به این ترتیب باید تنوع را داشته باشیم. در قرآن و احادیث هم ذكر شده كه خدا برای انسان خوردنیهای زیادی آفریده است تا انسان از آنها استفاده كند، اما نه در یك وعده! انسان باید در وعده غذایی، فقط غذای ساده و معمول خود را بخورد. در بحث تنوع غذایی، باید حساب روز و شب، فصول، سن و شغل را در نظر گرفت، به طور مثال در فصل زمستان برای لحاظ كردن تنوع در وعده‌های غذایی باید سردی‌جات كلا كمتر استفاده شوند و از گرمی‌جات یا غذاهای با غذائیت زیاد مثل برنج، نان و گوشت یا آش حلیم استفاده گردد یا تعداد وعده‌هایی كه در آنها ماست، لبنیات، آش و سوپ‌های آبكی مصرف می‌شوند باید كمتر شوند.
ولی در فصل تابستان برعكس است و تنوع به سمت استفاده بیشتر از خنكی‌جات می‌رود. در مورد بحث سن هم تنوع غذایی برای افراد مسن باید طوری باشد كه مثلا مواد ترش و خیلی سرد كمتر استفاده شوند و برای اطفال، نوجوانان و افراد جوانتر كه فعالیت بدنی بیشتری دارند، بیشتر از مواد با غذائیت بیشتر استفاده گردد. همین‌طور افراد با مشاغل سنگین‌تر می‌‌توانند از غذاهای سنگین‌تر استفاده كنند، بنابراین هر فردی نمی‌تواند هر نوع تنوع غذایی را در هر زمانی از سال و در هر دوره سنی داشته باشد و كلا انسان باید غذاهایی را بیشتر در سبد غذایی خود قرار دهد كه اصطلاحا بیشتر به او می‌سازند یعنی بعد از خوردنش احساس راحتی و پرانرژی شدن کرده و باعث بهم خوردن وضعیت مزاجی او نمی‌شوند.
تنوع هم حدی دارد
با توجه به مطالب ذكر شده، در یك وعده اصلا نباید تنوع غذایی داشت، ولی داشتن تنوع در وعده‌های متوالی لازم است تا انسان از خواص خوردنیهای مختلف بهره‌مند شود. هر غذایی، پس از هضم شدن، ترکیب و نسبت خاصی از اخلاط چهارگانه را تولید می کند که این اخلاط، در واقع غذای سلول‌ها و اعضای بدن هستند و چون تنوع عضوی و سلولی داریم لذا باید تنوع غذایی هم در طول عمر داشته باشیم تا همه اعضا بتوانند نیاز‌های خود را برآورده کرده و دیگر نیاز به مصرف انواع مکمل‌ها و ویتامین ها نباشد.
زیاده‌روی در مصرف یك خوردنی هم باعث آسیب رسیدن به بدن می‌شود، مگر اینكه در مورد غذاهای اصلی باشد. مثلا زیاده‌روی در مصرف نان (به صورت منطقی) آسیبی به بدن نمی‌رساند، بنابراین تنوع باعث می‌شود انسان متوجه شود چه موادی برای او مفید یا مضر است و آنها رعایت كند و خود را با خوردنی‌ها یا نوشیدنی‌‌هایی كه با او می‌سازند و باعث آزار او نمی‌شوند، تنظیم كند.
پس باید توجه داشت كه «تنوع هم حدی دارد» و همه افراد نمی‌توانند از همه مواد استفاده كنند و هر فردی، یك طیف تنوع غذا برای خود دارد، مثلا برخی از افراد بیشتر از گرمی‌جات و گاهی از سردی‌جات و یا برعكس باید استفاده كنند. یا برخی از افراد بیشتر از غذاهای سنگین و برخی بیشتر از غذاهای سبك باید استفاده كنند، بنابراین حد وسط را باید نگه داشت. به این ترتیب كه هم نباید صبح، ظهر و شب از یك نوع غذا استفاده شود و هم نباید از غذاهای خیلی متنوع (در یک وعده که اصلا و دروعده‌های مختلف هم تا حدودی) استفاده نمود.
مثلا زیاده‌روی در مواد ترش موجب ضعف، لاغری و آسیب به سیستم عصبی و تنفسی می‌شود. زیاده‌روی در مصرف مواد بی‌مزه و بی‌طعم و مواد آبكی، برخی از میوه‌ها، سالاد، كاهو، آش‌‌ها و سوپ‌های رقیق باعث از بین رفتن تدریجی اشتهای انسان می‌شود و میل به غذا كاهش می‌یابد و فرد نسبت به غذا دلزده می‌شود و این امر می‌تواند به لاغری شدید و آسیب بدن منجر شود، ضمن اینكه فرد انرژی و قوای لازم برای فعالیت و كار را هم نخواهد داشت.
زیاده‌روی در مصرف غذاهای شیرین و چرب، باعث افزایش حرارت بدن، چاقی، سنگینی و تنبلی فرد می‌شود. زیاده‌روی در مصرف غذاهای شور، تند و تلخ و یا نوشیدنی‌ها و افزودنی‌های مربوطه هم معمولا منجر به حرارت و خشكی بدن، لاغری از نوع حرارتی، آسیب اعصاب، بی‌خوابی و خشكی مخاط‌ها می‌شود.
بنابراین رژیم‌های سخت از یك نوع غذا، مخصوصاً در بلند‌مدت توصیه نمی‌شوند و بلكه مضر هم هستند. مثلا حذف كامل گوشت از غذا و یا گیاهخواری و استفاده صرف از میوه‌ها و سبزیجات، ممكن است در كوتاه‌مدت و حداكثر در حدود چند هفته توسط پزشك تجویز شوند، ولی به صورت دائم و برای هفته‌ها، ماه‌ها و سال‌ها اصلاً پذیرفته شده نمی‌باشد و این امر با اصل «داشتن تنوع» مغایرت دارد و اشتباه است.
برای خواندن بخش اول- باید ها و نبایدهای تنوع غذایی- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- باید ها و نبایدهای تنوع غذایی- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش چهارم- باید ها و نبایدهای تنوع غذایی- اینجا کلیک کنید.
