زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

آیا پیروی از رژیم غذایی سالم می تواند ناسالم باشد؟

رعایت رژیم غذایی سالم به این معنا نیست كه شما ارتوركسی دارید، مشكلی با خوردن سالم وجود ندارد؛ مگر این كه 1) مركز توجه فرد شود و برای دستیابی به آن زمان زیادی از فرد بگیرد. 2) عدم پیروی از رژیم غذایی مذكور همراه با احساس گناه و تنفر باشد 3) باعث دوری فرد از مسائل دیگر مربوط به زندگی شود واو را منزوی كند.

تشخیص

به سوالات زیر توجه كنید، هر چه تعداد سوالاتی كه پاسخ مثبت دارند بیشتر باشد احتمال این كه فرد مبتلا به ارتوركسی باشد بیشتر می شود:

-آیا گاهی اوقات آرزو می كنید كه فقط می توانستید غذا بخورید و نگران كیفیت غذا نباشید؟

-آیا هیچ گاه آرزو كرده اید ای كاش می توانستید زمان كمتری را صرف غذا كنید و زمان بیشتری را به زندگی كردن و دوست داشتن اختصاص دهید؟

-آیا مصرف غذایی كه توسط افراد دیگر تهیه شده است (بدون این كه در سرو آن دخالت داشته باشید) برای شما امكانپذیر نیست؟

-آیا شما دائما فكر می كنیدكه غذا چطور می تواند ناسالم باشد؟

-آیا شما پیروی از رژیم غذایی ایده آل را به تفریح و لذت بردن، و خلاقیت ترجیح می دهید؟

-آیا شما وقتی از رژیم غذایتان پیروی نمی كنید از خودتان متنفر می شوید؟

-آیا شما از دیدگاه تغذیه ای افراد را بررسی می كنید؟

رژیم غذایی افراد مبتلا به ارتوركسی می تواند به لحاظ كمبوهای تغذیه ای ویژه ای كه بر خود تحمیل می كنند ناسالم باشد. البته ممكن است همیشه مشكلات تغذیه ای آشكار نباشد، اما مشكلات اجتماعی مرتبط با ارتوركسی بیشتر نمود پیدا می كند. این افراد ممكن است توانایی غذاخوردن بر اساس غریزه (این كه چه زمانی گرسنه هستند و چقدر به غذا نیاز دارند و چه زمانی سیر هستند) را از دست بدهند.

درمان

پیچیدگی درمان از آنجایی ناشی می شود كه بدانیم علل زمینه ای ارتوركسی چند وجهی است. اولین مرحله درمانی برای فائق آمدن بر این مشكل پذیرش این موضوع است كه "مشكل" وجود دارد. درمان بی اشتهایی ارتوركسی برگرداندن" تعادل" به زندگی است.

در مواردی كه سوء تغذیه وجود دارد تغذیه متعادل باید به دقت مورد توجه قرار گیرد و مشكلات پزشكی كه در نتیجه سوء تغذیه بوجود آمده است باید درمان شود. قسمتی از درمان باید حول محور آموزش اصول پایه ای تغذیه صحیح متمركز شود. البته این نكته حائز اهمیت است كه درمان ضرورتا تئوری غذا خوردن شخص را نقض نمی كند و كنار گذاشتن تمام اعتقادات فرد در مورد سالم غذاخوردن ضروری بنظر نمی رسد. اما تاكید بر اصول تغذیه ای صحیح شامل تامین كافی پروتئین، انرژی، ویتامینها و املاح معدنی برای دستیابی به سلامت ضروری است.

در مرحله بعدی درمان،  فرد مبتلا به ارتوركسی از عوامل روانی كه باعث شده اند غذاخوردن سالم تبدیل به وسواس شود آگاه می شود كه عمدتا شامل: ریشه یابی نگرانیهای فرد، مشكلات مرتبط با عزت نفس و كمال گرایی و مشكلات دیگری كه فرد مبتلا سعی در كنترل آن از طریق غذا دارد.

درمان شامل آموزش دامنه وسیعی از استراتژیهای سازش پذیری و كشف دوباره علایق فرد خارج از حیطه غذا و تغذیه است.  هدف اصلی كاهش تمركز بر مسئله غذا به عنوان مركز زندگی است و برقراری نوعی اعتدال است كه اجازه می دهد رفتار غذا خوردن سالم بدون كمال گرایی مطلق باشد. افرادی كه می توانند در تیم درمان حضور داشته باشند:

1) متخصصین تغذیه كه می توانند فرد را برای حصول به رژیم غذایی متعادل و مناسب یاری كنند.

2) روانشناسان كه می توانند فرد را در ریشه یابی علل زمینه ای روانی كه منجر به ارتوركسی می شود كمك كنند. در بیشتر اوقات مشاوره فردی كفایت می كند اما در بعضی موارد درگیر كردن اعضاء دیگر خانواده نیز می تواند مفید واقع شود. 

بهبودی

افرادی كه بر این مشكل غلبه پیدا كردند هنوز از غذاخوردن سالم پیروی می كنند اما درك آنها از این كه غذا خوردن سالم چیست متفاوت شده است. آنها متوجه می شوند كه غذا از آنها فرد بهتری نمی سازد  و این كه اگر عزت نفسشان را در كیفیت غذایشان جستجو كنند غیر منطقی است.

هویت آنها از شخصی كه فقط غذاهای سالم می خورد به تعریف وسیع تر كه چه كسی هستند  (فردی كه عشق می ورزد، كار می كند و تفریح می كند) تغییر پیدا می كند. آنها درك می كنند كه در حالی كه  غذا خوردن سالم اهمیت دارد اما  قسمت كوچكی از زندگی را تشكیل می دهد.

سخن انتهایی این است كه تحقیقات بیشتر برای تشخیص و درمان اورتوركسی مورد نیاز است. تا زمانی كه پروتكل های درمانی برای این مشكل تهیه شود استراتژیهای ادراكی-رفتاری بهترین شیوه درمانی برای مواجهه با عقاید ایده آل گرایانه است.

برای خواندن بخش اول - مرز وسواس و تغذیه سالم کجاست؟ - اینجا کلیک کنید.