به قلم : دکتر علی نقره کار ؛ فوق تخصص درد ؛ بورد تخصصی آنستزیولوژی و درد
تحریریه زندگی آنلاین : آرتروز، بیماری است که طی آن بافت غضروفی بین مفاصل فرسایش می یابد. با فرسایش و تحلیل رفتن بافت غضروفی، استخوان ها به یکدیگر نزدیک شده و سایش پیدا می کنند و ساییدگی استخوان ها به زانو درد منجر می شود. منشأ این درد معمولاً در قسمت جلو، طرفین و یا پشت کاسه زانو (کشکک) است. در بسیاری از افرادی که دچار زانو درد هستند، جراحی مفصل زانو به دلیل وجود بیماری زمینهای یا مخاطره آمیز بودن جراحی برای فرد، قابل انجام نیست. از این رو این دسته از افراد باید روشهای درمانی نوین و پیشرفتهتر غیر جراحی نظیر تکنیک بلوک عصبی زانو (اعصاب ژنیکولار) را دریافت کنند. ژنیکولار به شاهرگهای مختلف و اعصابی گفته میشود که مواد مغذی مورد نیاز را به داخل زانو منتقل میکنند.
بلوک عصبی ژنیکولار به طور موقت سینگال های عصبی زانو را مسدود میکند. پزشک در بلوک عصبی ژنیکولار، عصب ژنیکولار جانبی فوقانی، عصب ژنیکولار میانی فوقانی و عصب ژنیکولار میانی داخلی را هدف قرار میدهد. بلوک عصبی این اعصاب را بیحس میکند در نتیجه از ارسال سیگنال درد به مغز جلوگیری میشود. هدف از بلوک عصبی ژنیکولار کاهش درد مزمن زانو و کاهش مصرف طولانی مدت مسکن است. پزشکان متخصص با تشخیص و درمان زانو درد از طریق روشهای پیشرفته و کم تهاجمی مانند بلوک عصبی ژنیکولار، همواره به درمان این عارضه در بیماران کمک میکنند.
بیشتربخوانید:
درمان درد سیاتیک
علل ایجاد آرتروز زانو
از علل بروز ایجاد بیماری آرتروز زانو در افراد مختلف میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش سن که شایعترین علت بروز آرتروز است.
افزایش وزن که باعث افزایش فشار روی مفاصل و به خصوص مفاصل زانو میشود.
وراثت
جنسیت
آسیبهای ناشی از فشار مکرر روی زانو مانند داشتن برخی شغلهای خاص که نیاز به انجام فعالیتهای سنگین دارند و باعث فشار روی زانو میشوند.
ورزش بیش از حد و انجام ورزشهایی مانند فوتبال یا تنیس به صورت منظم
سایر بیماریها مانند روماتیسم مفصلی و برخی اختلالات متابولیکی مانند افزایش غیرطبیعی آهن یا تولید بیش از اندازه هورمون رشد
بیشتربخوانید:
با این نوشیدنی ها درد زانو را برای همیشه فراموش کنید
علائم آرتروز زانو
برخی از مهمترین علائم آرتروز زانو عبارتاند از:
سفت و ملتهب شدن مفصل زانو
دشوار شدن خم و راست کردن زانو
درد مفصل زانو پس از بیدار شدن از خواب یا هنگام نشستن و استراحت کردن
احساس درد در مفصل زانو هنگام انجام فعالیتهای شدید
شل شدن در مفصل یا غضروف
احساس ضعف یا خم شدن در زانو
احساس درد در زانو هنگام بارش باران و یا در آب
قرمزی و حساسیت به لمس
صدا دادن زانو و تق تق زانو یا شنیدن صدای سایش زانو
بزرگ شدن مفصل زانو
ورم و آب آوردن زانو
محدودیت حرکتی زانو
بیشتربخوانید:
یک درمان شگفت انگیز برای زانو درد
مزایای نورولویز اعصاب ژنیکولار زانو
بلوک عصب ژنیکولار مزایای متعددی دارد. به طور کلی تمامی افرادی که واجد شرایط دریافت این درمان باشند میتوانند از مزایای زیر در این روش درمانی بهرهمند شوند:
پتانسیل بالای درمان زانو درد در یک جلسه
بهبود عملکردی زانو
احتمال مهار تکانههای عصبی حس عمقی
سرپایی، کم تهاجمی و ایمن بودن روش درمانی
قابلیت مصرف داروی مسکن بیمار بعد از عمل
کم خطر بودن روش درمانی که حداقل عوارض جانبی را دارد.
این روش درمانی برای افرادی که واجد شرایط دریافت جراحی نیستند بسیار مناسب است.
کاربردهای نورولویز اعصاب ژنیکولار زانو
کاربردهای بلوک عصبی زانو (بلوک اعصاب ژنیکولار)بلوک عصبی زانو یا بلوک اعصاب ژنیکولار میتواند در تشخیص و تسکین درد مرتبط با شرایط زیر مؤثر واقع شود:
آرتروز زانو و آرتروز شدید
جراحی ناموفق تعویض کامل یا جزئی مفصل زانو
بیماری دژنراتیو مفصل
درد مزمن زانو در بیمارانی که واجد شرایط جراحی نیستند.
بیشتربخوانید:
اگر زانودرد یا کمردرد دارید این مطلب را بخوانید
کاندیدای مناسب نورولویز اعصاب ژنیکولار زانو
کاندیدای مناسب بلوک عصب زانو یا بلوک اعصاب ژنیکولار، افرادی هستند که دچار زانو درد مزمن هستند و سایر درمانهای محافظه کارانه برای آنها مؤثر نبوده است. این مورد شامل بیمارانی است که:
زانو درد مزمن ناشی از آسیب و صدمات وارده به زانو دارند که نسبت به درمانهای دیگر پاسخ نمیدهد.
به استروئیدها حساسیت دارند یا میخواهند از عوارض جانبی احتمالی تزریق استروئید جلوگیری کنند.
جراحی تعویض کامل یا جزئی مفصل زانو داشتهاند؛ اما زانو درد آنها همچنان بعد از جراحی ادامه دارد.
استئوآرتریت شدیدی دارند که بر تحرک و کیفیت زندگی آنها تأثیر میگذارد.
پس از جراحی تعویض جزئی یا کامل مفصل زانو همچنان زانو درد دارند.
نحوه نورولویز اعصاب ژنیکولار زانو
در مراحل آمادهسازی برای عمل، پوست زانو تمیز و ضدعفونی میشود. نقاط تزریق با یک بیحس کننده موضعی بیحس میشوند. پزشک با استفاده از فلوروسکوپ (نوعی دستگاه اشعه ایکس که تصاویر ویدیوئی را از داخل بدن نشان میدهد) سوزن را با دقت به سمت یکی از اعصاب مورد نظر هدایت میکند. یک داروی بیحس کننده از طریق این سوزن برای بیحس کردن عصب تزریق میشود. پزشک تزریق را در دو محل دیگر تکرار میکند تا سه اعصاب ژنیکولار را بیحس کند. روند تزریق 15 تا 20 دقیقه طول میکشد. شما میتوانید بعد از عمل به تنهایی به منزل بازگردید؛ اما اگر از آرامبخش IV استفاده کرده اید باید از کسی بخواهید شما را تا منزل همراهی کند.
آمادگی قبل از نورولویز اعصاب ژنیکولار زانو
پزشک ابتدا علائم بالینی و سابقه پزشکی شما را بررسی و ارزیابی میکند. جهت دریافت این درمان، شما باید در سلامت کامل باشید و هیچگونه عفونتی در بدنتان وجود نداشته باشد. مصرف هرگونه داروی رقیق کننده یا ضد انعقادی خون نیز باید از ۱ هفته قبل از عمل قطع شود. در صورت وجود حساسیت نسبت به هر دارویی باید پزشک خود را از این امر مطلع کنید. این روش درمانی تحت داروی آرامبخش انجام میشود، به این جهت معده شما باید ۶ ساعت قبل از عمل خالی باشد. پزشک دستورالعملهای خاصی را به شما ارائه میدهد که قبل از عمل باید از آنها پیروی کنید.
مراقبت بعد از نورولویز اعصاب ژنیکولار زانو
برخی افراد در پاهای خود دچار بیحسی میشوند بنابراین در ۲۴ ساعت بعد از درمان باید از رانندگی پرهیز کنند.در دوران نقاهت شما میتوانید حرکت کنید؛ اما بهتر است از فعالیت های سنگین و پرفشار از جمله ورزش یا ایستادنهای طولانی مدت خودداری کنید.ممکن است دچار تورم خفیف، کبودی یا درد در محل تزریق شوید. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بدون نسخه مانند ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم میتوانند به کاهش علائم شما کمک کنند؛ اما این داروها باید طبق دستور پزشک مصرف شوند. شما همچنین میتوانید از یخ برای کاهش تورم استفاده کنید. کمپرس یخ را حدود بیست دقیقه روی ناحیه تزریق قرار دهید.
عوارض نورولویز اعصاب ژنیکولار زانو
خطرات بلوک عصبی ژنیکولار میتواند شامل موارد زیر باشد:
کبودی
افزایش موقت درد در اطراف ناحیه تزریق
عفونت که در برخی موارد برای شما آنتی بیوتیک تجویز میشود.
احتمال خونریزی بسیار کم
در برخی موارد نادر ممکن است درد برطرف نشود.
هزینه نورولویز اعصاب ژنیکولار زانو
هزینه های تزریق بلوک عصبی به نوع و مقدار بلوک عصبی، تصویربرداری، دستمزد پزشک و موقعیت کلینیک بستگی دارد.