تحریریه زندگی آنلاین : فردی که به حساسیت فصلی مبتلاست یا سابقه ابتلا به آن را دارد، باید تا میتواند دور ادویهها، غذاهای تند، بودار، خوراکیهای فرآوریشده (مانند سوسیس، کالباس و...) و غذاهای سرخکردنی را خط بکشد. آلرژی واكنش افراطی سیستم ایمنی بدن به عوامل مختلف و مادهای است که بهطور طبیعی بیضرر است. موادی مثل گرده گیاهان، برخی داروها، مو و پشم و پر حیوانات، گردوغبار هوا، بعضی غذاها و نیش حشرات. این مواد آلرژیزا باعث میشوند که سیستم ایمنی بدن، بیش از حد فعال شود و علائم حساسیت را در بدن ایجاد کند. آلرژیهای فصلی، یکی از انواع شایع آلرژیهاست. حساسیت فصلی یکی از مشکلاتی است که برخی از افراد در فصل بهار و پاییز به آن مبتلا میشوند. ژنتیک از مؤثرترین عوامل ابتلا به حساسیت است. به عبارت سادهتر، اگر یکی از والدین به هر نوعی از آلرژی مبتلا باشد، ابتلای یک فرزند از ۳ فرزندش به این بیماری دور از انتظار نخواهد بود. درصورتیکه هر دو والد به حساسیت مبتلا باشند، احتمال ابتلای ۷ فرزند از ۱۰ فرزند آنها به این مشکل وجود دارد. علائم آلرژی شامل آبریزش بینی، ریزش اشك، سرفه، عطسه و اشکال در تنفس، گرفتگی بینی، عطسه، خارش و تورم پوست، پوست خشک و قرمز و حتی بروز جوشهای پوستی است که بستگی به واکنش افراد نسبت به آن ماده آلرژیزای خاص دارد. هر چقدر تماس فرد با ماده آلرژیزا بیشتر باشد، بیشتر احتمال دارد که نسبت به آن حساسیت نشان دهد. حساسیت فصلی در چشم موجب ورم ملتحمه، قرمزی، تورم و اشک ریزش و حساسیت به نور، در دستگاه تنفسی فوقانی باعث گرفتگی، خارش و آبریزش بینی و در دستگاه تحتانی تنفسی موجب سرفه، احساس کمبود هوا خس خس، تنگی نفس و در بینی احساس خارش در بینی و گلو، سقف دهان و گوشها، کاهش تمرکز و احساس ناخوشى و خستگی و عصبی شدن میشود.
بیشتربخوانید:
خارش و آلرژی شدید؛ ارمغان مصرف ۹ ماده غذایی
آلرژی به بادمجان ؛ از علت تا درمان
علائم آلرژی
علائم بینی: آبریزش بینی، گرفتگی بینی، عطسههای مکرر و خارش بینی
علائم چشمی: خارش چشم، قرمزی، تورم، اشکریزی و حساسیت به نور
علائم تنفسی: احساس کمبود هوا و تنفس همراه با صدای خس خس
علائم عمومی در بدن: خستگی و عصبی شدن
شایعترین علامت در این بیماران عطسههای مکرر است که برای مدت طولانی گریبان گیر این افراد میشود. علاوه بر آن، گرفتگی بینی و آبریزش بینی نیز از دیگر علائم این بیماری است. این بیماری، جزء بیماریهای شایع به شمار میرود. همچنین این بیماری با آسم نیز همراهی دارد و مواردی که فرد در آن به هر دو بیماری مبتلا است کم نیست. اگرچه هنوز علت اینکه چرا آلرژی در برخی افراد بیشتر شایع است، معلوم نیست، ولی استعداد ابتلا به آلرژی (واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن) معمولاً در افراد بعضی از خانوادهها بیشتر است. هیچ کسی با بیماری آلرژی متولد نمیشود، ولی زمینه ابتلا به آن، ارثی است. آلرژیها معمولاً در دوران کودکی شروع میشوند، ولی ممکن است در هر سن دیگری هم آغاز شوند. میزان حساسیتها با افزایش سن کاهش مییابد، ولی ممکن است بعدها مجدداً عود کند. با دوری از مواد آلرژیزا و مصرف منظم داروها تحت نظر پزشک، میتوان آلرژی را کنترل و درمان کرد.
بیشتربخوانید:
سیتریزین را چه موقع باید استفاده کنیم؟ + عوارض
توصیههای مراقبت از خود:
هنگامیکه میزان گرده گیاهان در هوا زیاد است، از منزل خارج نشوید که اغلب در بعدازظهرهای خشک و خنک اینگونه است، ولی میزان این گردهها در هوای سرد و مرطوب (بعد از باران) بهطور عجیبی کاهش مییابد.
هنگام راه رفتن بر روی چمنزار و انبوه برگهای ریخته شده از درختان به صورتتان ماسک بزنید، زیرا در این حالت، گرده گیاهان و اسپور قارچها در هوا زیادند.
هنگام رانندگی، تهویه ماشین را روشن کنید تا مانع از ورود هوای بیرون به داخل ماشین که مملو از مواد آلرژی زاست شود.
مواقعی که در اطراف شهر هستید، پنجرههای ماشین را ببندید. زمانی كه در فضاهای بستهای مانند خودروها قرار دارید باید شیشهها را بهطور كامل بالا بیاورید تا کمتر در معرض گردهها قرار بگیرید.
اگر نسبت به حیوانات آلرژی دارید، آنها را داخل اتاق نیاورید و هنگام دست زدن به آنها ماسک بزنید، یا اینکه در کل، حیوانی در منزل نگه ندارید.
اگر نسبت به گردوغبار حساسیت دارید، کف اتاقها را با جاروبرقی جارو بزنید و با دستمال مرطوب، گردوخاک وسایل را پاک کنید.
اگر كولرتان آبی است حتماً باید هر سال پوشال آن را عوض كنید، زیرا رشد قارچها در پوشال و تنفس آن موجب تشدید آلرژی میشود، اگر از كولر آبی استفاده میکنید احتمالاً به سرما آلرژی دارید، بهترین راه پیشگیری این است كه در معرض باد مستقیم كولر قرار نگیرید، استفاده از آنتیهیستامین نیز مفید است.
شستوشوی بینی با سرم نمكی به باز ماندن راههای هوایی كمك زیادی میکند، استفاده از درمان موضعی اسپریهای بینی بسیار كمك کننده است، 2 هفته قبل از شروع علائم با كمك درمان كم عارضه و کمهزینهی اسپری (کلرید سدیم)، میتوانید از بروز علائم پیشگیری كنید.
اگر میتوانید باید محل زندگیتان را تغییر دهید، در غیر اینصورت باید از ماسك فیلتر دار استفاده كنید.
افرادی كه دچار خلط گلو هستند و مكرراً احساس صاف كردن صدا دارند و احساس وجود خلط میکنند، اغلب هیچ مشكلی در ریه و سینوس ندارند و مشكل اصلی برگشت اسید معده است كه معمولاً با پرهیز غذایی و تغییر زمان خوردن و خوابیدن مشكلات به حداقل میرسد.
در این مورد اگر با مراجعه به پزشك حاذق علائم سینوزیت، آلرژی و علائم ریوی رد شد، بیمار احتمالاً دچار رفلاكس اسید معده به مری است، باید غذای كم حجم و كم چرب استفاده كند، چای كمرنگ بخورد و مصرف مواد غذایی كه حاوی مواد رنگی و افزودنی و نگهدارنده است مانند سوسیس، كالباس، سس و نوشابه را محدود كند و 2 ساعت قبل از خواب چیزی نخورد، هنگام خواب هم از ناحیه كمر به بالا شیب داشته باشد، با مصرف كوتاه مدت داروی آنتی اسید خلط و بوی دهان هم برطرف میشود. البته باید ابتدا بررسی شود در صورت تشخیص رفلاكس از این درمانها كمك بگیرد.
از تهویه کنندههای هوا و فیلترها استفاده کنید. در فصل آلرژی پنجرهها را ببندید و دستگاه تهویه را روشن کنید. در فضای خیلی مرطوب با استفاده از دستگاه رطوبت زدا هوا را خشک نگه دارید چون رطوبت زیاد باعث رشد هاگها و قارچها میشود و آلرژی را تشدید میکند.
به جای فرش و قالی از کف پوش استفاده کنید. قالیها محل تجمع گردوغبار و گردهها و سایر عوامل آلرژیزا هستند. کارهای باغ داری و گل کاری را به زمان پس از گردهافشانی و بعد از پایان فصل آلرژی موکول کنید.
درصورتیکه مىدانید به چه گرده گیاهى حساس هستید سعى کنید در فصل گردهافشانی آن گیاه از رفتن به محلهای رویش آن گیاه خوددارى کنید. از عینکهای آفتابى براى جلوگیرى از وارد شدن گردهها به چشمهایتان استفاده کنید.
اگر در محل زندگیتان گردههاى گیاهى در فضا پراکنده مىشوند، درها و پنجرههاى اتاق خوابتان را در وسط صبح (حدود ساعت ۱۰) و ابتداى غروب (حدود ساعت ۷) بسته نگه دارید چرا که معمولاً در این ساعتها اوج گردهافشانی گیاهى صورت میگیرد.
براى درمان علائم از قرصهای آنتیهیستامین و اسپریهاى ضد التهابى بینى استفاده مىشود. اسپرىها یا قطرههاى بینى ضد التهاب، با کاهش تورم پوشش درون بینى گرفتگى بینى را برطرف مىکنند. اسپرىها یا قطرههاى بینى ضد آلرژى با پوشش بینى و چشم مانع اثر عامل آلرژیزا مىشوند.
بیشتربخوانید:
آشنایی با قرص متوهگزال و عوارض آن
همچنین در موارد مقاوم از اسپریهای بینی استفاده میشود که با جلوگیری از آزاد شدن هیستامین در بدن از بروز علائم آلرژی ممانعت میکند. اگر گرفتگى بینى باعث ناراحتى چندانى نشود، قرص یا اسپرىهاى ضداحتقان خیلى مفید نیستند.
نوشیدن مایعات عوارض حساسیتهای تنفسی فصلی را کاهش میدهد. رئیس مرکز بهداشت استان مرکزی گفت: نوشیدن زیاد مایعات در کاهش عوارض حساسیتهای تنفسی فصلی و آثار آلرژی مؤثر است. نوشیدن مایعات فراوان میزان ترشحات تنفسی حساسیت را رقیق کرده و عامل حساسیتزا اثر کمتری بر بدن میگذارد.
نگهداری گلدانهای کوچک در فضای منزل، پر پرندگان خانگی و نگهداری حیواناتی مانند جوجه، اردک، گربه، سگ و غیره در محیط زندگی افراد حساس به مواد آلرژیزا را با مشکل مواجه میکند.
مهمترین راه برای درمان یا کنترل حساسیتهای فصلی، از بین بردن عامل ایجادکننده حساسیت است. اگر واکنشهای آلرژیک و ایمونولوژیک بیش از حد طبیعی، خفیف یا حتی متوسط باشند ممکن است برای درمان آن به استفاده از داروهای مختلف نیاز نباشد. یعنی متخصص برای سرکوب سیستم ایمنی برای مدتی کوتاه و از بین بردن عوارض حساسیت، دارو تجویز میکند.
مصرف مکملهای غذایی مختلف از جمله مکمل آهن، روی، کلسیم یا... نمیتواند باعث درمان یا حتی کنترل کامل آلرژیهای فصلی شود. البته ممکن است برخی از مواد غذایی بتوانند در تشدید یا تخفیف علائم حساسیت مؤثر باشند اما هیچکدام از خوراکیها و عناصر نمیتوانند کاملاً باعث از بین رفتن این بیماری شوند. از طرف دیگر ما نمیتوانیم خوراکی خاصی را معرفی کنیم و بگوییم که همه افراد مبتلا به حساسیت میتوانند با حذف آن، بیماری خود را سرکوب کنند چون ممکن است نوع حساسیت به مواد غذایی از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
فردی که به حساسیت فصلی مبتلاست یا سابقه ابتلا به آن را دارد، باید تا میتواند دور ادویهها، غذاهای تند، بودار، خوراکیهای فرآوریشده (مانند سوسیس، کالباس و...) و غذاهای سرخکردنی را خط بکشد.
البته به یاد داشته باشید که این غذاها اصلاً نمیتوانند عامل اولیه ابتلا به حساسیت فصلی باشند و مصرف آنها ممکن است فقط شرایط فرد مبتلا به حساسیت را بدتر و علائم حساسیتش را شدیدتر کند.
بین خوراکیهای مختلف، مصرف میوهها و سبزیهای تازه و آب میتواند کمی عوارض حساسیت فصلی را کاهش دهد.
ممکن است مصرف برخی میوهها مانند کیوی یا برخی از صیفیها مانند بادمجان یا گوجهفرنگی باعث تشدید واکنشهای آلرژیک شود. البته این موضوع به حساسیتهای فردی هم مربوط است. یعنی گاهی برخی مبتلایان به حساسیت فصلی اصلاً به میوه یا صیفیهایی که نام بردیم، حساسیت نداشته باشند یا برخی مبتلایان به میوههای بیشتری واکنش نشان دهند.
آزمونهای حذف مواد غذایی از سادهترین راههای کنترل و درمان حساسیت فصلی در افرادی است که برای اولینبار به این بیماری مبتلا شدهاند. یعنی این افراد باید هر روز یکی از خوراکیهای فصلی موجود در برنامه غذاییشان را حذف کنند تا به نتیجه موردنظر که همان شناسایی خوراکی آلرژن است، دست پیدا کنند.
اگر فردی برای اولینبار غذاهای دریایی مانند ماهی یا میگو مصرف کند یا پس از سالها این غذاها را بخورد، ممکن است به آنها حساسیت نشان دهد یا علائم حساسیت او شدیدتر شود، بنابراین این گروه از افراد باید ماهی یا میگو را برای مدتی از برنامه غذاییشان حذف کنند تا شرایطشان بهبود یابد.
10 قانون ضد آلرژی
1 - استفاده از رژیم غذایی محتوی ویتامینهای گروه C، B و K
2- اجتناب از غذاهایی که دارای "رایحههای طبیعی" هستند. در میان موادی که در این گروه جای میگیرند میتوان به عسل و گرده گلها اشاره کرد.
3- عدم استفاده از دارو بدون مشورت با پزشک. افرادی که از آلرژی رنج میبرند بیش از دیگران به داروهای شیمیایی حساس هستند.
4 عدم استعمال دخانیات و دوری جستن از محیطهای ویژه افراد سیگاری، چرا که مخاطهای بینی و چشم میتوانند تحریک شوند.
5 خوابیدن حداقل 8 ساعت در شب
6- تغذیه مناسب
7- استراحت و دور شدن از کار حداقل به مدت یک ربع ساعت در زمانی که فرد احساس خستگی میکند.
8- انجام فعالیتهای فیزیکی هفتگی
9- رسیدگی به کارهای شخصی در اوقات فراغت
10- عدم مبارزه با احساسات شخصی و بروز دادن احساسات در برقراری ارتباط با دیگران. در حقیقت احساسات سرکوب شده، استرسهای روحی و جسمی، زندگی بینظم و.. فاکتورهایی هستند که سیستم ایمنی را خلع سلاح میکنند و موجب نفوذ بیشتر آلرژی میشوند.