تحریریه دنیای سلامت
سندرم روده تحریك پذیر نوعی اختلال رودهای بسیار شایع است كه موجب گرفتگی، نفخ، اسهال و یبوست میشود و برخی اوقات آن را «معده عصبی» هم مینامند. برخی از غذاها، سندرم روده تحریكپذیر یا IBS را تشدید میكنند و موجب استرسهای شدید، عفونت و زخمها و آسیبهای جسمی میشوند.
كودكان مبتلا به IBS، احساس ناراحتی و خجالت میكنند، ولی خوشبختانه بیماری خطرناكی سلامت آنها را تهدید نمیكند. افرادی كه به IBS دچار هستند، میتوانند با استفاده از برخی داروها و ایجاد تغییراتی در برنامه غذایی خود آن را كنترل كنند.
علائم اصلی
افرادی كه به IBS دچار هستند، معمولا علائم زیرا را حداقل سه ماه و حتی تا یك سال نشان میدهند: افزایش و كاهش درد یا ناراحتی با حركت روده تغییر در تعداد دفعات دستشویی رفتن یبوست شدید و یا اسهال و پر باد شدن دل و روده.
تشخیص
برای تشخیص IBS، آزمایش مشخصی وجود ندارد و پزشكان نیز برای تشخیص آن از علائم معمولی استفاده میكنند. اصولا تشخیص سندرم روده تحریكپذیر كار دشواری نیست، اما گاه برای اطمینان از اینكه رودهها مشكل و بیماری دیگری ندارند، یك آزمایش خون و ادرار و عكسبرداری از روده نیز انجام میشود.
درمان
برای IBS درمان مشخصی وجود ندارد، اما برخی داروها میتوانند آن را كاهش دهند. همچنین تغییر در برنامه زندگی میتواند به كاهش علائم IBS كمك كند.
برنامه غذایی
برای این كار فقط باید در مورد غذاهایی كه میخورید كمی دقت و توجه كنید؛ مثلاً از خوردن غذاهای پرادویه و پرچرب و نوشیدنیهای كافئیندار بپرهیزید.
برنامه زندگی
اگر علائم IBS به استرس و تنشهای شما مربوط است، سعی كنید آنها را مدیریت كنید. ورزشهای تنفسی و روان درمانی در این زمینه بسیار موثر است.
چه چیزی موجب IBS میشود؟
دلیل اصلی IBS همچنان ناشناخته است، اما پزشكان معتقدند كه این بیماری به طور ژنتیكی در افراد خانواده منتقل میشود. پژوهشها نشان میدهند افرادی كه IBS دارند، در برابر دردها آسیبپذیرترند و معمولا احساس ناراحتی و خجالت دارند. برخی از غذاهای خاص مثل شیر، شكلات، كافئین و غذاهای چرب، فست فودها و غذاهای پرادویه این مشكل را تشدید میكنند.
استرس نیز نقش مهمی در ابتلا به IBS دارد. معمولا افرادی كه دچار IBS میشوند، در برابر استرس و ناراحتیهای روحی آسیبپذیرترند، زیرا عصبهای روده به طور مستقیم به مغز متصل هستند. استرسها و تعارضات به هر دلیلی كه ایجاد شده باشند، بر عملكرد روده اثر میگذارند و موجب تند یا كند شدن هضم غذا میشوند.
ورزش
ورزش كردن به هضم غذا كمك میكند و در ضمن موجب كاهش استرس میشود.
داروها
برخی از داروها میتوانند علائم IBS را كاهش دهند؛ مثل داروهای ضدیبوست برای رهایی از یبوستهای شدید و داروهای ضداسهال برای تسكین عضلات و داروی ضد افسردگی. برخی پزشكان مصرف نوعی داروی جدید را كه انتقالدهنده عصبی هم هست، برای بیمارانشان تجویز میكنند. در هر صورت IBS جزء بیماریهای تهدیدكننده و خطرناك نیست، ولی میتواند روی كیفیت زندگی تاثیر بگذارد.
بیماری التهاب روده یا IBD
دستگاه گوارش (معده، روده كوچك و روده بزرگ و مقعد) غذا را به مواد مغذی تبدیل كرده و بعد این مواد مغذی جذب خون شده و سوخت مورد نیاز بدن را تامین میكنند. ما معمولا به عملكرد دستگاه گوارش خود توجهی نمیكنیم؛ مگر آنكه مشكلی پیش بیاید و خطری سلامتی ما را تهدید كند؛ مثل بیماری التهاب روده یا IBD. بیش از یك میلیون نفر از جمعیت آمریكا به بیماری التهاب روده دچار هستند.
این بیماری بیشتر در افراد 15- 30 ساله دیده میشود، اما میتواند كودكان و افراد پیر را نیز دچار كند. بیماری التهاب روده با سندرم روده تحریكپذیر تفاوت دارد. این بیماری به دو بیماری مزمن كه موجب التهاب و ورم رودهها میشود، مربوط است؛ یعنی بیماری زخم و ورم روده و بیماری كران. این دو بیماری اشتراكات بسیار و در عین حال تفاوتهای بزرگی با هم دارند.
بیماری زخم و ورم روده نوعی بیماری التهابی است كه روده بزرگ را درگیر میكند. در این بیماری روده ملتهب شده (قرمز میشود و ورم میكند) و كمكم زخم میشود كه این زخمها به شدت دردناك هستند. این بیماری در نواحی نزدیك به مقعد شدیدتر است و اغلب موجب اسهال میشود و در مدفوع فرد بیمار مواد مخاطی و خون وجود دارد.
بیماری كران اغلب در قسمت انتهایی روده كوچك بروز میكند، ولی معمولا به همین یك بخش محدود نمیشود و سایر قسمتهای دستگاه گوارش را نیز تحتالشعاع قرار میدهد. بیماری كران موجب التهاب دیواره روده میشود...
براي خواندن بخش دوم- سندرم روده تحریك پذیر و التهاب روده - اينجا كليك كنيد.