مفهوم حداقل انرژی در دسترس
اگرچه شماری از ورزشكاران با هدف كاهش وزن بدن و بافت چربی به كاهش انرژی دریافتی خود مبادرت می‌كنند، با این حال در صورتی كه محدودیت غذایی از حد خاصی بیشتر شود، می‌تواند خطراتی برای عملكرد مناسب جسمانی ایجاد كند.
انرژی مصرفی در جریان فعالیت‌های روزانه و ورزش- كل انرژی غذایی دریافتی= دسترسی به انرژی
با انجام تحقیقات جدید به خوبی مشخص شده است كه وقتی میزان دسترسی به انرژی به ازای هر كیلوگرم وزن غیرچربی بدن (FFM) كمتر از 30 كیلوكالری (135 كیلوژول) باشد، اشكالاتی قابل ملاحظه در عملكرد سوخت‌و‌سازی و هورمونی به‌وجود می‌آید كه بر عملكرد، رشد و سلامت فرد تاثیر می‌گذارد.
مثالی از كاهش دسترسی به انرژی
- وزن بافت غیرچربی كشتی‌گیر نوجوانی با وزن 60 كیلوگرم و درصد چربی 10 درصد معادل 54 كیلوگرم می‌باشد.
- انرژی دریافتی روزانه او تنها 2800 كالری (7560 كیلوژول) است.
- هزینه انرژی ورزش روزانه او (دو ساعت تمرین در روز) برابر 1400 كالری (2100 كیلوژول) می‌باشد.
- میزان دسترسی وی به انرژی (1400-2800) برابر 1400 كالری (5460 كیلوژول) است.
- دسترسی به انرژی = 1400/54 یا 26 كیلوكالری به ازای هر كیلوگرم بافت غیرچربی بدن می‌باشد.
- بنابراین، این كشتی‌گیر نوجوان در معرض خطرات جدی كاهش وزن قرار دارد.
تخمین حداقل وزن كشتی‌گیران
مفهوم «حداقل وزن» هنگامی رایج گردید كه با ارزیابی تركیب بدن در گروه‌های ورزشی مشخص شد از دست دادن چربی اضافی بدن با بهبود اجرا و عملكرد ورزشی همراه است.
علاوه بر كشتی در رشته‌هایی مثل دوهای استقامت و ژیمناستیك ورزشكاران معمولا تشویق به این امر می‌شوند؛ با این تفاوت كه در كشتی از كشتی‌گیر نوجوان خواسته می‌شود تا حد ممكن در رده‌های وزنی پایین تر كشتی بگیرد، زیرا گمان می‌رود در این صورت احتمال وجود رقبایی با چربی بیشتر (و توان بدنی كمتر) افزایش خواهد یافت؛ اما این كاهش وزن تا چه حدی معقول است؟
بنك (1965) مدعی شد كه برای حفظ سلامتی باید از حداقلی از بافت چربی برخوردار بود. این مفهوم امروزه توسط پژوهشگران متعددی تایید شده و 5 درصد چربی به عنوان حداقل چربی بدن برای كشتی‌گیران نوجوان پذیرفته شده است؛ به نحوی كه ورزشكار ضمن حفظ سلامت خود از بهترین عملكرد برخوردار باشد.
امروزه روش‌های پیكر‌سنجی مختلفی برای تخمین حداقل وزن كشتی‌گیران به‌وجود آمده است كه در زیر به توضیح دو روش معتبر در این زمینه خواهیم پرداخت:
روش استفاده از ضخامت چین‌های پوستی
در این روش اندازه گیری مجموع ضخامت سه چین پوستی سه سر، كتف و شكم می‌توان چگالی بدن را با دقت بسیار زیاد تخمین زد. برای تخمین دقیق چگالی بدن كشتی‌گیران نوجوان از معادله لومن و در كشتی‌گیران جوان از معادله سینینگ استفاده می‌شود.
فرمول مناسب برای تخمین چگالی بدن در كشتی گیران 18 تا 22 سال (سینینگ 1974)
D = 1.1030 - 0.000815(3sk) + 0.000084(3sk)2
فرمول مناسب برای تخمین چگالی بدن در كشتی‌گیران 14 تا 18 سال (لومن 1981)
D = 1.0982 - 0.000815(3sk) + 0.000084(3sk)2
در مرحله دوم بایستی چگالی بدن كه با حرف D نشان داده شده است، تبدیل به درصد چربی بدن شود. برای این منظور بهتر است فرمول بروزك را به‌كار رود:
= درصد چربی بدن (57/4/D – 142/4)
در نهایت، با محاسبه درصد چربی بدن می‌توان بر مبنای دارا بودن حداقل 5 درصد چربی بدن در زمان مسابقه، برنامه كاهش وزن را به شكلی ایمن و در مدت زمان بیشتری اجرا نمود.
برای خواندن بخش اول -سر وزن رسيدن در ورزشكاران- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم -سر وزن رسيدن در ورزشكاران- اینجا کلیک کنید.
