زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

مسمومیت غذایی؛ رنجی در پی لذت

برای همه زنان خانه‌دار گاهی اوقات پیش می‌‌آید كه پس مانده‌های غذاها را در یخچال بگذارند و در وعده‌های بعدی آنها را بخورند. گاهی اوقات با عجله غذا را از یخچال درآورده و حتی بدون آنكه آن را گرم كنید، شروع به خوردن می‌كنید؛ اما چند ساعت بعد احساس ناراحتی كرده و دل درد عجیبی به سراغ‌تان می‌آید. بعد از گذشت مدت كوتاهی دل درد شما خوب می‌شود و شما فكر می‌كنید همه چیز تمام شده است؛ غافل از آنكه مشكل اصلی همچنان پابرجاست. در واقع در غذای شما سم بوده؛ بدون آنكه كسی در آن سم ریخته باشد! به این معنا كه برخی باكتری‌ها درون ظرف غذای شما در داخل یخچال شروع به رشد كرده و موجب دل درد و احساس كسالت شما شده‌اند. ظاهراً مسمومیت غذایی، مسأله‌ای دردسرساز نیست و بعد از مدت كوتاهی رفع می‌شود؛ اما همین مشكل به ظاهر كم دردسر، گاهی اوقات بسیار جدی و موجب ناراحتی‌های بیشتری می‌شود، برای اجتناب از چنین شرایطی بهتر است دانش و آگاهی خود را در این زمینه كمی افزایش دهیم:

مسمومیت غذایی چیست؟

مسمومیت غذایی خوردن غذاهایی كه حاوی برخی جرم‌ها مثل باكتری‌های بد و مسموم غذایی هستند. باكتری‌ها در هر چیزی كه پیرامون ماست، وجود دارند. بنابراین مسمومیت غذایی با وجود این همه باكتری، شایع و معمولی است. ممكن است اسهال و یا دل به هم خوردگی‌های گاه و بیگاه شما نیز در اثر همین باكتری‌های موجود در غذا و در واقع مسمومیت غذایی باشد. راه‌حل رهایی از این مشكل خلاصی از دست باكتری‌هاست. اما این كار عملا غیرممكن است، زیرا باكتری‌های بیشماری تمام اطراف ما را احاطه كرده‌اند و حتی گاهی اوقات مفید هم هستند.

عوامل مسمومیت

 كدام دسته از جرم‌ها و باكتری‌های موجود در غذاها بیشتر ایجاد مسمومیت می‌كنند؟

غذاهایی كه از حیوانات به دست می‌آیند، غذاهای خام و نپخته و سبزیجاتی كه به خوبی شسته نشده‌اند، بیشتر ایجاد مسمومیت غذایی می‌كنند. از غذاهایی كه از حیوانات به دست می‌آیند، مثل گوشت، مرغ، تخم‌مرغ، شیر و ... باید به هنگام نگهداری در یخچال بیشتر مراقبت كرد و زمان نگهداری آنها نیز نباید طولانی باشد. برخی از شایع‌ترین باكتری‌ها عبارتند از:

سالمونلا، لیستریا، ای. كولی

علایم

  دل به هم خوردگی و آشوب در معده و روده

 انقباض و گرفتگی عضلات شكم

 اسهال (كه می‌تواند شامل اسهال خونی نیز باشد)

 تب بالا

در برخی مواقع چند ساعت بعد از خوردن غذای مسموم، این علائم بروز می‌كنند و گاه تا چند روز بعد از مصرف، علائم كم‌كم خود را نشان می‌دهند. در مسمومیت‌های خفیف، علائم خیلی سریع از بین می‌روند و فرد بهبود می‌یابد؛ اما در صورت درد بیشتر باید به پزشك مراجعه شود تا با انجام برخی آزمایش‌ها، مثل آزمایش ادرار و نمونه‌برداری از مدفوع، برای درمان اقدام گردد. در صورت كم‌آبی بیش از حد بدن، بیمار به بیمارستان منتقل می‌شود. برای مقابله با جرم‌ها و باكتری‌های موجود در غذاها باید حتماً به نحوه پخت و نگهداری غذاها اهمیت زیادی بدهید. قبل از پخت غذا، دست‌های خود را به خوبی بشویید، میوه‌ها و سبزیجات را قبل از خوردن به خوبی بشویید و در صورت لزوم ضدعفونی كنید، فقط غذاهایی را بخورید كه به طور كامل پخته شده‌اند.

در صورت بریدن یك تكه مرغ اگر متوجه نپختگی و رنگ صورتی آن شدید، باید زمان بیشتری را برای پختن آن صرف كنید. به طعم و بوی غذاها اهمیت دهید. اگر بوی غذایی به نظرتان كمی غیرطبیعی آمد، از خوردن آن بپرهیزید. وجود برخی قارچ‌ها نیز از علائم كاملاً روشن غذاهای فاسد است. اگر قصد دارید از غذاهای مانده درون یخچال بخورید، حتماً قبل از خوردن آنها را خوب داغ كنید تا با حرارت دادن به غذا، باكتری‌ها از بین بروند.

به تاریخ مصرف بسته‌های غذایی نیز حتماً توجه كنید. وقتی كه می‌خواهید غذایی را درون یخچال بگذارید، حتماً آن را به خوبی بپوشانید تا باكتری‌ها فرصت كمتری برای رشد داشته باشند. در تابستان و فصول گرم بیماری‌های فصلی، مانند اسهال، وبا و ... شایع و مسمومیت‌های غذایی از طریق مواد غذایی منتقل می‌شود و به شكل وسیع گسترش می‌یابد. یكی از مهم‌ترین عوامل بروز مسمومیت‌های گوارشی عدم رعایت مسائل بهداشتی، خصوصاً بی‌دقتی در نگهداری صحیح مواد غذایی است.

در فصل تابستان امكان فساد و آلودگی مواد غذایی بیشتر است. برای جلوگیری از رشد میكروب‌ها در مواد غذایی می‌توان از یخچال، فریزر، پختن و جوشاندن مواد غذایی در دمای بالای 70 درجه، نمك سود كردن و ... استفاده كرد. سعی كنید هفته‌ای یك بار یخچال خود را تمیز كنید.

در استفاده از مواد غذایی كه دوره مصرف كوتاه دارند، شتاب بیشتری كنید. در هنگام تهیه مواد غذایی در منزل تمام لوازم آشپزخانه را كه با مواد غذایی تماس دارند، بشویید. زندگی در محیط های آلوده و پر دود علاوه بر اینكه باعث اختلال در سیستم ریوی و تنفسی افراد؛ به خصوص كودكان و سالخوردگان می‌شود، موجب مسمومیت تنفسی و اختلال در رشد ریه‌ها نیز می‌گردد. در فصل تابستان افرادی كه در چنین محیط‌هایی زندگی می‌كنند، پنج برابر بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به امراض مختلف ریوی، تنفسی، سرطان ریه و مسمومیت‌ها هستند. همراه داشتن یك بطری آب خنك در تابستان كمك می‌كند تا به هنگام خروج از خانه راحت‌تر با گرما كنار بیایید. در بین كودكان اسهال و استفراغ از شایع‌ترین علائم مسمومیت‌های غذایی است. آنها به دلیل از دست دادن آب بدن دچار ضعف بنیه می‌شوند؛ اما حتی آب هم در صورت عدم رعایت نكات بهداشتی می‌تواند خطرناك‌ترین مسمومیت‌ها را ایجاد كند. امكان مسمومیت غذایی با رعایت كامل نكات بهداشتی و تشخیص سالم بودن غذا به طرز چشمگیری كاهش می‌یابد.