زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم : دکتر شهرام سیدی - متخصص ایمونولوژی بالینی و آلرژی

تحریریه زندگی آنلاین : آغاز سال و رسیدن فصل بهار علاوه بر زیبایی‌هایش دردسرهایی هم دارد که یکی از آن‌ها گرده‌افشانی گل‌ها و گیاهان به دلیل رشد و رویش این موجودات می‌باشد. برخی افراد به گیاهان مختلف واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهند، البته در خصوص آلرژی و انواع آن پرسش‌های بسیاری از سوی افراد مطرح می‌شود. در این میان یکی از مسائل مهم‌تری که مطرح می‌شود این است که آیا آلرژی‌ها به گیاهان درمان‌پذیر است یا اینکه صرفاً قابل‌کنترل است.در ادامه همین مقاله درصدد هستیم که از جنبه‌های مختلفی به مبحث آلرژی به گیاهان ورود کنیم و در انتها به درمان این آلرژی نیز خواهیم پرداخت.

بیشتربخوانید:

دلایلی برای انجام "حجامت در فصل بهار" و تضمین سلامتی!

آلرژی چیست؟

آلرژی به واکنش‌هایی گفته می‌شود که بدن در برابر یک سری مواد سمی‌ای که وارد بدن می‌شود از خود بروز می‌دهد.بسیاری از مواد و عللی هستند که باعث می‌شوند بدن واکنش‌هایی را از خود بروز دهد.واکنش‌ها مثل عطسه کردن، ریزش اشک، تورم و االتهاب و … است.در طبیعت گرده‌افشانی گیاهان در فصول خاصی مثل بهار می‌تواند باعث بروز آلرژی در افراد شود.اما در اینجا بحث اصلی ما آلرژی به حشرات و نیز راه درمان آن‌هاست.

 انواع عوامل آلرژی‌زا کدم‌اند؟

عوامل آلرژی‌زا متعدند ولی باید گفت در حالت کلی هر فردی در برابر عاملی خاص حساس است و همه افراد به‌تمامی عوامل آلرژی‌زا واکنش نشان نمی‌دهند. برای مثال برخی از افراد در مقابل عامل خاصی آلرژی پیدا می‌کنند درحالی‌که فرد دیگری هیچ حساسیت خاصی را در مقابل آن عامل ندارد در عوض مسئله دیگری در وی آلرژی‌زا خواهد بود.

 گرده گیاهان درزمانی که درختان گرده‌افشانی می‌کنند.

 انواع قارچ‌ها

 ارتباط باپوست بدن حیوانات

 گزیدن حشرات مختلفی همچون زنبور، مورچه، پشه و …

 بیشتربخوانید:

شایع ترین آلرژی‌های فصل پاییز و راه‌های مقابله با آن

 همه‌چیز درباره آلرژی به گرده گل و گیاه

گرده یا pollen، به پودری بسیار ریز گفته می‌شود که توسط درختان، گل‌ها، علف‌های هرز و… برای بارور کردن سایر گیاهان از همان‌گونه تولید می‌شود. این گرده‌ها یکی از شایع‌ترین علل آلرژی در جهان شناخته می‌شوند. در افرادی که مبتلابه آلرژی به گرده هستند، سیستم ایمنی بدن، به‌اشتباه گرده‌های بی‌ضرر را به‌عنوان یک مزاحم خطرناک شناسایی می‌کند. به همین خاطر واکنش‌هایی مثل عطسه و سرفه در فرد پدیدار می‌شود.

انواع آلرژی به گرده گل و گیاه

به‌طورکلی صدها گونه‌ی گیاهی وجود دارند که با آزاد کردن گرده‌هایشان در هوا، باعث واکنش‌های آلرژیک در بعضی افراد می‌شوند. از اصلی‌ترین مقصران این اتفاق می‌توان موارد زیر را نام برد.

 درختان توس

گرده‌ی درخت توس یکی از شایع‌ترین آلرژی (موادی که باعث تحریک پاسخ ایمنی بدن می‌شوند) های موجود در هوا در فصل بهار شناخته می‌شود. وقتی درختان توس شکوفه می‌دهند، دانه های ریزی به نام گرده را آزاد می‌کنند که توسط باد پراکنده خواهند شد. یک درخت توس به‌تنهایی می‌تواند 5.5 میلیون دانه‌ی گرده تولید کند.

 درختان بلوط

درختان بلوط نیز مانند درختان توس، گرده‌های حساسیت‌زایی را در فصل بهار تولید و آزاد می‌کنند. گرده‌های این درخت به علت وزن بسیار کم، برای مدت طولانی‌تری در هوا باقی خواهد ماند. این موضوع می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک شدیدی در برخی از افراد مبتلابه آلرژی به گرده گل و گیاه شود.

بیشتربخوانید:

مراقبت از پوست در فصل بهار

 چمن

بله درست شنیدید! چمن، یکی از محرک‌های اولیه‌ی حساسیت به گرده، در طول ماه‌های بهار و تابستان است. به‌طورکلی انواع مختلفی چمن در طبیعت وجود دارد که فقط تعداد کمی از آن‌ها، مانند چمن‌های چاودار چندساله، علف برمودا و بلوگرس، قادر به ایجاد واکنش حساسیت و آلرژی هستند.چمن، یکی از محرک‌های اولیه‌ی آلرژی به گرده گل و گیاه، در طول ماه‌های بهار و تابستان است.

 گیاهان ابرو سیا

گیاهان ابرو سیا علف‌های هرزی می‌باشند که بیشترین احتمال ایجاد آلرژی در افراد رادارند. یک بوته از این گیاه می‌تواند نزدیک به 1 میلیارد دانه‌ی گرده تولید کند! گیاهان ابرو سیا در ماه‌های اولیه‌ی پاییز بیشترین فعالیت رادارند. ولی بااین‌حال، بسته به مکان رویش، ابرو سیا ممکن است از اوایل ماه شهریور شروع به پخش گرده خود کند و این کار را تا آخر ماه آذر ادامه دهد.

علائم آلرژی به گرده گل و گیاه

به‌طورکلی علائم آلرژی به گرده گل و گیاه عبارت‌اند از:

 گرفتگی بینی

 فشار های سینوسی، که ممکن است باعث بروز درد صورت شود.

 آبریزش بینی

 چشم خارش‌دار و اشک آمدن از چشم.

 گلودرد

 سرفه

 پوست زیر چشم متورم و مایل به آبی

 کاهش حس چشایی یا بویایی

 افزایش واکنش‌های آسمی

 علل آلرژی به گرده گل و گیاه

همان‌طور که در مقدمه نیز گفته شد، آلرژی به گرده گل و گیاه زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن شما به‌اشتباه گرده‌ها را به‌عنوان یک ماده‌ی خطرناک برای بدن شناسایی کند. در این زمان بدن ماده‌ای به نام هیستامین تولید می‌کند. این ماده واکنش‌های دفاعی مثل سرفه، عطسه، تورم و … را به همراه دارد. این واکنش‌های دفاعی باعث می‌شوند ماده‌ی آلرژی در نظر گرفته‌شده از بدن خارج شود. به‌طورکلی دلیل اصلی این اتفاق مشخص نیست، اما کارشناسان معتقدند که ممکن است ژنتیک در این امر نقش مهمی داشته باشد.

تشخیص حساسیت

یک پزشک معمولی، به‌راحتی می‌تواند آلرژی به گرده گل و گیاه را در شما تشخیص دهد. بااین‌حال توجه کنید ممکن است برای تائید حساسیت در بدن شما به یک متخصص آلرژی برای انجام تست آلرژی ارجاع شوید.

 تست آلرژی

آزمایشاتی که برای تشخیص آلرژی انجام می‌شود شامل مراحل زیر است. از طریق تست‌های مختلف ازجمله تست پریک، آزمایش خون و … می‌توان آلرژی را تشخیص داد. در ابتدا از شما در مورد سابقه‌ی پزشکی و علائمتان سؤال خواهد شد. به‌طور مثال از شما سؤالاتی مثل زمان شروع آلرژی، مدت‌زمان ادامه‌ی آن و یا اینکه آیا همیشه وجود دارند یا در زمان‌های خاصی از سال بهتر یا بدتر می‌شوند، پرسیده خواهد شد. در ادامه از شما یک تست پوستی برای تعیین آلرژی که باعث بروز علائم حساسیت می‌شود گرفته خواهد شد. در طول این تست، آن‌ها نواحی مختلفی از پوست شمارا سوراخ کرده و مقدار کمی از انواع مختلف آلرژی‌های احتمالی را وارد بدنتان می‌کنند. به هر ماده‌ای که حساسیت داشته باشید، در عرض 15 تا 20 دقیقه در محل ورود، دچار قرمزی، تورم و خارش خواهید شد. همچنین امکان دارد که ناحیه‌ای برآمده و گرد ببینید که شبیه کهیر خواهد بود. آزمایش و تست‌های آلرژی را می‌توان از طریق آزمایش خون نیز انجام داد.

درمان آلرژی به گل و گیاه

اگر که شما باوجود انجام اقدامات پیشگیرانه همچنان علائم حساسیت را تجربه می‌کنید، درمان‌هایی وجود دارند که ممکن است کمک‌کننده باشند. ازجمله روش‌های درمان آلرژی به گرده گل و گیاه عبارت‌اند از:

 درمان به‌وسیله‌ی داروها

چندین داروی بدون نسخه در دسترس هستند، که شما می‌توانید برای درمان علائم آلرژی از آن‌ها استفاده کنید.

 آنتی‌هیستامین‌ها. مانند ستیریزین (زیر تک) یا دیفن هیدرامین (بنا دریل)

 داروهای ضد احتقان. مانند سودوافدرین یا oxymetazoline (Afrin)

 داروهای ترکیبی آنتی‌هیستامین و ضد احتقآن‌ها. مانند لوراتادین و فکسوفنادین

درمان به‌وسیله‌ی واکسن‌های آلرژی

اگر دارو برای کاهش علائم آلرژی به گرده گل و گیاه کافی نباشند، ممکن است واکسن‌های آلرژی توصیه شوند. استفاده از واکسن‌های آلرژی نوعی ایمونوتراپی شناخته می‌شوند. در این درمان به شما یک سری آلرژی، تزریق می‌شود. این آلرژی‌های تزریقی پاسخ سیستم ایمنی بدن شمارا اصلاح و به کاهش شدت واکنش‌های آلرژیک کمک می‌کند. توجه کنید مقدار تزریق آلرژی‌ها به بدن شما به‌تدریج در طول زمان افزایش خواهند یافت.

 درمان‌های خانگی

درمان‌های خانگی‌ای که ممکن است در تسکین علائم آلرژی به گرده گل و گیاه کمک‌کننده باشند عبارت‌اند از:

 استفاده از یک بطری فشرده و یا گلدان نتی برای شستشوی گرده از بینی.

 استفاده از داروهای گیاهی، مانند باتربور یا اسپیرولینا.

 درآوردن و شستن لباسی که در بیرون پوشیده می‌شود.

 استفاده از تهویه‌ی مطبوع در خودروها و منازل.