عفونت با «هلیکوباکتر پیلوری» پس از سالها ممکن است به «گاستریت آتروفیک» بینجامد؛ عارضهایی که در آن پوشش درونی معده نازک میشود و مقدار کافی اسید تولید نمی کند تا ویتامین 12B را از غذا آزاد کند.
بحث برانگیزتر ارتباط احتمالی بین «هلیکوباکتر پیلوری» و سوءهاضمه بدون زخم یا non-ulcer dyspepsia است، نامی پر طول و تفصیل که برای بیماران علائمی شبیه زخم گوارشی تولید میکند (مثلاً درد در قسمت فوقانی شکم، پری زودرس، آروغ زدن و تهوع) بدون اینکه زخمی وجود داشته باشد.
در حال حاضر بیشتر شواهد حاکی از آن است که درمان «هلیکوباکتر پیلوری» این علائم را در این گروه از بیماران تخفیف نمیدهد، در حالی که درمان در رفع علائم افراد دارای علائم مربوط به زخم واقعی بسیار موثر است.
پزشکان توافق دارند که «هلیکوباکتر پیلوری» در ایجاد «بیماری ریفلاکس معدی-روده یی» (GERD) بازگشت محتویات اسیدی معده به داخل مری که باعث سوزش سر دل میشود، نقشی ندارد - برعکس، اختلاف نظر در اینجا در این باره است که آیا «هلیکوباکتر پیلوری» ممکن است در واقع با کاهش اسید معده در مقابل GERD محافظت ایجاد کند.
برخی شواهد همچنین «هلیکوباکتر پیلوری» را به سایر بیماریها از کمخونی و فقر آهن گرفته تا مشکلات پوستی و خونی، میزان پایین کلسترول خوب HDL خون و تصلب شرایین ارتباط دادهاند. پژوهشهای بیشتری مورد نیاز است تا تعیین کند آیا این ارتباطها واقعاً وجود دارند یا نه.
تشخیص
آسانترین راه تشخیص «هلیکوباکتر پیلوری» انجام یک آزمایش خونی است که میتواند پادتنها یا آنتی بادیهایی را شناسایی کند که در پاسخ به عفونت تشکیل میشوند.
بهرغم آسانی انجام آزمایش خون، این شیوه دارای دو محدودیت است؛ اول اینکه نمیتواند میان یک عفونت فعال که باعث بیماری میشود و یک عفونت نهفته که علائمی ایجاد نمی کند، تفاوتی قائل شود و دوم اینکه آزمایش خون نمیتواند بگوید که آیا درمان باعث معالجه بیماری و ریشهکنی باکتری شده است یا نه، چرا که پادتنهای ضدباکتری مدتها پس از نابودی آن در خون باقی میمانند.
با این وجود اگر میزان پادتن قبل از درمان بسیار بالا باشد، نشان دهنده عفونت فعال است، در حالی که کاهش شدید پس از درمان بیانگر موفقیت آن است.
دو آزمایش غیرتهاجمی دیگر به پزشکان امکان میدهد که عفونت فعال با «هلیکوباکتر پیلوری» را تشخیص دهند و با دقت بسیار معالجه بیماری را ارزیابی کنند. آزمون جدیدتر میزان پروتئینهای باکتری را در نمونه مدفوع شناسایی میکند.
حدود ۹۴ درصد بیماران دارای عفونت فعال «هلیکوباکتر پیلوری» آزمایش مدفوع مثبت است و اگر درمان موفقیت آمیز باشد، نتیجه آزمایش تقریباً همه این افراد یک تا چهار هفته پس از درمان منفی میشود.
آزمون قدیمی تر بر توانایی «هلیکوباکتر پیلوری» در تجزیه اوره متکی است. «آزمایش تنفسی اوره» یک شیوه سریع، دقیق و ایمن برای شناسایی «هلیکوباکتر پیلوری» است و از آنجایی که تنها باکتریهای فعال را شناسایی میکند، میتواند برای آزمایش معالجه باکتری به کار رود.
اغلب بیمارانی که گمان میرود «هلیکوباکتر پیلوری» داشته باشند، میتوانند با یکی از این سه آزمایش غیرتهاجمی تشخیص داده شوند. اما قدیمیترین آزمایش برای «هلیکوباکتر پیلوری» یک شیوه تهاجمی است که استاندارد طلایی باقی میماند.
در واقع آندوسکوپی برای مستند ساختن عفونت خود القا شده دکتر «مارشال» در سال ۱۹۸۴ مورد استفاده قرار گرفت. همه بیمارانی که در معرض خطر سرطان معده هستند، باید تحت آندوسکوپی قرار گیرند؛ علائم هشدار دهندهایی که نیاز به آندوسکوپی را مطرح میکنند در ادامه فهرست شدهاند.
پیش از آندوسکوپی به بیمار یک داروی مسکن داده میشود و یک ماده بیحسی به گلوی او اسپری میشود. سپس پزشکان لوله فیبر نوری آندوسکوپ را از طریق دهان به معده میفرستند. آنها پوشش معده را بررسی میکنند و بیوپسی یا تکهبرداری انجام میدهند.
برای تشخیص سریع میتوان نمونه بافت معده را از لحاظ وجود آنزیم «هلیکوباکتر پیلوری» که اوره را تجزیه میکند، مورد آزمایش قرار داد.
متخصصان آسیب شناسی با استفاده از میکروسکوپ و رنگ آمیزیهای مخصوص میتوانند خود باکتری را نیز در مخاط معده ببینند و آن را از لحاظ حساسیت به انواع پادتنها مورد آزمایش قرار دهند...
برای خواندن بخش اول -هلیکوباکتر پیلوری؛ میکروب زخم آفرین- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم -هلیکوباکتر پیلوری؛ میکروب زخم آفرین- اینجا کلیک کنید.