این اتفاق بیشتر در شانهها رخ میدهد. مفاصل ران و زانو نیز كمكم غضروف خود را از دست میدهند و به همین دلیل استخوانها كمی كلفتتر به نظر میرسند. برخی از مفاصل مثل مفصل قوزك پا تغییری نمیكند و یا دستخوش تغییرات اندكی میشود. استخوانها به طور كلی شكنندهتر از قبل میشوند و خیلی راحتتر از قبل آسیب میبینند. همچنین طول آنها كمی كاهش مییابد و مخصوصا ستون فقرات كوتاهتر میشود.
استئوپروزیس
یكی از عمومیترین مشكلات مربوط به دوران پیری است كه اغلب در خانمهای مسن بروز میكند. استخوانها شكنندهتر میشوند. بهم فشردگی مهرهها با درد و كاهش میزان حركت همراه است. ماهیچهها ضعیفتر شده و فرد سریعتر خسته میشود. مشكل مفاصل نیز یكی از مشكلات شایع این دوران است.
در اثر این تغییرات، ثبات و تعادل بدن سریعتر از بین میرود. برخی از افراد پیر دچار كُندی واكنشی میشوند و علت آن هم تغییرات عضلات و تاندونهاست. بر خلاف تصور عموم كه عصبها را دلیل اصلی كندتر شدن واكنشها میدانند. ورزش یكی از بهترین راهها برای جلوگیری از این مشكل و یا كندتر كردن این روند است.
یك برنامه ورزشی معمولی به شما كمك میكند تا استحكام و انعطافپذیری بدنتان را حفظ كنید. یك رژیم غذایی سالم كه حاوی كلسیم به مقدار مورد نیاز در این سنین باشد و دریافت ویتامین D كافی به طور روزانه نیز اهمیت ویژهای دارد.
تغییرات هورمونی در دوران پیری
سیستم غدد درونریز از ارگانها و بافتهایی تشكیل شده است كه تولید هورمون میكنند. هورمونها مواد شیمیایی طبیعی هستند كه در یك منطقه از بدن تولید و ترشح و وارد خون میشوند هورمونها ارگانهای اصلی بدن را كنترل میكنند. برخی از ارگانها سیستم كنترلی داخلی خودشان را دارند و برخی از بافتها در برابر هورمونهای كنترل كننده، حساسیت كمتری دارند. میزان خون برخی هورمونها افزایش مییابد و برخی دیگر دچار كاهش میشوند و در این میان برخی هم تغییر نمیكنند.
متابولیسم هورمونها كُندتر صورت میگیرد. اغلب ارگانهایی كه تولید هورمون میكنند، توسط هورمونهای دیگر كنترل میشوند. افزایش سن و پیری نیز تغییراتی در این فرایند ایجاد میكند؛ مثلا بافت غدد درونریز، نسبت به دوران جوانی هورمون كمتری تولید میكند. هیپوتالاموس كه در مغز قرار دارد، مسئولیت تولید هورمونها و كنترل سایر ساختارهای سیستم غدد درونریز را بر عهده دارد. مقدار این هورمونهای تنظیم كننده همان مقدار قبلی است؛ اما واكنش ارگانهای غدد درونریز با افزایش سن تغییر میكند. غده هیپوفیز كه در مغز قرار دارد، در میانسالی به بزرگترین اندازه خود میرسد و بعد از آن كمكم كوچكتر میشود. این غده دو بخش اصلی دارد:
بخش پُشتی كه هورمونهای تولید شده، در هیپوتالاموس را ذخیره میكند.
بخش جلویی كه هورمونهای تاثیرگذار روی غده تیروئید، غده فوق كلیوی، تخمدانها، بیضهها و سینهها را تولید میكند.
غده تیروئید در گردن قرار دارد و هورمونهایی تولید میكند كه به متابولیسم بدن و كنترل آن كمك میكنند. با افزایش سن و سال، تیروئید متلاطم و سنگین میشود ومتابولیسم بدن كاهش مییابد. این اتفاق كمكم از 20 سالگی شروع میشود. كمبود و كاهش هورمون تیروئید رخ میدهد، اما همچنان بدن حجم عضلات خود را رفتهرفته از دست میدهد.
پاراتیروئیدها چهار غده كوچك در اطراف تیروئیدها هستند. هورمون پاراتیروئید روی میزان كلسیم و فسفات بدن و در نتیجه روی استحكام استخوانها اثر میگذارد. تغییر در میزان هورمونهای پاراتیروئید از عوامل تاثیرگذار روی استئوپروزیس است. انسولین توسط پانكراس تولید میشود. مولكول انسولین به قند خون كمك میكند تا از خون داخل سلولها خارج و به انرژی تبدیل شود. بعد از پنجاه سالگی، به ازای هر دو سال حدود 6-14 (Mg/Dl) میزان گلوكز افزایش مییابد. علت آن هم كاهش حساسیت سلولها به تاثیر انسولین و كاهش تعداد گیرندههای انسولین در دیواره داخلی سلولها است. غدد آدرنال نیز درست بالای كلیه قرار دارند. لایه سطحی آدرنال، هورمون آلدوسترون و كورتیزول تولید میكند.
آلدوسترون الكترولیت را متعادل و مایع را تنظیم میكند. كورتیزول، هورمون استرس است و موجب تجزیه گلوكز، پروتئین و چربیها میشود و تاثیر ضد التهابی و ضد آلرژی دارد. ترشح آلدوسترون در پیری كاهش مییابد و این مسئله منجر به سردردهای خفیف و كاهش فشار خون میشود. كاهش ترشح كورتیزول نیز در بدن تغییراتی ایجاد میكند، ولی هنوز مشخص نیست. بیضهها و تخمدانها نیز دو عملكرد دارند.
آنها موجب تولید مجدد سلولها (تخمك و اسپرم) و همچنین باعث تولید هورمونهای جنسی میشوند. با افزایش سن و سال، آقایان با كاهش میزان تستوسترون مواجه میشوند و خانمها بعد از دوران یائسگی، كاهش هورمون استروژن را تجربه میكنند.
براي خواندن بخش اول-جریان پیری در بدن - اينجا كليك كنيد.