زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

تهیه و تنظیم: سهیلا محمدی‌نیا

شما برای خرید لوازم منزلتان چگونه برنامه‌ریزی می‌کنید؟ آیا طبق برنامه خاصی خرید می‌کنید یا اینکه پیرو مد هستید؟ شاید هم در برخی موارد با اقوام و دوستان خود در خرید لوازم منزل مسابقه می‌گذارید و منزلتان را از لوازمی پر می‌کنید که سالی یکبار هم به سراغشان نمی‌روید؟

چشم و ‌هم‌چشمی از نگاه قرآن

گاه در جامعه ناهنجاری‌هایی به‌وجود می‌آید که به شکل یک پدیده اجتماعی فراگیر می‌شود. اغلب کسانی که به این ناهنجاری‌ها دچار می‌شوند، قبول ندارند که از آن پیروی می‌کنند. برخی پدیده‌های اجتماعی، خاص گروه یا طبقه خاصی است؛ به‌گونه‌ای که می‌توان آن را به سادگی به گروه سنی یا علمی و یا طبقه‌ای اجتماعی نسبت داد؛ زیرا رواج گسترده آن درآن گروه یا طبقه اجتماعی نشان می‌دهد که نوعی همبستگی میان گروه و پدیده و یا هنجار و نابهنجار وجود دارد.

پدیده نابهنجار چشم و ‌هم‌چشمی از پدیده‌هایی است که در میان مردم و به خصوص زنان، به شکل گسترده وجود دارد و هر زنی دست کم در موردی و یا زمانی گرفتار این ناهنجاری اجتماعی شده است. قرآن از آنجا که دین زندگی است، به همه مسائل اجتماعی و امور مربوط به آن پرداخته است.

بازخوانی آیات قرآن با در نظر گرفتن هنجارها و ناهنجاری‌ها می‌تواند افزون بر تحلیل درست مسأله، به شخص امکان دهد که علل و عوامل آن را شناسایی و برای مقابله با آن چاره‌اندیشی کند. در متن حاضر کوشش شده تا ریشه ناهنجاری چشم و ‌هم‌چشمی از منظر قرآن واکاوی و تحلیل شود.

مفهوم چشم و ‌هم‌چشمی

چشم و ‌هم‌چشمی اصطلاحی است که به نوعی رفتار انسانی در حوزه عمل اجتماعی اشاره دارد. در حقیقت، اشخاصی که گرفتار این ناهنجاری هستند، تحت تأثیر بینایی قرار دارند. با توجه به مسأله رقابت که در این اصطلاح نهفته است، اشخاص برای دستیابی به اهداف رقابتی، اقدام به انواع و اقسام کارهایی می‌کنند که در چشم دیگری بزرگ نمایند و به نوعی خودنمایی کرده و برتری و چیرگی خویش را نشان دهند.

چشم پرکنی و برتری جویی هدفی است که در این نوع رفتار می‌توان شناسایی کرد. کسانی که به این بیماری دچار می‌شوند و تحت تأثیر این پدیده، رفتار و زندگی می‌کنند، خود تحت تأثیر مواردی هستند که به چشم می‌آید و می‌کوشند تا از هم سطح‌های خویش کمتر نباشند. از این رو خود اقدام به رفتاری می‌کنند که در چشم دیگران مطرح شوند. بنابراین مؤلفه‌های اساسی چشم و ‌هم‌چشمی را می‌بایست در تظاهر، رقابت، احساس خودکم بینی و ارضای آن به اشکال مادی و ظاهری و مانند آن دانست.

شخص می‌کوشد چیزهایی را تهیه و به نمایش گذارد که در چشم دیگری خوب و زیبا و شگفت‌انگیز باشد و برتری خود را از این طریق به رخ دیگری بکشد. تفاخر از دیگر عللی است که قرآن برای بیماری چشم و ‌هم‌چشمی برمی‌شمارد. در سوره تکاثر به این مسأله اشاره شده که اعراب چون از هر نظر احساس کمبود و حقارت می‌کردند، برای جبران این نقیصه به تفاخر روی می‌آوردند.

تکاثرطلبی، از عوامل چشم و ‌هم‌چشمی

تفاخر یکی دیگر از عللی است که قرآن برای بیماری و ناهنجاری چشم و ‌هم‌چشمی برمی‌شمارد. در سوره تکاثر به این مسأله اشاره شده که اعراب چون از هر نظر احساس کمبود و حقارت می‌کردند، برای جبران این نقیصه به تفاخر روی می‌آوردند. از این رو با اشاره به اموری که از نظر هر خردمندی باطل و نادرست است، به ایشان یادآور می‌شود که تفاخر به این امور چقدر پست است...

برای خواندن بخش دوم- چشم و ‌هم‌چشمی- اینجا کلیک کنید.