دكتر سیدعلی كشاورز
هر فرد با توجه به سن، جنس، نوع و مدت فعالیت نیاز به تعادل تغذیه‌ای دارد. ورزشكاران، با توجه به فعالیت بدنی سنگین نیاز به انرژی و مواد مغذی بیشتری نسبت به افراد غیرورزشكار دارند كه معمولا توصیه می‌شود این نیازها حتی‌الامكان از طریق غذاهای مصرفی تامین گردند؛ اما در دوره‌های خاصی ممكن است ورزشكاران نتوانند این نیاز را از طریق تغذیه به طور كامل برطرف كنند. در چنین شرایطی نیاز به مكمل‌ها مطرح می‌شود.
مكمل‌های رایج بین ورزشكاران دو دسته هستند:
الف- مكمل‌های مغذی شامل پروتئین‌ها و اسیدهای آمینه، كربوهیدرات‌ها، ویتامین‌ها و عناصر معدنی
ب- مكمل‌های نیروزا شامل كرآتین، كارنتین، ژنیسنیگ، كافئین، كوآنزیم Q10 و غیره
این دسته مواد، از مواد مغذی مشتق شده‌اند كه بعضی از آنها در دوران بدن‌سازی و آمادگی جسمانی به كار می‌روند و بعضی دیگر در دوران مسابقات و بعضی هم در هر دو دوره تمرین آمادگی جسمانی و مسابقات كاربرد دارند. نكته مهم این است كه هر دسته از مكمل‌های ذكرشده به ورزشكاران كمك می‌كند تا بتوانند حداكثر توان بالفعل خود را به توان بالقوه تبدیل نمایند.
این تركیبات توان جسمی بیش از توان بالقوه ایجاد نمی‌كنند؛ بنابراین مصرف آنها مجاز بوده و جای نگرانی ندارد. آنچه مسلم است مقدار مناسب مصرف بر حسب سن، جنس، وزن، نوع و مدت فعالیت بدنی تفاوت می‌كند تا مفید و موثر واقع شود. استفاده بی‌رویه از این مواد نه تنها مفید نیست، بلكه ممكن است در فعالیت بدنی اختلال ایجاد كند و برای سلامتی مضر باشد.
