به ندرت، گلبولهای سفید بهكلی ناپدید میشوند، وضعیتی بهنام آگرانولوسیتوز كه در صورت بروز عفونت جدی، مشكل بالقوه كشندهای است. اگر یكی از این داروها را مصرف میكنید و مبتلا به عفونتی بهصورت تب یا گلو درد شدید، باید دارو را بلافاصله قطع كنید و همان روز شمارش گلبول سفید را انجام دهید.
حتی اگر دارو تعداد گلبولهای سفید شما را كاهش داده باشد، در صورتی كه دارو بلافاصله قطع شود تعداد گلبولها به حد طبیعی باز میگردد. اما اگر با وجود كاهش گلبولهای سفید مصرف دارو را ادامه دهید، خطر عفونتهای جدیتر و حتی مهلك وجود خواهد داشت.
آسیب كبدی عارضه دیگر بسیار نادر دارو است. چنانچه زردی چشم، ادرار تیره، ضعف شدید یا درد شكم پیدا كردید، میبایست مصرف دارو را متوقف كنید و با پزشك خود تماس بگیرید.
یدرادیواكتیو
راه دیگر برای درمان پركاری تیروئید تخریب سلولهای تیروئیدكه هورمون تیروئیدی میسازند، میباشد. از آنجائیكه این سلولها برای ساخت هورمون به ید نیاز دارند، هر شكلی از ید در جریان خون، چه رادیواكتیو باشد و چه نباشد، را برداشت میكنند.
ید رادیواكتیو در این نوع درمان، از طریق دهان و به شكل كپسولهای كوچك كه تنها یكبار مصرف میشوند، تجویز میگردد. پس از بلع، ید رادیواكتیو وارد جریان خون شما شده و به سرعت توسط سلولهای پركار تیروئید برداشت میشود.
ید رادیواكتیوی كه توسط سلولهای تیروئیدی برداشت نشده، طی چند روز از بدن دفع میشود. ید یا توسط ادرار حذف میشود یا به شكل غیررادیواكتیو تبدیل میشود. طی چند هفته تا چند ماه (كه در این دوره، درمان دارویی برای كنترل علائم پركاری تیروئید استفاده میشود) ید رادیواكتیو، سلولهای برداشت كننده آن را صدمه میزند.
نتیجتاً اندازه تیروئید یا گرههای تیروئیدی كوچك میشود و سطح خونی هورمونهای تیروئیدی به حد طبیعی باز میگردد. گاه بیماران در وضعیت پركاری باقی میمانند اگرچه معمولاً نسبت به قبل شدت كمتری دارد. برای این عده در صورت نیاز، دور دوم درمان با ید رادیواكتیو را میتوان به كار برد.
اغلب پس از چند ماه هیپوتیروئیدی (كم كاری تیروئید) پدید میآید. در واقع اكثر بیمارانی كه درمان با ید رادیواكتیو گرفتهاند طی چند ماه تا چند سال، دچار كم كاری تیروئید خواهند شد. كم كاری تیروئید براحتی با مصرف هورمونهای جایگزین كننده تیروئیدی كه یكبار در روز داده میشود، قابل درمان است.
ید رادیواكتیو در درمان بیماران پركاری تیروئید بیش از 60 سال است كه استفاده میشود. با توجه به نگرانی از اینكه ید ممكناست سلولهای دیگر در بدن را آسیب بزند، تولید سرطان كند یا عوارض ناخواسته دراز مدت مانند نازایی یا نقایص مادرزادی بدهد، پزشكانی كه اول بار از این درمان استفاده كردند، تنها بزرگسالان را معالجه نمودند و ایشان را تا آخر عمر تحت نظر قرار دادند.
خوشبختانه طی چندین دهه از پیگیری دقیق بیماران هیچ عارضهای ناشی از درمان با ید رادیواكتیو مشاهده نشد. بهمین علت، در ایالات متحده بیش از 70 درصد بیماران مبتلا به پركاری تیروئید با ید رادیواكتیو درمان میشوند. كودكان نیز بهطور روزافزون با ید رادیواكتیو درمان میشوند.
جراحی
پركاری تیروئید شما بهطور دائمی معالجه میشود اگر با جراحی قسمت عمده غده تیروئید برداشته شود. این عمل جراحی به نحو احسن توسط جراح مجرب در جراحی تیروئید انجام میشود. جراحی میتواند پرخطر باشد مگر آنكه پركاری تیروئید شما ابتدا با داروهای ضدتیروئیدی یا داروهای مهار كننده بتا، كنترل شده باشد.
معمولاًجراح از شما میخواهد كه از چند روز قبل از جراحی قطره ید غیر رادیواكتیو، محلول لوگل یا یدیدپتاسیم فوق اشباع (SSKI) مصرف كنید. این ید اضافی تغذیه خونی غده تیروئید را كاهش میدهد و لذا جراحی را آسانتر و ایمنتر میسازد.
اگر چه هر جراحی میتواند مخاطرهآمیز باشد، عوارض مهم جراحی تیروئید زیر دست یك جراح با تجربه در كمتر از 1درصد بیماران رخ میدهد. این عوارض شامل صدمه به غدد پاراتیروئید (كه سطح كلسیم بدن را تنظیم میكنند و باعث مشكلات مربوط به كمبود كلسیم خواهد شد) و آسیب به اعصاب كنترل كننده طنابهای صوتی (كه منجر به خشونت صدای شما میشود) میباشند.
پس از خارج كردن غده تیروئید، منشأ پركاری تیروئید از میان میرود و شما احتمالاً دچار كم كاری تیروئید خواهید شد. همانند وضعیت كم كاری تیروئید پس از درمان باید رادیواكتیو، سطح هورمونهای تیروئید را میتوان با درمان جایگزینی بهصورت یكبار در روز به حد طبیعی برگرداند.
داروهای مهار كننده بتا (بتا بلوكرها)
جدا از آنكه كدامیك از سه روش درمانی فوق برای پركاری تیروئید شما به كار رود پزشكتان ممكن است خانوادهای از داروها را كه عوامل مهاركننده بتا آدرنرژیك نامیده میشوند و اثر هورمونهای تیروئیدی بر بدن را كنترل میكنند، برای شما تجویز نماید.
این داروها طی چند ساعت حال شما را بهتر میكند، اگر چه تغییری در سطح بالای هورمونهای تیروئیدی در بدنتان نمیدهد. این داروها در كاهش ضربان قلب و تقلیل علائم تپش قلبی، لرزش و عصبی بودن تازمانیكه یكی از روشهای درمانی مؤثر واقع شود، فوقالعاده سودمند میباشند.
پروپرانولول (ایندرال) اولین دارو از این دسته بوده است. اكنون برخی از پزشكان داروهای بتابلوكر طولانی اثرتر مانند آتنولول، متوپرولول و نادولول را بهواسطه میزان استفاده راحتتر یك یا دوبار در روز این داروها، ترجیح میدهند.
دیگر اعضاء خانواده كه در معرض خطر هستند
از آنجائی كه پركاری تیروئید، مخصوصاً بیماری گریوز، میتواند بهصورت خانوادگی بروز كند، معاینه اعضاء خانواده ممكن است مشکلات تیروئیدی سایر اعضا را آشكار نماید.
برای خواندن بخش اول - پركاری تيروئيد - اینجا کلیک کنید.