دكتر غلامرضا سلیمانی
آنتی‌بیوتیك‌هایی كه به طور شایع برای درمان عفونت‌های تنفسی و پوستی به كار می‌رود می‌تواند ایجاد اسهال وابسته به آنتی‌بیوتیك (Antibiotic Associated diarrhea (AAD نماید. تخمین زده می‌شود كه در حدود 40-11 درصد كودكانی كه آنتی‌بیوتیك مصرف كرده‌اند از AAD رنج می‌برند.بیماری در نتیجه التهاب كولون است كه ناشی از باكتری كلستریدیوم دیفییسیل می‌باشد.
این كولیت نتیجه اختلالی است كه در فلور باكتریال كولون در نتیجه كلونیزاسیون با كلستریدیوم دیفییسیل و آزاد شدن سم‌هایی (توكسین) كه منجر به التهاب و صدمه مخاطی می‌شود. درمان یا آنتی‌بیوتیك‌ها فاكتور مهمی است كه باعث تغییر فلورمیكروبی كولون می‌شود. این میكروب در 3 تا 2 درصد بالغین سالم و 70 درصد شیرخواران سالم یافت می‌شود و حامل بدون علامت نیاز به درمان ندارد. انتقال از طریق دهانی – مقعدی( fecal-oral) می‌باشد. گونه‌های بیماریزای این میكروب دو نوع سم (توكسین) تولید می‌كنند توكسین A سم روده‌ای (آنتروتوكسین) و توكسین B كه مخرب سلول (سیتوتوكسین) می‌باشد.
عفونت با این میكروب در بالغین بیشتر دیده می‌شود گرچه در كودكان و شیرخواران نیز یافت می‌شود ولی عفونت بالینی شایع نمی‌باشد.علایم بصورت اسهال آبكی كه به ندرت خونی می‌شود، بهمراه درد شكمی، بی اشتهایی و تب می‌باشد.در معاینه فیزیكی علائم تب، كم آبی (دزهیداتاسیون)، تندرنس قسمت تحتانی شكم مشاهده می‌شود.
فاكتور خط این بیماری مصرف آنتی‌بیوتیك است از جمله سفالوسپورین‌ها خصوصا نسل دوم و سوم، آمپی‌سیلین، آموكسی‌سیلسن و كلیندامایسین.سایر آنتی‌بیوتیك‌هایی كه كمتر مسئول ایجاد AAD هستند شامل آمینوگلیكوزیدها، فلوئوكینین‌ها، كوتریموكسازول، مترونیدازول، كلرامفنیكل، مروپنم و امیپنم.خطر این بیماری در استفاده طولانی مدت از آنتی‌بیوتیك و یا استفاده همزمان از دو یا چند آنتی‌بیوتیك افزایش می‌یابد.برای درمان بیماری، قطع آنتی‌بیوتیك (در صورت امكان) بسیار مفید خواهد بود و در موارد خفیف می‌تواند تنها درمان این بیماری باشد. در موارد شدید بیماری استفاده از آنتی‌بیوتیك‌هایی مثل مترونیدازول و وانكومایسین ضرورت پیدا می‌كند.
