دكتر اكبر فاضل ؛متخصص پروتزهای دندانی
عمدتا در بحث static یا زیبایی در دندانپزشكی عوامل و جنبههای مختلفی در نظر گرفته میشود تا بیمار از نظر عوامل صورتی، دندانی و پروفایل نیمرخ معیارهای لازم را داشته باشد. گاهی بیمارانی مراجعه میكنند كه دندانهای آنها به صورت جلوزده (در مواردی كه فك بالا بیرون زده) است و مایلند با اعمال دندانپزشكی اقدام به زیباسازی دندان كنند. قطعا توصیه ما به این بیماران در ابتدای كار، مشاوره با یك ارتودنتیست است. در این حالت دندانهای بیمار به سمت عقب حركت داده میشود تا ظاهری طبیعی بهوجود آید.
همچنین، شاخصهای در نظر گرفته روی رادیوگرافی لترال سفالومتری بیمار ثبت شده و زوایای روتین و نرمال بیمار بررسی میشود. این جواب جهت مشاوره برای متخصص ارتودنسی ارسال میگردد؛ سپس متخصص ارتودنسی بررسی میكند كه تا چه حد میتواند پروفایل و نیمرخ بیمار را تغییر دهد. در مواردی ممكن است فك پایین بیرون زده و فك بالا به سمت عقب رفته باشد كه بهوسیله ortho surgery، یعنی جراح و ارتودنسی توانا این كار انجام شود تا فك به صورت نرمال درآید.
در مواردی كه دندانها نامنظم (Crodding) باشد، ارتودنسی توصیه میشود، چرا كه ارتودنسی هم روی نسج نرم و هم در نسج سخت میتواند تغییراتی ایجاد كند؛ به عنوان مثال: مجموعه زوایای آلوئلی و همچنین دندانها را تواما میتواند جابهجا كند و حركت دهد. این كار موجب ایجاد پروفایلینگ ایدهآل میشود. همچنین در مواردی كه نیاز به جابهجایی كامل دندان و قرار دادن آن از لحاظ كلاسیك در پوزیشن و موقعیت صحیح باشد، با انجام ارتودنسی امكانپذیر است. اما بعضی مشكلات با انجام اعمال جراحی روی لثهها و بخش پریو برطرف میشود؛ به عنوان مثال اگر خط اتصال لثه به دندان هماهنگ نباشد، متخصص پریودنتیست با انجام جراحی بر روی نسج نرم هماهنگی زیبایی را بهوجود میآورد. در مواردی كه لثهها از نظر هیپرتروفی و هیپرپلازی و یا تغییر رنگ یا مشكلات پریودنتال دچار مشكل باشند، توسط پریودنتیست قابل درمان است.
برطرف كردن مشكلات دندانی بهوسیله پروتز
لبههای دندانی برخی افراد كوتاه و ساییده شده میباشد؛ به گونهای كه ارتفاع صورت آنها كم شده است. این عیب را به وسیله پروتز و یا لامینتال میتوان اصلاح نمود. لمینتال به صورت پوستههای چینی است كه ارتفاع از دست رفته دندانها را به حالت نرمال برمیگرداند. همچنین در مواردی كه به دلیل تغییرات ایجاد شده صورت بیمار نمای جالبی ندارد، از پروتز استفاده میشود؛ زیرا خط لبخند و لبه دندانهای سانترال با خط لب و خنده بیمار باید هماهنگی داشته باشد. در مواردی كه به علت سایش بیش از حد، خط لبه جلویی دندانها به صورت معكوس شده است، با اعاده ارتفاع مناسب به دندانها، زیبایی به بیمار برمیگردد.
در برخی بیماران نیز ممكن است در سطح دندانهای جلویی به دلایل مختلفی مانند آب آشامیدنی، ژنتیكی یا تیره بودن مینای دندان تغییر رنگ به وجود آمده باشد كه میتوان این تغییرات رنگ را بهوسیله لامینتال و كارهای پروتزی بازسازی كرد و برای بیمار نمای زیبایی از نظر ظاهری بهوجود آورد.گاه ممكن است plan آنكلوژن بیمار (دندانهای بالاو پایین بیمار)، تا حدودی ناهماهنگ شده باشد؛ مانند مواردی كه بیمار یك دندان را زود كشیده و دندان مقابل آن رشد بیش از حد داشته است. اگر به وسیله ارتودنسی نتوان برای این بیماران كاری كرد، باید با پروتز، دندان را به سطح اولیه و طبیعی خود برگرداند.
بازسازی دندانها به وسیله پروتز
یكی دیگر از كارهایی كه به وسیله پروتز میتوان انجام داد، بازسازی و زیباسازی دندانهاست كه گاه این بازسازی با مواد همرنگ و دستگاههای Light Q انجام شود كه در حیطه كارهای ترمیمی (Restoration) است. گاهی اوقات رنگ دندانهای بیمار به زردی گراییده است. در این صورت ابتدا با جرمگیری و بروساژ رنگ دندان به حالت طبیعی درمیآید. در صورتی كه تغییر رنگ زیاد باشد (مواردی كه تغییر رنگ در داخل مینا و عاج دندان است)، بهوسیله بلیچینگ كه با روشهای مختلف شیمیایی و لیزر میتوان آن را به حالت طبیعی برگرداند.
در مجموع، كارهای مختلفی از نظر درمان و زیباسازی برای كار قابل انجام است. برخی بیماران ممكن است در گذشته یك دندان را از دست داده باشند كه با كمك بریج دندان دو طرف تراشیده و بریج كار گذاشته میشد؛ اما در حال حاضر با آمدن ایمپلنتها، كار گذاشتن یك دندان لترال قابل انجام است و زیباسازی و قرینهسازی صورت با كار گذاشتن یك ایمپلنت در محل دندان كشیده شده با روكشی از تیتانیوم بهراحتی صورت میگیرد كه پس از كار گذاشتن دندان تاج دندان روی آن سوار میشود. این كار به زیباسازی پروفایل و وضعیت صورت بیمار كمك میكند.