متخصصان تغذیه انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی ایران، زیر نظر دکتر فروغ اعظم طالبان و دکتر تیرنگرضا نیستانی
آسم ناشی از انقباض ماهیچههای نایژهای و در نتیجه محدودیت عبور و مرور هوا در ششها است.
نایژهها به طور مزمن دچار آماس و پرفشاری خون میشوند. آلرژنهایی مانند برخی غذاها، دود توتون، موی حیوانات خانگی، مواد شیمیایی، تنیدگی (استرس)، عفونت ویروسی، فعالیت بدنی یا استنشاق هوای سرد همگی ممكن است محرك حملات آسماتیك باشند.
بدن در واكنش به یك آلرژن، هیستامین ترشح میكند که منجر به سرفه و تنگی بیشتر ماهیچههای نایژهای میشود.
درمان شامل مداوای حملات حاد و پیشگیری و كنترل بیماری در درازمدت است.
در حملات حاد، گیاهان دارویی افدرا استفاده میشوند.
كافئین نیز میتواند به پیشگیری از حملات آسم كمك كند.
نوشیدن تا سه فنجان قهوه در روز اثر شل كننده ماهیچه نایژهای و گشادكنندگی نایژهها را دارد.
تشخیص و حذف آلرژن از محیط حائز اهمیت است. گاه امكان دارد واكنشهای آلرژیك تا یك یا چند روز پس از مواجهه با آلرژن رخ ندهد.
شیر، افزون بر اینكه بالقوه آلرژن است، حاوی پروتئینی میباشد كه ترشح مخاط را افزایش میدهد.
در مبتلایان به آسم، راههای هوایی در ششها با مخاط و دیگر ترشحات مسدود میشود.
دیگر آلرژنهای احتمالی شامل افزودنیهای خوراکی، تخم مرغ، نوشابههای غیر الكلی گازدار، مغز دانهها، شكلات و منوسدیم گلوتامات (MSG) هستند.
گوشت و لبنیات چربیهایی دارند كه محرك آماسند.
ورزش منظم، ظرفیت ریوی و توان قلبی را افزایش میدهد.
هوای یونیزه ممكن است به مقابله با واكنشهای آلرژیك كمك نماید.
نوشیدن مقادیر زیادی آب موجبات رقیق شدن ترشحات راههای تنفسی میشود.
الف) مواد مغذی مورد نیاز در آسم
ویتامین6 ب – 200-50 میلیگرم، فراوانی حملات را كاهش میدهد.
ویتامین 12 ب –1 گرم، به ویژه برای آسماتیكهای حساس به سولفیت مؤثر است.
ویتامین سی- 30-10 میلیگرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن در مقادیر منقسم، یك آنتی هیستامین است.
كورستین- 1000-400 میلیگرم سه بار در روز، یك آنتی هیستامین است.
منیزیم- 400-200 میلیگرم از انقباض ماهیچههای نایژهای پیشگیری میكند.
سلنیوم- 200-45 میكروگرم، در صورت كمبود
برملاین- یك ضد التهاب است.
ب) غذاهای مفید جهت آسم
میوهها، سبزیهای تازه- به ویژه انواع غنی از ویتامین C؛
آناناس؛ حبوبات؛
زرد آلو؛ ماهی چرب؛
سیب زمینیترشی؛ ساردین؛
سیب زمینی هندی؛ ماهی آزاد؛
مغز دانهها؛ ماهی تن آلباکور؛
تخمهها؛ ماهی خالمخالی؛
غلات كامل؛ زرد چوبه.
زنجبیل؛
فلفل تند، سیر، پیاز،ترب كوهی و خردل، با رقیق كردن مخاط راههای هوایی را باز میكنند.
هویج؛ تربچه؛
كرفس؛ اسفناج؛
گریپ فروت؛ گوجه فرنگی؛
لیمو؛ آناناس.
پرتقال؛
ج) گیاه درمانی مفید برای آسم
گیاه ریش بز- كپسولهای 12 تا 25 میلیگرمی هر 4 ساعت یا 1 تا 2 فنجان چای یا تنتور هر 2 تا 4 ساعت در حملههای آسمی، بیش از مقادیر ذكر شده مصرف نكنید، زیرا این گیاه دارای برخی عوارض جانبی نظیر بیخوابی، اضطراب، بیقراری و پرفشاری خون است.
توتون (lobelia) – سه قسمت تنتور را با یك قسمت تنتور گیاه فلفل (قرمز) مخلوط کنید، 20 قطره در آب بریزید و در آغاز حملهها مصرف كنید و این كار را هر 30 دقیقه 3 تا 4 بار تكرار نمایید.
گزنه دو پایه – یك آنتی هیستامین است.
رازیانه و بادیان رومی- دارای تركیباتی هستند كه ترشحات برونشی را كمتر میکنند.
گل ختمی، گل ماهور و شیرین بیان- دارای اثرات آرام بخش بر دستگاه تنفسی.
جینکو – 120 تا 140 میلیگرم عصاره یا 3 تا 4 میلیلیتر تنتور سه بار در روز، حاوی تركیباتی است كه عمل یك عامل فعال كننده پلاكت محرک نشانههای آسماتیک، را مهار میكند.
شیرین بیان - 1 تا 2 گرم ریشه پودر شده یا 2 تا 4 میلیلیتر عصاره سه بار در روز، دارای خواص ضد التهابی و ضد حساسیتی، یك عامل خلط آور، گلیسیره تینیك اسید (glycyrr hetinic acid) موجود در آن فعالیت شبیه كورتیزول دارد. میتواند با گیاه ریش بز یا تیلوفورا خورده شود.
زنجبیل؛
ه) سایر توصیه های مفید در درمان آسم
طب چینی
ریش بز؛
مغز بادام؛
طب سوزنی- نشانهها را تخفیف داده و گرفتگیهای عضلانی برونشها را كنترل میكند.
طب فیزیكی
ماساژ بافتهای عمقی؛
نوعی تكنیكهای مداخله: روی وضعیت قرارگیری و سلامت اعضای بدن كار میكند و موجب فروپاشی الگوهای محدودسازی اعصاب و ماهیچهها میگردد؛
حركت درمانی
روش تكنیك الكساندر- وضعیت قرارگیری یا فیگور را بهبود میبخشد و موجب باز شدن كامل قفسه سینه و در نتیجه رها شدن كشش و گرفتگیها میشود، بدین ترتیب تنفس سادهتر است و راههای هوایی شفاف و پاك میشوند. ماساژ درمانی شیاتسو؛
تمرینات بدنی و ذهنی تای چی؛
درمان ذهنی – جسمی
مدیتیشن؛
یوگا – استقامت تنفسی را بهبود میبخشد و نفس كشیدن راحت و آزاد را تشویق میكند؛