زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم : دکتر علی نقره کار ، متخصص درد

تحریریه زندگی آنلاین : ستون فقرات گردنی از هفت مهره تشکیل شده است که فضای بین این مهره ها با ماده ژلاتینی و حالت پذیری به نام دیسک گردن پر شده است . دیسک، مانند بالشتی است که باعث میشود حرکت مهره‌ها روی هم به نرمی انجام شود و فشار جمجمه را روی مهره‌ها توزیع میکند. در واقع دیسک نیز نوعی مفصل است مانند سایر مفاصل بدن اما با ساختاری منحصر به فرد که برای قرارگیری مهره‌ها روی هم طراحی شده است.

درصورتی که بر اثر حادثه یا آسیب ماده‌ی ژله‌ای که در مرکز دیسک قرار دارد، از فضای دیسک بیرون بریزد، با عارضه‌ی فتق یا بیرون‌زدگی دیسک گردن مواجه خواهیم بود که البته با عنوان دیسک گردن مصطلح است. اوزون تراپی دیسک گردن یک روش مؤثر درمانی برای کنترل، کاهش و از بین بردن درد است. این روش غیر تهاجمی بوده و یا با حداقل تهاجم (چند تزریق محدود به بیمار) برای افتادگی یا لغزش دیسک استفاده می ‌شود.

از این روش برای درمان التهاب فتق دیسک گردن استفاده می کنند. اوزون تراپی با افزایش مقاومت بدن و توده های عضلانی، باعث کاهش فشار مکانیکی در ناحیه دیسک می شود.

بیشتربخوانید:

دیسک کمر و راه های درمانی برای آن

اوزون تراپی دیسک چه روشی است؟

اوزون از یک مولکول اکسیژن و با یک اتم اکسیژن اضافه تشکیل شده که در بافت های بدن تبدیل به اکسیژن در دسترس سلول ها می شود و از این طریق می تواند به روند بهبودی کمک زیادی بکند. در این پروسه گاز اوزون به دیسک آسیب‌ دیده تزریق می‌گردد. یک سوزن گاز را به‌ صورت مستقیم به دیسک وارد کرده و از حجم داخلی آن می‌کاهد. این اتفاق به دلیل اکسید شدن پروتئوگلیکان‌ها که نوعی پروتئین ژل‌مانند در مرکز دیسک هستند رخ می‌دهد. با کم‌شدن حجم دیسک فشار وارده به عصب‌ها نیز کاهش پیدا کرده و در نتیجه درد کم می‌شود.

علت بیماری دیسک گردن

علت اصلی وقوع این بیماری جابه جا شده یا بیرون زدگی دیسک‌ های ناحیه گردن است. با وارد شدن فشار به دیسک‌های ناحیه گردن، ممکن است این دیسک‌ها در جای خود حرکت کنند یا بیرون بزنند که در این صورت اعصاب بین دیسک‌ها تحت فشار قرار خواهد گرفت و درد ایجاد خواهد شد. در نتیجه این درد انجام برخی فعالیت‌ها مانند چرخش گردن ممکن است سخت شود. اگر شدت آسیب دیدگی دیسک بالا باشد ممکن است فرد در حالت عادی از نگه‌داشتن سر خود هم خسته شود و احساس در کند.

برخی از این عوامل در اثر زندگی نادرست و برخی دیگر اجتناب ناپذیرند و با توجه به شرایط آناتومیکی فرد در طولانی‌مدت ممکن است منجر به دیسک گردن شوند. موارد زیر از عوامل بروز دیسک گردن هستند:

افزایش سن

آسیب بر اثر ضربه

وضعیت نامناسب سر و گردن

ورزش‌کردن به شیوه ی ناصحیح یا حوادث ورزشی

اضافه وزن

استعمال دخانیات

موقعیت‌های بدنی نامناسب هنگام بلند شدن

بیشتربخوانید:

درمان درد سیاتیک

علائم دیسک گردن

علائم دیسک گردن معمولاً با درد همراه است و باعث اختلالات عصبی به شرح زیر می شود:

C4-C5 (ریشه ی عصبی C5): می تواند باعث ضعف در عضله ی دلتایی سر شانه شود. معمولاً بی حسی یا خارش و سوزش ایجاد نمی کند؛ ولی می تواند باعث درد شانه و گردن درد شود.

C5-C6 (ریشه ی عصبی C6): می تواند باعث ضعف ماهیچه های دو سر (عضلات جلویی بازو) و ماهیچه های باز کننده ی مچ شود. بی حسی ، خارش و سوزش همراه با درد ممکن است به سمت انگشت شست دست منتشر شوند. این یکی از شایع ترین مراحل برای وقوع فتق دیسک گردن است.

C6-C7 (ریشه ی عصبی C7): می تواند باعث ضعف عضلات سه سر بازو (عضلات پشت بازو) و عضلات باز کننده ی انگشتان شود. بی حسی ، خارش و سوزش همراه با درد ممکن است به سمت عضلات سه سر و انگشت میانی منتشر شوند. این مرحله نیز یکی از شایع ترین مراحل برای وقوع بیرون زدگی دیسک گردن می باشد.

C7-T1 (ریشه ی عصبی C8): می تواند باعث ضعف در گرفتن اشیاء با دست شود. همچنین بی حسی ، خارش و درد ممکن است از طریق بازو به سمت انگشت کوچک دست منتشر شوند.

لازم است بدانید که علائم بالا معمولاً با فتق دیسک گردن همراه هستند؛ ولی ساختار سیستم عصبی افراد متفاوت است بنابراین علائم ایجاد شده در آن ها نیز ممکن است با یکدیگر تفاوت داشته باشد

مزایای اوزون تراپی دیسک گردن

اوزون تراپی روشی مؤثر و بی‌خطر برای درمان درد ناشی از دیسک گردن است. علاوه بر دوران نقاهت کوتاه‌تر و عوارض کمتر نسبت به جراحی، این روش مزایای دیگری نیز دارد که به شرح زیر می‌باشند:

به دلیل این که تزریق اوزون به دیسک گردن یک روش بدون تهاجم است دوران نقاهتی نداشته و باعث آسیب‌دیدن بافت‌های سالم اطراف نمی‌شود. علاوه بر این، روند بهبودی آن نیز بسیار سریع است. افرادی که از اوزون تراپی استفاده می‌کنند می‌توانند روز بعد از تزریق دوباره فعالیت‌های روزانه خود را از سر گیرند.

اوزون تراپی دیسک گردن به طور معمول به تکرار تزریق نیازی ندارد و حتی در صورت نیاز درصد موفقیت‌آمیز بودن آن بیشتر خواهد شد؛ اما این موضوع در مورد جراحی صدق نمی‌کند.

جراحی ستون فقرات عوارض و خطرات زیادی در پی دارد. در مقابل اوزون تراپی هیچ خطر جدی در پی نداشته و عوارض ناشی از آن موقتی و خفیف خواهند بود.

اگرچه امکان تزریق مجدد اوزون بدون بروز هیچ خطر وجود دارد؛ اما بیشتر بیماران با یک جلسه تزریق به طور کامل درمان شده و نیازی به تزریق دوم نخواهند داشت.

بیشتربخوانید:

بیماری های سیستم اسکلتی عضلانی و مفصلی

نحوه انجام اوزون تراپی دیسک گردن

در ابتدا بیمار به اتاق عملی که مجهز به دستگاه فلوئوروسکوپی( یک نوع روش عکسبرداری با اشعه ایکس ) است انتقال داده می‌شود. بیمار بر روی شکم خوابیده تا دیسک یا دیسک های مشکل دار و معیوب مشخص و علامت گذاری بشوند. پس از آن تزریقی برای ایجاد بی‌حسی موضعی برای بیمار انجام می ‌شود تا سوزن دیسکوگرافی بدون احساس درد داخل دیسک معیوب ‌گردد. به علت آنکه بی حسی موضعی استفاده شده است بیمار در تمامی مراحل درمانی و درمان با اوزون کاملاً هوشیار می باشد.

پس از آن که به کمک تصاویر (فلوئوروسکوپی) سوزن در محل مناسب قرار گرفت، روش دیسکوگرام انجام می شود. در این مرحله یک ماده مخصوص نسبت به اشعه ایکس به داخل دیسک تزریق می‌ شود تا شکل و ساختار دقیق دیسک ها قابل تشخیص شوند. پس از انجام موارد ذکر شده، مجدداً داروی بی‌حسی به داخل دیسک تزریق می‌شود و پس از گذشت حدوداً یک دقیقه مخلوط گاز اکسیژن و اوزون از دستگاه مولد اوزون به داخل دیسک معیوب بیمار تزریق می‌شود. پس از اینکه تزریق به صورت کامل انجام گرفت سوزن خارج می ‌شود.

آمادگی‌های لازم برای اوزون تراپی دیسک گردن

شب قبل از انجام اوزون تراپی استراحت کافی داشته باشید و در روز پروسه صبحانه کامل میل کنید همچنین در طول روز آب کافی بنوشید.

مراقبت بعد از اوزون تراپی گردن

بعد از تزریق برای 20 دقیقه دراز بکشید. اوزون حتی بعد از تزریق نیز در بدن تأثیر می‌گذارد. با دراز کشیدن بعد از تزریق به اوزون این فرصت را می‌دهید تا در بدن چرخیده و به ارگان‌ها کمک کند تا سموم باقی‌مانده در خود را دفع نمایند.

در طول تزریق تا حد ممکن لباس‌های کمتری بپوشید.

به‌اندازه کافی آب و مکمل بخورید. اوزون باعث جذب بیشتر مواد معدنی و ویتامین‌ها می‌شود؛ اما برای خوردن این مکمل‌ها حداقل تا یک ساعت بعد از تزریق صبر نمایید. ویتامین‌های مصرفی باید شامل ویتامین B ،C ،E ،A، زینک، سلنیوم، N-استیل سیستئین و مس شود.

بعد از تزریق، پابرهنه بر روی سطوح سرد راه نروید. بهتر است بعد از تزریق بدن خود را گرم نگه دارد. در این زمان پاها نیز بسیار حساس می‌باشند. با راه‌رفتن به‌صورت پابرهنه بر روی سطوح سرد ممکن است به بدن شوک وارد شده و از تأثیرات اوزون تراپی کاسته شود.

از خوردن غذاهای سنگین و زیاد بعد از تزریق پرهیز کنید. همانند دیگر روش‌های درمانی بهتر است بعد از اوزون تراپی نیز از خوردن غذای زیاد پرهیز نموده و به بدن خود فرصت بهبودی و بازسازی بدهید.

کاندیدای نامناسب اوزون تراپی دیسک گردن

انجام اوزون تراپی برای افراد زیر توصیه نمی‌شود:

زنان باردار و شیرده

کودکان (افراد زیر 18 سال)

افراد مبتلا به پرکاری تیروئید

ترومبوسیتوپنی و بی‌ثباتی قلبی عروقی

بیمارانی که از مهارکننده‌های آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین استفاده می‌کنند.

عوارض اوزون تراپی دیسک گردن

بیشتر پژوهش های علمی، انجام ازون تراپی دیسک گردن را بی خطر عنوان می‌کنند، با این حال هنوز نگرانی‌های در مورد نا هماهنگی تکنیک تزریق ازون تراپی و عوارض جانبی آن وجود دارد. عوارضی که می‌تواند ناشی از اوزون تراپی باشد عبارتند از:

عفونت ستون فقرات یا دیسک (دیسکایتیس)

سپتی سمی (عفونت خطرناک در خون)

آبسه ستون فقرات

خونریزی رتینال (شبکیه)

درموارد جانبی بسیار نادر، آسیب قلبی و آمبولی ریوی (PE)

عارضه های کوچک و زودگذر مثل درد در ناحیه تزریق