نرگس قوی‌زری
چندراه برای لذتبخش‌کردن معاشرت‌ها در عیددیدنی
هرقدر هم که بگوییم عید است و دیدوبازدیدش، هرقدر هم که تلویزیون مثل هرسال گزارش مردمی با هیجان کاذب بگیرد و از مردم بخواهد از مزایای دیدوبازدید بگویند و اینکه چقدر خوشحال هستند که عید فرصتی است برای دیدن فامیل و دوست و آشنا، اما باید قبول کنیم که خیلی وقت است که دیدوبازدید و مهمانی در تعطیلات عید نوروز رونق سال‌های دور گذشته را ندارد و هرسال هم کمتر و کمتر می‌شود.
خیلی از خانواده‌ها دیگر فقط به دیدوبازدید یکی دو خانواده نزدیک‌تر و صمیمی‌تر اکتفا می‌کنند، خیلی‌ها برای سفر برنامه‌ریزی می‌کنند تا از زیر بار رفت‌وآمد در بروند و خیلی‌ها هم ترجیح می‌دهند اصلاً جایی نروند و فقط استراحت کنند.
از دلایل اقتصادی و دوری راه‌ها و تعدد سلایق در خانواده‌ها برای تصمیم‌گیری که بگذریم، یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث می‌شود بعضی‌ها کمتر به دیدوبازدید علاقه نشان دهند، رفتارهای نسنجیده و آزاردهنده، سؤالات خصوصی و تجسس در زندگی و حریم خصوصی آنها توسط بقیه فامیل و آشنایان است که باعث رنجش آنها می‌شود؛ رفتارها و سؤالاتی که گاه صرفاً برای باز کردن باب صحبت و از سر ناآگاهی پرسیده می‌شود و آن‌قدر عمومیت دارد که اغلب متوجه نمی‌شوند چقدر برای طرف مقابل آزاردهنده است.
درحالی‌که اگر بدانیم در این روزها که بیش‌ازپیش قرار است باهم معاشرت کنیم چطور باعث رنجش یکدیگر نشویم قطعاً لحظات خوش‌تری در معاشرت با خانواده و دوستان خواهیم داشت.
حالا ما برایتان یک راهنما داریم از بایدها و نبایدهایی که اگر رعایت شوند معاشرت‌ها را دلپذیرتر می‌کنند.
سؤال‌هایی که نباید بپرسیم
کی زن می‌گیری؟
قدیم‌ها رسم بود تا دختر یا پسری در فامیل به سن ازدواج می‌رسید خانم‌های فامیل دست‌به‌کار می‌شدند و افراد موردنظرشان را پیشنهاد داده و خیلی سریع به قول خودشان همه را سروسامان می‌دادند.
اما حالا سال‌هاست که این روش جواب نمی‌دهد و دختران و پسران جوان نه‌تنها از این پیشنهادها استقبالی نمی‌کنند بلکه بعضی‌هایشان هم ناراحت می‌شوند.
دلایل زیادی وجود دارد که یک دختر یا پسری که ما می‌شناسیم تابه‌حال ازدواج‌نکرده؛ از پیدا نکردن شخص موردنظرش گرفته تا آمادگی روحی و فکری نداشتن برای ازدواج و شرایط اقتصادی نامناسب و شاید اصلاً دوست ندارد ازدواج کند.
باید قبول کنیم که موضوع ازدواج دیگران به ما هیچ ارتباطی ندارد و با پرسیدن سؤالاتی مانند «چرا ازدواج نمی‌کنی؟ کی ازدواج می‌کنی؟ چرا هنوز مجردی؟ کی به ما شیرینی عروسی می‌دهی؟» وارد حریم خصوصی دیگران نشویم.
چرا بچه‌دار نمی‌شوید؟
بپذیریم که سبک زندگی آدم‌ها، خواسته‌ها و انتظارشان از زندگی، اهداف، رویاها، لذت‌ها و به‌ویژه زندگی مشترک، با ما و آنچه به آن فکر می‌کنیم متفاوت است.
لزومی ندارد هرکسی که ازدواج کرد در یک‌فاصله زمانی مشخص بچه‌دار شود یا اگر یک بچه دارد حتماً به فکر داشتن فرزند دوم بیفتد و یا اگر دختر دارد تصمیم بگیرد پسردار شود و برعکس.
یک زوج منتظر هستند تا خانه‌دار شوند و بعد بچه‌دار شوند، یک زوج منتظر بهبود شرایط اقتصادی هستند، یک زوج اصلاً بچه‌دوست ندارند، یک زوج فقط یک بچه می‌خواهند و هزاران مدل فکری و خواسته‌ها و شرایط دیگری که ما اصلاً فکرش را هم نمی‌کنیم، اما فقط و فقط به خود آنها مربوط است و می‌تواند دلیل شرایط کنونی آنها باشد.
پس یادتان باشد با پرسیدن سؤالاتی مانند «کی می‌خواهید بچه‌دار شوید؟کی بچه دوم را می‌آورید؟ مامان و بابات نوه نمی‌خواهند؟ چرا هنوز بچه ندارید؟ پس کی می‌خواهید لذت پدر/ مادر شدن را بچشید؟ دلتان یک دختر/ پسر نمی‌خواهد؟ برای بچه‌تان خواهر/برادر نمی‌آورید؟» دیگران را نرنجانید.
چیز‌هایی که حق اظهارنظر درباره آنها را نداریم
چند واحد پاس کردی؟
ماجرای تحصیلات و دانشگاه رفتن در تمام این سال‌هایی که داشتن مدرک دانشگاهی تبدیل به ارزش شده است، چه برای نوجوانان که در سن کنکور هستند و چه برای دانشجویانی که چند سالی از تحصیلاتشان می‌گذرد، ماجرای پراسترس و ناراحت‌کننده‌ای است.
کنکور به‌خودی‌خود مرحله پراسترسی برای بچه‌هاست و تکرار سؤال‌های مربوط به آن، به‌ویژه در روز استراحت و در مهمانی سؤال نابجایی است.
تمام شدن دوره دانشگاه و تحصیل دیگران هم مسئله‌ای نیست که در زندگی ما تأثیری داشته باشد. پس یادتان باشد با سؤالاتی چون روزی چند ساعت درس می‌خوانی؟ لیسانست را کی می‌گیری؟
سال بعد هم در کنکور شرکت می‌کنی؟ چرا رشته‌ات را عوض نمی‌کنی؟ معدل لیسانست چند شد؟ چند واحد پاس کرده‌ای؟ یک لیسانس گرفتن چرا این‌قدر طول کشید؟
نمی‌خواهی برای فوق‌لیسانس اقدام کنی؟» دیگران را از خود دور نکنید.
درآمدت چقدر است؟
میزان حقوق و درآمد افراد چیزی نیست که ما درباره‌اش از آنها سؤال بپرسیم و کنجکاوی کنیم.
هیچ‌گاه درباره حقوق دریافتی فرد از او سؤال نکنید. اینکه از شخصی درباره حقوق دریافتی شخص دیگری هم سؤال کنید، به همان اندازه ناپسند و دور از ادب است.
حتی اگر شخص مقابل شما با پرسیدن این سؤال مشکلی نداشته باشد، بازهم شما حق ندارید از او این سؤال را بپرسید.
اگر دوستتان حقوق کار قبلی‌اش را به شما گفته باشد شما باز حق ندارید از حقوق کار جدیدش سؤال کنید.
حتی اگر سایر مسائل جزئی زندگی‌تان را با دوست یا اعضای خانواده‌تان در میان گذاشته‌اید و میزان درآمد خود را به او گفته‌اید بازهم اجازه پرسیدن این سؤال را ندارید.
چقدر اجاره خانه می‌دهی؟
سعی نکنید درباره هزینه‌ها از طرف مقابل سؤال بپرسید؛ از هزینه‌ای که برای اجاره آپارتمان کرده تا هزینه مدرسه بچهها، خرید فلان لباس یا فلان جواهر و یا هر چیز دیگری که نظرتان را جلب می‌کند.
پرسیدن سؤالاتی مانند «چقدر برای اجاره هزینه میکنید؟» و «آیا این کفش را گران خریدید؟»، «پرده‌ها برایت چند درآمد؟» و از این دست سؤال‌ها را برای خود ممنوع کنید. فقط به خاطر داشته باشید که این‌گونه سؤالات باعث می‌شوند مردم احساس ناخوشایند پیدا کنند.
اگر واقعاً در مورد آن محصول کنجکاو هستید، به‌صورت آنلاین قیمت آن را پیدا کنید. اگر کسی چنین سؤالی از شما پرسید، به یاد داشته باشید که مجبور نیستید به آنها پاسخ دهید.
خوب است که در جواب بگویید: «من نمی‌خواهم در این مورد صحبت کنم». یا فقط می‌توانید با یک سؤال پاسخ دهید: «چرا؟»
سلیقه شخصی آدم‌ها
اینکه مردم در خانه و در حریم خصوصی‌شان موسیقی سنتی دوست دارند یا پاپ، دوست دارند جوراب قرمز را بالباس مشکی بپوشند، غذای فرنگی دوست دارند یا ایرانی، همسرشان را چی صدا می‌کنند یا بچه‌شان را چند بار در هفته به پارک می‌برند به ما ربطی ندارد.
عشق و علاقه‌مندی آدم‌ها
اینکه چه کسی با چه کسی تناسب دارد یا ندارد، فلانی باکسی سن مادربزرگ یا پدربزرگش قصد ازدواج دارد، تحصیلاتش به درد چه کسی می‌خورد یا نه، دنبال پول چه کسی است، در زندگی خصوصی‌شان دعوا دارند یا نه به ما ربطی ندارد.
اینکه حدس می‌زنید بین 2 نفر احساسی به وجود آمده خیلی خوب است که حواستان به دیگران هست اما نباید در این خصوص با دیگران حرف بزنید و یا اینکه حدس‌تان را قضاوت کنید.
دوستان و آشنایان
در مورد دوستان، اقوام و آشنایان دیگران قضاوت نکنیم و کاری نکنیم که حرف دیگران وزندگی‌شان دغدغه و نقل محافل‌مان باشد.
در مهمانی درباره دوستان و آشنایان میزبان یا میهمان از او سؤال نکنیم؛ اینکه «خواهرت با نامزدش به کجا رسید؟ برادرت چرا خانه نمی‌خرد؟ فلان دوستات چرا پیش روانشناس نمی‌رود؟ فلانی کی بچه‌دار می‌شود؟ و...»
جراحی زیبایی
این هم از همان دست اظهارنظرها درباره ظاهر آدم‌هاست.
فرقی نمی‌کند شما طرفدار جراحی زیبایی هستید یا نه، اما نه حق‌دارید دیگران را بابت عمل زیبایی که انجام داده‌اند سرزنش کنید و به رویشان بیاورید که بهتر یا بدتر شده‌اند و نه حق‌دارید کسی که قصد جراحی زیبایی ندارد را سرزنش کنید و از او بپرسید که چرا این کار را انجام نمی‌دهی و تو خیلی به این جراحی نیاز داری.
خصوصیات اخلاقی آدم‌ها
بهتر است موقعیت ارتباط با آدم‌هایی که رفتارشان باعث ناراحتی‌مان می‌شود را محدود کنیم تا اینکه بخواهیم از اخلاق آنها به‌طور مستقیم گلایه یا جلوی دیگران و پشت سرشان آنها را نقد کنیم.
کارهایی که نباید انجام دهیم
* برای دیدن و بررسی کردن گوشی موبایل جدید دیگران، نیاز نیست آن را در دست بگیرید و به همه برنامه‌هایش سرک بکشید.
* هیچ‌گاه درباره ظاهر دیگران اظهارنظر نکنید و با جملاتی مانند «چقدر چاق یا لاغر شدی! چقدر شکسته شدی! موهای سرت کم شده! چقدر وزن اضافه کردی؟» سر حرف را باز نکنید. چون به‌شدت آزاردهنده است.
* از میزبان رمز وای‌فای را نخواهید. چون اولاً رمز ورود یک کد امنیتی شخصی است و شاید میزبان دوست نداشته باشد در اختیار شما بگذارید و شما از حجم اینترنتش استفاده کنید و ثانیاً اینکه قرار است چنددقیقه‌ای دورهم باشید دور از ادب است که با گوشی سرگرم باشید.
* اگر مهمان هستید وسایل منزل و گوشه گوشه خانه میزبان را با کنجکاوی و دقت نگاه نکنید و مدام سرتان را به این‌طرف و آن‌طرف نچرخانید.
* اگر میزبان هستید رفتار مهمان را زیر ذره‌بین قرار ندهید به‌ویژه وقتی‌که در حال خوردن خوراکی یا پوست کندن میوه است.
راه‌های درست ارتباط با بچهها
* هیچ‌وقت بچهها را مجبور به بوسیدن کسی نکنید.
* از بچهها نپرسید مامان را بیشتر دوست داری یا بابا را؟ خواهرت را بیشتر دوست داری یا برادرت را؟ ناهار چی خوردی؟ عیدی چی گرفتی؟
* به آنها اصرار نکنید در جمع، شعر یا سرودی که یاد گرفته‌اند را بخوانند. یا اگر دوست داشتند شعر بخوانند آنها را وادار به سکوت نکنید.
* وقتی به همراه کودکان خود به مهمانی می‌روید. اسباب‌بازی‌های آنها را همراه داشته باشید.
* کودک خود را مجبور نکنید اسباب‌بازی‌اش را به کودک مهمان بدهد، سعی کنید این اشتراک‌گذاری در پروسه یک بازی اتفاق بیفتد.
