زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

نحوه بررسی جواب سنجش تراكم استخوان

پس از انجام تراكم استخوان، به چند مورد باید توجه داشت.

BMD:

BONE Mineral Density  بر حسب گرم بر سانتی‌متر مربع ذكر می‌شود، به طور كلی BMD مشخص كننده میزان تراكم استخوان است كه جرم استخوانی را نشان می‌دهد. در بررسی دانسیتومتری دو عدد دیگر نیز باید مورد توجه قرار گیرد، كه شامل (Tscore) و (Zscore) است.

Tscore:

نشان دهنده تراكم استخوان فرد مورد مطالعه در مقایسه با افراد نرمال است.

Zscore:

تراكم استخوان فرد مطالعه با افراد هم سن و همجنس خودش است.موردی كه در برخورد با تراكم استخوان نیاز داریم، عدد (Tscore) است.

نحوه بررسی بیمار با توجه به Tscore

برای تشخیص پوكی استخوان سه عدد مشخص شده است كه نماینگر تقسیم‌بندی استاندارد است.

Tscore: (1-) تا صفر) كه طبیعی تلقی می‌شود. یعنی اگر (Tscore) فرد مورد مطالعه بین صفر تا منهای یك باشد، تراكم استخوان وی طبیعی تلقی می‌شود.

Tscore: (5/2-) تا (1-) استئوپنی (كاهش تراكم استخوان) محسوب می‌شود.Tscore كمتر از (2/5-) (از 2/6- به بعد) پوكی استخوان نامیده می‌شود.اگر فردی علاوه بر پوكی استخوان دارای شكستگی، در هر عضوی باشد، «استئوپروز شدید» (Severe osteoprosis) نامیده می‌شود.در خواندن جواب سنجش تراكم استخوان باید به عدد دیگری هم توجه كرد، كه (Fracture Risk) است كه حتما باید گزارش شود.

فاكتور خطر شكستگی در تصمیم‌گیری پزشك برای درمان بیمار اهمیت دارد، پزشك باید درمانی را توصیه كند كه باعث كاهش خطر شكستگی شود. گاهی اوقات پزشك قادر به تغییر زیاد تراكم استخوان نیست، ولی با درمان مناسب می‌توان در جهت كاهش خطر شكستگی اقدام نمود، این مسأله از اهمیت زیادی برخوردار است.

البته ممكن است این عدد تناسب زیادی با تراكم استخوان نداشته باشد. گاه ممكن است تراكم استخوان (1- ) باشد ولی خطر شكستگی ستون فقرات (2/2) باشد، ولی اگر همین عدد (1-) به (2-) برسد، خطر شكستگی پنج برابر افزایش می‌یابد. و وقتی این عدد به (3-) برسد، خطر شكستگی به یازده برابر می‌‌رسد.

آیا سنجش تراكم استخوان برای همه افراد ضرورت دارد؟

واقعیت این است كه ضرورتی برای سنجش تراكم استخوان در همه افراد وجود ندارد، زیرا هزینه بالایی را در بر دارد. بنابراین سازمان استئوپروز جهانی راهكارهایی را جهت سنجش پوكی استخوان ارائه نموده است.

 تمامی خانم‌های منوپوز و زیر 65 سالگی كه دارای یكی از فاكتورهای خطر شكستگی استخوان مانند زمینه ژنتیكی، بیماری زمینه‌ای، لاغری و ... باشد، باید حتما تراكم استخوان را انجام دهند.

 همه خانم‌های 65 سال و بالاتر، حتی اگر فاكتور خطری نداشته باشند، باید سنجش تراكم استخوان انجام دهند.

نكته 1- در خانمی كه دارای یكی از فاكتورهای خطر پوكی استخوان باشد و یا دچار منوپوز زودرس شده باشد، بنابر تصمیم پزشك باید سنجش تراكم استخوان انجام دهد. در افرادی كه تراكم استخوان طبیعی باشد. تكرار سنجش زودتر از 2 سال، لزومی ندارد.

نكته 2- در بیمارانی كه درمان استئوپروز را انجام می‌دهیم، بسته به وضعیت بیمار، سنجش تراكم استخوان هر یك سال تا یك سال نیم، توصیه می‌شود، تا برای ادامه درمان مناسب، تصمیم‌گیری بهتر‌ی انجام گیرد.

 خانم‌هایی كه به هر علتی، تحت درمان استئوپروز قرار می‌گیرند و دارای پوكی استخوان ثابت شده هستند، حتما بایستی دارای یك تراكم استخوان پایه بوده و برای ارزیابی درمان هر یك سال و نیم تا دو سال یكبار سنجش تراكم استخوان را تكرار كنند.  در خانم‌هایی كه تحت هورمون‌تراپی قرار می‌گیرند و استروژن دریافت می‌كنند، باید تراكم استخوان انجام گیرد.

 افرادی كه روزانه بیش از 7/5 میلی‌گرم پردنیزولون دریافت می‌كنند. بایستی حتما از نظر پوكی استخوان مورد بررسی قرار گیرند.

 افرادی كه دارای یكی از بیماری‌های زمینه‌ای، خصوصا هیپرپاراتیروئیدی هستند، حتما بایستی سنجش تراكم استخوان انجام گیرد.

برای خواندن بخش اول- تشخیص استئوپروز- اینجا کلیک کنید.