پتاسیم سیترات، نوعی بیكربنات است كه در میو‌ها و سبزی‌ها یافت می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند كه این نوع پتاسیم باعث كاهش فشارخون می‌شود، برعكس ِسدیم كلراید (نوعی از سدیم) كه در گوشت قرمز و برخی غلات یافت می‌شود. كارشناسان بر این باورند كه بیكربنات با منشا سیترات می‌تواند از ایجاد اسیدوز در بدن جلوگیری كند.
اسیدوز، زمانی به وجود می‌آید كه حالت قلیایی در بدن از دست برود و اسید در بدن تجمع یابد. پس از مصرف گوشت قرمز، حالتی خفیف از اسیدوز در بدن به وجود می‌آید كه بی‌كربنات‌های با منشا سیترات از بروز این حالت جلوگیری می‌كنند. حتی، وجود حالت خفیف اسیدوز در بدن مهم است، چرا كه بدن برای تعدیل این حالت، كلسیم را از استخوان‌ها می‌گیرد كه این به كمبود كلسیم و كاهش میزان سیترات در خون منجر می‌شود كه می‌تواند خود را به صورت سنگ‌های كلیوی و كاهش توده استخوانی نشان دهد.
در مطالعه «رویكرد رژیمی به درمان پرفشاری خون» (DASH)، دیده شد كه بین مصرف مقادیر بالای سبزی‌ها و میوه‌ها با سلامت بیشتر دستگاه قلب و عروق و كاهش فشار خون، ارتباط مستقیم وجود دارد. در این بررسی، سه رژیم غذایی با یكدیگر مقایسه شد. یكی رژیم شاخص آمریكایی‌ها، دیگری یك رژیم حاوی مقادیر زیاد سبزی و میوه (10 وعده) و دیگری یك رژیم حاوی فرآورده‌های لبنی كم چرب و غذاهای گیاهی.
همه این غذاها حاوی روزانه 140 میلی مول سدیم كلراید بودند. هردو رژیم حاوی غذاهای گیاهی و مواد لبنی كم چرب به كاهش فشار خون آزمودنی‌ها منجر شد و میزان كاهش فشار خون در افرادی كه از یك رژیم غذایی حاوی مقادیر فراوان مواد لبنی كم چرب پیروی می‌كردند، بیشتر بود.
در بررسی دیگر به وسیله همین برنامه پژوهشی، محققان تصمیم گرفتند اثرات دریافت مقادیر متفاوت سدیم را در رژیم‌های غذایی مختلف بررسی كنند. دوباره دیده شد گروهی كه میزان مصرف سدیم آنها بیشتر محدود شده بود، بیشترین میزان كاهش فشار خون را داشتند.
مطالعات بیشتر درباره رژیم غذایی DASH نشان داد كه وقتی مكمل پتاسیم سیترات به این رژیم غذایی افزوده شود، كاهش فشار خون بازهم بیشتر شده و از میزان دفع كلسیم به وسیله ادرار نیز كاسته می‌شود. ثابت شده كه سركوب میزان حساسیت به نمك برای پیشگیری از افزایش فشار خون با به تاخیر انداختن بروز آن مفید است. در یك پژوهش، دریافت روزانه 7/4 گرم پتاسیم میزان حساسیت به نمك را در افرادی كه پرفشاری خون نداشتند، كاهش داد.
توصیه‌ها
انستیتوی سلامت در آمریكا میزان كافی دریافت پتاسیم برای یك بزرگسال بالغ را روزانه 7/4 گرم می‌داند كه این میزان با خوردن روزانه 10 وعده میوه و سبزی تامین می‌شود. این میزان پس از انجام تحقیقات به دست آمده و دیده شده كه دریافت روزانه 7/4 گرم پتاسیم فشار خون را كاهش می‌دهد، به خنثی شدن اثرات سدیم كلراید اضافی درخون كمك می‌كند و میزان خطر ابتلا به سنگ‌های كلیوی و كاهش توده استخوانی را كاهش می‌دهد.
برای آنهایی كه می‌خواهند آشپزی كنند...
برای بسیاری از افراد، افزایش دریافت پتاسیم راحت‌تر از كاهش میزان مصرف سدیم است. افزون بر این، برای بسیاری از مردم از جمله آمریكایی‌ها، افزایش حجم غذا آسان‌تر از كاهش آن است.
چه كسی می‌گوید كسانی كه گوشت و سـیــب‌زمیــنـی می‌خورند قلب‌های سالمی ندارند؟ سیب زمینی سرشار از پتاسیم است و شما می‌توانید آن را آبپز یا كبابی كنید، ولی فقط آن را زیاد سرخ نكنید كه برای بدن مضر خواهد بود. به این ترتیب، یك غذای سالم برای قلب‌تان خواهید داشت.
استفاده از سیب زمینی در دیگر غذاها چون سوپ و خورش‌ها نیز بسیار مفید است.
میوه‌هایی چون موز، انبه، آووكادو و میوه‌های خشك، سبزیجاتی مانند كلم و اسفناج، محصولات لبنی و گوشت‌های تازه، همگی منابع خوب دریافت پتاسیم هستند كه شما می‌توانید با گنجاندن آنها در رژیم غذایی روزانه، از پتاسیم موجود در آنها بهره بگیرید. گوشت مرغ هم منبع خوبی از پتاسیم است. در زمستان، مصرف میوه‌هایی چون مركبات (مثل پرتقال و لیمو) و میوه‌های خشك چون كشمش برای دریافت این ماده معدنی بسیار مفید است.
مكمل‌های پتاسیم
پیش از این كه مصرف مكمل‌های پتاسیم را شروع كنید حتما با پزشك متخصص مشورت نمایید و سرخود به این كار دست نزنید. در حالی كه پتاسیم به راحتی جذب می‌شود، ولی مصرف زیاد انواعی از آن باعث بروز بی‌نظمی‌های ضربان قلب (آریتمی‌های قلبی) و دیگر مشكلات قلبی می‌شود.
گذشته از این، بیمارانی كه مشكلات كلیوی دارند، باید مصرف پتاسیم را محدود و میزان پتاسیم خونشان را مرتب چك كنند. برای بیشتر افراد، به جز در مواردی كه پزشك تجویز می‌كند، بهتر است پتاسیم از منابع غذایی دریافت شود.
برای خواندن بخش اول -از پتاسيم چه می دانيد؟- اینجا کلیک کنید.
