ركسانا خوشابي كارشناس ارشد مشاوره
حتما شما هم وقتی در محافل فامیلی و مهمانی‌ها دور هم جمع می‌شوید شنیده‌اید که بعضی از آقایان فامیل، خانمها را به زیاد خرید کردن متهم می‌کنند. آنها معترضند که چرا همسرانشان زمان زیادی از وقت خود را صرف خرید می‌کنند و چرا پول خود و شوهرانشان را به هدر می‌دهند. اما آیا واقعا اکثر خانمها به خرید کردن اعتیاد دارند و زمان، انرژی و پول خود را در این راه به هدر می‌دهند؟
مدتی پیش به آمار اینترنتی جالبی در باره خرید کردن خانمها برخورد کردم. در این آمار اعلام شده بود که براساس یک همه پرسی اینترنتی که 2000 زن به آن پاسخ داده‌اند، مشخص شده که زنان به طور متوسط 399 ساعت و 46 دقیقه در سال را به خرید می‌گذرانند! این یعنی این که اگر عمر متوسط یک انسان را 63 سال در نظر بگیریم، هشت سال و نیم از این زمان را خانمها به خریدکردن می‌پردازند!!!
البته باید ذکر کنیم که همه این خرید‌ها، به منظور تفریح و وقت‌گذرانی صورت نمی‌گیرد و این طور هم نیست که خانمها فقط برای خودشان خرید کنند. بلکه به این اعداد و ارقام، باید خرید مایحتاج خانه را هم اضافه کرد. بر اساس همین همه‌پرسی، وقت خانمها در خریدهای مختلف معمولا به صورت زیر مصرف می‌شود:
خرید موادغذایی
که منظور از آن، خرید محصولات غذایی مورد نیاز خانواده و بچه‌ها است. طی 84 مرتبه خریدی که خانمها به خواروبار فروشی و فروشگاه‌های مواد غذایی می‌روند، 95 ساعت و 55 دقیقه زمان صرف می‌شود!
خرید لباس
در هر سال، در حدود 100 ساعت و 48 دقیقه (از آن 399 ساعت) طی30 مرتبه سرزدن به فروشگاه های لباس فروشی، وقت خانمها گرفته می‌شود!
خریدن کفش
طبق همین آمار، خانم ها معمولاًحساسیت فوق‌العاده ای روی کفش‌هایشان دارند. آنها به طور متوسط 40 مرتبه در سال به کفش فروشی‌ها سر می‌زنند و 40 ساعت و 30 دقیقه از سال خود را صرف خرید کفش می‌کنند!
خریدن کتاب و نوشت افزار
31 ساعت و 21 دقیقه از وقت خانمها در سال در یک کتابفروشی یا لوازم تحریر فروشی صرف می‌شود!
خرید لوازم آرایش
خرید لوازم آرایشی و بهداشتی 17 ساعت و 33 دقیقه از وقت خانمها را در سال می‌گیرد. همچنین در این آمار ذکر شده که خانمها به‌طور متوسط 27 مرتبه در سال به فروشگاه‌های لوازم آرایشی سر می‌زنند!
پاساژگردی
برای برخی خانمها، خیلی وقت‌ها فقط تماشای ویترین مغازه‌ها لذت بخش تر از خرید کردن است. اینکار هم به طورمتوسط 49 ساعت از وقت خانمها را در سال به خود اختصاص می دهد!
خریدن هدیه
خرید کردن همیشه فقط به خود خانمها اختصاص ندارد، 19 مرتبه از 301 مرتبه‌ای که خانم هادر طول سال، صرف خرید هدیه برای دوستان و اقوام می‌شود.
دلیل خرید کردن خانمها
از خرید ملزومات زندگی که بگذریم باید از خود بپرسیم چرا زمان زیادی از وقت خانمها صرف بازدید از بوتیک‌ها و مغازه‌ها می‌شود. به پاسخ برخی از خانمها در مورد زیاد خرید کردن توجه کنید:
خرید کردن برای من تفریح است و تفریح بهتری سراغ ندارم .
هر وقت ناراحت می‌شوم، برای خوشحال کردن خودم دست به کار خرید می‌شوم. خرید کردن مرا آرام می‌کند.
وقتی برای خودم خرید می‌کنم احساس می‌کنم دارم به خودم محبت می‌کنم!
خرید کردن برای من مانند ورزش کردن است.
همه‌اش که نمی‌توانم در خانه بنشینم. برای این که حوصله‌ام سر نرود، پاساژگردی می‌کنم!
برای این که پول اضافه صرف خرید نکنم ناچارم به همه مغازه‌ها سر بزنم و کمترین هزینه را برای آنچه می‌خواهم بپردازم.
فقط وقتی چیزی لازم دارم، برای خرید اقدام می‌کنم.
متاسفانه، این باور درستی نیست که خرید کردن نوعی محبت کردن به خود است خصوصا اگر این کار بارها و بارها و بطرزی افراطی تکرار شود. همچنین وقتی کسی به محض دریافت حقوق یا به دست آوردن پول، فوراً روانه بازار شود و تا به آخر نرساندن آن پول یا حساب بانکی اش دست از آن نکشد، باید بداند که مشکلی وجود دارد. حتی اگر کسی آنقدر پول داشته باشد که بتواند هر نوع ولخرجی هم بکند باز هم باید بداند که خرید کردن زیاد طبیعی نیست و حتما مشکلی در کار است. برخی روانشناسان اعتقاد دارند که انجام بیش از حد هرکاری به معنی اعتیاد به آن کار است، اعتیادی که ممکن است ضررهای مالی هم برای فرد به دنبال داشته باشد. همچنین منجر به انبار کردن وسایل و لوازمی شود که هرگز به‌آن‌ها نیازی نداریم.
دلایل پنهان اقدام افراطی به خرید کردن
متاسفانه دلایل پنهان که معمولا برای خرید کردن افراطی و معتادگونه وجود دارد کم نیستند اما عمده آنها عبارتند از:احساس ناآرامی، بی‌قراری و گاه عدم امنیت روانی.
اضطراب یا افسردگی پنهان.
احساس خلاء عاطفی و کمبودهای روانی و همچنین کمبود محبت.
برخی خشم‌های فروخورده و ابراز نشده که به شکل افراط خود را نشان می‌دهد.
داشتن احساسات مبهم و ناراحت کننده‌ای که فرد از گفتگو در باره آنها می‌ترسد یا نگران است.
برخی اختلالات روانی یا مشکلات خانوادگی
برخی عقده‌ها و کمبودهای زمان کودکی
نوعی عادت غلط که ماندگار شده.
در یک کلمه می‌توان گفت افرادی که زیاد و بی حساب خرید می‌کنند بطور ناخودآگاه دارند خلاء های روانی خود را پر می‌کنند. متاسفانه اگر میل افراطی به خرید کردن خود را نشناسیم و برطرف نکنیم، این اختلال تا آخر عمر با ما همچنان باقی می‌ماند و موجب ضررهای روانی و مالی برای ما و خانواده‌مان می‌شود. خوشبختانه ما در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که افسردگی، اضطراب و بی‌قراری درمان‌های ساده و شناخته شده دارند همچنین با کمک روانشناس می‌توان عقده‌ها و خلاء‌های روانی را شناسایی و درمان کرد. بنابراین نیازی نیست که به جای حل و فصل مسائل روانی خود به خرید کردن روی بیاوریم. اگر شما هم به خرید کردن اعتیاد دارید هر چه زودتر خود را از این اعتیاد پنهان و تبعات منفی آن نجات دهید.
مطالعه، ورزش، دیدن فیلم‌های آموزنده، وقت گذراندن در طبیعت و حتی پارک، وقت گذراندن با فرزندان و بازی با آنها و برخی دید و بازدیدهای موثر و آگاهی بخش و از همه مهم‌تر پرداختن به کار یا هنری که از آن لذت می‌بریم می‌توانند جایگزین‌های مناسب‌تری برای خرید کردن باشند. خانم‌هایی که بیش از حد خرید می‌کنند، می‌توانند به تدریج، فعالیت‌های موثرتری را انجام دهند که برای سلامت جسمانی و روانی آنها هم سودمند باشند.
اما بد نیست اشاره‌ای هم داشته باشیم که مردان هم گرچه معمولا زیاد خرید نمی‌کنند اما ساعات بیکاری خود را چندان صحیح هم مصرف نمی‌کنند ! در یک تحقیق مشخص شده که مردان به طور متوسط 11 سال از عمر متوسط خود را صرف تماشای تلویزیون و جمعا یک ماه تمام از عمر خود را صرف جستجو کردن برای پیدا کردن جوراب هایشان می‌کنند! عجیب است مگر نه؟! بنابراین آقایان هم به جای مسخره کردن خانمها لازم است اوقات خود را به شکل موثرتری بگذرانند.
