دکتر هما فاتحی - عضو انجمن علمی لیزر ایران
تحریریه زندگی آنلاین : گاهی اوقات بنا به دلایل مختلفی پوست دچار خشکی میشود. جنس پوست در بیشتر موارد وراثتی است؛ اما میتواند تحت تأثیر عوامل محیطی و مراقبتهای نادرست یا عدم مراقبت از پوست تغییر کند. هوای بسیار گرم یا بسیار سرد، تابش شدید نور آفتاب، گردوغبار، شستشوی بیشازحد پوست، شستشو با آب بسیار داغ و کم نوشیدن آب همه از عواملی هستند که میتواند پوست را خشک کند. در مواردی دیدهشده که غدد چربی دچار اختلال بوده و نمیتوانند بهاندازه کافی چربی تولید کنند. کمبود ویتامینهای A و B هم میتواند باعث خشکی پوست شود مراقبتهای روزانه از پوست باید با توجه به نوع پوست انجام گیرد. افرادی که دارای پوست خشک هستند اگر به نوع پوست خود بیتوجه باشند و مراقبتهای لازم را نداشته باشند، ممکن است دچار خارش و یا حتی جوش شوند یا اینکه پوستشان ملتهب و پوستهپوسته شود. روشهای مختلفی برای مراقبت از پوست خشک وجود دارد که با رعایت روزانه آنها میتوانید پوست خود را مرطوب و شاداب نگهدارید که در ادامه مطلب بدان پرداخته میشود.
بیشتربخوانید:
از بین بردن تیرگی زانو، آرنج و قوزک پا با 5 روش خانگی
علت پوست خشک
ازجمله عوامل مؤثر بر خشکی پوست میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ژنتیک
د هیدراته بودن پوست (کمآبی پوست و عدم آبرسانی)
آبوهوای خشک و گرم
مصرف برخی داروها (اکوتان)
آلرژی و بیماری پوستی (اگزما، حساسیت، پسوریازیس...)
دوش آب گرم
قرار گرفتن در استخرها و رودخانهها با آب گرم
استفاده از شویندههای خشن مثل صابون
محصولات آرایشی فاقد چربی و آبرسانی عوامل خطرزای خشکی پوست
علائم پوست خشک صورت
علائم خشکی پوست، با توجه به سن، رنگ پوست، نژاد، وضعیت عمومی سلامت بدن، محیط زندگی، عاملی که باعث خشکی شده و میزان قرارگیری در برابر نور خورشید، از یک شخص به شخص دیگر تفاوت دارد. علائم اصلی خشکی پوست عبارتاند از:
احساس خشکی و خشن بودن پوست
خارش
پوستهپوسته شدن
ترکخوردگی
خونریزی ترکهای عمیق
سوزش
قرمزی و التهاب
عوامل خطر پوست خشک
بیشتر بخوانید:
آشنایی با بیماری های پوستی زنانه
این بیماری پوستی دردسرساز است!
افرادی که بیشتر در معرض خطر خشکی پوست هستند. آنها عبارتاند از:
افراد بالای 40 سال - با افزایش سن، پوست آنها چربی کمتری تولید میکند.
افرادی که پوست قهوهای، سیاه یا روشن دارند.
افرادی که مشاغلی دارند که به این معنی است که دستانشان زیاد در آب است، مانند پرستاران و آرایشگران.
افرادی که در آبوهوای سرد زندگی میکنند.
افرادی که سیگار میکشند.
تشخیص پوست خشک
اگر با رعایت نکات معمول خشکی پوست بهبود نیافته است، حتماً باید به پزشک مراجعه کنیم. پزشک پس از شنیدن شرححال و معاینه، پرسشهایی درباره داروهای مصرفی، تاریخچه بیماریها، زمان آغاز خشکی پوست، عوامل مؤثر در بهبود یا وخامت آن، عادات استحمام، وضع تغذیه و رویکرد ما در مراقبت از پوست مطرح خواهد نمود. پزشک معالج ممکن است برای تشخیص علت خشکی پوست آزمایشهایی درخواست کند؛ زیرا گاهی اوقات برخی بیماریها مانند کمکاری تیروئید باعث خشکی پوست میشوند.
درمان پوست خشک
بهترین درمان خشکی پوست چرب کردن پوست بهوسیله یک نرمکننده میباشد. نرمکننده مادهای است که از تبخیر شدن آب پوست جلوگیری میکند. ازآنجاییکه اغلب خشکیهای پوستی در اثر عوامل خارجی به وجود میآیند، درمانهای خارجی مانند پمادها و لوسیون ها میتوانند استفادهشده و بهطور مؤثری مشکلات پوستی را کنترل کنند. اغلب، خشکی پوست میتواند با استفاده از یک نرمکننده بدون نسخه و ملایم درمان شود. هنگامیکه از دخیل نبودن دیگر عوامل خشکی پوست اطمینان حاصل میشود، هدف اصلی درمانها رفع خارش، جلوگیری از کاهش آب و بازگرداندن آب و رطوبت پوست خواهد بود.
بیشتربخوانید:
7 ماده غذایی برای مقابله با خشکی پوست
لوسیون های ملایم جهت نرم کردن خشکی خفیف پوست
لوسیون ستا فیل
لوسیون لوبریدرم
لوسیون کورل
وازلین
آکوافور
پمادهای آستروئیدی موضعی شامل موارد زیر میشوند:
پماد هیدروکورتیزون 1 درصد (کم قدرت)
پماد پراموزون5/2 درصد (کم قدرت)
پماد تریام سینولون 1/0درصد (قدرت متوسط)
پماد 05/0درصد فلوسینونید (پرقدرت)
مراقبت از پوست خشک
صورت خود را بهطور روزانه با پاککنندههای ملایم و آب نیمه گرم بشویید.
از محصولات مراقبتی متناسب با نوع پوست (چرب، خشک و نرمال) خود استفاده کنید.
از پوست خود با کرمهای ضد آفتاب با SPF حداقل ۳۰ مراقبت کنید.
بعد از استحمام از لوسیون مرطوبکننده استفاده کنید.
از مواد نرمکننده ترکیبات نفتی جهت مرطوب کردن پوست استفاده کنید.
بیشتربخوانید:
درمان خشکی پوست با 2 لوسیون خانگی + طرز تهیه
عوارض پوست خشک
یکی از عوارض احتمالی خشکی پوست و خارش ابتلا به عفونت باکتریایی ثانویه است. عفونتها میتوانند خفیف بوده و خودبهخود رفع شوند. همچنین، ممکن است این عفونتها شدید بوده و نیاز به مصرف آنتیبیوتیک داشته باشند. خارش شدید منجر به خاراندن مجدد میشود از همین رو چرخه احساس خارش پوست ، خاراندن آن، ایجاد راش پوستی و خاراندن بیشتر رخ میدهد. با ادامه یافتن این چرخه، پوست نواحی که فرد آنها را میخاراند سفت و ضخیم میشود. خاراندن مداوم پوست یک ناحیه میتواند به وضعیتهای مزمن پوستی به نام نورودرماتیت (LSC) و ندول پروری گو منجر شود.