دكتر سیدضیاءالدین مظهری؛ متخصص تغذیه و رژیم درمانی؛ دانشیار دانشگاه علوم پزشكی ایران
اگر تحت هر شرایطی، شخص قادر به دفع كامل سموم بدن از قبیل اسید اوریك، اسید لاكتیك و اسید اكسالیك از طریق دستگاه ادراری، گوارشی و یا تعریق پوستی نباشد، بافت غبغب، ملتحمه، شانه‌های چاق، ساق فربه و نشیمنگاه حجیم فرد مبتلا، جایگاه لانه گزینی مواد زائد و سمی می‌گردد.
بافت ملتحمه مبتلا به سلولیت از ماده لنفی مملو از سموم انباشته شده و مرتبا به وسیله این مواد تحریك می‌گردد. در نتیجه تحریكات متوالی، بافت ملتحمه منقبض و از آب میان بافتی انباشته می‌شود. رفته‌رفته آب تجمع‌یافته جهت خنثی‌سازی و كاهش اثر سموم به صورت ماده لزج و نیمه جامدی تغییر شكل می‌دهد و نهایتا ادامه این فرایند، موجب پرخون و دردناك شدن بافت‌ها خواهد شد كه روز به روز شدت التهاب و دردناك شدن آن افزایش می‌یابد.
زمانی كه شدت التهاب به اوج خود می‌رسد، موجبات ظهور اسكلروز و یا آتروفی بافت فراهم می‌شود. التهاب بافت و اعصاب سمپاتیك چنان انقباضی را ایجاد می‌كند كه درد جانكاه ناشی از آن فرد مبتلا را به آه و فغان وا می‌دارد. متاسفانه، واكنش‌های پی در پی و زنجیر‌وار راه خروج لنف مسدود شده را بسته و مانع از هدایت مواد پیش گفت به ارگان‌های دفعی می‌گردد.
انباشتگی سموم به دام افتاده و زندانی شده جدار زندان خود را دچار التهاب و آماس بیشتر نموده و اقشار سفت و سخت‌تری را تشكیل می‌دهد. گرچه این بیماری بیشتر در خانم‌ها امكان ظهور می‌یابد، بین 25 تا 30 درصد از موارد بروز آن در مردان نیز مشاهده شده؛ اما به علت آنكه سلولیت ایجاد شده در مردان خفیف‌تر و سبك‌تر است، لذا كمتر موجبات شكوه و شكایت آنها را فراهم می‌سازد.
سیر بیماری و علائم آن
در آغاز، بیماری بسیار سبك و تدریجی است. پوست تورم ملایمی دارد؛ در حالی كه در همین زمان بافت‌های عمیق‌تر دچار تغییر و تحول و مسدود شدن شده‌اند. در ادامه، قسمت‌های داخلی ران‌ها و زانوها مورد تهاجم بیماری قرار می‌گیرد و سپس به سرعت به طرف قوزك پا انتشار یافته و نهایتا تمام پاها را از قوزك تا زانو می‌پوشاند.
با پیشرفت مداوم بیماری اندام‌های تحتانی و سطوح جانبی ران‌ها متورم شده و به تدریج باسن و كفل‌ها نیز انباشته از سلولیت می‌شوند. ادامه روند بیماری و انباشته‌تر شدن بدن از سموم، زمینه حجیم‌شدن گردن و ایجاد پشت گردن‌های متورم و شانه‌های سنگین را فراهم می‌آورد. در موارد نادری از پیشرفت بیماری، انباشتگی مواد سمی به قدری طاقت‌فرساست كه فرد مبتلا احساس می‌كند در پوششی از سرب قرار گرفته و یا شلوار فلزی به تن كرده است.
ابتلا به سلولیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
در شروع بیماری وقتی محل‌های مورد تهاجم سلولیت را لمس كنیم، بافت‌ها هنوز نرم و سست هستند. پوست به آسانی حالت ارتجاعی پیدا نموده و به سهولت بلند می‌شود و هیچ آثاری از درد مشاهده نمی‌گردد. در این زمان اگر قوامی هم وجود داشته باشد، متمایز نمودن آن از مواد آبكی یا چربی بسیار دشوار است.
تنها نشانه ای كه وجود دارد، محل بروز می‌باشد؛ چرا كه سلولیت بیشتر در نواحی داخلی ران‌ها و زانوها ایجاد می‌شود. به تدریج كه بیماری ادامه می‌یابد، اگر پوست را بین دو انگشت خود گرفته و به طور ملایمی فشار دهیم، بیمار احساس درد می‌كند. اگر پوست محل دردناك را با دقت بیشتری بررسی كنیم، مشاهده خواهیم نمود كه ظاهر پوست زبرتر، رنگ آن متمایل به خاكستری و سردتر از نقاط دیگر بدن است.
مرحله دوم بیماری
در این مرحله در سطوحی از پوست تورم قابل مشاهده بوده و اگر این نواحی لمس گردد، گره‌های به وجود آمده، سخت، برجسته و كاملا قابل تشخیص هستند.
پوست انسان در حالت طبیعی، به وسیله یك بافت نرم با بافت‌های عمیق‌تر بدن در تماس بوده و یك حالت لغزندگی روی بافت‌های زیرین وجود دارد. در مبتلایان به سلولیت بافت ملتحمه كه واسط بین پوست و بافت‌های زیرین بدن است، متورم گردیده و پوست را به بافت‌های زیرین می‌چسباند. علاوه بر آن، تغییرات و پستی و بلندی‌های ایجادشده در سطح محل ابتلا، یك حالت پوست پرتغالی را تداعی می‌نماید.
در این حالت اگر پوست را نیشگون بگیریم، دردناك است و به سرعت جای آن كبود می‌شود كه ناشی از آماس بافت ملتحمه مسموم می‌باشد.
مرحله ورود بیماری به تورم
در این مرحله اگر پوست را به آرامی لمس كنیم، در زیر آن ذرات ساچمه مانند یا دانه‌هایی شبیه شاهدانه، كاملا احساس می‌شود و با حركت انگشتان در زیر پوست، به این طرف و آن طرف متمایل می‌گردد...
برای خواندن بخش دوم- سلولیت چیست و چگونگی ایجاد آن- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- سلولیت چیست و چگونگی ایجاد آن- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش چهارم- سلولیت چیست و چگونگی ایجاد آن- اینجا کلیک کنید.
