهای بیولوژیک انسان و توانایی او برای غلبه بر بیماری‌ها است و در همین راستا دستیابی به جاودانگی و طول عمر بی‌نهایت همواره یکی از اهداف بشر در طول تاریخ بوده است، بنابراین پژوهشگران و حکیمان از دیرباز به دنبال کشف اکسیر حیات و جوانی بوده‌اند تا بتوانند با مصرف آن به طول عمر بی‌نهایت و جاودانگی دست یابند.

مطالعات در مورد افزایش طول عمر

امروزه نیز یکی از دلایل اصلی مصرف گسترده مکمل‌های غذایی و گیاهی در بین افراد مختلف جهان، رسیدن به طول عمر بالاتر است. اگرچه تاکنون جاودانگی هدفی دست نیافتنی بوده است، ولی پژوهش‌های متعدد در سراسر دنیا، جنبه‌های مختلف موثر برای افزایش طول عمر با کیفیت را مورد بررسی قرار داده‌اند. به عنوان مثال 5 نقطه در دنیا به عنوان blue zones معرفی گردیده است که این نقاط در آمریکا، کاستاریکا، ژاپن، یونان و ایتالیا قرار گرفته‌اند. دلیل اصلی این نامگذاری، وجود جمعیت قابل‌توجه بالای 100 سال در این مناطق است که علی‌رغم داشتن طول عمر بالا، به بیماری‌های زمینه‌ای مثل چاقی، دیابت، سرطان یا بیماری‌های قلبی مبتلا نیستند. در Loma linda کالیفرنیا، افرادی که به سن بالای 100 سال می‌رسند، بیش از 10 برابر افراد ساکن سایر نقاط آمریکا است.

بیشتربخوانید:

با این کارهای ساده بیشتر عمر می‌کنید

ویژگی‌ها

ویژگی‌های تقریبا مشترکی بین افراد ساکن این پنج نقطه وجود دارد که می‌توان گفت از دلایل اصلی طول عمر با کیفیت آنان محسوب می‌شود.

 تحرک بخش جدایی‌ناپذیر زندگی مردم ساکن این مناطق است و کار روزمره آنان نیز همراه با فعالیت بدنی می‌باشد و به همین دلیل بیشتر آنان دیگر نیازی به رفتن به باشگاه‌های ورزشی ندارند.

 خواب در بین روز که مدت زمان کوتاهی دارد، بخش دیگری از سبک زندگی معمول این افراد است و در کنار آن ساعتی را برای عبادت و ساعتی را برای شادی کردن تعریف کرده‌اند.

 میزان متوسط غذای مصرفی آنان 80 درصد افراد ساکن سایر نقاط دنیا است و به معنای آن است که 20 درصد کمتر از سایر مردم دنیا غذا مصرف می‌کنند. در مطالعات پیشین، محدودیت کالری دریافتی با بهبود التهاب، کاهش استرس اکسیداتیو و تخریب DNA به همراه ارتقای فرآیندهای عصبی - هورمونی همواره به عنوان یکی از راهکارهای اصلی افزایش طول عمر و پیشگیری از بیماری‌ها معرفی شده است. افراد ساکن این مناطق بر این باور هستند که بعد از پایان یافتن حس گرسنگی و قبل از سیری کامل باید از مصرف بیشتر غذا جلوگیری کرد و این 20 درصد کاهش دریافت غذا نیز از این باور به دست می‌آید.

 آخرین وعده غذایی مصرفی افراد ساکن blue zones، عصر و قبل از تاریک شدن هوا است که البته کوچک‌ترین وعده غذایی آنان در طول شبانه‌روز می‌باشد و بعد از آن دیگر غذایی مصرف نمی‌شود.

 رژیم غذایی مردم ساکن این مناطق پنجگانه بیشتر مبتنی بر دریافت مواد غذایی گیاهی است و بیشترین انرژی مورد نیاز آنها از حبوبات تامین می‌گردد.

 با توجه به مجاورت این مناطق با دریا، مصرف ماهی یکی از ارکان اصلی رژیم غذایی روزانه آنها محسوب می‌شود، در حالی که متوسط مصرف گوشت قرمز 5 بار در ماه است.

  همچنین در بعضی از این مناطق روغن زیتون به عنوان روغن اصلی سبد غذایی مردم است.

بیشتربخوانید:

رابطه معنادار پروبیوتیک ها با افزایش طول عمر

رژیم مدیترانه‌ای

در مجموع با بررسی مواد غذایی مصرفی مردم این مناطق به این نکته می‌رسیم که رژیم غذایی آنها شباهت زیادی به رژیم غذایی سالم و توصیه شده مدیترانه‌ای دارد.

 در مطالعات گذشته تاکنون، بر هیچ رژیم غذایی به اندازه مدیترانه‌ای برای پیشگیری و درمان بیماری‌ها تاکید نگردیده است. خواستگاه این رژیم غذایی، مناطق جنوبی اروپا بوده، جایی که رشد درختان زیتون و مصرف میوه و روغن آن، یکی از عوامل اصلی پیشگیری و درمان بیماری‌های مزمن بوده‌اند.

همچنین سهم بالای مصرف روزانه مغزیجات، دانه‌ها، غلات کامل، سبزیجات و میوه‌جات از دیگر ویژگی‌های این رژیم ضد التهابی است. در واقع، التهاب مسیر مشترک تضعیف سیستم ایمنی، ابتلا به بیماری‌ها و کاهش طول عمر انسان می‌باشد؛ همه عواملی که امروزه تحت عنوان اکسپوزوم، مواجهات ما را با عوامل داخلی و خارجی تشکیل می‌دهند، از مسیر افزایش یا کاهش میزان التهاب، بر شدت خطر ابتلا به بیماری‌ها و کیفیت طول عمر اثر می‌گذارند.

کلام پایانی

در مجموع می‌توان گفت تبعیت از یک رژیم غذایی ضد التهابی در کنار کنترل سایر عوامل خطر محیطی مانند آلودگی محیط زیست، کم‌تحرکی، استرس، استعمال دخانیات و الکل می‌تواند نقش موثرتری را در افزایش طول عمر باکیفیت در انسان امروزی ایفا کند.