تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
همه ما، اغلب نگران این مسأله هستیم كه ظاهرمان ناخوشایند نباشد. این مسأله در جوانی و نوجوانی شدت بیشتری دارد؛ زیرا با قدم گذاشتن به مرحله بلوغ، تغییرات فیزیكی در بدن ایجاد میشود و این تغییرات همواره دگرگونیهای روحی- روانی را نیز در پی دارند و گاه روابط اجتماعی را نیز تحت تأثیر قرار میدهند.
چاقی یكی از نگرانیهای اصلی نوجوانان و جوانان، خصوصا دخترهاست. اختلال خوردن یك مبحث روانشناسی است كه غالبا باعث بروز چاقی و لاغری و به وجود آمدن برخی تنشها میشود.
این اختلال كه شامل كماشتهایی بیش از حد و پراشتهایی كاذب است، در هر دو مورد موجب تغییرات وزنی بسیار زیاد میشود و روی عملكرد بدن اثرات منفی میگذارد. پدر و مادرها میتوانند كمك زیادی در این مورد به نوجوانان خود كنند تا با افزایش حس خود دوستی در فرزندشان از بروز مشكلات حاد در آینده جلوگیری شود.
اختلالات خوردن
اختلال در خوردن به عادتهای نادرست غذا خوردن مربوط میشود كه میتواند عملكرد معمولی جسم را دچار اختلال كند. این مسأله در میان دخترها شایعتر از پسرهاست و بهطور میانگین از هر 100 دختر نوجوان 1-2 نفر با آن درگیر است. ولی متأسفانه این بیماری برای مدتها از دید خانوادهها پنهان میماند.
افرادی كه به اختلال در خوردن از نوع كماشتهایی بیش از حد دچار هستند، ترس زیادی از اضافه وزن دارند و دائما نگران نامتناسب شدن اندام خود میباشند، به همین دلیل میكوشند همواره خود را بسیار لاغر نگه دارند. برخی از این افراد با كمترین مقدار غذا سر میكنند و برخی دیگر بیش از حد ورزش كرده و تا جایی كه ممكن است كالری كمتری جذب بدن خود میكنند.
در واقع، كم خوردن نوعی وسواس فكری در آنها ایجاد میكند و همیشه دغدغه لاغرتر شدن دارند. اختلال خوردن از نوع پرخوری نیز همانند كمخوری موجب تغییرات بسیار در وزن افراد میشود.
هر دو نوع اختلال شبیه هم هستند و تنها اختلاف آنها در چاق و لاغر بودنشان است. هر دو نوع اختلال میتوانند به عادتهای سخت زندگی مبدل شوند و برای درمان نیاز به كمك گرفتن از افراد متخصص دارند.
دلایل
دلایل اصلی اختلال در خوردن هنوز به طور كامل مشخص نیست، اما به هر حال، مجموعهای از عوامل روانی، ژنتیكی، اجتماعی و خانوادگی موجب بروز آن میشوند. برخی از پژوهشگران معتقدند كه تصاویر مد در مجلات و سایر رسانهها، باعث افزایش این مسأله میشود.
تصاویر افرادی كه اندامهای لاغر دارند، ممكن است این فكر را در برخی نوجوانان ایجاد كند كه برای زیباتر شدن باید خود را تا میتوانند لاغر كنند و این مسأله در پسرها با تلاش زیاد و استفاده از برخی مكملها و داروها برای حجیم شدن ماهیچهها و بزرگتر شدن اندام، بروز میكند. بیشتر نوجوانانی كه به اختلال در خوردن دچار هستند، اعتماد به نفس پایینی دارند و بیش از هر چیزی به وزن خود اهمیت میدهند.