تیازولیدین دیون‌ها (TZDs) مقاومت به انسولین را كاهش داده و لذا تركیب مناسبی برای آن گروه از بیماران دیابتی كه هنوز قادر به ترشح انسوین آندوژن هستند (برای مثال بیمارانی كه هنوز زمان زیادی از دیابت آنها نگذشته است) خواهند بود.
كاهش قابل انتظار در HbA1c با پیوگلوتازون 0/5 تا 1/4 درصد می‌باشد، بعلاوه در اصلاح اختلال لیپیدها نیز موثر می‌باشد. افزایش وزن و احتباس مایعات با TZDs ریسك بروز نارسایی احتقانی قلب را در بیماران مستعد دو برابر افزایش داده و استفاده طولانی مدت آنها منجر به كاهش تراكم استخوان و شكستگی‌های استخوانی می‌گردد.
آگونیست‌های GLP-1 مثل Exenatide مبنای درمان با اینكرتین‌ها (Incretines) در دیابت نوع دو می‌باشند. اینكرتین‌ها (Incretines) هورمون‌های پپتیدی مترشحه از دستگاه گوارش در پاسخ به ورود مواد غذایی به داخل روده‌ها می‌باشند كه با مكانیسم‌های مختلف از جمله تحریك ترشح انسوین از سلول‌های بتا و مهار ترشح گلوكاگون از سلول‌های آلفای پانكراس، تاخیر تخلیه معده و كاهش اشتها منجر به هموستاز گلوكز در شرایط فیزیولوژیك می‌گردند، به علاوه مطالعات حیوانی نشان داده است كه این هورمون‌ها در پیشگیری و به تاخیر انداختن مرگ سلول‌های بتای پانكراس (پدیده Apoptosis) و همچنین تحریك نوسازی (Neogenesis) آنها موثر می‌باشند.
در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو ترشح اینكرتین‌ها (Incretines) نیز كاهش یافته و با پیشرفت بیماری دیابت، همانند انسولین، ترشح آنها كاملاً از بین می‌رود. ورود اینكرتین‌های صناعی از جمله آگونیست‌های GLP-1به بازار دارویی و كارآزمایی‌های بالینی با این تركیبات در چند سال گذشته منجر به تایید مصرف آنها در درمان دیابت نوع دو از طرف انجمن‌های علمی و FDA گردیده است.
جایگاه Exenatide به عنوان یك آگونیست GLP-1 در درمان دیابت نوع دو در آلگوریتم توصیه شده ADA/EASD زمانی است كه با تغییر شیوه زندگی توام با متفورمین میزانHbA1c به هدف نرسیده اما كمتر از 8 درصد بوده و اضافه وزن با سولفونیلوره، گلوتازون یا انسولین نیز برای بیمار مسأله قابل توجه‌ای باشد. میزان مورد انتظار كاهشHbA1c با آگونیست‌های GLP-1حدود 0/5 تا 1 درصد است.
مرحله سوم) درمان تركیبی با سه دارو
بعد از درمان تركیبی با دو دارو، چه گزینه درمانی دیگری وجود خواهد داشت؟ گزینه توصیه شده در آلگوریتم درمانی ADA/EASD تركیب سه داروی خوراكی (برای مثال تركیب متفورمین، پیلوگلوتازون و سولفونیل اوره) و یا تركیب متفورمین با تزریق انسولین پایه و قبل از غذا (Basal & Prandial insulin) می‌باشد.
تركیب سه داروی خوراكی ممكن است برای بیمارانی كه نیاز به كاهش بیش از یك درصد در HbA1c داشته و یا مدت زمان طولانی از دیابت آنها می‌گذرد موثر نباشد. عملكرد سلول‌های بتا در بیماران با سابقه طولانی مدت دیابت معمولاً بطور قابل توجه‌ای كاهش یافته و در چنین مواردی جایگزین نمودن انسولین كه نیازهای پایه (Basal) و پس از غذای بیمار را تامین نماید (Basal & Prandial Insulin Therapy) موثرترین روش درمانی خواهد بود.
علاوه بر تركیبات ذكر شده، داروهای ضد دیابت دیگری نیز موجود هستند كه در آلگوریتم درمانی جدید ADA منظور نشده‌اند، این داروها شامل آگونیست‌های آمیلین (Pramlintide) ، مهار كننده‌های آنزیم آلفاگلوكوزیداز روده‌ای (Acarbose)، گلینایدها (Repaglidine) و مهاركننده‌های آنزیم (Dipeptidy peptidase-4) DPP-4 مثل Sitagliptine، Saxagliptine و Vildagliptine هستند. این گروه اخیر با مهار آنزیم DPP-4 باعث به تاخیر انداختن تجزیه GLP-1آندروژن می‌شوند لذا در مراحل اولیه شروع دیابت نوع 2 كه هنوز ترشح آندروژن GLP-1 بیمار كاملاً‌از بین نرفته، می‌توانند موثر باشند.
یكی از دلایل منظور نشدن این داروها در آلگوریتم درمانی جدید، تاثیر كمتر و یا حداقل معادل سایر تركیبات منظور شده در آلگوریتم درمانی، بر میزان كاهش گلوكز پلاسما می‌باشد. بعلاوه برخی از آنها به تازه‌گی وارد بازار دارویی شده و تجربیات كلینیكی زیادی در مورد آنها موجود نیست. علیرغم این محدودیت‌ها، در برخی از بیماران بخصوص، ممكن است اندیكاسیون استفاده پیدا نمایند.
برای خواندن بخش اول- راهكارهای درمانی دیابت نوع دوم- اینجا کلیک کنید.
