دکتر محمد کاظم قویدل؛ بورد تخصصی قلب و عروق از دانشگاه تهران، مدرس و عضو انجمن علمی پزشکی لیزر ایران
همانطور که موجودات زنده با نیاز به آب وهوا زنده‌اند، این نکته نیز قابل توجه می‌باشد که نور نیز یکی از عوامل مهم برای رشد و حیات موجودات می‌باشد.
کاربرد لیزر، در اکثر بیماری‌ها، تا به حال با موفقیت‌های چشمگیری همراه بوده است، که می‌توان استفاده از آن را در سیستم قلب و عروق و عوامل خطر آفرین مربوط به تنگی عروق قلب، نظیر فشارخون، چربی بالا، و بیماری قند را به فال نیک گرفته و اثرات مفید آن را قابل توجه دانست.
لیزر تراپی مبحثی بسیار جدید ونوآورانه است، که متخصصان بسیاری را به تفکر وا داشته و تحقیقات گسترده‌ای در این زمینه انجام شده است، که در پاره‌ای از موارد حتی به عنوان یک دست آورد بدیع در استفاده از لیزر مطرح شده است. در این مقاله سعی شده است که در مورد لیزرهای کم توان در بیماری‌های قلب و عروق سخن به عمل آوریم.
درحال حاضر بیشترین نوع لیزری که به کار می‌رود لیزرهای داخل وریدی و لیزرهای ترانس کوتانؤس (جلدی) و اخیراً از نوع ترانس اوزوفاژیال (مری) می‌باشد.
تابش لیزر به خون
تابش لیزر به خون (روش فتو هموتراپی) در درمان بیماری‌های مختلف به کار می‌رود.
به طور کلی تابش لیزر کم توان به خون به دو روش انجام می‌شود:
در روش اول (روش داخل وریدی)، لیزر به وسیله یک فیبر نوری به داخل رگ وارد شده وخون را به طور مستقیم تحت تأثیر قرار می‌دهد.
در روش دوم، لیزر از طریق پوست بر روی رگ تابانده می‌شود وبه این ترتیب خون داخل رگ، مورد تابش پرتو لیزر قرار می‌گیرد.
تابش مستقیم داخل وریدی (لیزر تراپی داخل وریدی)، همانند تابش به خون از طریق پوست (به وسیله نور قرمز و مادون قرمز) به کار گرفته می‌شود.
بر خلاف مکانیسم درمانی لیزر تراپی موضعی مکانیسم تاثیرات درمانی فتو هموتراپی، بیشتر بهبود سیستمیک است تا تاثیرات موضعی و این روش، موجب بهبود وضعیت سیستم‌های گردش خون، تنفس، ایمنی ودیگر سیستم‌های بدن بیمار می‌شود.
تابش لیزر به خون به روش داخل وریدی
برخی از محققین تاثیرهای درمانی این شیوه را بسیار گسترده وچشمگیر می‌دانند. و تأثیر برخواص خون و تغییردر میکروسیرکولاسیون، نرمال سازی پارامترهای هور مونال سیستم ایمنی وترمیم سلولی را از جمله نتایج آن به شمار می‌آورند.
لیزر هلیم-نیونِِ با طول موج 8 /632 نانومتر به میزان گسترده‌ای در لیزر تراپی داخل وریدی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
لیرز تراپی داخل وریدی برای تحریک سلولی کاهش درد، کاهش آلرژی، تنظیم سیستم ایمنی، آنتی توکسیک، گشادی عروق، ضد آریتمی، ضد باکتری، آنتی هیپوکسمی، ازبین بردن اسپاسم و التهاب بکار می‌رود که البته برخی از این موارد در مراحل تحقیقاتی می‌باشند.
لیزر تراپی داخل وریدی باعث افزایش غلظت آنتی بیوتیک در محل التهاب می‌شود که این مسئله به دنبال افزایش میکروسیر کولاسیون در محل التهاب روی می‌دهد و در نهایت سبب عادی شدن فعالیت عملکردیو مورفولوژی ناحیه می‌شود.
تابش لیزر به خون از طریق پوست
به کار بردن روش ساده و غیرتهاجمی تابش لیزرهای قرمز و مادون قرمز از طریق پوست، تنها پس از توسعه و تولید لیزرهای نیمه هادی امکان‌پذیر شد.
برای کار معمولاً از طول موج‌های قرمز (٣٧٠-٣٦٠) ویا مادون قرمزنزدیک (١٣٠٠-٨٠٠) نانومتر استفاده می‌شود.
در روش تابش لیزر به خون از طریق پوست، نور لیزر از طریق نقاط خاصی از پوست به وریدها و یا شریان‌های بزرگ تابانده می‌شود.
بررسی‌های اخیر نشان می دهدکه لیزرتراپی از طریق پوست می‌تواند آثاری مشابه لیزر تراپی داخل وریدی داشته باشد.
این شیوه بخصوص در کودکان بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. پوست و بافت زیر پوست، نفوذ پذیری نسبتاً بالایی در برابر طیف طیف قرمز و مادون قرمز دارند.
با این وجود، تأثیر تابش لیزراز طریق پوست به خون به وسیله لیزر٢٠میلی وات، معادل لیزرتراپی داخل وریدی با لیزر ١ میلی وات است.
در مقابل، تابش لیزر از طریق پوست، بدون درد و غیر تهاجمی می‌باشد.
در تابش لیزر به پوست عواملی که در مسیر تابش لیزر به خون وجود دارند نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند که از آن جمله می‌توان سلول‌های پوست و دیواره عروق نام برد.
تابش لیزر به خون با نور آبی
کاست و همکارانش در سال ١٩٨٦ تابش لیزر به خون با نور آبی غیر همدوس و دارای طیف باریک را برای افراد دچار ایسکیمی قلب و افزایش فشارخون پیشنهاد کردند.
آن‌ها متوجه کاهش LDL وسطح کلسترول خون شدند. مطالعات بعدی نتایج درمانی وسیع تابش نورآبی را به خون تاکید کرد.
در تحقیقی که توسط کارانداشف و همکارانش در سال‌های ٢٠٠٠-١٩٩٦ که به صورت تابش لیزر بر روی خونی که از بدن خارج کرده بودند، صورت گرفت، کاهش ویسکوزیته خون و همچنین پلاسما بلافاصله بعد از تزریق آن مشاهده شد.
همه این موارد در تثبیت میکروسیرکولاسیون و جریان خون تأثیر مثبتی دارند. تغییر ویسکوزیته و هماتوکریت به دنبال انتقال آب میان بافتی به داخل عروق وکاهش غلظت پروتئین‌ها با وزن مولکولی بالا اتفاق می افتد.
در این روش ویسکوزیته خون پس از درمان نسبت به پیش از درمان همواره کمتر است. همچنین کاهش غلظت کلسترول، تری گلیسیرید، لیپوپروتئین هاو گلوکز نیز مشاهده می‌شود.
فتو تراپی به ویسله نور آبی به سلول‌ها آسیبی نمی‌زند، اما افت غلظت لیپیدهای آتروژن گلوکز وبیلی روبین را موجب می‌شود.
در تحقیقات انجام شده روی یک بیمار آسمی، تزریق خون تحت تابش قرارگرفته با نور آبی، باعث تحریک سیستم ایمنی شد.
همچنین مشاهده شده است که بلافاصله بعد از تزریق خون تابش دیده، پارامترهای تنفسی بهتر شده و تاثیرات درمانی داروها افزایش داشته‌اند.
پیش بینی می‌شود که در آینده‌ای نزدیک، تابش نور آبی به خون بسیار بیشتر از امروز مورد استفاده قرار گیرد.
بیشتر بخوانید:
لیزر چاقوی دو لبه
عوارض لیزر برای موهای زائد
لیزر موی زاید چه وقت و چگونه انجام شود؟
معجزه لیزر در درمان بیماری ها
