مترجم : مرضیه عارف
تحریریه زندگی آنلاین : نفخ معده یک مشکل رایج است که می تواند باعث ناراحتی ، درد و خجالت شود. اما در حالی که برخی از افراد فقط گاهی اوقات نفخ را تجربه می کنند، برخی دیگر با شل کردن کمربند خود با شروع متورم شدن شکم آشنا هستند. به گفته NHS ، علائم نفخ عبارتند از احساس پر بودن یا بزرگتر شدن شکم بیش از حد معمول ، داشتن درد یا ناراحتی معده ، غرش یا صدا در معده و باد معده بیش از حد معمول.
آیا غذاهای خاصی باعث نفخ می شوند؟
کمی نفخ بعد از غذا طبیعی است. برخی از افراد پس از خوردن غذاهای خاصی که حاوی مقادیر بیشتری از ترکیبات غیر قابل هضم یا کم هضم به نام FODMAP هستند، نفخ بیشتری را تجربه می کنند. FODMAPS مخفف الیگوساکاریدهای قابل تخمیر ، دی ساکاریدها، مونوساکاریدها و پلی الها است.
فیبر و قندهای هضم نشده در غذاهای FODMAP به روده بزرگ شما ختم می شوند. جایی که باکتری ها آنها را تخمیر می کنند و منجر به افزایش گاز می شود.
افراد با شرایطی مانند IBS ( سندرم روده تحریک پذیر ) یا رشد بیش از حد باکتری های روده کوچک (SIBO) به طور خاص به سبزیجات از جمله بروکلی ، گل کلم، کلم یا کلم بروکسل حساس هستند. میوه هایی مانند سیب، گلابی، هلو و آلو ، حبوبات ، الکل، قند و شیرین کننده های مصنوعی موجود در محصولات رژیمی ، نوشیدنی های گازدار و محصولات لبنی سرشار از لاکتوز مانند شیرنیز باعث بروز نفخ برای این دسته از افراد می شود.
بیشتربخوانید:
نفخ شکم را با این روش ساده از بین ببرید
آیا الکل می تواند باعث نفخ شود؟
بسیاری از نوشیدنی های الکلی ، از جمله کوکتل، آبجو و غیره حاوی سطوح بالایی از FODMAP هستند که می تواند منجر به نفخ شود.
همچنین الکل می تواند با تاثیر بر کیفیت خواب تاثیر غیر مستقیم بر نفخ داشته باشد ، زیرا خواب بی کیفیت علائم گوارش را بدتر می کند. الکل بیش از حد می تواند باعث آسیب به مخاط محافظ روده شود و باعث التهاب روده گردد.
باکتری های روده چه نقشی در نفخ دارند؟
باکتری های روده نقش مهمی در بدن دارند، از جمله هضم کربوهیدرات ها تا بتوانیم آنها را جذب کنیم.
این فرآیند به عنوان تخمیر شناخته می شود، اما محصول جانبی آن گاز است ، بنابراین اگر این فرآیند بیش از حد فعال باشد یا مقدار زیادی غذا بخورید، می تواند منجر به نفخ شود.
بیشتربخوانید:
علت نفخ شکم چیست؟
خانم ها نفخ بیشتری را تجربه می کنند
نوسانات هورمونی خانم ها یکی از دلایلی است که باعث می شود آنها نفخ را تجربه کنند. دمای بدن در طول تخمک گذاری کمی افزایش می یابد که می تواند کیفیت خواب شما را پایین بیاورد. پروژسترون که قبل از شروع قاعدگی افزایش می یابد، با یبوست همراه است و در دوران پیش از یائسگی ، سطح استروژن می تواند نامنظم تر شود و سطوح بالاتر استروژن می تواند منجر به احتباس بیشتر آب شود و احساس نفخ را در شما ایجاد کند.
روده بزرگ خانم ها 10 سانتی متر بزرگ تر از روده بزرگ آقایان است ، بنابراین 14 ساعت بیشتر طول می کشد تا غذا را در روده بزرگ جا به جا کنند. زنان همچنین دیواره شکمی منعطف تری دارند تا امکان بارداری فراهم شود ، در حالی که مردان دیواره شکمی سفت و قوی دارند که روده آنها را بهتر در جای خود نگه می دارد.
آیا خوردن نمک به نفخ معده کمک می کند؟
تحقیقات نشان می دهد که به دلیل احتباس آب که حرکت روده را کاهش می دهد، بین مصرف سدیم و نفخ ارتباط وجود دارد. سدیم در غذاهای شور مانند گوشت های پخته شده و دودی ، غذاهای کنسرو شده و سس ها یافت می شود.
در مورد نفخ چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر به طور مکرر نفخ می کنید به پزشک مراجعه کنید ، حتی اگر خیلی اذیت کننده نباشد ، زیرا می تواند نشانه ای از بیماری های دیگر از جمله سرطان تخمدان باشد. اگر مداوم است و یا چیزی غیر عادی مانند باد معده ( بیش از 20 بار در روز ) و نفخ مزمن همراه با درد و ناراحتی را تجربه می کنید ، حتما آن را مورد بررسی یک پزشک متخصص قرار دهید.
IBS ( سندرم روده تحریک پذیر) یکی از علل شایع نفخ است. علائم این سندرم می تواند با سایر بیماری ها مانند بیماری سلیاک و حتی برخی از انواع سرطان ها تلاقی پیدا کند ، بنابراین در صورت داشتن مشکل حتما به پزشک مراجعه کنید. در بیماری سندرم روده تحریک پذیر علائم شما معمولا به مدت 3 ماه ادامه دار می شود و حداقل یک بار در هفته اتفاق می افتد. هنگامی که تشخیص داده شد معمولا به کمک یک متخصص تغذیه و حتی گاهی کمک یک روان درمان گر به مرور برطرف شود.
IBS یک اختلال عملکردی دستگاه گوارش است که با عادات نا منظم روده ( اسهال یا یبوست ) ، نفخ و باد معده مشخص می شود. علت دقیق آن نا شناخته است ، اما استرس ، اختلال در ارتباط روده و مغز، سلامت روان و باکتری های "بد" روده ممکن است عواملی تاثیر گذار باشند.
پزشکان برای تایید این بیماری نمی توانند آزمایشی انجام دهند. آنها معمولا از روی علائم و شرایط بیمار آن را تشخیص می دهند. به تازگی نشان داده شده است که یک رژیم غذایی کم FODMAP می تواند علائم را بهبود بخشد اما به طور موقت . پس بهتر است با یک متخصص تغذیه کار کنید تا مطمئن شوید که می توانید با یک رژیم متعادل بهبود پیدا کنید.
بیشتربخوانید:
توصیه های تغذیهای در مبتلایان به سندرم روده تحریکپذیر
برای جلوگیری یا غلبه بر نفخ معده ، چه تغییراتی در سبک زندگی می نوان ایجاد کرد؟
از مصرف وعده های بزرگ خودداری کنید. ما اغلب بیش از حد غذا می خوریم ، که می تواند منجر به احساس ناراحتی یا انبساط معده شود. به طور منظم مایعات را بنوشید به این معنی که به جای هورت کشیدن مایعات سعی کنید جرعه جرعه بنوشید . از جویدن آدامس خودداری کنید ، 8 ساعت خواب با کیفیت خوب داشته باشید و روزانه فعالیت و تحرک داشته باشید.
برای کمک به شناخت مواردی که باعث نفخ می شود سعی کنید یادداشتی از غذاها و علائم خود بردارید تا در هنگام مراجعه به پزشک به تشخیص بیماری یا علت نفخ شما کمک کند. به طور منظم به توالت بروید ، دفع مدفوع مقدار زیادی از گاز معده شما را از بین می برد. لباس های گشاد بپوشبد تا به قسمت شکم شما فشار وارد نکند. سعی کنید در روز 30 گرم فیبر بخورید و به تدریج و همزمان مصرف آب را افزایش دهید.
برخی از مطالعات نشان می دهد که پروبیوتیک ها ممکن است با افزایش تعداد و انواع باکتری ها در روده به گوارش کمک کنند ، اما شما نباید بیش از 4 هفته آنها را مصرف کنید و اینکه برای همه موثر نیستند.
بیشتربخوانید:
علت نفخ شکم چیست؟
نفخ شکم و کمبود ویتامین D با هم ارتباط دارند؟!