زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

سعید قنادی محمدی : کارشناس ارشد تغذیه

تحریریه زندگی آنلاین : در مطلب پیشین، با بیماری بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH) آشنا شدیم و در رابطه با علائم بالینی، برخی از تست‌های تشخیصی، مکانیسم ایجاد بیماری و همچنین عوامل خطری که می‌تواند مسیر بروز BPH را تسهیل کند نکاتی بیان شد. همچنین اشاره کردم که چاقی، اضافه وزن، توده چربی بالا و دریافت مازاد کالری می‌تواند خطر BPH را افزایش دهد. علاوه بر این اشاره کردم که دریافت بیش از حد پروتئین می‌تواند خطر بروز BPH و همچنین سرطان پروستات را افزایش دهد. مصرف بالای منابع پروتئین حیوانی بالاخص گوشت قرمز و گوشت‌های فرآوری شده نیز به عنوان متهمین اصلی بروز سرطان پروستات شناخته شده است. در قسمت دوم از این مقاله، به ادامه بررسی ارتباط میان تغذیه و BPH و سرطان پروستات خواهم پرداخت.

 بیشتربخوانید:

مراقبت های بعد از جراحی پروستات

توصیه های مهم غذایی برای حفاظت از پروستات

چربی‌ها: مطالعه‌ای که در رده سلولی و مولکولی انجام گرفته بود نشان داد پیروی طولانی‌مدت از رژیم غذایی پرچرب می‌تواند موجب افزایش سطح التهاب در بدن شده و در نهایت در تکثیر سلولی پروستات نقش داشته باشد (نشریه Aging. سال 2019). پیش‌تر نیز در مطالعه‌‌ای که بر روی موش‌ها صورت گرفته بود مشخص گردید که رژیم غذایی با چربی اشباع بالا منجر به رشد فزاینده بافت پروستات و افزایش خطر سرطان پروستات می‌شود (نشریه Nutrients. سال 2015). بررسی‌های انجام گرفته نشان می‌دهد که رژیم غذایی پرچرب در موش‌ها می‌تواند از طریق ایجاد مقاومت به انسولین و افزایش سطح دو هورمون در خون یعنی انسولین و IGF-1 منجر به پیش روی آسیب‌های سلولی پروستات به سرطان پروستات (از نوع آدنوکارسینوما) گردد (نشریه Carcinogenesis. سال 2022). هرچند دیده شده است هورمونی به اسم ملاتونین که به هورمون خواب شبانه نیز معروف است می‌تواند اثرات مخرب رژیم غذایی پرچرب بر روی پروستات را کاهش داده و حتی بازیابی آسیب‌های بافتی جزئی ایجاد شده در پروستات ناشی از افزایش سن را نیز بهبود بخشد (نشریه Cell Biology International. سال 2021).

 مطالعه‌ای که اخیراً منتشر شده نشان می‌دهد اسیدهای چرب اشباع و کلسترول در مسیر بروز سرطان پروستات، می‌توانند اثر هم‌افزایی از خود نشان دهند و خطر را چندین برابر افزایش دهند (نشریه Neoplasia. سال 2022). سطح بالای اسیدهای چرب آزاد در خون می‌تواند از طریق محرک‌های گیرنده فعال کننده پرولیفراسیون پروکسیزوم گاما و همچنین افزایش مقاومت به انسولین، خطر بروز سرطان پروستات را افزایش دهد (نشریه Cancer Management and Research. سال 2020). میزان نرمال سطح اسیدهای چرب آزاد در حالت ناشتا در مردان و زنان باید به ترتیب 6/0- 1/0 و 45/0- 1/0 میلی‌مول بر لیتر باشد. کاهش تدریجی اضافه وزن، ورزش منظم، ترک دخانیات و دوری از بی‌خوابی‌های شبانه از رویکردهای مهمی است که می‌تواند به کاهش سطح اسیدهای چرب آزاد خون کمک کند (نشریه Nutrients. سال 2019).

 بیشتربخوانید:

سرطان پروستات از اولین نشانه تا آخرین درمان

کلسترول: سطح بالای کلسترول خون با BPH و سرطان پروستات در ارتباط است. متابولیت کلسترول به نام اِپوکسی کلسترول در بافت تکثیر شده خوش خیم BPH و همچنین بافت سرطانی پروستات یافت شده است. دیده شده که داروهای کاهنده سطح کلسترول خون (مهارکننده‌های 3-هیدروکسی-3-متیل گلوتاریل کوآنزیم آ ردوکتاز یا همان استاتین‌ها) می‌تواند خطر BPH و سرطان پروستات را کاهش دهد. مواد غذایی با میزان بالای کلسترول و اسیدهای چرب اشباع غنی از اسیدچرب آراشیدونیک نیز می‌باشند که منجر به ایجاد التهاب در بدن می‌شود. کاهش مصرف این غذاها با کاهش التهاب می‌تواند فوایدی برای سلامت پروستات در بیماران مبتلا به BPH داشته باشد. در بیمارانی که دچار سندرم متابولیک و BPH هستند، پیروی از رژیم غذایی با بار گلایسمی پایین و انجام منظم فعالیت بدنی منجر به بهبود سطح چربی خون و همچنین علائم BPH می‌گردد (نشریه Clinical Nutrition ESPEN. سال 2019). مطالعه‌ای مورد - شاهدی در سال 2022 در بیمارستانی در ایتالیا انجام گرفت و نشان داد که پیروی از رژیم غذایی کاهنده کلسترول خون می‌تواند با کاهش بروز سرطان پروستات در ارتباط باشد. افزایش مصرف منابع سلولزی مانند سبزیجات، اسیدهای چرب با یک پیوند دو گانه (مانند روغن زیتون) و حبوبات و کاهش مصرف اسیدهای چرب اشباع، کلسترول و قندهایی با شاخص گلایسمی بالا از مهم‌ترین رویکردهای در نظر گرفته شده جهت به کارگیری با هدف کاهش کلسترول خون بود (نشریه Food and Function).

اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6: غذاهای غنی از اسیدچرب امگا 3 شامل ماهی‌های آب سرد (سالمون، خال‌مخالی و ساردین)، جلبک‌ها، بذر کتان، روغن کنولا و گردو می‌باشد. رژیم غذایی غنی از اسیدهای چرب امگا 3 می‌تواند به کاهش تأثیر پروستاگلاندین‌ها و لکوترین‌ها بر روی مسیر التهابی BPH کمک کند. مطالعه انجام گرفته بر روی حیوانات و سلول‌های انسانی در آزمایشگاه نشان داده است که DHA (دوکوزا هگزانوئیک اسید؛ یکی از اسیدهای چرب امگا 3 می‌باشد) می‌تواند موجب مهار اثر اِسترادیول و تستوسترون بر BPH شود. همچنین مشخص گردید این اسید چرب قادر به مهار بیان ژن گیرنده‌های آلفا استروژن و آندروژن در بافت پروستات شود (نشریه Experimental Cell Research. سال 2016). پیش‌تر و در سال 2002 بیان شده بود که EPA و DHA می‌تواند از طریق افزایش پراکسیداسیون لیپیدی، موجب تحریک فعالیت آنزیم 5-آلفا ردوکتاز گردد که به دنبال آن سطح هورمون دی هیدرو تستوسترون در پروستات افزایش یافته و رشد بافت پروستات تقویت شود (نشریه The American Journal of Clinical Nutrition. سال 2002).

این احتمال نیز بسیار قوی می‌باشد که افزایش دریافت منابع غذایی امگا 3 و کاهش نسبت امگا 6 به امگا 3 می‌تواند منجر به کاهش پیشروی سرطان پروستات گردد (نشریه Nutrition and Cancer. سال 2013 و نشریه Cancer Prevention Research. سال 2014). با این حال، مطالعه فرآنالیز انجام گرفته در سال 2021 هیچ ارتباطی را میان EPA (ایکوزاپنتانوئیک اسید) و DHA با سرطان پروستات پیدا نکرد (نشریه Nutrients). نتایج مطالعه‌ای دیگر در سال 2022 نشان داد که نه تنها سطح بالای EPA و DHA با افزایش خطر سرطان پروستات ارتباطی ندارد، بلکه می‌تواند اثر محافظتی نیز از خود نشان دهد (نشریه Cardiology and Cardiovascular Medicine). مطالعه‌ای فراآنالیز در سال 2022 نیز نشان داد منابع غذایی دریایی امگا 3 (EPA و DHA) می‌تواند بقای بیماران سرطانی به خصوص مبتلا به سرطان پروستات را به طور قابل توجهی افزایش دهد (نشریه Critical Reviews in Food Science and Nutrition). به نظر می‌رسد احتمالاً سطح اسید چرب EPA در پروستات نیز با خطر بروز سرطان پروستات رابطه معکوسی داشته باشد. این ارتباط میان سطح EPA گلبول‌های قرمز خون و خطر سرطان مشاهده نشد (نشریه Nutrients. سال 2019). نویسنده مقاله مروری به چاپ رسیده در سال 2022 در نشریه The Aging Male پس از انداختن نگاهی گذرا به یافته‌های چند مطالعه پیشین، تصمیم گرفته است محتاطانه عمل کرده و میانه را بگیرد و بدون جانب داری از اسیدچرب خاصی، بر همان توصیه کلی پافشاری کند؛ یعنی جایگزینی منابع غذایی با اسیدهای چرب اشباع با منابع پروتئینی کم‌چرب یا حاوی امگا 3 (ماکیان بدون پوست و ماهی‌ها)؛ که به نظر می‌رسد بهترین رویکرد را پیش گرفته است، چرا که مقاله مروری دیگری که در سال 2022 در نشریه The World Journal of Men health به چاپ رسید نیز به نتیجه روشن و قاطعی در مورد ارتباط میان امگا 3 با BPH و سرطان پروستات دست نیافت و به علت وفور مطالعات متناقض، تصمیم‌گیری را به آینده موکول کرد. مطالعه‌ای آینده‌نگر نیز که در سال 2020 در نشریه International Journal of Cancer منتشر شد، به رابطه مثبت میان دریافت بالای اسیدهای چرب ایکوزانوئیک eicosenoic acid)، EPA) و آلفا - لینولنیک اسید با خطر سرطان پروستات کشنده اشاره کرد. با این حال، بررسی‌های آزمایشگاهی نشان می‌دهند که اسید چرب EPA در بیماران مبتلا به سرطان پروستات می‌تواند به کاهش رگ‌زایی توده سرطانی در این بیماران کمک کند (نشریه Molecular Cancer Research. سال 2021).

رویکرد ترکیبی شاید بهتر باشد: نتایج یک مطالعه مداخله‌ای انجام گرفته بر روی مردان 70 ساله و مسن‌تر ساکن در 5 کشور اروپایی نشان می‌دهد که یک رویکرد ترکیبی احتمالاً بتواند خطر سرطان پروستات را به طور قابل توجهی کاهش دهد. این رویکرد شامل 3 مورد زیر می‌باشد که باید هر سه با همدیگر اتخاذ شود (نشریه Frontiers in Aging. سال 2022):

الف) دریافت روزانه 1 گرم مکمل امگا 3 (EPA و DHA) ب) دریافت روزانه 2000 واحد بین‌المللی ویتامین 3D ج) انجام تمرینات مقاومتی سبک

افقی نو: بر اساس مطالعه‌ای جدید، محققین به این نتیجه رسیده‌اند که یکی از مشتقات اسید چرب DHA می‌تواند خاصیت خودکشی سلول‌های سرطانی پروستات در انسان را تقویت کند؛ این ترکیب مشتق شده، دی دوکوزاهگزانوئین می‌باشد (نشریه Current Research in Pharmacology and Drug Discovery. سال 2022).

لیکوپن، آنتی اکسیدانی معروف برای پروستات: لیکوپن، آنتی‌اکسیدانی قوی از خانواده کاروتنوئیدها می‌باشد که به مقدار زیادی در گوجه فرنگی و هندوانه یافت می‌شود، اما آیا لیکوپن می‌تواند یک عامل حفاظتی در برابر BPH باشد؟ در سال 2021 نتایج یک مطالعه فراآنالیز به بی‌اثر بودن مصرف لیکوپن بر کاهش سطح PSA سرمی مردان مبتلا به سرطان پروستات غیر متاستاتیک (غیرمهاجم) اشاره کرد (نشریه Nutrition and Cancer). مطالعه‌ای فراآنالیز در سال 2022 که از جمع‌بندی نتایج چندین مطالعه مداخله‌ای حاصل شده بود عنوان کرد که هیچ ارتباطی میان دریافت لیکوپن یا عصاره گوجه‌فرنگی با سطح PSA مشاهده نشد و یافته‌ها نشان داد که این آنتی‌اکسیدان قادر به کاهش معنادار سطح خونی PSA نیست. اما مکمل‌یاری با لیکوپن می‌تواند به کاهش سطح هورمون IGF-1 منجر شود. باور بر این است که هورمون IGF-1 می‌تواند خطر سرطان پروستات را افزایش دهد (نشریه Complementary Therapies in Medicine). در مطالعه‌ای فراآنالیز در سال 2017 به ارتباط مثبت میان سطح هورمون IGF-1 و خطر سرطان پروستات اشاره شد (نشریه Cancer Causes and Control). مطالعه‌ طولی 7 ساله نیز نشان داد دریافت میزان کافی لیکوپن از طریق رژیم غذایی می‌تواند به عنوان یک عامل حفاظت کننده در برابر سرطان پروستات عمل کند (نشریه Frontiers in Public Health. سال 2022).

یک مطالعه مروری به بررسی اثرات لیکوپن بر طیف وسیعی از بیماری‌ها پرداخت و نتایج و یافته‌های خود را در نشریه Food chemistry در سال 2021 منتشر کرد. به گفته این مطالعه، گوجه‌فرنگی و لیکوپن خوراکی و همچنین سطح لیکوپن خونی ارتباط معکوس معناداری با سرطان پروستات دارد؛ به طوری که مصرف 1000 گرم گوجه‌فرنگی در طول هفته منجر به کاهش 43 درصد خطر بروز سرطان پروستات می‌شود. همچنین با افزایش مصرف گوجه‌فرنگی و رساندن مقدار آن به 1350 گرم در طول هفته، خطر بروز 56 درصد کاهش می‌یابد. علاوه بر این به ازای افزایش مصرف 2 میلی‌گرم لیکوپن، خطر سرطان پروستات 1 درصد کاهش می‌یابد. در همان سال مطالعه‌ای فراآنالیز با بررسی چندین مطالعه دیگر به این نتیجه رسید که هیچ ارتباطی میان مصرف گوجه‌فرنگی و سرطان پروستات مشاهده نشده است هرچند برای تأیید نهایی راه را برای انجام تحقیقات بیشتر باز گذاشت و از نتیجه‌گیری نهایی و قطعی پرهیز کرد (نشریه Frontiers in Nutrition. سال 2021).

مطالعه‌ای مروری در سال 2021 نیز به جایگاه ویژه آنتی‌اکسیدان لیکوپن در کاهش خطر سرطان پروستات از طریق اثر مهارکنندگی این آنتی‌اکسیدان بر روی آنزیم 5-آلفا ردوکتاز اشاره کرد.

5-آلفا ردوکتاز آنزیمی است که پروستات به کمک آن هورمون تستوسترون را به فرم فعال دی هیدرو تستوسترون تبدیل می‌کند که جزء ضروری در بزرگی خوش‌خیم پروستات به حساب می‌آید (نشریه Biomedicine and Pharmacotherapy). یک مطالعه مروری دیگر نیز به اهمیت لیکوپن و گوجه‌فرنگی در کاهش خطر سرطان پروستات اشاره ویژه‌ای داشته است و با جمع‌بندی چندین مطالعه مورد - شاهدی و فراآنالیز به این نتیجه رسیده است دریافت 21 - 9 میلی گرم لیکوپن در روز و یا داشتن سطح پلاسمایی 85-17/2 میکروگرم بر دسی‌لیتر لیکوپن می‌تواند به طور معناداری خطر سرطان پروستات را کاهش دهد (نشریه Molecules. سال 2021).

شرطی که برای اثر‌گذاری بهتر لیکوپن در برابر بیماری سرطان پروستات مطرح است، داشتن یک رژیم غذایی ضد التهابی است، یعنی اگر فردی از یک رژیم غذایی التهاب‌زا مانند رژیم‌های غذایی غربی پیروی کند که حاوی مقادیر فراوانی کالری مازاد، چربی‌های اشباع و قندهای ساده است، توانایی آنتی‌اکسیدان لیکوپن در جهت کاهش خطر سرطان پروستات کاهش می‌یابد (نشریه Scientific Reports. سال 2021).

با اینکه گوجه‌فرنگی و هندوانه از منابع غذایی در دسترس و غنی از لیکوپن محسوب می‌شوند، اما انجیر، انار، پاپایا، پرتقال خونی و فلفل دلمه‌ای قرمز رنگ نیز حاوی مقادیر متنوعی از لیکوپن هستند (نشریه Oxidative Medicine and Cellular Longevity. سال 2021).

 عارضه‌ای به نام لیکوپِنِمیا (Lycopenemia): تغییر رنگ پوست از طیف رنگ زرد تا نارنجی می‌تواند به علت مصرف بیش از حد لیکوپن باشد. تجمع رنگدانه قرمز لیکوپن در بخشی از پوست به نام stratum corneum اتفاق می‌افتد. با ایجاد تغییر در رژیم غذایی یا قطع مصرف مکمل، علائم پس از مدتی رفع می‌شود و جای هیچ نگرانی نیست.

 بیشتربخوانید:

سرطان پروستات از اولین نشانه تا آخرین درمان

سویا: سویا به عنوان یک استروژن بسیار ضعیف عمل می‌کند و همچنین قادر به مهار آنزیم 5 - آلفا ردوکتاز می‌باشد. مصرف محصولات غیر تخمیری سویا (توفو و شیر سویا) منجر به کاهش بروز سرطان پروستات می‌شود. سویا ممکن است بتواند گیرنده‌های هورمون استروژن را اشغال کرده و همچنین تجمع دی هیدرو تستوسترون در پروستات را کاهش داده و در نهایت از اثر این دو هورمون در بیماری‌زایی و یا تشدید بیماری جلوگیری کند (نشریه Clinical Nutrition ESPEN. سال 2019). مطالعه‌ای فراآنالیز در سال 2018 نیز به رابطه معکوس میان محصولات سویا تخمیر نشده، ایزوفلاون دریافتی (جنیستئین و دیادزئین) و سطح ایزوفلاون سرمی با سرطان پروستات اشاره کرده بود که یافته‌های این مطالعه در نشریه معتبر Nutrients به چاپ رسید. مطالعه‌ای مروری دیگری نیز به بررسی تأثیر ایزوفلاون‌های سویا بر سرطان پروستات از طریق تأثیر بر گیرنده‌های آندروژن‌ها پرداخت و در نهایت به اثرات محافظت کننده ایزوفلاون در برابر این بیماری اشاره کرد. با این حال، به علت نبود داده‌های کافی و گاها وجود تناقض در میان داده‌ها، از ارائه توصیه بالینی امتناع ورزید (نشریه Molecular and Clinical Oncology. سال 2018). همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد که لیکوپن قادر به کاهش دادن سطح PSA سرمی نیست، یک مطالعه مروری نظام‌مند نیز به بی‌اثر بودن ایزوفلاون سویا در کاهش سطح سرمی این آنزیم اشاره کرد (نشریه Nutrition and Cancer. سال 2021). اخیراً همایشی بین‌المللی در ترکیه با عنوان استفاده از فرآورده‌های طبیعی جهت پیشگیری و درمان سرطان برگزار شد که در آن به نقش پررنگ سویا و جنیستئین در کاهش خطر سرطان پروستات اشاره گردید. حتی به نقش ایزوفلاون‌ها در افزایش اثربخشی درمان‌های پزشکی مانند شیمی درمانی و پرتودرمانی در سرطان پروستات نیز پرداخته شد (نشریه Proceedings. سال 2020).

  ایزوفلاون، دوست یا دشمن؟ نکته مهم در رابطه با نوع اثر ایزوفلاون‌ها بر گیرنده‌های استروژن این است که چه میزان استروژن در محیط وجود دارد. در صورتی که میزان استروژن موجود در محیط یا بافت بالا باشد، ایزوفلاون می‌تواند به عنوان یک مهارکننده عمل کرده و از اثر هورمون استروژن درونزاد بکاهد (نشریه The Journal of Steroid Biochemistry and Molecular Biology. سال 2006). هرچند در مطالعه‌ای دیگر شرایط بسیار بیشتری برای نوع تاثیرگذاری ایزوفلاون در نظر گرفته شده است که شامل نوع و مقدار مصرف ایزوفلاون، زیست‌دسترسی و مقدار جذب آن، وضعیت هورمونی (سن، جنسیت و شرایط فیزیولوژیک) و همچنین وضعیت سلامت فرد می‌باشد که می‌تواند تصمیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری در مورد توصیه یا عدم توصیه به مصرف محصولات سویا و ایزوفلاون‌ها را پیچیده کند (نشریه Nutrients. سال 2020). مطالعه‌ای مروری و بسیار جامع در سال 2021 به اثرات مثبت سویا و ایزوفلاون‌های موجود در آن (به خصوص جنیستئین) در برابر سرطان‌های وابسته به هورمون مانند سینه و پروستات اشاره کرد. ایزوفلاون‌ها از نظر ساختاری مشابه 17 بتا استرادیول می‌باشند و قادر هستند به گیرنده‌های استروژن (آلفا و بتا) متصل شوند. همان‌طور که گفته شد در شرایطی که استروژن درونزاد در سطح بالایی وجود داشته باشد، جنیستئین می‌تواند از طریق مکانیسم‌هایی به جلوگیری از ایجاد سلول‌های سرطانی و تکثیر و تمایز آن‌ها کمک کند؛ به طور مثال از طریق مهار عملکرد آنزیم‌های تیروزین پروتئین کیناز، کیناز فعال شده با میتوژن و DNA پلی‌مراز 2 (نشریه Antioxidants).

  گیرنده‌های استروژن آلفا و بتا چه تفاوتی دارند؟ تفاوت این گیرنده‌ها، در مکان و بافتی است که در آن حضور دارند. گیرنده‌های استروژن آلفا بیشتر در دستگاه تولید مثلی زنان (مانند رحم، واژن و تخمدان) و غدد پستانی، هیپوتالاموس و عضلات صاف عروقی یافت می‌شوند، اما گیرنده‌های بتا به مقدار فراوانی در پروستات، تخمدان، ریه‌ها، مغز، عروق خونی و استخوان‌ها وجود دارند. وجود گیرنده‌های استروژن در عروق خونی منجر به افزایش سطح التهاب پس از یائسگی می‌شود. به همین خاطر است که دیده شد مکمل‌یاری کوتاه مدت با ایزوفلاون گرفته شده از گیاه شبدر قرمز (60 میلی‌گرم در روز به مدت 2 هفته) در زنان یائسه منجر به کاهش التهاب عروقی در این افراد می‌شود (نشریه Frontiers in Cardiovascular Medicine. سال 2022).

 سویا چه تاثیری بر سطح هورمون‌های مردانه در آقایان دارد؟ پاسخ این سؤال را مطالعه‌ای فراآنالیز داده است. در این مطالعه که اخیراً و در سال 2021 در نشریه Productive Toxicology به چاپ رسیده، نشان داده شده است که نه سویا و نه ماده مؤثره آن، یعنی ایزوفلاون‌ها، نمی‌توانند هیچ تأثیر قابل توجهی بر سطح هورمون‌های مردانه و همچنین استروژن در آقایان داشته باشند.

شاخص التهابی رژیم غذایی: رژیم غذایی ما از مواد غذایی تشکیل می‌شود که اکثر آن‌ها یا خاصیت التهاب‌زا دارند یا قادر هستند از سطح التهاب بدن بکاهند، اما سؤال مهم اینجا است که آیا التهاب‌زایی رژیم غذایی می‌تواند بر پروستات تأثیر داشته باشد؟ مطالعه‌ای فراآنالیز در سال 2019 به این پرسش پاسخ داد و بیان کرد که بالاترین سطح التهاب‌زایی رژیم غذایی می‌تواند حدود 7/1 برابر خطر بروز سرطان پروستات را افزایش دهد و در نهایت پیشنهادهایش با هدف کاهش خطر بروز این بیماری، بر مصرف غلات کامل و سبوس‌دار، ماهی، سبزیجات سبز و میوه‌ها استوار بود (نشریه Nutrition and Cancer). نتایج مطالعه‌ای آینده‌نگر که در سال 2021 در نشریه European Urology منتشر شد نیز عنوان کرد که بالا بودن مداوم سطح انسولین خون در کنار رژیم غذایی التهاب‌زا می‌تواند خطر بروز سرطان پروستات را افزایش دهد.

جایگاه مغزها در رژیم غذایی ضدالتهابی: استفاده از مغزها برای افزایش خاصیت ضدالتهابی رژیم غذایی قابل توصیه است. از میان مغزها، پسته کمترین میزان چربی (چربی غالب پسته از نوع PUFA و MUFA می‌باشد) و کالری و بالاترین مقدار فیبر (از هر دو نوع محلول و نامحلول) را دارد. ویتامین‌های K، ویتامین E (گاما توکوفرول)، 6B و 1B، فیتوسترول، مس، آهن و منگنز نیز از مهم‌ترین مواد مغذی پسته به حساب می‌آید. به علت محتوای خوب ویتامین E، خاصیت ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی قابل توجهی را دارا است. همچنین پسته خام از نظر میزان لوتئین و گزانتین، 13 برابر بهتر از فندق می‌باشد. لوتئین و گزانتین از دسته کاروتنوئیدهای گزانتوفیل می‌باشد که عملکرد آنتی‌اکسیدانی قابل قبولی دارند. فرایند برشته کردن موجب کاهش 60 درصد فعالیت آنتی‌اکسیدانی در پسته می‌شود، با این حال میزان لوتئین تا میزان زیادی پایدار و ثابت باقی می‌ماند (مطالعه مروری به چاپ رسیده در نشریه Nutrients در سال 2021). مطالعه آینده‌نگر در سال 2022 نیز عنوان کرد مصرف بیش از 4-3 وعده از مغزها در طول هفته می‌تواند به طور قابل توجهی با کاهش خطر سرطان پروستات در ارتباط باشد (نشریه Cancer Communication). یکی دیگر از مغزهایی که در بیماران مبتلا به بدخیمی پروستات قابل توصیه است، بادام هندی می‌باشد که به دلیل دارا بودن ترکیبی به نام آناکاردیک اسید، می‌تواند رگ‌زایی تومور پروستات و تکثیر سلولی آن را مهار کند و مرگ برنامه‌ریزی شده سلولی را سرعت بخشد (نشریه Antioxidants. سال 2019).

در قسمت سوم این مقاله، به بررسی سایر عوامل تغذیه‌ای مؤثر بر BPH و سرطان پروستات خواهم پرداخت. سلامت باشید.