زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم : غزاله مهدوی‌مزده ، دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه

زیر نظر: دکتر آزیتا حکمت دوست ، پزشک و استاد تمام تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

تحریریه زندگی آنلاین : بیماری سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS) یکی از شایع‌ترین اختلالات گوارشی است که کیفیت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اختلال مغز - روده در این بیماری باعث علائم گوارشی مانند دل‌درد، نفخ، اسهال و یبوست (در بعضی افراد هم اسهال و هم یبوست وجود دارد) می‌شود. شدت علائم و نوع آن در افراد متفاوت است. اکثراً در این بیماران استرس و اضطراب هم شایع است که با شدت گرفتن آن، علائم گوارشی بیماری نیز عود می‌کند. میزان شیوع آن بین 1/1 تا 45 درصد در سراسر جهان و در ایران از 1/1 درصد تا 25 درصد متغیر است. از علل این بیماری می‌توان به تغییرات حرکات دستگاه گوارش، افزایش حساسیت بافت‌های احشایی، تغییرات محیط میکروبی روده، رشد بیش از حد باکتری‌های روده، واکنش به بیماری‌های عفونی، حساسیت غذایی، تعاملات بین مغز و روده، سوء‌جذب کربوهیدرات و التهاب روده اشاره کرد.

بیشتربخوانید:

سندروم روده تحریک پذیر و درمان پروبیوتیکی آن

رژیم غذایی

امروزه رژیم غذایی به یکی از مهم‌ترین جنبه‌های درمان سندروم روده تحریک‌پذیر تبدیل شده است. توصیه می‌شود این بیماران در هر وعده حجم کمی از غذا را به آهستگی میل کنند. کربوهیدرات‌های قابل تخمیر می‌توانند باعث ناراحتی‌های گوارشی در این بیماران شوند.

حذف یا کم کردن کربوهیدرات‌های تخمیرپذیر (کربوهیدرات‌های کوتاه زنجیر از جمله فروکتوز، لاکتوز، پلی‌ال‌ها، فروکتان‌ها، گالاکتوساکارید‌ها) در رژیم غذایی باعث بهبود علائم گوارشی از جمله نفخ و دل درد می‌شود و در نتیجه افزایش کیفیت زندگی افراد را به دنبال دارد.

این افراد باید مدت محدودی از مصرف مواد غذایی که حاوی کربوهیدرات‌های تخمیرپذیر هستند، پرهیز کنند. در این مدت بیماران می‌توانند از غذاهایی مانند پلوی نرم، سیب‌زمینی خوب پخته شده، نان‌های تهیه شده از آرد برنج یا ذرت به عنوان غلات مصرفی استفاده نمایند. مصرف سبزیجاتی مانند هویج و کدو و میوه‌هایی مانند موز، مرکبات شیرین و طالبی در این مدت مجاز می‌باشد. در این مدت استفاده از شیر ممنوع بوده، ولی از سایر غذاهای لبنی مانند ماست و پنیر می‌توان کلسیم مورد نیاز بیمار را تأمین نمود. بعد از گذشت حدود دو ماه، کم‌کم، میکروب‌های درون روده فرد متعادل شده و می‌توان گستره بیشتری از مواد غذایی را به رژیم غذایی این بیماران اضافه نمود.

توصیه مهم دیگر، کاهش مصرف قهوه و محصولات حاوی کافئین و همچنین حذف غذاهای تند و پرادویه از رژیم غذایی این افراد می‌باشد.

از دیگر عوامل مؤثر بر بهبود علائم سندروم روده تحریک‌پذیر، داشتن فعالیت بدنی منظم و ورزش است که می‌تواند روی حرکات دستگاه گوارش و زمان تخلیه روده اثر بگذارد. مطالعات نشان داده‌اند یوگا باعث کاهش شدت علائم، کاهش اضطراب و بالا رفتن کیفیت زندگی می‌شود.

در نهایت به این افراد داشتن برنامه غذایی مناسب، خواب کافی، ورزش روزانه و دوری از محیط‌های پر استرس و اضطراب توصیه می‌شود.

بیشتربخوانید:

برای درمان فوری یبوست چه بخوریم؟