لاغری به شرط چاقو!!!
آقای دكتر لطفاً در خصوص روشهای جراحی معده برای درمان چاقی توضیحاتی بفرمایید.
من معتقد هستم به عنوان پیشگیری برای بیماران كاری صورت گیرد كه به جراحی نینجامد؛ زیرا جراحی جزو آخرین كارها و یك كار تهاجمی به بدن است و در آن حتماً باید آسیبی به بدن برسانیم تا نفعی از آن ببریم. بهترین روش برای پیشگیری از چاقی، تغذیه صحیح، ورزش درست و روشهای صحیح حفظ سلامت و سوخت و ساز مناسب است؛ اما گاهی شرایط طوری پیش میرود كه بیمار نمیتواند كاهش وزن دلخواه خود را داشته باشد و جلوی افزایش وزن خود را بگیرد. برای اینكه به فردی بگوییم چاقی یا لاغر از ضریب چاقی
BMI) Body Mass index)كه بر اساس تعریفهایی كه در دنیا و در مراكز علمی درمان چاقی وجود دارد و در سازمان بهداشت جهانی تعریف شده است استفاده میكنیم. برای اینكه (BMI) بیمار را مشخص كنیم وزن بیمار را تقسیم بر مجذور قد وی مینماییم. اگر (BMI) بیمار بالای 40 باشد كاندیدای مناسبی برای عملهای جراحی درمان چاقی میباشد، ولی اگر (BMI) بیماری 35 تا 39 باشد در صورت داشتن بیماری مربوط به چاقی مانند دیابت، نازایی و دردهای ناتوانكننده مفصلی میتوانیم به بیمار عمل جراحی را هم پیشنهاد دهیم. (BMI) 35 تا 39 مشروط بر وجود یك بیماری همراه و 40 به بالا بدون بیماری همراه كاندیدای مناسبی برای جراحی هستند.
لطفاً در خصوص روشهای جراحی معده بیشتر توضیح دهید.
دو دسته جراحی برای جراحیهای معده وجود دارد. یك جراحی جمعكننده حجم معده یا Restrictive كه فقط حجم معده را كم میكنیم و گروه دوم مال ابزورتیو ها برای اینكه قابلیت جذب را از بین ببریم هم حجم معده را كم میكنیم و هم جذب مواد غذایی را در محلهایی از روده كه محل جذب مواد غذایی است را bypass میكنیم و اجازه نمیدهیم كه مواد غذایی از آن عبور كند. در عمل های restrictive میتوانیم از عمل حلقه معده یا gastric Banding استفاده كنیم كه در بیماران با هر BMI و هر نوع چاقی میتوانیم انجام دهیم؛ همچنین زمان عمل كوتاه و مدت بستری كم است و قابلیت تنظیم دارد بهگونهای كه با گذاشتن وسیله Porty زیر پوست بیمار تزریق كرد و دهانه خروجی معده را تنگ یا گشادتر نمود این روش برای بیمارانی كه بنای بر زایمان دارند روش مناسبی است زیرا میتوانیم تزریق را برای بیمار انجام دهیم تا معده كاملاً تنگ شود و بیمار وزن خوبی را پایین بیاورد و زمانی كه باردار شد حجم معده را افزایش میدهیم و تا پایان دوره شیردهی به همین اندازه باقی میماند و سپس دوباره آن را تنگ میكنیم. روش دوم Vertical Banded كه در این روش عمل حلقه را انجام میدهیم ولی این بار بدون امكان تنظیم كردن بدین صورت كه همیشه میتوانیم دهانه خروجی معده را تنگ یا گشاد كنیم. روش بعدی eslive gastroctemy میباشد كه در آن قسمت عمده معده به همراه محل ذخیره و فوندوس معده برداشته میشود و حجم كمی از معده باقی میماند. این روش هم مانند عمل Band معده بهوسیله لاپاروسكوپی و بدون باز كردن شكم انجام میدهیم، اما در گروه دوم كه مال ابزورتیو میباشد میتوانیم از by pass معده و یادئودونال استفاده كنیم. روش دئودونال را برای بیماران بسیار چاق توصیه میكنیم ولی bypass را برای توصیه مینماییم كه در هر دو روش حجم معده كم میشود و قابلیت جذب از رودهها نیز گرفته میشود.
چه مدتی است كه این روشها در ایران رایج شده است و به نسبت روشهای درمانی دیگر به چه میزان متقاضی دارد؟
در ایران سابقه اعمال جراحی معده برای درمان چاقی بسیار طولانی است و این اعمال جراحی به شكل باز در سالیان گذشته توسط اساتید صورت میگرفته است؛ اما آنچه امروزه حائز اهمیت میباشد این است كه تمام اعمال جراحی درمان چاقی را میتوانیم بدون باز كردن شكم و با لاپاروسكوپی انجام دهیم كه این روش در ایران ظرف 7-6 سال گذشته رایج شده است و میتوانیم بگوییم تمام اعمال جراحی را میتوانیم با لاپاروسكوپی انجام دهیم.
متأسفانه به علت تغذیه نادرست و مصرف Fast food و مواد غذایی پركالری روزبهروز بر تعداد بیماران چاق افزوده میشود و با هجوم بیماران چاقی روبهرو هستیم كه درخواست عملهای جراحی متعدد دارند.
این روشها چه عوارضی میتواند در پی داشته باشد؟
در هر صورت هر عملی كه بر روی بیمار انجام شود میتواند عارضهای در پی داشته باشد. هر یك از عملهایی كه به آن اشاره شد عارضه مختص به خود را دارد بهطور مثال در عمل جراحی حلقه، ناسازگاری حلقه و عفونت عارضهای است كه درصد بالایی ندارد اما از شایعترین عوارض میباشد، اما در عملهای gastric slive بر روی معده یا روده میباشد كه باعث میشود مشكلات جدی برای بیمار ایجاد شود.
چه محدودیتهایی برای انجام این نوع عملها برای بیماران وجود دارد؟
بیشتر محدودیتها برای انجام عمل برای بیماریهای زمینهای مانند بیماری قلب و عروق وخیم و بیماری ریوی نامناسب میباشد. از آنجایی كه این بیماریها با چاقی خود بیمار كه یك معضل جدی است همراه است. این بیماران بیهوشی قبل از عمل خوبی را نخواهند داشت، لذا بهتر است در شرایط مناسبتر یعنی قبل از اینكه مشكلات قلبی و عروقی جدی به وجود بیاید وضعیت BMI بیمار (ضریب چاقی) خیلی بالا برود، فرد تصمیم به انجام این عمل بگیرد. برای بیماران بسیار چاق نمیتوانیم عمل سنگین انجام دهیم؛ بنابراین گاهی لازم است برای بیمار داخل معده بالون بگذاریم تا مقدار قابل توجهی وزن كم كند و سپس عمل جراحی را انجام دهیم.
آیا افراد بعد از انجام عمل جراحی برای تغذیه خود دچار مشكل میشوند؟
در عملهای دئودونال swich و bay pass مشكلات تغذیهای پیدا میشود، ولی همه مشكلات قابلیت جبران دارد یعنی بیمار حتماً باید بعد از عمل تحت نظر باشد تا كمبودهایش از طریق داروها و مكملها جبران
شود.
با تشكر از وقتی كه در اختیار ما دادید در خاتمه اگر صحبت خاصی دارید بفرمایید
بیشترین توصیهام به بیماران این است كه علاج واقعه را قبل از وقوع انجام دهند و بیشتر به این فكر باشند كه سلامتشان را در كاهش وزن داشته باشند.