خداوند مخلوقات بی شماری دارد . هر یک از این مخلوقات میتوانند نقش موثری در حیات انسان، درمان بیماریها و کلا نقش قابل توجهی در هستی بشر و در کل کائنات داشته باشد. روانشناسان نیز مانند دانشمندان سایر علوم بر این باورند که اگر بتوانند از روشهای طبیعی برای درمان مشکلات روانی استفاده کنند کمک موثری به انسانها میکنند. چرا که هنوز هم دستههایی از مردم وجود دارند که حاضر به مشاوره حضوری نیستند و حتی گمان میکنند مشکلی ندارند یا نقشی در مشکلات زندگی خود ایفا نمیکنند و در نتیجه به روانشناس مراجعه نکرده و تا پایان عمر با مسائل روانی خود دست و پنجه نرم میکنند و خود و اطرافیان خود را قربانی مشکل روانی خویش میکنند.
مزایای اسب درمانی از دیدگاه کارشناسان!
اسب درماني ميتواند به آموختن مهارتهاي ارتباطي و نيز به افرادي با ناتوانيهاي جسماني يا رواني كمك كند. همچنین اسب درماني براي مبارزه با اعتياد به مواد مخدر، اوتيسم، اختلالات تغذيهاي و حتي كمك به بازپروري زندانيان نيز مورد استفاده قرار گرفته است. ونسان فولاتر از انجمني به نام انجمن دوستي با اسب مجمع الجزاير ميگويد: اسب نماد بسيار قدرتمندي است. آهنگ حركت اسب شبيه به حركت جنين در رحم و يا تكانهاي ملايم كودك در آغوش مادر است و شاید همین آهنگ و ریتم حرکت اسب است که به انسان آرامش میدهد. ليندا كوهانف، پيشگام روش درمانی با اسب میگويد: اسبها احساساتي را كه انسانها ميخواهند پنهان كنند، بازتاب ميدهد. همچنین این خانم كه مركز اپونا را در آريزوناي آمريكا اداره ميكند معتقد است که اسبها مهارتهاي مربوط به برقراري ارتباط را به انسانها ميآموزند. از این دیدگاه سواري درماني دو شاخه اصلي دارد كه يكي كمك به روان درماني و ديگري كمك به توسعه مهارتهاي ارتباطي شخصي است. غیر از اینها بريژيت مارتين، نايب رييس فدراسيون سواري در خدمت درمان بر این باور است که كار درماني با استفاده از اسبها لزوما به معناي سواركاري نيست بلكه اين تاثير درماني ميتواند حتی از طريق تيمار اسب و يا راه بردن آن با استفاده از يك لگام بلند باشد. خانم مارتين با كودكان نابينا يا ناشنوا و يا دچار اختلال اوتيسم كار ميكند و تماس آنها با يك اسب كوچك يا پوني را فراهم و آسان ميسازد. به گفته او، احساس ناآرامي و آشفتگي اين كودكان كمتر ميشود و آنها حالت آرامتري پيدا ميكنند. البته واضح است که سواري با اسب که در روان درماني نیز قابل استفاده است ميتواند حال و هوا و وضعيت شادتر و بهتري نیز براي انسانها به وجود آورد و نوعی تفریح محسوب میشود. ژوزه لورا دلاكو از انجمن ملي سواري درماني فرانسه ميگويد انسانها در ارتباط با اسبها دريچه روحشان را باز ميكنند و بيشتر لبخند ميزنند او ميگويد اسبها بسيار حساس هستند. حس انسان را درك ميكنند، آن هم بدون این که او را مورد قضاوت قرار دهند و همين به انسانها اجازه ميدهد كه احساسات درونيشان را بيرون بريزند. همان کاری که لازمه یک درمان روانشناختی موفق است. كلر مورين از انجمن فرانسوي ارتباط با اسب ميگويد سواركاري الزامي نيست اما ميتواند بسيار کمک کننده باشد. او ميگويد زندگي مردم ميتواند در تعامل با اسب دگرگون شود. آنها ميبينند كه چگونه ميتوانند با ديگران ارتباط برقرار كنند و بايد در خود چه تغييراتي بدهند. حتی انسانها پس از تعامل با اسب ميآموزند كه چگونه در مواقع لازم به دیگران، «نه» بگويند و چه محدودههايي را در ارتباطهای خود قائل شوند و جالب این جاست که اين كار را به شيوهاي طبيعي و به دور از مشاجره و دعوا یا مبارزه بر سر قدرت انجام ميدهند. مورين معتقد است كه بين اسبها و انسانها يك ارتباط درونی و ذاتي وجود دارد و ميگويد در اسب درماني، اين اسبها هستند كه نقش درمانگري را انجام ميدهند و نقش آن در اين ميان فقط آسان كردن برقراري ارتباط بين دو طرف است.
کمک گرفتن از حیوانات در حل مشکلات روانی
امروزه شواهد زیادی نشان میدهد که استفاده از حيوانات در کشف و بررسي بیماریها و اختلالات روانی و حتی درمانهای روانشناختی موثر است. تقریبا همه متخصصان علم پزشکی و روانشناسان با مفهوم استفاده از حيوانات اهلي در بيمارستانها و آسايشگاهها براي شاد كردن يك روز بيماران، آشنا اذعان دارند. همچنین یافتههای تحقیقی نشان میدهند نوازش يك حيوان ميتواند فشار خون را كاهش داده و حالت تهاجمي بيمار را نیز کم کنند، حضورحیوانات اهلی در درمان ميتواند به بيمار كمك كند تا در طول درمان و مشاوره با يك پزشك، احساس راحتي بیشتر كند.
اسب درمانی !
اسب درماني (یعنی درمان به کمک اسب)، روشي است كه براي درمان همه نوع مسائل روحي و رواني استفاده ميشود. وقتی كه صحبت از روان درماني يا مشاوره روانشناختی ميشود، بسياري از مردم تصويري از دراز کشيدن روي يك نیمکت یا نشستن بر صندلی و صحبت با يك روانشناس را تداعي ميكنند. اما گاهی درمان میتواند اشکال دیگری نیز به خود بگیرد. مخصوصا زمانی که برای برخی از افراد، اين نوع مواجهه و رو در رو شدن مستقيم با مساله ناراحتكننده باشد. روش سنتي «براساس صحبت» روش مشاورهاي موثري است، اما روشهاي جايگزين ديگري نيز وجود دارند كه به طور گسترده مورد قبول واقع شدهاند و يكي از روشهايي كه مفيد بودن آنها اثبات شده است، روش اسب درماني است.
اسب و وارد کردن انسان به دنیای واقعی
ايو ريوه بنيانگذار يك مدرسه سواركاري در شارنت- ماريتيم است كه در آن معلولان ذهني به عنوان كمك مربي كار ميكنند. او ميگويد اين ابتكار باعث شده است كه آنها نسبت به خود ديد ديگري پيدا كنند و كساني كه براي سواركاري به اين مكان ميآيند به آنها نه به عنوان معلول بلكه به عنوان يك كارگر ماهر در اصطبل نگاه كنند. به اين ترتيب برچسبهای ناراحت کننده که بر عقب ماندگي آنها زده میشود از بين ميرود. ریوه ميگويد سواري درماني در فرانسه آغاز شد و بین سالهای 1970 تا 1980براي كمك به معلولان ذهني در استفاده قرار گرفت. البته ابتدا فيزيوتراپيستها اين شيوه را به كار بردند و سپس از آن براي كمك به كودكاني كه مشكلات اجتماعي، خانوادگي و يا رفتاري داشتند و حتي دچار اختلالات شخصيتي بودند نیز استفاده شد. خصوصا برای کودکانی که نمیخواستند به قوانین اجتماعی تن دهند. اسب درمانی در پذیرش قوانین جامعه به این کودکان کمک کرد چرا که زماني كه كسي سوار بر اسب ميشود، الزاما بايد قوانين اين حيوان را رعايت كند و نقض آن ميتواند پيامدهاي بسيار ناخوشايندي داشته باشد. ريوه مورد يك كودك دچار اوتيسم را گزارش میدهد كه مادرش او را رها كرده بود. اين كودك سرش را روي گردن اسب ميگذاشت و به يالهاي او ميچسبيد. يك روز اين پسر كوچك صورتش را در ميان يالهاي اسب فرو برد و در ميان سيل اشك، مادرش را با فرياد صدا كرد. در عالم ناخودآگاه، يال اسب او را به ياد موهاي بلند و سياه مادرش انداخته بود و از آن روز، نشانههاي اوتيسم در اين كودك از بين رفت. اسب درماني براي مبارزه با اعتياد به مواد مخدر و اختلالات تغذيهاي و حتي كمك به بازپروري زندانيان نيز مورد استفاده قرار گرفته است.
سخن آخر
همان طور که گفته شد، اگر شما هم جزو افرادی باشید که نمیتوانید از روشهای مشاوره مستقیم بهره ببرید، دوستی و گذراندن وقت با برخی حیوانات میتواند در درمان و شناخت مشکلات به شما کمک کند. حتی اگر نخواهید سوار کاری کنید اما میتوانید از نظر حسی، آرامش بیشتری پیدا کرده و حسهای انکار شده یا ناشناخته خود را بشناسید.