تحریریه زندگی آنلاین : بدن انسان طوری ساخته شده كه براساس تركیبی متعادل و متناسب از انواع مواد غذایی فعالیت میكند. متاسفانه برخی رژیمهای غذایی هستند كه با حذف یك نوع ماده غذایی مثلا كربوهیدراتها سعی دارند اضافه وزن فرد را كاهش دهند. رژیمی كه منابع دریافت كربوهیدرات در آن محدود شده باشد، برای بدن مناسب نیست و باعث بروز بیماریهای گوناگونی در فرد میشود كه در زیر، به تعدادی از آنها اشاره میشود:
1- سنگهای كلیوی
سنگهای كلیه زمانی به وجود میآیند كه اسید اوریك و كلسیم اگزالات در كلیه، به صورت كریستال درآمده و به مرور زمان تشكیل سنگ بدهند. تنها فیبرهای نامحلول كه در كربوهیدراتها یافت میشوند، جذب كلسیم را كاهش میدهند و مقدار كلسیم موجود در ادرار را پایین میآورند و از تشكیل سنگهای كلیوی جلوگیری میكنند. توصیه میشود كه روزانه حداقل 30 گرم فیبر در رژیم غذایی وجود داشته باشد. این امر در رژیمهای حاوی كربوهیدرات كم میسر نیست.
2- یبوست و عملكرد نامناسب رودهها
برای اینكه رودهها درست عمل كنند، بدن ما روزانه به حداقل 30 گرم فیبر احتیاج دارد. فیبرها به دو نوع تقسیم میشوند: دسته اول، فیبرهایی كه در آب قابل حل هستند و دسته دیگر، انواعی كه در آب قابل حل نیستند. فیبرهای نامحلول، در تولید مدفوع و كاهش زمان دفع نقش اساسی دارند. رژیمهای كم كربوهیدرات، فیبر نامحلول كمتری دارند و همین موجب افزایش احتمال یبوست میشود و یبوستهای مكرر خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش میدهند. توصیه میشود كه غلات كامل، لوبیا، میوهها، سبزیها و جو كه غنی از فیبرهای محلول و نامحلول هستند، حتما در رژیم غذایی گنجانده شوند. با مصرف فیبر، خطر بروز یبوست، سندرم روده تحریكپذیر، هموروئید و سرطان روده كاهش مییابد.
بیشتربخوانید:
رژیم اتکینز کربوهیدرات را حذف کنیم؟
3- افزایش میزان كلسترول
رژیم غذایی حاوی كربوهیدرات كم و فیبر اندك، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی – عروقی را بالا میبرد. این نوع رژیمها، فرد را به خوردن مقادیر زیاد پروتئین حیوانی تشویق میكنند كه حاوی مقادیر زیادی كلسترول و چربی اشباع است. افزایش مصرف این نوع مواد غذایی، به افزایش مقادیر كلسترول بدخون (LDL) منجر میشود كه ریسك سخت شدن دیواره رگها و سكتههای قلبی را بالا میبرد. فیبرها كه در رژیمهای حاوی كربوهیدرات به مقدار زیاد وجود دارند، از خطر سخت شدن دیواره رگها و بسته شدن آنها و لخته شدن خون در آنها میكاهند و ریسك سكته قلبی و مغزی را پایین میآورند. یك رژیم غذایی سالم حاوی 15-10 درصد پروتئین، 65-55 درصد كربوهیدرات حاوی فیبر و 35-25 درصد چربی است.
4- پوكی استخوان
پوكی استخوان كه با كاهش تراكم استخوانها اتفاق میافتد، به خاطر از دست دادن كلسیم در زمانهای طولانی روی میدهد. عوامل زیادی در رژیم غذایی باعث پوكی استخوان میشوند. وقتی مقادیر پروتئین مصرفی در رژیم غذایی روزانه بسیار زیاد باشد، كلسیم دفع شده از طریق ادرار هم رو به فزونی میگذارد. پژوهشها نشان داده كه اگر كسی برای طولانی مدت از رژیم غذایی حاوی پروتئین زیاد و كربوهیدرات كم پیروی كند، ریسك ابتلا به پوكی استخوان در او بالا خواهد رفت. نكته اینجاست كه كمبود منابع پروتئین هم باعث پوكی استخوان میشود و به همین علت است كه یك رژیم غذایی سالم باید به طور متعادل، شامل همه گروههای مواد غذایی باشد.
5- از دست دادن توده عضلانی و كاهش متابولیسم
هر رژیم غذایی كه در طولانی مدت بدن را از دریافت كالریهای مورد نیاز آن محروم كند، به كاهش متابولیسم و از دست دادن توده عضلات منجر میشود. از دست دادن عضلات عامل اصلی افزایش مجدد وزن است. اگر تلاش كنیم در مدتی كوتاه وزن كم كنیم، عضلاتمان را هم از دست خواهیم داد. رژیمهایی كه كاهش وزنهای زیاد را در مدت زمان كوتاه وعده میدهند، عواقبی اینچنین به دنبال دارند.
بیشتربخوانید:
6- ورزش كردن اندك
كربوهیدراتها منابع اصلی تامین انرژی در بدن هستند و برای عضلات و مغز منبع تغذیه محسوب میشوند. داشتن یك رژیم غذایی دارای كربوهیدرات اندك باعث تولید مقدار كمی گلیكوژن در عضلات و كبد میشود و همین، عملكرد عضلات را پایین میآورد و باعث ضعف و خستگی میشود. ATP منبع اصلی انرژی برای عضلات است. وقتی عضلهای حركت میكند، یك مكانیسم شیمیایی، ATP را میشكند تا از آن انرژی آزاد شود. در هر عضله فقط مقدار كمی ATP و برای چند انقباض و انبساط ذخیره شده است و عضله به ATP بیشتری نیاز دارد. كربوهیدراتها منبع اصلی تامین ATP هستند و اگر در دسترس نباشند، از اسیدهای چرب و آمینواسیدها استفاده میشود. این منابع، چندان كارا نیستند و به همین دلیل شما احساس خستگی میكنید و نمیتوانید ورزش كنید و تحرك بدنی كافی برای كاهش وزن را داشته باشید. كربوهیدراتهایی كه سرشار از فیبر باشند و قندخون را به آهستگی بالا ببرند، منابع خوبی برای تامین انرژی هستند. این كار به شما انرژی لازم برای تمرینات ورزشی را میدهد.
بنابراین رژیمهای كاهش وزنی كه برپایه مصرف اندك كربوهیدراتها باشند، مورد تایید نیستند و به خاطر عدم تامین انرژی كافی برای عضلات و مغز و احساس ضعف و خستگی و در نتیجه ناتوانی در ورزش كردن، گزینه خوبی برای كاهش وزن معرفی نمیشوند. یك رژیم كاهش وزن سالم، رژیمی است كه در آن از همه گروههای مواد غذایی به مقدار لازم وجود داشته باشد و فرد در آن احساس ضعف، خستگی و گرسنگی نكند.
