دانستنی های پزشكی
کشف مکانیزم هورمون ضدچاقی در مغز
دانشمندان آمریکایی در بررسیهای خود موفق شدند مکانیزم نورولوژیکی هورمون ضدچاقی را در مغز شناسایی کنند. لپتین یا هورمون ضد چاقی قادر است در مغز از چاقی پیشگیری کند. تاکنون مکانیزم دقیق نورولوژیکی این پدیده ناشناخته بود اما اکنون گروهی از پژوهشگران مدرسه پزشکیهاروارد موفق شدند این مکانیزم را شناسایی کنند. این محققان در این خصوص توضیح دادند: «لپتین هورمونی مخفی است که در سلولهای چربی مخفی میشود و برای اجتناب از دریافت غذا بر روی گیرندههای ویژه حاضر در مغز عمل میکند.
تاکنون آگاهی کمی درباره نورونهای حساس به این هورمون در اختیار بود». نتایج این تحقیقات که میتواند در ارائه درمانهای مربوط به کنترل چاقی مفید باشد نشان میدهد که نورونهای POMC نقش مهمی در سرکوب اشتها دارند. هرچند بسیاری از نورونهای POMC گیرندههای لپتین را بیان میکنند، باوجود این به نظر نمی رسد که عملکرد مستقیم این هورمون بر روی این نورونها نقش مهمی در مکانیزمهای تنظیم وزن داشته باشد بنابراین نورونهای دیگری در عملکرد ضدچاقی لپتین حضور دارند. این محققان دریافتند که کاهش سطح لپتین برای مثال در زمان گرسنگی موجب افزایش فعالیت گروه دیگری از نورونها با عنوان نورونهای GABA میشود. این تحقیقات نشان داد که GABA یا نورونهای گلوتامیت، در اثرات ضدچاقی لپتین همانند یک میانجی رفتار میکنند. براساس گزارشCBS24، این نورونها در کار با نورونهای POMC اثرات ضدچاقی را تسهیل میکنند و تنظیم غیرمستقیم POMC در مغز توسط لپتین نشان میدهد که نورونهای POMC نقش مهمی در کنترل جرم بدن ایفا میکنند.
«بوتاکس» موثرترین شیوه درمان تعریق بیش از حد
یک متخصص پوست و مو گفت: از میان راهکارهای درمانی رایج برای کنترل تعریق بیش از حد کف دست، پا و زیر بغل، تزریق بوتاکس تاثیرگذار و قابل اطمینانتر است. دکتر رقیه شمس الدینی با بیان اینکه تعریق بیش از حد یاهایپرهیدروزیس، بیماری شایعی است که معمولا کف دست، کف پا و زیر بغل را درگیر میکند، اظهار کرد: تعریق در زمان انجام فعالیتهای روزانه، تحریکات عاطفی و هیجانی تشدید میشود و فرد را در انجام فعالیتهای روزمرهاش دچار مشکل میکند. وی اضافه کرد: سیر این بیماری مزمن و عودکننده است و برخلاف باور عموم که تصور میکنند میزان تعریق با افزایش سن تخفیف پیدا میکند، این گونه نیست مگر آن که فرد درمان شود.دکتر شمس الدینی، درمانهایپرهیدروزیس را مرحلهای دانست و بیان کرد: در ابتدا درمانهای کم هزینه و سبکتر آغاز و در ادامه درمانهای سیستمیک و دارویی چون آتروپین به کار گرفته میشوند.
وی درباره درمان دارویی تعریق بیش از حد توضیح داد: دارویی چون آتروپین برای برخی موارد موثر است اما به گونهای نیست که برای بیمار کاملا رضایت بخش باشد و با عوارضی چون خشکی دهان، کاهش اشک و کاهش ترشحات بدن همراه است و برای مدت طولانی تجویز نمیشود. این متخصص پوست و مو، استفاده از دئودورانتها را برای بهبودهایپرهیدروزیس زیربغل چندان موثر ندانست و افزود: گام بعدی درمان سیستمیک، استفاده از داروهای موضعی نظیر آلومینیوم کلراید است که باید چندین شب پشت سر هم و به صورت پانسمان بسته استفاده شود. پس از استفاده از این محلول در چندین شب متوالی، توصیه میکنیم بیمار هفتهای 2 یا 3 روز از این دارو استفاده کند تا شدت تعریق کنترل شود. دکتر شمس الدینی از دیگر راهکارهای درمان این عارضه را روش جدید «یونتوفورزیس» عنوان و در توضیح آن ذکر کرد: در این روش جریان الکتریسیته به کمک دستگاهی از آب عبور داده میشود و فرد کف دست و یا پای خود را هفتهای 2 یا 3 مرتبه و به مدت 15 دقیقه در این آب قرار میدهد و این گونه میزان تعریق کاهش مییابد اما این روش دائمی نیست. وی اضافه کرد: یونتوفورزیس عارضه بخصوصی ندارد، تنها سوزش مختصری در این نواحی احساس میشود که آن هم موقتی است. این متخصص پوست و مو، در ادامه بوتاکس را جزو درمانهایی که به تازگی مورد استفاده قرار گرفته و طرفداران بسیاری نیز پیدا کرده، دانست و در این باره توضیح داد: سم بوتولینیوم یک واسطه عصبی را که علت اصلی تعریق است مهار میكند.
درمان بیماری چشم با سلول های بنیادی جنینی
در تلاش برای مهار پتانسیل سلولهای بنیادی جنینی، جراحان كالیفرنیایی به پیوند سلولهای شبكیه آزمایشگاهی در چشمان دو بیمار مبتلا به دژنراسیون ماكولا پرداختند. سلولهای شبكیه پیوندی، از سلولهای بنیادی جنینی در آزمایشگاه كشت شده بودند. سال گذشته یك شركت بیوفناوری دیگر موسوم به «گرون(Geron)» یك درمان آزمایشی را با استفاده از سلولهای بنیادی برای درمان آسیب ستون فقرات آغاز كرد.
این درمان شبكیه در دانشگاه كالیفرنیا انجام شد اما علم آن از یك موسسه فناوری پیشرفته سلولی در ماساچوست برآمده بود كه اخیرا تاییدیه خود را برای اجرای درمان سلولهای اپیتلیال رنگدانهای شبکیه كه در اثر دژنراسیون ماكولا از بین رفته بودند، از اداره مواد غذایی و دارویی آمریكا دریافت كرده است. برای انجام این كار، این شركت به پرورش سلولهای جدید شبكیه آزمایشگاهی از سلولهای بنیادی جنینی پرداخته و سپس آنها را مستقیما در شبكیه پیوند زدهاند. محققان امیدوارند با این كار بتوانند بیماری را ریشهیابی كرده و روند انحطاط را متوقف كنند.
شكلات از آب میوهها سالمتر است
گروهی از كارشناسان تغذیه درآمریكا میگویند شكلات از بسیاری از آب میوهها سالمتر است و به نوبه خود یك خوراكی فوق العاده است.این خوردنی مفید منبع غنی از آنتیاكسیدانها و تركیباتی است كه به پیشگیری از آسیبدیدگی سلولهای بدن كمك میكنند.متخصصان مركز تغذیه و سلامت هرشی در آمریكا دریافتهاند كه پودر شكلات تلخ حاوی مقادیر بیشتری از آنتیاكسیدانها و پلی فنولها است و بنابراین میتواند ما را در برابر سرطان و بیماریهای قلبی – عروقی محافظت كند.به گزارش روزنامه تلگراف، این متخصصان خواص شكلات تلخ، كاكائو و شكلات داغ را با انواع مختلفی از آب میوهها مقایسه كرده و متوجه شدند كه كاكائو و شكلات تلخ مقادیر زیادی از تركیبات مفید آنتی اكسیدانی و فلاوونول را دارا هستند و بنابراین برای بدن مفیدترند. این آزمایشات به طور مفصل در مجله «مركز شیمی» به چاپ رسیده است.
آلودگی هوا، فعالیتهای مغزی را تغییر می دهد
دود اگزوز وسایل نقلیه و سایر آلایندهای هوایی میتوانند روی تواناییهای ذهنی و خلق و خوی افراد تاثیر آشكار بگذارند و موجب تغییرات مغزی شوند. گروهی از كارشناسان سلامت در استرالیا و آمریكا هشدار دادند تماس طولانی مدت با آلودگی هوا میتواند تاثیرات مضری روی سیستم اعصاب مركزی داشته باشد. این پیامد حاصل رشد سریع اقتصادهای صنعتی بویژه در كشورهایی مثل چین و هند است.دكتر لائورا فونكن از متخصصان دانشگاه ایالتی اوهایو در این باره گفت: به نظر میرسد كه آلایندهها میتوانند موجب بروز التهاب و تغییرات ویژگیهای ریخت شناسی در اعصاب هیپوكامپ در مغز شوند.
مصرف مرغ از آلزایمر جلوگیری میكند
یك كارشناس ارشد تغذیه گفت: مصرف گوشت مرغ از بروز آلزایمر در دوره میانسالی جلوگیری میكند.امیر عباس حبیبی افزود: گوشت مرغ به دلیل دارا بودن ویتامین b3 تاثیر فراوانی در مختل كردن بیماریهای مغز و اعصاب دارد و مصرف آن از روند رشد این بیماریها با بالاتر رفتن سن، پیشگیری میكند.وی با بیان اینكه، در میان گروه گوشت سفید، مرغ حاوی منابع غنی سرشاز از فسفر و آهن و اسید آمینه است، اظهار داشت: مصرف این نوع گوشت در بهبود بیماریهایی از جمله آسم، تشنج، فشار خون، ضعف اعصاب و بی خوابی بسیار مفید است.حبیبی به افراد به ویژه میانسالان توصیه كرد، در هفته سه مرتبه از مرغ استفاده كنند و میتوان این گوشت را با ذائقههای مختلف غذایی طبخ كرد.این كارشناس ارشد تغذیه خاطرنشان كرد: چربیها و پوست مرغ، سرطان زا است و باید پیش از مصرف كاملا پاكسازی شود.
نوشیدنیهای گرم در برابر باکتری ها مقاومند
پژوهشگران اعلام کردند: نوشیدن قهوه و چای داغ بدن را در مقابل باکتریهای خطرناک مقاوم میکند.تحقیقات پژوهشگران دانشگاه پزشکی کارولینای جنوبی در چارلزستون نشان میدهد، نوشیدن نوشیدنیهای گرم خطر لانه گزینی باکتریهای استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین را در بدن کاهش میدهد.به گفته اریک ماتسون سرپرست محققان، ترکیباتی در چای و عصارههای گرفته شده از چای وجود دارد که خواص ضد میکروبی دارد.
این ترکیبات از لانه گزینی باکتریهای استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متیسیلین جلوگیری و آنها را تضعیف میکنند.باکتریهای استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متیسیلین باکتریهایی هستند که در برابر بیشتر داروها مقاوماند.این باکتریها همچنین عامل اصلی بسیاری از بیماریهای مزمن عفونی در بدن هستند.
بیماران قلبی عروقی و دیابتیها از مصرف زیاد تخممرغ پرهیز كنند
یك متخصص علوم تغذیه گفت: بیماران مبتلا به بیماریهای اختلال در كلسترول، بیماریهای قلبی- عروقی و دیابت باید از مصرف بیش از حد تخممرغ به دلیل چربی موجود در آن پرهیز كنند.حسن مظفری گفت: تخم مرغ یك منبع پروتئینی خوب است كه میتواند كالری مورد نیاز بدن را تامین كند.وی با اشاره به چربی موجود در زده تخممرغ، مصرف بیش از حد این ماده غذایی را مضر دانست و تاكید كرد: مبتلایان به بیماریهای قلبی - عروقی و اختلال در كلسترول و دیابت، باید در مصرف تخم مرغ محتاطانه عمل كنند.
این بیماران باید مصرف تخم مرغ را به یك تا 2 مرتبه در هفته كاهش دهند.مظفری توصیه كرد: از آنجا كه ماده غذایی تخم مرغ بهترین غذا به منظور آغاز تغذیه تكمیلی كودك است، بنابراین والدین باید تغذیه تكمیلی كودك پس از شش ماهگی را با زرده تخممرغ كه انرژی بدن كودك را فراهم میكند، آغاز كنند. اما باید توجه داشت كه سفیده تخم مرغ محرك و آلرژی زاست.وی بهترین شكل مصرف تخم مرغ را روش آبپز عنوان كرد و ضمن توصیه به اجتناب از مصرف تخم مرغ عسلی به ویژه برای كودكان، گفت: تخم مرغ باید به صورت كاملا پخته مصرف شود؛ چرا كه هضم تخم مرغ پخته در بدن آسانتر انجام میشود.این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی یزد گفت: بعضا در تخم مرغهای آبپز شده، رنگ سیاه متمایل به سبز در بین زرده و سفیده قابل مشاهده است كه این امر به دلیل تركیبات آهنموجود در این ماده غذایی است و به دلیل آب پز شدن زیاد ایجاد میشود و هیچ مشكلی برای مصرف آن وجود ندارد.وی پرهیز از مصرف تخم مرغهای شكسته، پرهیز از مصرف تخم مرغهای دچار تغییر در رنگ و بوی محتویات و دارای لكه خون در زرده یا سفیده و عدم شستوشوی تخم مرغ قبل از نگهداری در یخچال را از جمله نكاتی برشمرد كه حین مصرف این ماده غذایی باید به آن توجه شود.مظفری در پایان، شناور شدن تخم مرغ بر روی آب، از هم پاشیدگی تراكم زرده و پارگی آن و مخلوط شدن با سفیده هنگام شكستن را از ویژگیهای تخممرغهای غیر قابل مصرف ذكر كرد.
ویتامین D به پیشگیری از آلزایمر کمک میکند
محققان معتقدند كه سطوح كم ویتامین D با كاهش حافظه و كاهش شناختی ناشی از افزایش سن و بیماری آلزایمر ارتباط دارد.محققان ژاپنی با مطالعه بر روی موشها متوجه شدند كه تزریق ویتامین D موجب بهبود حذف بتا آمیلوئید - تجمع پپتید بتا آمیلوئید در مغز كه با بیماری آلزایمر ارتباط دارد - از مغز موش میشود. بر اساس این گزارش، به نظر میرسد كه ویتامین D با تنظیم بیان پروتئین از طریق گیرنده ویتامین D و نیز تنظیم سیگنالینگ سلولی موجب افزایش انتقال بتا آمیلوئید در سراسر سد خونی مغز میشود.
ترکیب نمک زیاد و پتاسیم کم در رژیم غذایی خطرناک است
کارشناسان بهداشت عمومی و تغذیه در آمریکا اعلام کردند ترکیب نمک زیاد و پتاسیم کم در رژیم غذایی میتواند عواقب جدی و حتی کشنده داشته باشد.این کارشناسان معتقدند بزرگسالان آمریکایی که رژیم غذایی آنها حاوی مقادیر زیادی نمک و سطح پایین پتاسیم است دو برابر بیشتر در معرض خطر مرگ ناشی از بیماریهای قلبی قرار دارند.این مطالعه که در مجله آرشیو طب داخلی منتشر شده همچنین حاکیست افرادی که در رژیم غذایی روزانه آنها سدیم زیاد و پتاسیم کم وجود دارد، 50 درصد بیشتر در معرض خطر مرگ ناشی از بیماریها و مشکلات مختلف قرار دارند.به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، برای دستیابی به این نتایج کارشناسان مرکز کنترل و پیشگیری امراض آمریکا در آتلانتا، دانشگاه ایموری در آتلانتا و دانشگاههاروارد در کمبریج، اطلاعات حاصل از مطالعه ملی سلامت و بررسی تغذیه را مورد استفاده و تجزیه و تحلیل قرار دادهاند.به گفته این کارشناسان، در حال حاضر مردم آمریکا دو برابر مصرف توصیه شده روزانه نمک را در رژیم غذایی خود استفاده میکنند. مواد غذایی حاوی پتاسیم شامل ماست، شیر، میوه، و سبزی مثل سبزیجات برگ پهن، انگور، توت سیاه و تمشک، هویج، سیبزمینی و نیز مرکبات هستند.
پیادهروی موجب تقویت حافظه انسان می شود
پیادهروی روزانه به مدت 30 دقیقه موجب تقویت حافظه و ذهن انسان میشود. دكتر «رزیتا گودرزی» پیادهروی را بهترین دارو برای تقویت حافظه و ذهن انسان دانست و افزود: پیادهروی روزانه، باعث افزایش اندازه غده هیپوكامپ در مغز میشود و عملكرد ذهن را در انسان حتی با بالا رفتن سن، بهبود میبخشد.وی با بیان این كه این نوع فعالیت بدنی، بی هزینه و بی ضرر است، ادامه داد: تحقیقات ثابت كرده است كه پیادهروی موجب سالم ماندن قلب میشود و ابتلا به فشارخون بالا، كه یكی از عوامل بیماریهای قلبی است را كاهش میدهد.این پزشك، پیادهروی برای بیماران مبتلا به دیابت را نیز موثر دانست و یادآور شد: این نوع فعالیت بدنی، موجب سوزاندن قند خون در بدن انسان میشود كه در بهبود بیماری بسیار موثر است.گودرزی با بیان این كه پیادهروی برای گروههای سنی مختلف مفید است، تصریح كرد، بیماریهایی از جمله قلبی، دیابت و آلزایمر با بالا رفتن سن افراد شیوع فراوانی دارد و میتوانیم با یك فعالیت بدنی ساده مانند پیاده روی، سالم باشیم.
از مصرف مایعات فراوان هنگام خواب بپرهیزید
یک روانپزشک گفت: رعایت نکات بهداشتی و انجام فعالیتهای آرام بخش قبل از خواب باعث بهبود و افزایش کیفیت خواب در افراد میشود. دكتر امیررضا چمنی اظهار كرد: نیاز به خواب در بین افراد متفاوت است به طوری که افراد به طور متوسط به 7 تا 8 ساعت خواب مفید نیاز دارند کما این که افراد کم خواب کمتر از 6 ساعت و افراد پرخواب به بیش از 9 ساعت خواب نیاز دارند. وی با بیان اینکه رعایت اصول بهداشتی به کیفیت بیشتر خواب کمک میکند، ابراز كرد: راس ساعت معین به رختخواب رفتن و در ساعت مشخص بیدار شدن موجب تنظیم ساعت بیولوژیک بدن میشود ضمن این که بایستی از خوابیدن و چرتزدنهای طولانی در طول روز پرهیز شود. وی بیان كرد: بهتر است قبل از خواب به جای تماشای تلویزیون، مطالعه غیردرسی و یا گوش دادن به یک آهنگ آرام بخش صورت گیرد. همچنین شرایط فیزیکی محل خواب، مناسب، اتاق با نور کم، بدون سر و صدا و خیلی گرم نباشد.
وی همچنین بر پرهیز از مطالعه، غذا خوردن و تماشای تلویزیون در رختخواب، مصرف داروهای محرک مغز مثل کافئین، سیگار، چای زیاد و مصرف خودسرانه داروهای خواب آور تاکید كرد. دكتر چمنی عنوان كرد: در زمان خواب نباید دائم به ساعت نگاه کرد چرا که باعث تشدید نگرانی میشود و اگر فردی پس از چند دقیقه به خواب نرفت از رختخواب بیرون آمده و به یک فعالیت آرام بخش مثل مطالعه بپردازد.