تحریریه زندگی آنلاین : در دوران سالمندی افراد باید به تغذیه و برنامه غذایی خود توجه بسیاری داشته باشند. در سنین سالمندی ممکن است با کوچکترین مشکل در برنامه غذایی آسیب سنگینی به بدن وارد شود. دوران میانسالی معمولا از ۶۰ سالگی آغاز میشود، سالمندان از سن ۶۰ سالگی باید در انتخاب تغذیه خود حساسیت بیشتری داشته باشند. معمولا در این سنین سالمندان باید غذاهای مفید، فیبردار، سبزیجات و… را در برنامه غذایی خود قرار دهند. در واقع داشتن رژیم غذایی در هر سن و سالی مهم است، اما این موضوع در سنین سالمندی از اهمیت بسیار بالاتری برخوردار خواهد بود. در سنین بالا بدن افراد سالمند ضعیف میشود، این ضعف را باید با داشتن یک برنامه غذایی اصولی و مناسب تامین کرد.
انواع غذاهای مضر
در سنین سالمندی بدن دیگر مانند دوران جوانی نخواهد بود، در واقع اندامهای داخلی بدن دیگر نمیتوانند وظایف خود را کامل انجام دهند. از این رو باید تغییراتی در تغذیه آنها ایجاد شود. این تغییرات باید به نحوی باشد که موجب تقویت وضعیت جسمی و روحی فرد سالمند شود. برای اینکه بتوانید برنامه کامل و مناسبی داشته باشید باید انواع غذاهای مضر برای سالمندان را بشناسید. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا با انواع غذاهای مضر برای سالمندان بیشتر آشنا شوید.
۱- غذاهای شور
نمک میتواند تامین کننده سدیم بدن باشد، هر فرد بالغی برای تامین سدیم بدنش روزانه به پنج گرم نمک نیاز دارد. البته این مقدار نمک بهتر است از طریق غذا وارد بدن شود تا جذب بهتری داشته باشد. تامین نمک بدن صرفا نباید از طریق نمکی باشد که در نمکدان قرار گرفته است. از مواد غذایی که میتواند تامین کننده سدیم بدن باشد میتوان به آجیل، خشکبار، انواع نان، انواع تنقلات، انواع غذاهای کنسروی، انواع غذاهای فست فودی و… اشاره کرد. البته مصرف زیاد نمک در سنین سالمندی میتواند عوارض بسیاری چون فشار خون بالا، پوکی استخوان، سرطان معده، آسم، ناراحتی کلیوی و… را برای فرد به همراه داشته باشد.
بیشتربخوانید:
مناسب ترین تغذیه برای سالمندان چیست ؟
۲- غذاهای چرب
سالمندان باید از مصرف غذاهایی که چربی اشباع و چربی ترانس دارند خودداری کنند. در واقع این چربیها میتواند مشکلات قلبی و عروقی بسیاری برای آنها به وجود آورد. از این رو مصرف آنها در برنامه غذایی به شدت کاهش پیدا میکند. غذاهای سرخ کرده، غذاهای چرب، چیپس، شکلات و… همه سرشار از چربیهای اشباع شده هستند. در واقع هر فرد سالمندی تنها ۳۰ درصد انرژی روزانهاش را چربیها تشکیل داده است. زمانی که توده چربی در بدن افزایش پیدا کند، مشکلات قلبی و گوارشی هم در بدن فرد افزایش پیدا خواهد کرد.
۳- غذاهای شیرین
غذاها و نوشیدنیهای شیرین همه قند بالایی دارند. این قند بالا میتواند موجب افزایش فشار خون و دیگر عارضهها در بدن سالمندان شود. مصرف غذاهای شیرین وزن فرد سالمند را افزایش میدهد، افزایش وزن هم میتواند موجب بیماریهای قلبی، پا درد، کمر درد و… در بدن فرد سالمند شود. از این رو بهتر است مصرف غذاهای شیرین و نوشیدنیهای شیرین را کاهش دهید.
۴- غذاهای سنگین
زمانی که سن فرد افزایش پیدا میکند، توان جسمی بدن کاهش مییابد. در واقع در افراد بالای ۶۵ سال، حس چشایی و بویایی فرد کاهش چشمگیری پیدا خواهد کرد. افراد سالمند به دلیل از دست دادن این حس تصور میکنند که دیگر غذاهای شما خوشمزه نیست. از طرفی معده و دستگاه گوارش فرد دیگر مانند دوران جوانی فعال نخواهد بود، از این رو بهتر است از پرخوری کردن بپرهیزید.
۵- گریپ فروت
این میوه ویتامین C بالایی دارد و بیشتر پزشکان، مصرف آن را در فصل پاییز و زمستان توصیه میکنند. گریپ فروت میتواند تاثیر بسیار زیادی به روی داروهای مصرفی افراد سالمند داشته باشد. معمولا افرادی که فشار خون بالایی دارند نباید از این دارو استفاده کنند. زمانی که داروهای فشار خون مصرف میشود در بدن آنزیمی آزاد خواهد شد، گریپ فروت میتواند این آنزیم را از بین ببرد از این رو فشار خون فرد افزایش پیدا میکند. افراد سالمندی که میخواهند از گریپ فروت استفاده کنند، باید از پزشک معالج خود مشورت بگیرند.
بیشتربخوانید:
پیامدهای کمبود روی در سالمندان
۶- قهوه
قهوه علاوه بر اینکه میتواند موجب آرامش فرد شود، میتواند با سلولهای سرطانی مبارزه کند. از این رو نوشیدن این ماده غذایی خاصیت بسیاری برای بدن دارد. اما همواره باید به این موضوع توجه داشت که در سنین سالمندی مصرف بیش از اندازه این نوشیدنی میتواند مضر باشد. سالمندان در مقایسه با جوانان خواب بسیار کمتری دارند، همین موضوع باعث میشود تا با مصرف قهوه که کافئین بالایی دارد این بیخوابی بیشتر شود. نوشیدن قهوه زیاد در سنین سالمندی میتواند موجب کاهش آب بدن، احساس خستگی، استرس، تشویش زیاد و…. شود. قهوه میتواند اسید معده را تحریک کند، از این رو سالمندانی که مشکل معده و زخم معده دارند نباید به هیچ عنوان از قهوه استفاده کنند.
۷- نوشیدنیهای رژیمی
نوشیدنیهای رژیمی با وجود اینکه دارای قند مصنوعی هستند میتوانند وزن افراد سالمند را افزایش دهند. در واقع این نوشیدنیها با کالری کمتری که دارند شما را وسوسه میکنند که از این نوشیدنی بیشتر مصرف کنید.
۸- گوشتهای سرد
افراد سالمند دستگاه گوارش ضعیفی دارند، از این رو باید از مصرف گوشتهای سرد خودداری کنند. در واقع این گوشتها اصلا پخته نمیشوند و همین موضوع میتواند دلیلی بر بیماریهای انگلی در بدن فرد باشد. افراد سالمند باید گوشت را کاملا بپزند که هم هضم راحتتری داشته باشد و هم از ابتلا به بیماریهای انگلی جلوگیری شود. از این رو باید گوشتهای سرد همچون کالباس، سوسیس و… را حتما قبل از مصرف پخت.
۹- جوانه خام
این جوانهها به دلیل اینکه در یک محیط گرم و مرطوب رشد میکنند، میتواند بستر مناسبی برای رشد باکتری باشند. بدین ترتیب سالمندان باید از مصرف جوانههای خام بپرهیزند.
۱۰- غذاهای فرآوری شده
غذاهای فرآوری شده و کنسروی میتواند سدیم، شکر، چربی، مواد نگهدارنده و… بالایی داشته باشد. این مواد غذایی فرآوری شده میتواند میزان ابتلا به بیماری فشار خون، بیماریهای قلبی و… را افزایش دهد.
بیشتربخوانید:
راه های فاصله گرفتن سالمندان از افسردگی
نکته های باریکتر از مو در مورد فشار خون
۱۱- نوشیدنیهای غیر پاستوریزه
سعی کنید همیشه از نوشیدنیهای پاستوریزه مصرف کنید. مصرف نوشیدنیهای غیرپاستوریزه میتواند منجر به رشد باکتری در بدن شود.
۱۲- شیر خام
استفاده از شیر خام و جوشانده نشده میتواند باعث رشد باکتری در بدن شود. استفاده از شیر خام میتواند منجر به رشد باکتریهای ای کولی، لیستریا و سالمونلا شود.
۱۳- پنیر
این ماده غذایی به دلیل داشتن سطح اسیدیه پایین و سطح رطوبت بالایی که دارد، برای سالمندان بسیار خطرناک است. به این ترتیب سیستم ایمنی بدن را ضعیف میکند.
۱۴- ماهی خام
استفاده از ماهی خام برای سالمندان بسیار مضر است. بهتر است سالمندان از مصرف ماهی به صورت خام، سوشی و… بپرهیزند.
۱۵- گوشت نیم پز
گوشت نیم پز میتواند بستر را برای رشد باکتریها مهیا کند. باکتریهای سالمونلا، ای کولی و…در این بستر رشد میکنند. از این رو بهتر است تمام گوشتهای مصرفی سالمندان پخته شده باشد.
۱۶- تخم مرغ
تخم مرغ از آنجایی که سرشار از مواد مغذی بوده، از کلسترول بالایی برخوردار است.از این رو نباید آن را روزانه مصرف کرد. مصرف روزانه این ماده غذایی در سنین سالمندی میتواند علاوه بر افزایش چربی بدن، فشار خون فرد را هم افزایش دهد. بیشتر پزشکان توصیه میکنند که سالمندان هفتهای دو تخم مرغ به صورت آبپز مصرف کنند تا مواد ضروری بدن آنها تامین شود.
سوالات متداول
آیا مصرف چای میتواند برای سلامتی افراد سالمند مضر باشد؟
چای هم مانند قهوه دارای کافئین است. بهتر آن است که بعد از شام از چای استفاده نکنید، مصرف چای میتواند موجب بی خوابی و از بین بردن مواد مفید در غذا شود.
در برنامه غذایی سالمندان باید به چه نکاتی توجه کرد و آنها را در اولویت قرار داد؟
تغذیه و رژیم غذایی سالمندان نباید پر چرب و پر نمک باشد.
از غذا های سرخ شده در تغذیه و رژیم غذایی خود استفاده نکنید.
چرا تغذیه در سالمندان از اهمیت بالایی برخوردار است؟
رعایت نکات مهم در تغذیه سالمندان میتواند منجر به طول عمر بیشتر و داشتن بدنی سالم شود. این دسته از سالمندان کمتر در معرض بیماریهایی چون فشار خون بالا، چربی بالا و.. قرار میگیرند.