تحریریه دنیای سلامت
خارش زمستانی عبارت است از پوست بسیار خشك كه ترك می‌خورد؛ شكاف بر می‌دارد و ملتهب می‌شود. این اختلال در زمستان شایع است. مسری نیست. می‌تواند در پوست هر جای بدن ظاهر شود ولی در اندام‌های تحتانی شایع‌تر است. علایم شایع‌ضایعاتی با مشخصات زیر بروز می‌كند:
پلاك‌هایی (لكه‌هایی با برآمدگی صاف) گردكه 2-5 سانتیمتر هستند. پلاك‌ها گاهی مثل صفحات صافی روی یكدیگر انباشته می‌شوند. آنها معمولاً لبه‌های بسیار واضحی دارند.
پلاك‌ها باعث خارش و سوزش می‌شوند.
قرمزی در ترك‌ها و شكاف‌هایی كه سطح پلاك را قطع می‌كنند، بارزتر است.
پلاك‌ها معمولاً نم پس نمی‌دهند و پوسته پوسته نمی‌شوند. به دلیل ناكافی بودن چربی روی سطح پوست آب از طریق پوست تبخیر شود و سلول‌های پوست چنان كوچك می‌شوند كه جزایر سلولی شروع به جداشدن می‌كنند و موجب بروز ترك و شكاف می‌گردند. چربی پوست با سالخوردگی، حمام كردن بیش از حد و مالیدن بیش از حد پوست كاهش می‌یابد.
عوامل افزایش‌دهنده خطر: محیط دارای رطوبت كم به ویژه در منازلی كه در زمستان با پنكه‌های هوای داغ گرم می‌شوند.
پیشگیری
از دست رفتن آب از طریق پوست را كاهش دهید.
تعداد و طول مدت استحمام یا دوش گرفتن را كاهش دهید و از آب سرد یا ولرم استفاده كنید.
درمصرف صابون صرفه جویی كنید.
پوست را به جای مالیدن با نوازش خشك كنید.
قبل از ملتهب شدن پوست نواحی خشك، از نرم‌كننده‌های مخصوص پوست خشك استفاده كنید.
در اتاق‌های حاوی هوای بسیار خشك از دستگاه بخور استفاده كنید.
عواقب مورد انتظار: معمولاً با درمان علاج‌پذیر است. عود بیماری شایع است مگر اینكه شرایط محیطی كنترل شود.عوارض احتمالی: عفونت باكتریایی ثانویه در ناحیه مبتلا
اصول كلی درمان : معمولاً آزمایش‌های تشخیصی لازم نیست.
مهم‌ترین جنبه درمان مرطوب نگه‌داشتن و نرم كردن پوست است.
از نرم‌كننده‌ها استفاده كنید. هر روز از كرم مرطوب كننده 4-8 بار بر روی دست‌ها و 2 بار برای اندام‌های بدن استفاده كنید. درصورت امكان بلافاصله پس از استحمام و درحالی كه پوست مرطوب است آن را به كار ببرید تا رطوبت اضافی قبل از تبخیر شدن به دام بیافتد.
از مصرف صابون‌های پاك‌كننده خودداری كنید و در دوش گرفتن و حمام كردن، از آب داغ استفاده نكنید. وجود روغن در آب حمام می‌تواند كمك‌كننده باشد.
مرطوب‌كننده (دستگاه بخور) اتاق خواب یا مرطوب‌كننده مركزی منزل، كمك‌كننده است.
داروها: برای ناراحتی خفیف می‌توانید از نرم‌كننده‌های پوستی بدون نیاز به نسخه استفاده كنید.
برای ناراحتی شدید ممكن است كرم‌های كورتیزونی موضعی توصیه شوند.
فعالیت: محدودیتی وجود ندارد. از مواجهه طولانی مدت با محیط خشك خودداری كنید. رژیم غذایی خاصی ندارد. اگر خود یا عضوی از خانواده‌تان دارای پوست بسیار خشك هستید و مراقبت‌های فوق، علایم را ظرف یك هفته تسكین ندهد. به پزشك متخصص پوست مراجعه كنید.
